با وجود اینکه حجم افراد بیکار در ایران و بویژه با تعطیلی بر کارگاهها و واحدهای تولیدی در دولت دهم زیاد شده است، همچنان بخش زیادی از بازار کار ایران در اختیار اتباع خارجی است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، مشکل اشتغال اتباع خارجی به همین جا ختم نمیشود و تاثیرات منفی دیگری در بازار و فرهنگ کار در ایران دارد که انحصاری شدن برخی مشاغل برای افاغنه ساکن ایران یکی از آنهاست تا آنجا که امروزه بویژه در استانهایی که تعداد مهاجران افغان و نیروی کار غیرمجاز در آنها بیشتر است، برخی مشاغل به نام اتباع این کشور سکه خورده است و همین علاوه بر اشغال فرصتهای شغلی توسط اتباع غیرمجاز، معضلات و مشکلاتی را در آینده به همراه خواهد داشت.
اسماعیل غنیان، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان سمنان در همین راستا در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، با اظهار نگرانی از انحصاری شدن برخی مشاغل برای اتباع خارجی گفت: متاسفانه به علت عدم پذیرش نیروی کار داخلی، امروزه برخی مشاغل به انحصار اتباع بیگانه درآمده و این روند ممکن است در آینده و با بازگشت اتباع بیگانه به کشور خود مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
اسماعیل غنیان نیز به خبرنگار ایسنا، گفت: مشاغلی نظیر فعالیتهای یدی در بخش کشاورزی، دامداری و چوپانی، فعالیت در مرغداری و ساختمانی ساختمانی و... از جمله مشاغلی هستند که نیروی کار داخلی امروزه کمتر به آنها رغبت دارد.
شناسایی اتباع خارجی فاقد کارت اشتغال در استان
وی در پاسخ به پرسشی پیرامون برخورد با شاغلان غیرمجاز بیگانه به ایسنا، گفت: با توجه به ماهیت اشتغال غیرمجاز اتباع خارجی که به علت محدودیتهای قانونی شناسایی آنها به آسانی صورت نمیگیرد، اظهار نظر قطعی در خصوص تعداد اتباع فاقد کارت اشتغال امکانپذیر نیست، ولی بر اساس بازرسیهای انجام شده از کارگاههای تولیدی، صنعتی و خدماتی در 6 ماهه اول سالجاری بالغ بر 70 نفر اتباع خارجی فاقد کارت اشتغال در استان شناسایی شدهاند.
پنج برابر حداقل دستمزد، جریمه استفاده از اتباع غیرمجاز
وی در پاسخ به این پرسش که با کارفرمایانی که از اتباع فاقد کارت اشتغال در کارگاههای تولیدی خود استفاده میکنند، چه برخوردی میشود، گفت: کارفرمایانی که از اتباع غیر مجاز استفاده کنند به ازای هر روز اشتغال غیرمجاز کارگر خارجی، معادل پنج برابر حداقل دستمزد روزانه جریمه میشوند و در صورت تکرار، این جریمه دو برابر شده و علاوه بر آن بر اساس ماده 181 قانون کار، به 91 تا 180 روز حبس محکوم میشوند.
وی اظهار کرد: در چند سال اخیر با اجرای طرحهای صدور کارت آمایش، همچنین صدور کارت اشتغال برای اتباع کشور افغانستان خوشبختانه تا حدود زیادی از اشتغال غیر مجاز آنان کاسته شده است.
غنیان از بازرسی 437 واحد تولیدی طی سالجاری خبر داد و گفت: در این مدت تعداد 6 واحد دارای اتباع خارجی غیر مجاز شناسایی شده و کارفرمای این واحدها بعلت تخلف از قانون به مراجع قضایی معرفی شدند.
