عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی گفت: اگر زمینه رشد و توسعه‌یافتگی در کشور فراهم شود، جریان دانشجویی خواهد توانست در حدی فراتر از سطح دانشگاه به کشور و جامعه خود خدمت کند و از آنچه هست راضی و خشنود باشد.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه اصفهان، جهانبخش خانجانی در نشست "هویت فراموش‌شده، رسالت ناتمام" که عصر روز گذشته (شنبه) به همت انجمن علمی دانشجویی علوم سیاسی دانشگاه اصفهان در تالار صدر دانشکده اقتصاد و دارایی دانشگاه اصفهان برگزار شد در تبیین جنبش‌های دانشجویی و جریانات روشنفکری و دانشجویی اظهار کرد: تعاملات غیررسمی میان افراد، گروه‌ها یا سازمان‌های مختلف که با پیوندهای متعدد درون نهادی به یکدیگر متصل می‌شوند و برای مقطعی از زمان هدف خاصی را دنبال می‌کنند از ویژگی‌های اصلی جنبش‌های اجتماعی محسوب می‌شود.
وی با اعتقاد به اینکه جنبش‌ها همواره در نوسان میان نقد، تغییر و تعویض در حرکت هستند، افزود: ضرورتاً هدف هر جنبشی اعتراضی نیست. جنبش‌های اجتماعی اگرچه می‌توانند در قالب احزاب، گروه‌ها، تشکل‌ها، نهادها صنوف تعبیر شوند اما به‌طور حتم کارکردهای متفاوتی با جریان‌های حزبی یا گروه‌های ذی‌نفع سیاسی دارند.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در توصیف افراد شرکت‌کننده در جنبش‌های اجتماعی گفت: اعضای شرکت‌کننده در جنبش‌های اجتماعی ضرورتاً عضو یک جریان، تشکل یا فرآیند حزبی نیستند. آن‌ها به این دلیل که آرمان‌ها و آرزوهای مشترکی را دنبال می‌کنند مقدم و مقوم جریان‌ها و جنبش‌های اجتماعی شناخته می‌شوند.
خانجانی ادامه داد: برخلاف اعضای فعال احزاب که مکلف به پذیرفتن برگه‌ها و نظام‌نامه‌های ویژه هستند شرکت‌کنندگان در جنبش‌های اجتماعی می‌توانند در یک فرآیند همراه با یک جریان فکری، سیاسی و اجتماعی خارج از عنوان و تعاریف معمول حزبی شرکت کنند. جنبش‌های اجتماعی بی‌سر بوده و رهبران ثابتی ندارند. رهبران این جنبش‌ها ممکن است گروه‌گروه باشند به این مفهوم که جریانات صنفی خود را دنبال کنند و در مسیر تأثیرگذاری خود جامعه و دانشگاه را نیز با خود همراه کنند.
خانجانی درباره طبقه‌بندی سه‌گانه جنبش‌های اجتماعی اظهار کرد: با وجود پاره‌پاره بودن برخی جنبش‌های اجتماعی، بعضی دیگر به‌عنوان جنبش‌های چند سر شناخته می‌شوند به این معنا که اگرچه این جنبش‌ها از اهداف یکپارچه‌ای پیروی می‌کنند اما همزمان گروه‌های مختلفی هدایت‌گری این جنبش‌ها را بر عهده دارند همچنین جنبش‌های توری‌مانند از طریق ارتباطات تکه‌تکه با یکدیگر در ارتباط و اتصال هستند.
وی با موردتوجه قرار دادن ویژگی‌های جریان‌های دانشجویی گفت: جریانات دانشجویی پیش از آنکه تصمیمی برای تشکیل سازمان‌های منضبط و سازمان‌یافته اجتماعی و سیاسی داشته باشند از ارتباطات منسجم اجتماعی درون سیستمی برخوردار بوده و با پیوندهای محکمی به یکدیگر متصل می‌شوند. تحول‌آفرینی یک جریان اجتماعی به میزان زیادی به موفقیت آن در ایجاد یک شبکه تور مانند با سایر بخش‌های اجتماع وابسته است.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی "ساختار اتحاد " و "ساختار مخالفت " را دو راهبرد اصلی جنبش‌های اجتماعی دانست و ادامه داد: جنبش‌های اجتماعی در صورت ایجاد یک برهم‌کنش مناسب اجتماعی می‌توانند به یک هم‌گرایی موفق دست یابند که نتیجه این تحول ایجاد وحدت اجتماعی میان حاکمیت و مردم است بااین‌وجود اگر به مطالبات جنبش‌های اجتماعی پاسخ داده نشود زمینه ایجاد مخالفت ایجاد می‌شود.
خانجانی افزود: حکومت‌ها در بسیاری مواقع جنبش‌های اجتماعی را در تضاد با خود تلقی کرده‌اند این در حالی است که بسیاری از این جنبش‌های اجتماعی به مدد فرآیندهای جهانی‌شدن و رشد فنّاوری و رسانه در جوامع مدرن به یک فرآیند هم‌گرایانه جهانی بدون تعهد تشکیلاتی تبدیل‌شده و به فعالیت‌های مفید و مؤثر خود وسعت بخشیده‌اند.
