معاون علمی و فناوری رییس جمهور با اشاره به ساختار اداری کم حجم این معاونت عنوان کرد: هنر ما در این است که از بهترینهای کشور در بهترین جایگاهها استفاده کنیم. 13 ستاد فناوری راهبردی در معاونت علمی داریم که بهترین های کشور در حوزه های مختلف آن جمع شده اند و تصمیم می گیرند که در بخش های مربوط به علم پیشرفت ایجاد کنند.
به گزارش سرویس علمی ایسنا، دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و رییس بنیاد ملی نخبگان در سفر یک روزه خود به استان کرمانشاه، در جمع روسا، دانشگاهیان و نخبگان استان حاضر شد و با اشاره به اهمیت اقتصاد دانش بنیان در پیشرفت کشور عنوان کرد: دلیلی که به ایجاد اقتصاد دانش بنیان منجر شده، لزوم تغییر نگرش هایی است که در کل نظام اقتصادی کشور و اقتصاد مقاومتی باید رخ دهد.
مشکلات اقتصاد نفتی
وی با بیان اینکه اقتصادی که در آن نفت با 5 دلار استخراج و به 100 دلار فروخته می شود، نیازی به نخبه، دانشگاهی و حتی تولیدکننده ندارد، افزود: بر همین اساس اقتصاد دانش بنیان بسیاری از اصول فکری ما طی 100 سال گذشته را تحت تاثیر خود قرار می دهد. ازجمله مواردی که در این زمینه مطرح می شود، این است که دانشگاه ها درصد قابل توجهی از درآمدشان را از محل فروش فناوری هایی که خود به دست آورده اند، باید تامین کنند.
ستاری همچنین با اشاره به دو بخش بودن دانش اظهار کرد: یک بخش دانش با عنوان تحقیقات مرز دانش است که دولت ها در آن هزینه می کنند و دستاوردهای تجاری سازی در آن کم است و در طولانی مدت رخ می دهد. بخش دوم، تجاری سازی است که مکانیزم بازار در آن حاکم است. مکانیزم بازار در قالب دانشگاه شکل نمی گیرد. مکانیزم تجاری سازی در قالب پژوهشکده های دولتی به وجود نمی آید.
هزینه های زیاد در بخش پژوهش
رئیس بنیاد ملی نخبگان همچنین اظهار کرد: کشور ما در حوزه پژوهش هزینه های زیادی کرده است. بنابراین من انتقادهایی که مربوط به کم بودن بودجه پژوهش است را قبول ندارم. پژوهشکده ای در کشور داریم که در سال 500 میلیون تومان به هیات علمی حقوق پرداخت می کند. کدام پژوهشکده در کشور داریم که می تواند حقوق پرسنل خود را تامین کند؟ چرا این اتفاق در سیستم پژوهشی ما افتاده است؟ پژوهشکده ای داریم که 90 سال قدمت دارد اما اکنون در دنیا صاحب جایگاه درخوری نیست و تاثیری در نظام کاری کشور ندارد.
معاون علمی و فناوری رییس جمهور روش های جاری در بخش پژوهش کشور را نادرست دانست و تاکید کرد: قرار نیست این روش های نادرست را در اقتصاد دانش بنیان تکرار کنیم. در اقتصاد دانش بنیان بحث نظام ملی نوآوری را داریم که اصل اولش این است که دانشگاه و صنعت نمی توانند به طور مستقیم با هم تبادل دانشی و اقتصادی داشته باشند. بلکه احتیاج به نهادهای واسط دارند. پارک های علم و فناوری، مراکز رشد و نوآوری و شرکت های دانش بنیان، از جمله نهادهای واسط میان دانشگاه و صنعت هستند.
موافقتنامه با 14 دانشگاه منتخب
ستاری با بیان اینکه دانشگاه های بزرگ دنیا 70 درصد درآمدشان را از طریق فروش فناوری کسب می کنند، این سوال را مطرح کرد که «تا کی دانشگاه ها باید منتظر تزریق بودجه دولتی باشند؟» و در ادامه گفت: برای اینکه تمرین کنیم رویکرد جدید اقتصادی در دانشگاه جاری شود، روز گذشته با 14 دانشگاه منتخب کشور موافقتنامه مشترکی امضا کرده ایم که بر اساس آن پنج درصد فروش شرکت های دانش بنیان وابسته به دانشگاه ها، به خود دانشگاه تعلق خواهد گرفت.
وی بر لزوم تجلیل از استادان کارآفرین که با بخش صنعت قرارداد همکاری دارند، تاکید کرد و ادامه داد: برخلاف فرهنگ فعلی دانشگاه که همکاری با بخش صنعت را رویه غلط می دانند، استادان ما با تاسیس شرکت های دانش بنیان باید وارد این عرصه شوند. قطعا همه استادان چنین ظرفیتی ندارند که امری طبیعی است. از این رو پیش بینی ما این است که 10 تا 15 درصد استادان را بتوانیم از طریق این جایزه وارد عرصه اقتصاد دانش بنیان کنیم. اما راه های دیگری نیز وجود دارد که ما در حال پیگیری آن هستیم.
