مهاجرت به عنوان پدیدهای جهانی با افزایش و تراکم جمعیت جهان گستردهتر و پیچیدهتر شده است. در این بین همه ساله هزاران تن نیز به صورت غیرقانونی اقدام به مهاجرت میکنند که تبعات این اقدام برای دولتها و پناهجویان گاه چنان دامنه وسیعی مییابد که شرح جزئیات آن بی شباهت به فجایع بزرگ انسانی نیست.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، استرالیا یکی از کشورهایی است که نامش همواره در بین کشورهای مور نظر پناهجویان مطرح است. بر اساس اعلام دولت استرالیا در سال جاری میلادی بیش از 7 هزار و 500 پناهجو از طریق 100 کشتی خود را به استرالیا رسانیده است. از طرفی از سال 2001 به این سو نیز 964 تن در آبهای استرالیا غرق شده اند. براساس آخرین اخبار منتشر شده یک قایق به صخرههای ساحل جزیره کریسمس برخورد کرد که در اثر آن 50 مهاجر کشته شدند. از آنجا که این قایقها به طور غیرقانونی به سمت استرالیا حرکت میکنند و جهتیابی و یادداشت رسمی از مسیر آنها در دریا وجود ندارد و تعداد مهاجرین که در دریا جان شان را از دست میدهند، نامعلوم است.
مقامات اندونزی چندی پیش اعلام کردند در تازهترین سانحه غرق شدن قایق حامل مهاجران غیرقانونی به استرالیا در آبهای اقیانوس هند پس از چندین روز جستوجوی آبی و هوایی تنها 6 نفر از حدود 160 مسافر یک قایق پیدا شدند.
شرایط مهاجران غیرقانونی که موفق میشوند خود را به آبهای استرالیا برسانند نیز بسیار تاسف برانگیز است و برای افرادی که از دور دل به ادعاهای حقوق بشری استرالیا می سپرند قابل تصور نیست.
حوادث دریایی و مرگ این مهاجران تنها بخش کوچکی از مخاطرات این نوع مهاجرت محسوب میشود. به دلیل غیرقانونی بودن این اقدام و همراهی با خلافکاران و قاچاقچیان حرفهای، بسیاری از این مهاجران در طول این مسیر با سخت ترین شرایط انسانی مورد بازداشت، تعرض، سرقت و تجاوز قرار گرفتهاند و اگر هم از این حوادث جان سالم به در بردهاند پس از رسیدن به خاک کشور استرالیا سرنوشت روشنی در انتظار نداشتهاند.
افرادی که به وسیله قایق خود را به استرالیا میرسانند، باید حدود 10 ماه در بازداشتگاه به سر ببرند. زندگی در فضای غیر قابل باور و بدون هرگونه امکانات اولیه و از دست دادن تمامی پسانداز زندگی در پرداخت به قاچاقچیان که از انسانیت هیچگونه آگاهی ندارند بسیار دشوار است. پناهجویان بازداشت شده به دلیل فشار روحی ناشی از بازداشتهای طولانی مدت و نرسیدن به آرزویشان دچار افسردگیهای شدید و حتی خودکشی نیز میشوند. آنها پس از سپری کردن مدت طولانی در بازداشتگاههای اداره مهاجرت و پرداخت مبلغ کلان برای آزادی ناگزیر به ماندن اجباری برای طولانی مدت بدون امکان اشتغال، تحصیلات رسمی برای فرزندان و یا هرگونه امکانات پزشکی و اجتماعی هستند که در بسیاری از این موارد با توجه به مشکلات بسیار زندگی مجبور به بازگشت به ایران می شوند.
در این رابطه سعید زارع، رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه در گفتوگو با ایسنا با اشاره به وضعیت پناهجویان در کشورهایی مانند استرالیا گفت: کشورهای مهاجرپذیر مانند کانادا، استرالیا و غیره عموما مهاجرانی را میپذیرند که صاحب ثروت و سرمایه و تحصیلات بالا باشند. افرادی که با ورودشان به این کشورها بتوانند به اقتصاد، صنایع، مراکز علمی و دانشگاهی آنها کمک کنند. این کشورها به دنبال جذب نخبگان ممالک دیگر هستند نه افراد معمولی. کسانی که از تخصص و سواد بالایی برخوردار نبوده و بدون داشتن برنامه ای مشخص و صرفا به امید دستیابی به آینده ای بهتر به سمت ممالک دیگر سرازیر می شوند، راه به جایی نمی برند.
زندگی در جزایر کریسمس، نارو و مانوس برای مهاجران غیرقانونی و پناهندگان به استرالیا از جمله مصادیق جنایتهای دولتی خاموشی است که هیچگاه به باور این افراد راه نیافته بود.