انجام 20 گشت مشترک جلوگیری از اشتغال اتباع خارجی غیرمجاز در سمنان
وی با اشاره به انجام گشتهای مشترک از سوی فرمانداری، نیروی انتظامی، دفتر اتباع استانداری و اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی به منظور جلوگیری از اشتغال غیرمجاز اتباع خارجی خاطرنشان کرد: در استان سمنان به دلیل تعامل بسیار مناسب بین این دستگاهها در سالجاری بیش از 20 گشت مشترک جهت شناسایی اتباع خارجی صورت گرفته است که با تمهیدات و برنامه ریزی صورت گرفته، فعالیت این گشت در 6 ماهه دوم سالجاری مضاعف شده است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان گفت: در قانون کار به دلیل اهمیت اشتغال در کشور و تبعاتی که اشتغال غیر مجاز اتباع خارجی برای فرهنگ کار به دنبال دارد، در مواد 120 الی 129 به مبحث اتباع بیگانه پرداخته و اشتغال به کار اتباع خارجی بدون پروانه کار را ممنوع کرده است.
وی اظهار کرد: مردم نیز باید ضمن احیای فرهنگ کار و تلاش در جامعه باید بدانند که کار، یک سرمایه ملی است و باید با عزم و اراده ملی و تبعیت از منویات مقام معظم رهبری، کارکردن را افتخار دانسته و با یک برنامه ریزی مناسب به اشتغال در مشاغلی که در اختیار اتباع خارجی است، بپردازند.
اتباع خارجی و بحران بیکاری در کشور
یک کارشناس اقتصادی معتقد است: حضور بیش از نرم اتباع بیگانه در کشور به بحران بیکاری دامن زده و بسیاری از مشاغل را از تیررس نیروی کار ایرانی دور کرده است.
حسین عبدی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، منطقه سمنان، تصریح کرد: طبق آمارهای اعلام شده در حال حاضر 2تا 3 میلیون مهاجر افغان در کشورمان حضور دارند که بالغ بر نیمی از آنها بدون مجوز وارد کشور شده و به صورت غیرقانونی فعالیت دارند.
وی با اشاره به مشکلات امروز نیروی کار ایرانی اظهار کرد: این روند در شرایطی که امروزه در برخی استانها نیروی کار داخلی با مشکلات زیادی روبرو است زیبنده نیست.
این کارشناس، با بیان اینکه در این شرایط نیروی غیرمتخصص خارجی در داخل کشور بدون هیچ هزینهای کم کم به کارگر ماهر و متخصص بدل و با نیروی کار داخلی به رقابت میپردازد، تصریح کرد: وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی و دیگر دستگاههای مرتبط با کار اتباع خارجی باید بطور ویژه به این مهم بپردازد. بویژه در این برهه زمانی که صدها هزار نیروی کار ایرانی امکان ورود به بازار کار را ندارند.
وی با بیان اینکه پیشتر یکی از مسئولان وزارت کار اعلام کرده بود که در صورت بازگشت افاغنه در برخی مشاغل با مشکل نیروی کار مواجه میشویم، گفت: همین نشان میدهد که اتباع خارجی چه فرصتهایی را از نیروی کار ایرانی گرفتهاند و متاسفانه توان و ظرفیتهای داخلی بی آنکه بخواهیم به جای توجه به نیروی کار داخلی، به مرتفع کردن مشکلات کاری کشور همسایه پرداخته است، آنهم در شرایطی که خودمان با مشکلاتی در این بخش روبرو هستیم.
به هر روی به کارگیری بیش از حد اتباع بیگانه و بویژه انحصاری شدن برخی مشاغل برای آنها، تهدیدی جدی برای نیروی کار داخل و فرهنگ کار در ایران است، لذا باید هر چه زودتر برای آن چارهای اندیشید.
بی تردید خروج حداقل بخش زیادی از نیروی کار خارجی شاغل در بازارهای کار داخل از کشور میتواند موجب کاهش نرخ بیکاری جوانان ایرانی در سراسر کشور شده و روح تازهای در بازار کار نحیف کشور بدمد.
گزارش از: آذر پژمان، خبرنگار ایسنا، منطقه سمنان
انتهای پیام
نظرات