با حرکت اعضای گروه تکفیری داعش به افغانستان و فعالیت در بخش‌هایی از خاک این کشور احتمال گرایش یافتن و همکاری برخی جریان‌های افراطی با داعش وجود دارد.

قادری، کارشناس ارشد مسائل منطقه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در رابطه با حضور گروه تکفیری داعش در خاک افغانستان خاطرنشان کرد: دولت‌ افغانستان حضور گروه‌های وفادار به داعش را به نوعی تأیید کرده است و این امر با توجه به جغرافیای نسبتاً گسترده ناامنی‌های اخیر در افغانستان دور از ذهن نیست زیرا دولت افغانستان به دنبال یافتن آدرسی برای پاسخگویی به این چالش‌هاست، به همین دلیل به حضور گروه‌های تروریستی از جمله داعش در افغانستان اشاره می‌کنند.

وی ادامه داد: در هر صورت داعش گروهی است که اگر بخواهیم بر روی نام آن متمرکز شویم به یک آدرس مشخصی در شامات، عراق و... می‌رسیم ولی با مختصاتی که در رسانه‌ها ارائه می‌شود داعش یک شبکه تروریستی بین‌المللی است که با اهداف خاص که عمدتا متکی به اختلاف، تفرقه و تجزیه کشورهای اسلامی است تشکیل شده است. این گروه تروریستی در کشورهایی که با تنش و اختلافات داخلی و خلإ امنیتی روبه‌رو هستند فعالیت‌های خود را گسترش می‌دهند.

قادری در رابطه با بعضی گزارش‌ها مبنی بر همکاری برخی نیروهای جدا شده از طالبان با گروه تکفیری داعش گفت: ممکن است برخی جریان‌های افراطی به سمت داعش تمایل داشته باشند. از آن جمله می‌توان به گروه‌های تبهکار اشاره کرد که به خاطر طمع‌ مالی امکان دارد به این گروه بپیوندند. هم‌چنین احتمال پیوستن گروه‌های مرتبط به شبکه بین‌المللی تروریزم به داعش نیز وجود دارد. در مجموع روحیه بیگانه ستیزی افغان‌ها مانع از رشد داعش در این کشور می‌شود.

این کارشناس ارشد مسائل افغانستان با تاکید براین که همکاری طالبان و داعش مسجل نشده است افزود: هنوز همکاری طالبان و داعش برای ما مسجل نشده است. از سوی دیگر اخباری از وجود اختلاف، رقابت و حتی نزاع بین این گروه‌ها وجود دارد و این وضعیت با شایعه ائتلاف و اتحاد بین آن‌ها هم‌خوانی ندارد. علاوه بر این ساختار قومی و بومی افغانستان بستر چندان مناسبی برای رشد و نفوذ داعش به حساب نمی‌آید. زیرا اگر داعش را نیروی وارداتی به افغانستان بدانیم بالطبع روحیه بیگانه‌ستیزی و نپذیرفتن آن‌ها از سوی ساختار قومی در این کشور با رشد این گروه مقابله خواهد کرد.

کشت مواد مخدر در افغانستان درآمد سرشاری را برای گروه‌های تروریستی به همراه دارد

او ادامه داد: اگر در کشوری خلإ امنیتی وجود داشته باشد اشرار و گروه‌های تبهکار در جست‌وجوی جای پا به این مناطق می‌روند و این گروه‌ها نیاز به تامین مالی دارند. داعش نیز در صورتی که بخواهد در افغانستان حضور بیش‌تری داشته باشد، مواد مخدر و درآمدهایی که به وسیله آن فراهم می‌شود می‌تواند مهم‌ترین منبع تغذیه این گروه‌ها و سایر گروه‌های تروریستی حاضر در افغانستان باشد.