زارع درباره وضعیت پناهجویان در استرالیا نیز خاطرنشان کرد: جزیره کریسمس در استرالیا که در حال حاضر به منظور اسکان مهاجران مورد استفاده قرار گرفته، مکانی است که بیشتر به اردوگاههای اسیران جنگی شبیه است و پناهجویان پس از مدتی اقامت در آنجا دچار افسردگی، یاس و نومیدی و تالمات روحی و روانی می شوند.
وی افزود: این افراد بیشتر به سمت کشورهای غربی از جمله اروپا و استرالیا میروند. اما پس از مدتی توسط پلیس محل شناسایی و دستگیر میشوند و چون اغلب گذرنامه و سایر مدارک هویتی خود را معدوم کردهاند، بنابراین مشکلات آنها دو چندان میشود.
نارو جزیرهای در اقیانوس هند است که در فاصلهای دور از استرالیا قرار دارد. این جزیره در زمان جان هاوارد، نخستوزیر سابق استرالیا هم جهت نگهداری پناهجویان به کار گرفته میشد. بر اساس گزارشها در جزیره نارو میزان عنصر فسفر از حد معمولی بیشتر است و در گذشته از این جزیره فسفات استخراج میکرده اند. وجود فسفر فراوان در خاک این جزیره زندگی انسان را تا اندازهای دچار مشکل میکند و اقامت در این شرایط باعث بیماریهای پوستی و آسم میشود.
پناهجویانی که در نارو و مانوس زندگی میکنند از امکانات زندگی محرومند و مانند انسانهای قرون وسطا و بدون امکانات در حال بدی به سر میبرند. در چادرهایی که برای آنها نصب شده هیچ گونه امکاناتی وجود ندارد. پناهجویان در این شرایط با زندگی تحقیرآمیز روبرو هستند و به این دلیل دچار بیماریهای روانی می شوند. در موارد گزارش شده که آنها دست به آزار خود میزنند یا خود را با تیغ زخمی میکنند و با آتش سیگار دستها و پاهایشان را میسوزانند.
ح. د. یکی از ایرانیانی که همسرش به قصد مهاجرت غیرقانونی به استرالیا عازم آبهای اندونزی شده و سپس توسط پلیس این کشور در دریا بازداشت شده است
در تماس با خبرگزاری ایسنا ضمن تشریح شرایط ناگوار همسرش پس از بازداشت در استرالیا میگوید: همسر من به صورت غیرقانونی از طریق اندونزی با کشتی وارد آبهای استرالیا شده. پلیس پس از بازداشت، آنها را 20 روز در جزیره کریسمس نگه داشت و پس از آن گروه گروه آنها را به جزیره "نارو" بردهاند.
وی ادامه داد: استرالیا تصمیم گرفته است که پناهندگانی که با کشتی وارد خاک استرالیا میشوند را به این جزیره بفرستند. این جزیره فاقد تمام امکانات اولیه زندگی است. در اطراف این جزیره حصارکشی شده است و آنها را در چادر اسکان دادهاند. وضعیت پناهندگان بسیار نامناسب و غیرانسانی است.
ح.د. با اشاره به وضعیت ایرانیانی که به صورت غیرقانونی به مقصد این کشور عازم آبهای اقیانوس هند میشوند، گفت: از زمان تصویب قانون محدودسازی ورود مهاجرین غیرقانونی به استرالیا تاکنون 14 هزار نفر وارد استرالیا شدهاند که از این تعداد تاکنون 480 نفر به نارو منتقل شدهاند. 250 نفر هم به جزیره مانوس برده شدهاند که متعلق به گینه است. نارو پیش از این مستعمره انگلیس بوده و اکنون نیز دولت نارو در مورد این پناهجویان با دولت استرالیا همکاریهایی میکند.
اخبار منتشر شده از این جزیره حاکی از شرایط بسیار ناگوار و رفتار غیرانسانی مسوولان استرالیا با پناهجویان جزیره نارو دارد.
آنها باید با آب شور حمام کنند و اندک مقدار آب آشامیدنی در اختیار دارند. آنها صرفا زمانی که باران میبارد میتوانند بدن خود را با صابون بشویند.
ح.د. در این مورد میگوید: با تمام ادعاهای حقوق بشری که مقامات استرالیا دارند، هیچ شغلی به پناهندگان نمیدهند و به راحتی اعلام میکنند ما برای شما کارت دعوت نفرستاده بودیم. از نظر روحی آنها را تضعیف میکنند و مانند یک حیوان با آنها برخورد میکنند. حتی وبکم هایشان را گرفتهاند و فقط هر دو یا سه روز آنها می توانند از طریق فیس بوک با خانواده هایشان ارتباط برقرار کنند. نمیگذارند خبرنگاری پایش به آنجا باز شود و اطلاعرسانی کند و نمیخواهند از درون کمپ اطلاعی به بیرون داده شود.
