یک وکیل دادگستری با بیان این‌که «قوانین ما در زمینه تعریف، نگهداری و حفاظت از مجموعه میراث فرهنگی ناقص است» بر ضرورت بازتعریف این آثار برای عموم جامعه تاکید کرد.

نعمت احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به ماده 26 قانون مدنی، تصریح کرد: بر اساس این ماده «اموال دولتی که معد است برای مصالح یا انتفاعات عمومی مثل استحکامات و قلاع و خندق‌ها و خاکریزهای نظامی و قورخانه و اسلحه و‌ ذخیره و سفاین جنگی و همچنین اثاثه و ابنیه و عمارات دولتی و سیم‌های تلگرافی دولتی و موزه‌ها و کتابخانه‌های عمومی و آثار تاریخ و امثال آنها و بالجمله آنچه از اموال منقوله و غیرمنقوله که دولت به عنوان مصالح عمومی و منافع ملی در تحت تصرف دارد، قابل تملک خصوصی نیست و‌ همچنین اموالی که موافق مصالح عمومی به ایالت و ولایت یا ناحیه یا شهری اختصاص یافته باشد.» که تنها این ماده در زمینه میراث فرهنگی وجود دارد.

وی ادامه داد: در مورد میراث فرهنگی قانون ناقصی داریم و شاید همین باعث شده که نتوانیم آن‌طور که باید و شاید در بخش تعریف آثار تاریخی مبنی بر اینکه چه چیزی میراث است، متولی‌اش چه کسی باید باشد، ثبت ملی و جهانی چیست و... به یک توافق نرسیم. این ایرادی است که ما به عنوان یکی از چند کشور طراز اول دنیا از جهت سابقه تاریخی داریم؛ زیرا به قول ویل دورانت ما گهواره تمدن هستیم و کشور ما چه قبل از اسلام و چه بعد از آن، یکی از 10 حوزه تمدنی است که در جهان از آن یاد می‌کنند.

این وکیل دادگستری درباره مجازات مرتکبین جرایم در حوزه میراث فرهنگی، گفت: مجازات یک بحث است و تعریف و نگهداری از مجموعه آثار فرهنگی بحثی دیگر است. حال ممکن است مجازاتی هم برای مرتکبین جرایم در این حوزه درنظر گرفته شود، اما صحبت کردن درباره مجموعه میراث فرهنگی یک بحث دیگر است.

احمدی با بیان این‌که «باید تعریف دقیقی از میراث فرهنگی ارائه شود» گفت: اینکه آیا خانه فلان دانشمند جزو آثار ملی محسوب می‌شود یا خیر؟ بودجه نگهداری میراث فرهنگی از کجا تامین شود و... سوالاتی هستند که می‌شود در این زمینه مطرح کرد. کشوری مانند ترکیه از آثار تاریخی خود مانند چاه نفت سود می‌برد اما ما آنطور که باید برای این آثار ارزش قائل نیستیم و متاسفانه باید بگویم به چه دلیل چیزی از آثار مربوط به دوره قبل از اسلام نیز باقی نمی‌ماند.

این وکیل دادگستری با اشاره به پرتاب ترقه در کنار مقبره کوروش در ایام نوروز گفت: باید آثار باستانی‌مان را برای مردم عادی تعریف کنیم تا یک نوع مخالفت با آنها شکل نگیرد. متاسفانه اکنون فضایی در جامعه به وجود آمده است و عده‌ای کوشش می‌کنند فرهنگ و هویت ایرانی را در مقابل فرهنگ و هویت اسلامی قرار دهند، حال آنکه به نظرم این دو از هم تفکیک ناپذیرند. این دو موضوع آنقدر با هم آمیخته شده‌اند که در نتیجه آن یک مجموعه جدید درست شده است و ما هم به هر دوی آنها یعنی ایرانی و اسلامی بودن افتخار می‌کنیم.

این حقوقدان با بیان این‌که «باید این فرهنگ را ایجاد کنیم که آثار تاریخی، سرمایه ملی است» گفت: همانطور که ما نسبت به یک جریان دغدغه داریم و مثلا می‌گوییم در جنگل ابر، راه احداث نکنند و همانطور که نگران حیات وحش و خشک شدن تالاب‌ها و... هستیم، باید نسبت به حفظ جاذبه‌های تاریخی خود هم دغدغه داشته باشیم.

وی تصریح کرد: متاسفانه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که متولی حفاظت از آثار فرهنگی است، به گردشگری بیش از میراث فرهنگی اهمیت می‌دهد. به عنوان مثال برای دست‌اندرکاران سفرهای نوروزی با اینکه زحمت کشیده‌اند همایش برگزار می‌کنند که البته من به درست یا غلط بودن آن کاری ندارم، ولی آیا ما به کسانی که باید از میراث فرهنگی‌مان حفاظت کنند بها داده‌ایم؟

این وکیل دادگستری گفت: ما هنوز پلیس یا ضابط خاصی که نگهبان میراث فرهنگی‌ ما نباشد نداریم و برای بعضی از مکان‌ها که به عنوان تپه یا دیگر آثار تاریخی معرفی می‌کنیم، یک نگهبان نمی‌گذاریم تا در آنجا حفاری صورت نگیرد.

وی با تاکید بر این‌که «نگاه ما به میراث فرهنگی باید یک نگاه حفاظتی، متولی‌گرایانه و دلسوزانه باشد» افزود: ما به عنوان یکی از 10 کشور تاریخی در جهان، حدود 4، 5 اثر داریم که ثبت جهانی شده‌اند. آیا کشوری که این همه آثار تاریخی دارد، باید این تعداد اثر ثبت جهانی شده را داشته باشد؟

وی گفت: هر سال در تیرماه پرونده‌های آثاری که ثبت جهانی می‌شوند در یونسکو مورد بررسی قرار می‌گیرند و اکثر کشورها آثار خود را معرفی می‌کنند تا ثبت جهانی شوند. ما باید از مسوولان میراث فرهنگی بپرسیم که چند پرونده تکمیل شده در این زمینه داریم.

وی یادآور شد: مجموعه حفاظت از میراث فرهنگی در ریاست جهوری به عنوان یک «معاونت» مطرح بود اما به یک «سازمان» تنزل داده شد؛ در حالی که کشورهایی هستند که برای نگهداری و نظم دادن مجموعه میراث فرهنگی خود، وزارتخانه دارند.

انتهای پیام