لزوم مطالعه قانون شرکت های دانش بنیان
رئیس هیات مدیره صندوق حمایت از پژوهشگران و نوآوران کشور با توصیه به دانشگاهیان مبنی بر اینکه قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان را مطالعه کنند، ابراز کرد: این قانون بسیار پیشرفته است و به دلیل پیشرفته بودنش، در کشور اجرا نمی شد. قانون شرکت های دانش بنیان یکی از قوانین مدرنی است که ما تا به حال در جمهوری اسلامی ایران داشته ایم. اصول حاکم بر این قانون خوداشتغالی یک فارغ التحصیل دانشگاهی، از طریق تاسیس شرکت دانش بنیان است. بر این اساس، شرکت های دانش بنیان 15 سال از پرداخت مالیات و حق گمرک معاف میشوند. البته برای تحقق کامل این اصل مهم، فاصله زیادی داریم و تلاش می کنیم به سرعت به آن نزدیک شویم.
دبیر هیات امنای صندوق نوآوری و شکوفایی به اهمیت جایگاه این صندوق در اقتصاد دانش بنیان نیز اشاره کرد و گفت: از آنجا که بانک ها همه موارد را در بخش اقتصاد دانش بنیان و قیمت گذاری روی ایده و اختراع را نمی دانند و از سوی دیگر در واگذاری تسهیلات، تفاوتی بین استاد دانشگاه و فرد عادی قائل نیستند، صندوق هایی مانند صندوق نوآوری و شکوفایی برای توجه به این موضوعات و رفع نواقص موجود تاسیس شده اند و ما اکنون در حال تمرین کردن برای رسیدن به شرایط مطلوب از طریق این امکانات هستیم.
ستاری درباره دلیل حضور یک باره خود در استان کرمانشاه توضیح داد: برای ورود به قانون اقتصاد دانش بنیان یک مدخل وجود دارد که من امروز برای دانستن و رفع مشکل موجود، به استان آمده ام. این مدخل تشخیص صلاحیت شرکت های دانش بنیان است. تعداد کمی از شرکت های دانش بنیان در استان کرمانشاه تایید صلاحیت شده اند که با بررسی این موضوع، مشکل را رفع خواهیم کرد.
همه، همصدا شویم
وی خطاب به دانشگاهیان و فعالان عرصه های علمی استان کرمانشاه گفت: ما راهی را شروع کرده ایم که در آن باید همه، همصدا و یکدل شویم. هر مقاومتی هم که در این راه وجود داشته باشد باید از مقابل برداریم. قطعا درباره حرف هایی که ما مطرح می کنیم مقاومت هایی در بخشی از بدنه اداری دولت، بخش اقتصادی، بانک ها و... وجود دارد. برای پشت سر گذاردن این مقاومت ها، باید این موضوع در میان دانشگاهیان را طرح کنیم و آنها را با خود یکدل کنیم که دستاورد دانشگاه ها در جهت رفع مشکلات استان و کشور باشد. اگر این طور باشد ما با همه امکاناتمان از آنها حمایت می کنیم.
معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به موفقیت نسبی برگزاری دومین نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی در سال جاری بیان کرد: دلیل برگزاری این نمایشگاه، به جهت تجهیز آزمایشگاه ها نبود، بلکه هدف اصلی تحریک تقاضا و بازار و راه اندازی صنعت تولید صنعت دانشگاهی ساخت داخل بود؛ صنعت ساخت تجهیزات آزمایشگاهی در داخل. بنابراین اگر فعالیت دانشگاه ها در جهت کمک به زیرساخت ها در توسعه فناوری باشد ما به دانشگاه ها کمک خواهیم کرد.
حمایت از پژوهش در مرز دانش
رئیس هیات مدیره صندوق حمایت از پژوهشگران و نوآوران با بیان اینکه از طریق ستادهای 13 گانه توسعه فناوری راهبردی در معاونت علمی، از پژوهش های مربوط به مرز دانش نیز حمایت خواهد شد، افزود: امسال صندوق حمایت از پژوهشگران و نوآوران را مامور کردیم که از پژوهش های مرز دانش و پایه ای که قابلیت تجاری سازی ندارند، حمایت کند. قرار نیست ما پژوهش و توجه به دانش های پایه ای را تعطیل کنیم، بلکه جهت گیری ما به سمت کاربردی کردن بخش هایی از دانش است که به حل مشکلات کشور می انجامد.
ستاری همچنین هر پروژه ای که به شیوه جدید، قابلیت اشتغال زایی داشته یا در جهت حل مشکلات دانشگاه باشد را قابل حمایت دانست و ابراز کرد: من تلاش پژوهشکده ها را نفی نمی کنم، چرا که تلاش های زیادی در آنها شده است اما ما نفعی از این تلاش نمی بریم. مردم شیرینی و حلاوت این تلاش ها را در زندگیشان احساس نمی کنند. در دنیا هیچ پژوهشی، چه در بحث مرز دانش و چه در بحث تجاری سازی، بدون مشتری نخواهد بود. اما مشکل ما در اجرای شیوه های پژوهشی است.
