رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری تاکید کرد: دانشگاهی که بتواند اولویتهای منطقهای و ملی را به نقد بکشد و در رابطه با آن طرح ارائه دهد، و عملکرد دولتها را ورای ادعاها نقد کند، دانشگاهی سیاستی است نه سیاسی.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خراسان، حسامالدین آشنا در آئین افتتاحیه اتاق فکر خراسان رضوی، با بیان اینکه «ما همیشه از سیاسی بودن دانشگاهها حراس داشتهایم» اظهار کرد: این در حالی است که امام راحل و مقام معظم رهبری بر سیاسی بودن دانشگاهها تاکیدی جدی داشتهاند.
وی ادامه داد: هراس ما به این خاطر است که سیاسی بودن را با جناحی بودن یکی میدانیم و تصور میکنیم دانشگاه پیادهنظام جناحهای سیاسی است.
آشنا تصریح کرد: دانشگاهی که بتواند اولویتهای منطقه و حتی مسائل ملی را مطرح و از طرحهای خود دفاع کند و همچنین بتواند عملکرد دولتها را بر مبنای سیاستپژوهی نقد کند، دانشگاهی موفق خواهد بود.
رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری تاکید کرد: دانشگاه توانمند دانشگاهی نیست که در برابر قدرت حاکم بایستد اما قدرت حاکم به احترام آن دانشگاه میایستد.
آشنا با اشاره به محورهای رسالههای تحقیقاتی دانشگاهها گفت: رسالههای کارشناسی ارشد و دکتری تحقیقات دانشگاهی و… میتواند به مسائل واقعی کشور چه از جهت مسئلهشناسی و چه راهحلپژوهی و نقد عملکردها معطوف شود.
وی اضافه کرد: ممکن است امروز این سخن من مورد توجه قرار نگیرد، چرا که همین چند روز پیش معاون فرهنگی دانشگاه فردوسی دستگیر شد؛ آیا نمیتوان در مورد دستگیری معاون دانشگاه در دانشکده علوم سیاسی، دانشکده حقوق و… این مسئله را پژوهید.
رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری با بیان اینکه «چرا پژوهشهای دانشگاهی در خصوص اینکه آیا دادستان میتواند راجع به اتفاقات فرهنگی دانشگاه تصمیمگیری کند، طرحی پژوهشی اجرا نمیکند» گفت: این طرحها باید نفیا و اثباتا در دانشگاهها پیگیری شود.
وی ادامه داد: چند روز پیش امام جمعه مشهد صحبتهایی در خصوص مراسم دانشگاه فردوسی داشت؛ آیا در بررسیهایی که در دانشگاهها صورت میگیرد، صحبتهای امام جمعه از جنبه سیاسی، حقوقی، فقهی و… نمیتواند مورد بررسی قرار گیرد؛ یا مثلا از امام جمعه دعوت شود تا در تریبونی غیر از نماز جمعه و در جمع دانشگاهیان از استدلالهای خود دفاع کند.
آشنا خاطرنشان کرد: در حقیقت هر اتفاقی که بخشی از آن به قدرت حاکم مربوط باشد، قابلیت بررسی در دانشگاه را دارد؛ ما امروز چه بخواهیم و چه نخواهیم قوای مجریه، مقننه و قضائیه بر دانشگاه تاثیرگذارند، اما باید پرسید تاثیر دانشگاه بر این قوا چیست.
رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری یادآور شد: آیا امروز مسئولان قوا در دانشگاه مشکل میبینند یا راهحل.
وی با اشاره به اینکه تغییر دانش میتواند مقدمه تغییر رویکرد دانشگاههای کشور باشد، عنوان کرد: باید دانش در سیاستگذاری جایی داشته باشد.
آشنا اضافه کرد: دومین مسئله برای تغییر رویکردهای دانشگاهها مسئله بینش است؛ اگر بینش تغییری نکند، هیچ اتفاقی در سطح دانشگاهها رخ نخواهد داد؛ تا زمانی که استاد دانشگاه خود را کارمند حقوقبگیر دولت بداند و به وظایف آموزشی خود اکتفا کند و مسئولیت اجتماعی خود را محدود به این مسائل بداند، نمیتواند تغییری در جامعه ایجاد کند.
وی تاکید کرد: انقلاب اسلامی اگر در تحول دانشگاهی شریک نمیشد، به موفقیت نمیرسید؛ دانشگاه در آن زمان حاضر شد مسئولیت این تغییر را در جامعه بپذیرد.
مشاور رئیس جمهور در امور فرهنگی در خصوص تغییر بینش دانشگاهیان گفت: تغییر بینش یعنی رابطه دانشگاه با جامعه تغییر یابد؛ امروز دانشگاه جزو دهکهای برتر فکری در جامعه به شمار میرود، اما اگر از بینش راهبردی برخوردار نباشد به حاشیه رانده خواهند شد.
آشنا با اشاره به مسئله روش، آن را محوری تاثیرگذار در تغییر رویکرد دانشگاهها دانست و افزود: امروز همه دانشگاهیان به متد و روش تحقیقات دانشگاهی مسلط هستند؛ اگر قرار باشد بینش خودرا تغییر دهیم، باید از روشی درست بهرهمند باشیم.
وی اضافه کرد: در سیاستگذاری ما نباید به دنبال کشف حقیقت و واقعیت صرف باشیم؛ آنچه که در سیاستگذاری مهم است، کشف مصلحت است؛ یعنی درستترین راهحل به شرط امکان به دست آید.
آشنا تاکید کرد: متاسفانه ما روش مصلحت را نشناخته و نیاموختهایم؛ در سیاستگذاری اصل، تکیه بر باب تزاحم است؛ در حقیقت عاقل کسی است که بتواند از بین بد و بدتر آنچه که بد است را انتخاب کند.
رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری با اشاره به چهارمین محور تاثیرگذار در تغییر رویکردهای دانشگاهها بیان کرد: آخرین محور، محور برش است؛ ممکن است راهحلهایی که توسط یک گروه یا یک مجموعه دانشگاهی به دست میآید، راهحلهایی مناسب باشد اما اگر برش و ارتباط لازم با بدنه حاکمیت وجود نداشته باشد، این راهحلها مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
وی با بیان اینکه «در نظام پیرامون، مرکز صدای پیرامون هیچگاه جذب مرکز نخواهد شد» گفت: اگر توانستیم صدای پیرامون را به همه جا برسانیم، موفق بودهایم.
آشنا با اشاره به ایده راهاندازی اتاقهای فکر در استانها خاطرنشان کرد: ایده اتاق فکر در نتیجه پیوند میان معاونت تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری با معاونت فرهنگی وزارت علوم بود که نتیجه آن ایجاد برش برای اتاقهای فکر است.
رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری ابراز امیدواری کرد دستهای دراز شده از سوی نهاد ریاست جمهوری به نخبگان استان پس زده نشود.
وی تاکید کرد: مسیری که اتاقهای فکر پیش رو دارند راهی سخت و تلخ خواهد بود؛ مطمئنا وقتی قرار است صدای یک استان به تهران برسد، موانعی وجود خواهد داشت که غلبه بر آن بر عهده مدیران اتاقهای فکر، دانشگاهیان و مدیران عاقل استانهاست؛ در این مسیر نه تنها افکار بلکه افراد را میتوان دفع کرد.
آشنا با بیان اینکه «اتاق فکر به دنبال ایجاد امکانی است که نظرات نخبگان به صورت برشدار به بالاترین سطوح حکومتی منتقل شود» گفت: اگر در اتاق فکر در امور سیاستی ذینفعان و ذیربطان با متد روشمند اقدام به سیاستگذاری کنند و به اجماع دست یابند؛ بسیاری از مشکلات استانها حل خواهد شد.
وی تاکید کرد: مطمئنا گفتوگوی سامانمند ختم به معجزه خواهد شد؛ ما نیز در راهاندازی اتاقهای فکر به گفتوگو معتقدیم.
آشنا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به منابع دولت برای اداره کشور، عنوان کرد: مهمترین منبع یک دولت تحت عنوان مشروعیت و مقبولیت شناخته میشود؛ در کشور ما منبع مشروعیت از طریق انتخاب مردم و نصب رهبری تغذیه خواهد شد.
وی ادامه داد: دومین مسئلهای که در اداره کشور موثر است، مسئله کارآمدی است؛ کارآمدی شاخصی بسیار مهم است و حتی برخی از حکومتها علیرغم اینکه حکومتی هستند که به وسیله کودتا آن را اداره میکنند، با داشتن این شاخص پایدار ماندند؛ آنچه که تحت عنوان بیداری اسلامی و بهار عربی در منطقه شناخته میشود، نتیجه ضعف کارآمدی دولتها بوده است.
مشاور رئیس جمهور در امور فرهنگی خاطرنشان کرد: اگر کارآمدی و مشروعیت مبنای توانایی حکومت باشد، باید نسبت آن با جامعه تعریف شود؛ در حقیقت اگر حکومت نتواند نسبت خود را با جامعه مشخص کند و برای تصمیمگیری تنها به منابع سخت اکتفا نماید؛ همیشه متهم است که در تصمیمگیریهای خود منافع گروه و جناحی را مد نظر قرار داده است.
آشنا گفت: هر تصمیمی که در سطح ملی و منطقهای گرفته میشود، منجر به جابهجایی برخی منافع خواهد شد؛ در جریان بسته تصمیمگیری همه تلاش دارند تا منفعت مورد نظر خویش را به دست آورند؛ هر گروهی برای این کار استراتژی خود را دارد.
وی ادامه داد: در حقیقت هر کدام از مجموعهها برای به دست آوردن منافع، توجیهات و برنامههایی را ارائه میکنند که ناشی از جهان ذهنی آنهاست؛ در حقیقت جهان ذهنی کارگزاران متناسب با منظری است که در آن اشتغال دارند.
رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری با بیان اینکه «برای توجیه اولویتهای تصمیمگیری در یک کشور ضعف و قدرت دستگاهها موثر است» گفت: در چارچوب قدرت، دستگاههایی که قدرتمند هستند، روز به روز قویتر و دستگاههایی که ضعیف هستند به مروز ضعیفتر خواهند شد؛ باید در این زنجیره به دنبال ایجاد شکاف در تصمیمگیریها بود تا صدای همه شنیده شود.
وی تاکید کرد: باید توجه داشت که ساز و کارهای قدیمی نتایج جدیدی ندارند و ما مجبوریم که در ساز و کارها تجدید نظر کنیم.
آشنا با اشاره به اصول حاکم بر تجدید نظر بر تصمیمگیریها عنوان کرد: یکی از این اصول بازنگری در نظام دانشی است؛ تا امروز ما دانش معطوف به آموزش تولید کردهایم؛ پس از آن تلاش کردیم دانشگاه کارآفرین داشته باشیم که در آن موفق نشدیم و فارغالتحصیلان بیکار روانه جامعه شدند؛ یکی دیگر از تلاشهای ما دانشگاه پژوهشمحور بود که نتیجه آن تولید زیاد مقالات ISI بوده است.
رییس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری تصریح کرد: ما تلاشی برای ایجاد دانشگاه سیاستگذار و سیاستمحور آغاز نکردهایم؛ آیا تاکنون از دانشگاه خواسته شده سیاست تولید کند و یا برای سیاستگذاری پژوهش کند.
انتهای پیام
نظرات