سال 2013 به خود دستاوردهای علمی زیادی را همراه داشت که به ارائه درک بهتر دانشمندان از جهان و همچنین آسودگی بیشتر برای انسانها پرداختهاند.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در گزارش حاضر به معرفی 10 داستان برتر علمی سال 2013 از تولید همبرگر آزمایشگاهی گرفته تا رستاخیز یک قورباغه منقرضشده، از نگاه «مرکز رسانه علمی استرالیا» پرداخته شده است.
1. ترک منظومه شمسی توسط فضاپیمای وویجر 1: در ماه سپتامبر، این فضاپیمای متعلق به ناسا، نخستین شی ساخته دست بشر لقب گرفت که منظومه شمسی را ترک کرده و به فضای بینستارهای وارد شده است.
کاوشگر وویجر 1 در سال 1977 و با هدف رسیدن به سیارات مشتری و زحل پرتاب شد و اکنون بیش از 19 میلیارد کیلومتر از خورشید فاصله دارد.
دانشمندان پس از برخورد این سامانه به امواج خورشیدی عظیم در ماه آوریل، به ارتعاشات پلاسمای اطراف آن (صدای فضای بینستارهای) گوش دادند.
این ارتعاشات به آنها امکان محاسبه تراکم پلاسما را داد. این تراکم برای منظومه شمسی و فضای بینستارهای متفاوت است و محاسبات عدم حضور فضاپیمای مزبور در منظومه شمسی را تایید کرد.
2. دیاکسیدکربن به قله جدیدی رسید و تاثیر انسان بر آب و هوا واضحتر از همیشه شد. در ماه مه، سطوح دیاکسیدکربن در جو زمین به یک نقطهعطف نمادین رسید و برای نخستین بار در تاریخ بشر از مرز 400 ذره در میلیون تجاوز کرد.
مدتی بعد و در ماه سپتامبر، نهاد بینالمللی ارزیابی تغییر آب و هوا (IPCC) دریافت که تاثیر انسان بر سیستم آب و هوایی واضحتر از همیشه است و دانشمندان هماکنون 95 درصد مطمئن هستند که انسانها عامل گرمشدن جهانی هستند.
3. دانشمندان با استفاده از روشهای شبیهسازی، سلولهای بنیادی انسانی را خلق کردند: در ماه مه، محققان برای نخستین بار از شبیهسازی درمانی با هدف خلق سلولهای بنیادی جنین انسان استفاده کردند.
این فرآیند شامل اشتقاق هسته (که حاوی ماده ژنتیکی است) از یک سلول نرمال و انتقال آن به یک تخم نابارورشده به همراه حذف ماده ژنتیکی خود تخم بود.
این در حالی است که چنین رویکردی پیشتر در میمونها و موشها عملی شده بود، اما هرگز با استفاده از سلولهای انسانی به اجرا در نیامده بود.
این کشف که دانشمندان استرالیایی آن را «موفقیتی عمده در پزشکی احیا» نامیدند، میتواند به طراحی درمانهایی برای طیفی از بیماریهایب که تاکنون لاعلاج بودهاند، کمک کند. با این حال، این فرآیند، اهدای تخم انسانی را میطلبد و این موضوع مباحث درمانی جدیدی را مطرح کرده است.
4. پرورش گرانقیمتترین همبرگر جهان در آزمایشگاه: نخستین همبرگر پرورش یافته در آزمایشگاه، ماه اوت و طی یک کنفرانس خبری در لندن پخته و سرو شد. این موضوع موجی از فضای رسانهای در سراسر جهان را به دنبال داشت.
همبرگر جدید که یک منتقد آن را «نزدیک به گوشت» خواند، توسط دانشمندانی از دانشگاه ماستریخت هلند طراحی شد و سرجی برین، یکی از بنیانگذاران گوگل حامی مالی آن بود.
دانشمندان حاضر در این پروژه کار خود را با بافتبرداری از دو گاو شروع کردند و فیبرهای ماهیچهای را در آزمایشگاه رشد کردند.
این فیبرها به همراه پودرهای سوخاری و مواد متصلکننده به یکدیگر فشرده شدند، سپس با آب چغندر و زعفران رنگ شده و محصول نهایی گرانقیمتترین همبرگر جهان در طول تاریخ با بهای 367 هزار دلار لقب گرفت.