حل مشکلات استان توسط دانشگاهیان
وی با طرح این سوال که در کجای دنیا یک استاد با دارا بودن پنج مدرک phD یافت می شود که حتی یک قرارداد با بخش صنعت نداشته باشد؟ ادامه داد: معتقدیم جامعه دانشگاهیان باید مشکلات عمده هر استان از جمله اشتغال، ریزگردها، آب، محیط زیست، بخش کشاورزی و... را حل کنند. مشکلات این استان در پایتخت حل نمی شود بلکه در داخل همین استان برطرف خواهد شد. ما حاضریم در حوزه پژوهشی و فناوری ظرفیت های قانونی و فراسازمانی معاونت علمی را در اختیار دانشگاهیان هر استان قرار دهیم. اگر دانشگاهیان به درستی وارد تعامل با این معاونت شوند، می توانند از این ظرفیت ها به خوبی بهره بگیرند.
معاون علمی و فناوری رییس جمهور با اشاره به ساختار اداری کم حجم این معاونت عنوان کرد: هنر ما در این است که از بهترین های کشور در بهترین جایگاه ها استفاده کنیم. 13 ستاد فناوری راهبردی در معاونت علمی داریم که بهترین های کشور در آن جمع شده اند و تصمیم می گیرند که در بخش های مربوط به علم پیشرفت ایجاد کنند.
ایدههای جدید در حوزه پژوهش و مدیریت
رئیس بنیاد ملی نخبگان در ادامه خاطرنشان کرد: در اقتصاد دانش بنیان باید ایده های جدید در حوزه پژوهش و مدیریت کشور معرفی شود که یکی از این ایده ها را ابتدا باید خود ما عملی کنیم. یعنی در عرصه مدیریت معاونت علمی سریع و چالاک عمل کنیم و با برخی وزارتخانه های حجیمی که فعالیت می کنند، تفاوت داشته باشیم. یعنی نباید بروکراتیک عمل کنیم. مجموعه به ظاهر کوچک معاونت علمی و فناوری قرار است موضوع پیشرفت در اقتصاد دانش بنیان را پیگیری کند و قرار نیست که ساختار آن بزرگ شود. در غیر این صورت بیماری هایی که بخش پژوهش و دانش کشور به آن مبتلاست به ما نیز سرایت خواهد کرد.
معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری پارک های علم و فناوری را یکی از پایه های اصلی رشد اقتصاد دانش بنیان دانست و گفت: نمونه های موفق دیگری نیز به جز پارک های علم و فناوری در حوزه پیشرفت اقتصاد دانش بنیان وجود دارد که مربوط به فعالیت برخی دانشگاه ها است و براساس آن توانسته ایم نخبه های علمی را در کشور نگاه داریم و از حضور آنان بهره مند شویم. این نکته بسیار حائز اهمیت است که نخبه های ما مشکل پول در کشور ندارند بلکه نیازمند کاری هستند که آنان را راضی کند. بنابراین یکی از وظایف اصلی بنیاد ملی نخبگان و بنیادهای نخبگان در استانها ایجاد زمینه برای اشتغال نخبگان و به کارگیری آنان در استان محل سکونت آنان است.
تفاهمنامه همکاری با دانشگاه آزاد اسلامی
ستاری در ادامه، از تفاهمنامه همکاری میان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و با دانشگاه آزاد اسلامی خبر داد که بر اساس آن نخبگان کشور در هیاتهای علمی دانشگاه های آزاد سراسر کشور جذب می شوند و معاونت علمی نیز از این کار حمایت مالی می کند.
دبیر هیات امنای صندوق نوآوری و شکوفایی ابراز امیدواری کرد که همه دانشگاهیان برای رشد اقتصاد دانش بنیان دست در دست هم دهند و افزود: بر اساس تبصره ق قانون بودجه، کسانی که در کاهش مصرف انرژی دستاورد علمی داشته باشند امکانات بسیار خوبی برایشان در نظر گرفته شده است. بنابراین استادان دانشگاهها باید در قالب شرکت دانش بنیان وارد این عرصه شوند. بحث بهینه سازی انرژی نخستین بازاری است که ما در برنامه کوتاه مدت مان آن را پیگیری می کنیم. در نتیجه شرکت هایی که در این حوزه قصد دارند فعالیت کنند معاونت علمی از آنان حمایت کامل خواهد کرد.
معاون علمی و فناوری رییس جمهور در پایان تصریح کرد: افتخار می کنیم که به جامعه دانشگاهی خدمت کنیم. دانشگاهیان نیز باید سعی کنند از طریق مکانیزم هایی که در ستادهای فناوری معاونت علمی و فناوری وجود دارد از امکانات موجود بیشترین بهره را بگیرند.
انتهای پیام
نظرات