قادری با بیان این که متاسفانه کشت مواد مخدر در افغانستان هم‌چنان روند رو به رشد دارد، افزود: هر سال با افزایش کشت و تولید مواد مخدر در این کشور مواجه هستیم و این امر می‌تواند درآمد سرشاری را برای گروه‌های تروریستی به همراه داشته باشد. اخیراً نیز تولید مواد مخدر در افغانستان نه تنها افزایش داشته است بلکه در کشت این محصول از فن‌آوری‌های جدیدی چه در زمینه تولید بذر و کاشت و چه در زمینه تولید آن استفاده می‌شود. متاسفانه تولید مواد مخدر افغانستان هنوز جهتی فزاینده دارد و عملا می‌توان گفت که از تولید آن کاسته نشده است.

وی گفت: مواد مخدر باعث شده تا منابع مالی قابل توجهی برای گروه‌های تروریستی فراهم شود. کما این‌که امروز گفته می‌شود در برخی مقاطع که زمان برداشت مواد مخدر است از حجم فعالیت‌های گروه‌های تروریستی در افغانستان کاسته می‌شود و این گروه‌های تبهکار خواهان برقراری آرامش در زمان برداشت محصول مواد مخدر هستند.

ناامنی مولود گروه‌های تروریستی است

این کارشناس ارشد مسائل منطقه با اشاره به این اصل که حضور جریان‌های افراطی تروریست در منطقه بهانه‌ای برای نیروهای خارجی است، افزود: در حقیقت یک دور باطل بین حضور نیروهای خارجی و فعالیت‌های تروریستی در کشورهایی مانند افغانستان وجود دارد به این صورت که از یک طرف شاهد حضور نیروهای خارجی به بهانه مقابله با گروه‌های افراطی هستیم که به واسطه آن قوای خارجی سعی می‌کنند به حضور خود که وابسته به ناامنی‌ها است مشروعیت دهند و از سوی دیگر حضور خارجی‌ها بهانه خوبی هم برای فعالیت گروه‌های تروریستی است.

او تاکید کرد: این فرضیه هنوز قوت دارد که گروه‌های تروریستی در مناطقی از خاورمیانه که امروز ناامن هستند به وسیله کشورهای فرامنطقه‌یی مدیریت می‌شوند و رابطه غیرمستقیمی بین تروریسم و نیروهای خارجی در افغانستان و منطقه وجود دارد.

قادری در رابطه با مواضع غرب نسبت به حضور داعش در افغانستان گفت: غرب تلاش می‌کند تا وجهه خود را نزد افکار عمومی مثبت جلوه دهد، بنابراین هیچ‌گاه گروهی مانند داعش را علناً مورد حمایت قرار نمی‌دهد بلکه در ظاهر علیه گروه‌های افراطی ائتلاف تشکیل می‌دهند. با این حال این یک اصل مسلم است که گروه‌های تروریستی با حجم بالای فعالیت‌های مخرب، (مانند داعش) نمی‌توانند بدون پشتوانه خارجی ادامه بقا بدهند. بنابراین گزارش‌هایی وجود دارد که گروه‌های افراطی در خاورمیانه از سوی قوای فرا منطقه حمایت می‌شوند. تجربه نشان داده است که حاکمیت‌های نوپا، دولت‌های ضعیف و بدون پشتوانه مردمی هدف گروه‌های تروریستی هستند.

این کارشناس ارشد مسائل سیاسی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در رابطه با موضع ایران در قبال حضور داعش در افغانستان، تاکید کرد: خیلی از کشورهای منطقه با توجه به تجارب جمهوری اسلامی ایران در بومی‌سازی امنیت و مقابله با جریانات افراطی علاقه‌مند هستند از تجارب و توان ایران استفاده کنند. مواضع ما نیز در خصوص جریان‌های تکفیری از جمله داعش کاملاً مشخص است و بهترین راهکار را برای حفظ امنیت منطقه، همکاری منطقه‌یی می‌دانیم. این راهبرد به مراتب از اتکا به کشورهای خارجی موثرتر است. هم‌چنین تأکید ما به کشوری مانند افغانستان این است که بر توان بومی و ظرفیت‌های محلی و مردمی خود برای غلبه به جریانات افراطی استفاده کند.

وی گفت: مهار نسبی ناامنی‌های گسترده‌ای که در افغانستان به وقوع پیوسته نشان داده است که قوای امنیتی و نظامی این کشور از توان لازم برای مقابله با جریان‌های افراطی در افغانستان برخوردار هستند و در مناطقی که جریان‌های تکفیری حضور دارند عملاً نیروهای نظامی دست برتر را دارند. در بلندمدت نیروهای نظامی افغانستان توان کنترل و حفظ مناطق ناامن پیدا خواهند کرد.

