"بحران جمع‌آوری زباله در لبنان به اعتراضات ضددولتی و درخواست اصلاحات در دولتی تبدیل شده که مدت‌هاست به دلیل اختلافات مذهبی به بن‌بست رسیده است. با این حال این اعتراضات به دلیل ماهیت فراقومی و فرامذهبی‌ای که دارند می‌توانند لبنان را به الگویی در خاورمیانه تبدلی کنند."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، روزنامه کریستین ساینس مانیتور نوشته است: لبنان از زمان استقلالش در 70 سال پیش تاکنون متکی به قانون اساسی‌ای است که براساس آن مناصب دولت براساس مذهب تقسیم می‌شود. به عنوان مثال در لبنان رئیس‌جمهور باید مسیحی باشد و نخست‌وزیر مسلمان اهل تسنن. به رغم درگیری‌های فرقه‌ای خشونت‌آمیز در سال‌های گذشته این نظام همچنان به قوت خود باقی است.

با این حال در هفته‌های اخیر ده‌ها هزار لبنانی از همه مذاهب دست به اعتراضات صلح‌آمیز زدند تا خواهان نظامی براساس برابری شوند. با توجه به نفوذ لبنان در خاورمیانه این اعتراضات می‌تواند این کشور را به الگوی درخشانی در منطقه تبدیل کند.

این اعتراضات زمانی آغاز شد که در 17 ژوئیه ساکنان مناطق نزدیک به انبار اصلی زباله در نزدیکی بیروت این تاسیسات را مجبور به تعطیلی کردند. بعد از آن زباله در خیابان‌های پایتخت لبنان انباشته شد. دولت لبنان که در اثر درگیری میان گروه‌های مذهبی فلج شده نتوانست برای این بحران راه‌حلی پیدا کند. گروه‌های فعال مدنی با تشکیل جنبشی خواهان شفافیت، پاسخگویی و فراتر از همه پایان سهم‌خواهی مذهبی دولت لبنان شدند.

معترضان به دنبال پایان دادن به ترسی که باعث تقسیم شدن لبنان به 18 فرقه در مجموع شده، هستند. بسیاری از رهبران مذهبی لبنان به ترس از مذاهب دیگر دامن می‌زنند تا پیروانشان را درخصوص چگونگی رای دادن تحریک کرده و نظام قیومیت و خویشاوندسالاری را ادامه دهند.

این‌گونه اقدامات باعث بن‌بست سیاسی در کشوری شده که برای بیش از یک سال است رئیس‌جمهور ندارد. البته بحران جمع‌آوری زباله تنها مشکل لبنان نیست، تامین آب و برق نیز مشکلاتی دارد و دولت لبنان بدون برخورداری از یک هویت ملی براساس منفعت مشترک نتوانسته زیرساخت‌های مشترکی را در این کشور ایجاد کند.

تظاهرات اخیر در لبنان به دلیل نداشتن پرچم احزاب سیاسی و یا گروه‌های مذهبی قابل توجه است. رهبران اعتراضات لبنان عمدتاً برای سازمان‌دهی تجمع‌ها و نظارت بر نگرش عمومی متکی به رسانه‌های اجتماعی بوده‌اند. آنها به دنبال اجتناب از اشتباهات بهار عربی و ایجاد جنبشی پایدار هستند که عدم توسل به خشونت و ثبات را تضمین کند. با پیوستن لبنانی‌های بیشتر به این جنبش درخواست‌ها رنگ و بوی جدی‌تر به خود گرفته و اکنون معترضان خواهان انتخابات زودهنگام شده و امید به شکستن الگوهای سابق رای‌دهی براساس تعلق‌خاطر مذهبی را دارند.

اعتراضات غیرفرقه‌ای مشابهی نیز اخیراً در عراق بر سر قطعی برق که آنها را از سیستم‌های تهویه و خنک‌کننده محروم می‌کند، رخ داده است. این اعتراضات دولت عراق را وادار کرد که دست به اصلاحات گسترده به ویژه مهار فساد بزند.

در هر دو کشور عراق و لبنان تظاهرکنندگان به دنبال مفهوم شهروندی نه براساس توازن قدرت یا رقابت میان مذاهب بلکه براساس مفهومی هستند که نماینده آموزه مذهبی بنیادین برابری میان افراد باشد. این یک درس مهم در منطقه‌ای است که با گروه‌های تروریستی نظیر داعش دست و پنجه نرم می‌کند. مذهب نباید یک سلاح باشد بلکه باید عامل وحدت باشد.

انتهای پیام