5.پزشکان اچآیوی را در یک نوزاد اهل میسیسیپی متوقف کردند: نوزادی که با ویروس اچآیوی متولد شده بود، برای 18 ماه اول زندگیاش، با مجموعهای از داروهای ضدویروسی درمان شد و 12 ماه پس از درمان، عاری از هرگونه ویروس بود.
زمانی که این نوزاد 30 ماهه بود، آنتیبادیها کاملا غیرقابلشناسایی ماندند، اما این پرسش باقی ماند که آیا کودک مزبور که «نوزاد میسیسیپی» لقب گرفته بود، واقعا درمان شد؟ پاسخ این پرسش هنوز مشخص نیست.
6.قدیمیترین نشانههای حیات در غرب استرالیا پیدا شد: دانشمندانی که در منطقه پیلبارا واقع در غرب استرالیا مطالعه میکردند، قدیمیترین فسیلهای جهان را کشف کردند.
این بقایای ریز در درون سنگشنی و توسط محققانی از دانشگاه Old Dominion امریکا کشف شد.
تصور میشود این بقایا 300 میلیون سال مسنتر از فسیلهای مشابه باشند و یکی از قدیمیترین نشانههای حیات بر روی زمین به شمار میآیند.
7. کشف استخوانهای ریچارد سوم: در ماه فوریه، استخوانهای ریچارد سوم در اطراف یک پارکینگ خودرو در لستر انگلستان و بیش از 500 سال پس از مرگش، کشف شدند.
شواهد رادیولوژیکی، تاریخبرداری رادیوکربنی، دیانای و تحلیل استخوان همگی به تایید هویت آخرین شاه پلانتاژنت کمک کرد.
تحقیقات بیشتر نشان داد که رودههای ریچارد، آلوده به کرمهای گرد بوده است.
8. رستاخیز یک قورباغه منقرضشده: دانشمندان استرالیایی ماه مارس اعلام کردند موفق به پرورش جنینهای مرحله اولیه حاوی دیانای یک قورباغه منقرضشده شدهاند.
این تحقیق نخستین گام در «پروژه لازاروس» بود که هدف از آن بازگردادن قورباغه Aussie به حیات عنوان شد.
دانشمندان هسته حاوی دیانای قورباغه منقرضشده را از نمونههای بافت منجمدشده آن گرفتند. این نمونهها در دهه 1970 جمعآوری شده بودند.
این هسته به درون تخمهای اهدایی از سوی یک قورباغه خویشاوند دور حیوان منقرضشده تزریق شد.
تعدادی از تخمها شروع به تقسیم کردند و به جنینهایی تبدیل شدند و امیدها را برای بقای این قورباغه که در سال 1983 منقرض شده بود، زنده کردند.
این تحقیق به عنوان یکی از 25 نوآوری برتر مجله تایم در سال 2013 لحاظ شد.
9. دانشمندان استرالیایی به طراحی یک داروی جدید آنفولانزا کمک کردند: محققان استرالیایی ماه فوریه اعلام کردند به طراحی داروی جدید آنفولانزا با پتانسیل جلوگیری از انتشار نژادهای مختلف این ویروس (شامل نژادهای مقاوم در مقابل دارو) کمک کردهاند.
به منظور آلوده کردن سلولها، این ویروس به قندهای موجود بر روی سطح سلولهای انسانی متصل میشود و برای انتشار باید قندها را حذف کند.
داروی جدید از حذف قندها توسط ویروس جلوگیری میکند و آن را از آلودگی بیشتر سلولها و ایجاد بیماری بازمیدارد.
10. کشف بزرگترین آتشفشان جهان: ماه سپتامبر، دانشمندان بزرگترین آتشفشان منفرد زمین را در زیر اقیانوس آرام کشف کردند.
این مگاآتشفشان 650 کیلومتر عرض دارد، اما 145 میلیون سال است که خاموش است.
دانشمندان بر این باور بودند که آتشفشان Tamu Massif مجموعهای از آتشفشانها بوده، اما «برنامه منسجم حفاری اقیانوسی» نشان داد که این آتشفشان در واقع، یک آتشفشان منفرد عظیم است.
انتهای پیام
نظرات