قادری هم‌چنین با اشاره به سفر رییس‌جمهور افغانستان به تهران خاطرنشان کرد: رییس‌جمهور افغانستان قرار بود قبل از سال 94 به ایران سفری داشته باشد ولی به دلیل وقوع یک حادثه طبیعی در افغانستان این سفر به فروردین سال جاری موکول شد و اشرف غنی در راس هیأتی سیاسی و اقتصادی عالی‌رتبه به دعوت رییس‌جمهور کشورمان و به صورت رسمی به تهران سفر کرد.

او ادامه داد: سفر اشرف غنی به تهران کاملاً موفقیت‌آمیز و مثبت بود. در این سفر مقام‌های دو کشور در رابطه با موضوعات مورد علاقه از جمله مقابله منطقه‌یی با تروریسم و افراط‌گرایی، همکاری‌های مرزی، همکاری در زمینه قانونمند کردن تردد اتباع دو کشور و همین‌طور همکاری و بهره‌برداری از رودخانه‌های مرزی، تسهیل تجارت و ترانزیت گفت‌وگو کردند.

افغانستان چهارمین هدف صادراتی ایران است

قادری در مورد روابط تجاری و اقتصادی ایران و افغانستان گفت: صادرات جمهوری اسلامی ایران به افغانستان حدود 2.5 میلیارد دلار است و این کشور چهارمین مقصد صادراتی ایران محسوب می شود و خوشبختانه مسوولان عالیه دو کشور در این سفر اراده لازم را برای ادامه همکاری و سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی، بازرگانی و ترانزیت ابراز کردند. هم‌چنین در سفر اخیر رییس‌جمهور افغانستان به ایران اشرف غنی ضمن حضور در اتاق صنعت و تجارت کشورمان از نزدیک با وضعیت همکاری‌های اقتصادی و پیشنهادهای فعالان اقتصادی دو کشور آشنا شد. علاوه بر این برای تسهیل و روان‌سازی تجارت بین دو کشور تدابیری مد نظر قرار گرفت. به طورکلی می‌توان گفت از نظر مسوولان دو کشور هیچ مانعی برای ارتقای سطح روابط اقتصادی و تجاری ایران و افغانستان وجود ندارد.

دورنمایی برای مفید بودن گفت‌وگوها با طالبان به چشم نمی‌خورد

قادری خاطرنشان کرد: گفت‌وگوی دولت افغانستان با طالبان در صورتی که با حضور افغان‌ها، بدون اثرگذاری طرف‌ ثالث و بر اساس قانون اساسی این کشور صورت پذیرد مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران است. هم‌چنین اگر این گفت‌وگوها در جهت برقراری صلح و ثبات افغانستان باشد سازنده خواهد بود.

او با اشاره به برگزاری نشستی در قطر به منظور گفت‌وگوی نمایندگان طالبان با دولت افغانستان، افزود: ما نیز از طریق رسانه‌ها مطلع شدیم که در قطر نمایندگان دولت‌ افغانستان و طالبان در قالب غیررسمی گفت‌وگوهایی داشته‌اند و بناست با وساطت موسسه کانادایی پگواش به‌زودی جلسه دیگری داشته باشند. ولی مطرح شدن پیش‌ فرض آتش‌بس از سوی نمایندگان دولت و هم‌چنین مخالفت دولت افغانستان برای تأسیس دفتر طالبان در قطر به عنوان نقاط عمده اختلاف در این گفت‌وگوها مطرح شده است.

قادری در پایان گفت: اگرچه همین عوامل اختلاف، ساده به نظر می‌رسند ولی در حقیقت این نقاط اختلافی موانع پیچیده‌ای هستند که تاکنون توافق بین دو طرف را کم رنگ کرده‌اند و دورنمایی هم برای این توافق با توجه به رفتاری که دو طرف دارند دیده نمی‌شود.

انتهای پیام