یک گیاهشناس از انقراض برخی گونههای گیاهی مهم جهان در ایران خبر داد.
حسین آخانی در گفتوگو با خبرنگار «محیط زیست» ایسنا، افزود: در گذشته در اطراف رودخانه مردآباد کرج، گیاهی با نام بینرتیا (Bienertia cycloptera) وجود داشت که یکی از مهمترین گونههای گیاهی جهان محسوب میشد؛ اما متاسفانه در سالهای اخیر حتی یک بوته هم از این گیاه باقی نمانده است.
وی با اشاره به یافتههای دانشمندان جهان ادامه داد: این گیاه دارای ژنهایی است که در یک سلول میتواند فتوسنتز چهار کربنه داشته باشد؛ این کشف ممکن است کلید حل مشکل انتقال ژن گیاهان سه کربنه به گیاهان چهار کربنه به گیاهان زراعی باشد که این گیاهان قادر هستند در گرما، خشکی و شوری تولید بالایی داشته باشند.
به گفته آخانی، این گیاه که میلیونها بوته آن در اطراف رودخانه وجود داشت، به دلیل برداشت بیرویه آب، خشک شدن رود شور و استفاده از آبهای تحت الارضی طی 10 سال به کلی نابود شده است.
این گیاهشناس افزود: با وجود اینکه این گیاه در نقاط دیگر ایران رشد میکند، اما آنچه در مردآباد دیده شده است زنگ خطری برای بقای این گیاه و بسیاری از گیاهان مشابه در ایران است.
آخانی گفت: اخیرا گونه دیگری از همین جنس گیاه در جنوب ایران توسط وی کشف شده که با نام لاتینی خلیج فارس (Sinus Persicus) به دنیا معرفی شده است. این گیاه با نام Bienertia sinuspersici توانسته توجه جهانیان را به خود جلب کند. همچنین گونه دیگری از همین جنس گیاه در حاشیه کویر، در شمال جندق به نام Bienertia kavirense کشف شده و علیرغم آنکه میلیونها سال تکامل آن به طول میانجامد، وسعت انتشار آن فقط 2 کیلومتر است که با کوچکترین دخالتی در طبیعت همچون جاده سازی و سد سازی برای همیشه نابود میشود.
وی با اشاره به خطر انقراض گونههای بومی جنس سالیکورنیا در اطراف دریاچه بختگان و طشک نیز، اظهار کرد: این گیاه دارای بذرهایی است که میزان پروتئین آن با سویا برابری کرده و در شوریهای بالای 200 میکروزیمنس رشد میکند که به دلیل سدهای ساخته شده در اطراف این دریاچه مانند سد سیوند در حال انقراض هستند.
این گیاهشناس با اشاره به انقراض گیاه میکروکنموم (Microcnemum corraloides) اظهار کرد: این گیاه در سال 1365 در منطقه میقان اراک کشف شد، اما این گیاه در آن منطقه به دلیل خشک شدن تالاب منقرض شده است.
این استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه انقراض این گونهها یک اعلام خطر به مسئولان کشور است، افزود: مسئولان باید برای نجات اکوسیستمهای ایران به طور جدی عمل کنند و اگر این کار صورت نگیرد، هر روز خسارات بیشتری به محیط زیست کشور وارد خواهد شد.
آخانی وجود ریزگردها را یکی از مهمترین معضلات ناشی از نابودی پوشش گیاهی کشور دانست، و گفت: برخلاف بسیاری از افراد که فکر میکنند ریزگردها اغلب منشا خارجی دارند، باید اعلام کرد که قسمت عمدهای از ریزگردها به طور مستقیم یا غیرمستقیم با تخریب پوشش گیاهی و سد سازی (منبع داخلی) ایجاد میشود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال بستر خشک شده اغلب تالابها مانند تالاب «میقان» اراک منشاء ریزگردهای بسیاری است که علاوه بر آلودگی کارخانهها، مردم شهر اراک و روستاهای مجاور آن را دچار مشکلات جدی کرده است.
انتهای پیام
نظرات