وی در بیان ویژگی‌های جنبش‌های اجتماعی خاطرنشان کرد: جنبش‌ها و جریانات اجتماعی به علت ایجاد برون داد و برون یافت مناسب میان مردم و حکومت‌ها حاکمان را وادار به پاسخگویی می‌کنند و به علت ارتباط گسترده خود با طبقات و سطوح مختلف اجتماع حکومت‌ها را وادار به پاسخگویی در برابر پرسش‌های عمومی می‌کنند.
وی با اشاره به از بین رفتن محدودیت‌های ارتباطی و وجود گستردگی راه‌های برداشتن محدودیت‌های تماسی در همه نقاط جهان گفت: در دوران کنونی با افزایش مسدودسازی انتقال اطلاعات راه‌های انتقال پیام به همان میزان افزایش‌یافته است و همین مسئله زمان پاسخگویی مسئولان را نیز به شکل قابل‌توجهی کاهش داده است.
خانجانی با اعتقاد به اینکه هر چه قدر پختگی، فهم، آگاهی، اطلاع از زمانه و زاویه دید جنبش‌های اجتماعی نسبت به منویات و توانمندی‌های جامعه بیشتر شود حرکت آن‌ها آرام‌تر و اصلاح‌طلبانه‌تر است، ادامه داد: روشنفکران به پیدایش وفاق جمعی علاقه‌مند هستند به اخلاق جمعی، دین جمعی، خرد جمعی و آزادی جمعی اعتقاد داشته و نه‌تنها مفهوم اصلی انسان‌گرایی را موردتوجه خود قرار می‌دهند بلکه بر تکثرگرایی و عمل به شعارهایی مانند مساوات، برابری و حقوق بشر نیز تأکید ویژه دارند.
وی افکار دانشجویان را با مفاهیم ارزشی روشنفکری منطبق دانست و افزود: مطالبات، اعتراض‌ها و آمال و آرزوهای روشنفکران در حرف‌های دانشجویان متجلی است بنابراین می‌توان گفت که هر چه قدر تعامل فکری جریان‌ها و جنبش‌های دانشجویی با جریان روشنفکری جامعه و بیشتر باشد این جنبش‌ها فربه‌تر، عاقل‌تر، اصلاح‌طلبانه‌تر و تعامل‌گرایانه‌تر خواهد شد و هر چه قدر فاصله این دو جریان فکری از یکدیگر بیشتر باشد جریان‌های دانشجویی به میزان بیشتری به سمت سطحی گرایی سوق داده می‌شوند.
خانجانی با تأکید بر اینکه هر عمل دانشجویی به معنای جنبش دانشجویی نیست، افزود: بااین‌وجود می‌توان گفت عمل دانشجویان در هر فرآیند تحول‌خواه و تحول زایی می‌تواند مؤثر واقع شود.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران با اعتقاد به اینکه جریان‌های دانشجویی به دنبال حذف نابرابری‌های اجتماعی هستند، اظهار کرد: با این‌وجود جریان‌ها و جنبش‌های دانشجویی به این عقیده هستند که تنها مسیر کارآمد حذف نابرابری‌ها، مسیری آرام‌بخش و غیر رادیکال است به همین دلیل نیز هر چه حکومت‌ها از وسایل مسالمت‌آمیز برای اتخاذ سیاست‌های خود استفاده کنند مردم با ضرر و زیان کمتری روبه‌رو خواهند شد.
خانجانی رشد، توسعه و منافع ملی را علل اصلی گرفتاری امروز جامعه ایران دانست و گفت: برخی هنوز آرمان‌های امام راحل را به‌درستی درک نکرده‌اند. امام خمینی (ره) همان شخصی بود که خود را خدمتگزار مردم می‌دانست و اعتقاد داشت که مقام و مرتبه آحاد جامعه از مسلمانان صدر اسلام نیز بالاتر است.
وی ادامه داد: اگر زمینه رشد و توسعه‌یافتگی در کشور فراهم شود جریان دانشجویی خواهد توانست در حدی فراتر از سطح دانشگاه به کشور و جامعه خود خدمت کند و ازآنچه هست راضی و خوشنود باشد.
وی خاطرنشان کرد: اگرچه بر اساس دین اسلام امام زمان (عج) روزی خواهد آمد و اصلاح جامعه را در دست خواهد گرفت اما تا آن روز ایرانیان ناگزیر هستند از تنگناها و مقتضیات کاذب پیش روی خود عبور کنند و به‌جای پرداختن به تزاحم ها و تنازع‌های پیش روی گروه‌هایی که تنها برای رسیدن به قدرت و ثروت دست به اختلاف‌افکنی می‌زنند و یا با یکدیگر به تعامل بپردازند، بشنوند، بگویند و برای رشد و توسعه‌یافتگی جامعه خود تلاش کنند.
انتهای پیام
نظرات