وی با اشاره به شرایط همسرش در این اردوگاه افزود: شرایط آنها در این جزیره بسیار وحشتناک است. حدود 700 نفر در حال حاضر در این جزیره هستند که همچنان این تعداد در حال افزایش است. دولت استرالیا در مورد انجام این اقدامات اطلاعرسانی کرده است اما نسبت به شرایط نگهداری این افراد و فشارهایی که به آنها وارد میکند هیچ جزئیاتی منتشر نکرده است و اجازه انتشار اخبار درست دراین باره نمیدهد. عکسهایی که منتشر شده است کاملا مخفیانه گرفته شده است که اعلام کنند وضعیت پناهجویان بسیار وحشتناک است.
این تبعه ایرانی ادامه داد: یک پسر ایرانی اخیرا در این اردوگاه خودکشی کرده است. به این دلیل سایرین را تهدید کردهاند که هیچ اطلاعرسانی در این این باره نباید انجام دهند. آنها هیچ حقوقی ندارند و به آنها گفته شده است که ممکن است حتی این وضعیت برای آنها ده سال به طول بکشد. قرار گرفتن در جزیرهای که مانند زندان اطرافش با حصار پوشیده شده است و درمجموع 11 هزار نفر جمعیت دارد و کوچه و محلهای خاک آن آلوده است روحیه این افراد را خراب کرده است.
ح.د. افزود: همسرم میگوید در نارو تحقیر می شویم و ما را به عنوان "جهان سومی آشغال" خطاب میکنند.
وی گفت: از دولت استرالیا میخواهیم کمترین امکاناتی که برای حیات یک انسان نیاز است به آنها بدهد. خواستههای ما حتی نیازهای معنوی و روحی نیست. استرالیا باید این پناهجویان را در ساختمان اسکان دهد، نه مانند حیوان و یا انسانهای جنایتکار با آنها برخورد کنند. آنها جنایتکار نیستند بلکه انسانهایی هستند که به دلیل مشکلاتی ناگزیر از پناهندگی به دولت دیگر شدهاند. آنها که ادعای داشتن موازین حقوق بشری و احترام به انسانها دارند چرا با این افراد مانند حیوان برخورد می کنند! چرا در گرمای 50 درجه آنها را در چادر نگهداری میکنند !
وی تاکید کرد: آنها می خواهند این افراد را از نظر روحی نابود کنند. حتی اجازه کار کردن به این افراد را نمی دهند التماس می کنند که فقط برای سرگرم شدن، کم ترین کاری را به آنها بدهند، اما اجازه نمی دهند و هر هفته اخباری به آنها میدهند که آنها را از نظر روحی از بین ببرند. من تمام زندگیام را از دست داده ام. حتی لباسهای فرزندانم را فروختم و به دلار تبدیل کردم تا بتوانیم از ایران برویم.
ح.د. که ماهها است همسرش در وضعیت مبهمی در جزیره نارو به سر میبرد در ادامه این گفت وگو توضیح داد: مرد خانوادهای که لباس بچه هایش را فروخته است و هیچ راه برگشتی ندارد را مگر میتوانند 5 یا 10 سال اسیر نگه دارند! مگر می شود 10 سال تمام، شوهر من پاسپورتی نداشته باشد تا بتواند پسر هشت ماهه و دختر دو ساله خود را ببیند. درخواست روشن شدن وضعیتش توقع بسیار کمی است.
وی اضافه کرد: یک ماه پیش به آنها گفته شد که حدود یک یا دو سال در این جزیره میمانید و سپس با پاسپورت استرالیا از این جزیره خارج میشوید اما هفته گذشته به آنها گفتهاند که کمترین زمان شما 5 تا 10 سال است و اصلا مشخص نیست که تا چه زمانی در این جزیره خواهید بود و مدت حضورتان نامحدود است . چیزی مشخص نیست . در پی این مساله یک پسر ایرانی خود را به دار آویخت.
وی گفت: آنجا به هیچ وجه ظرفیت 500 هزار نفر را ندارد؛ چون همین حالا نیز آنها تعداد زیادی از پناهجویان را در 28 چادر جا دادهاند که در زمان بارش، آب به داخل آن نفوذ می کند. تعداد زیادی از کشورهای مختلف را در یک چادر جا دادهاند که ظرفیت بسیار کمی دارد. آنها نتوانسته اند 700 نفر را هم در این شرایط جا دهند چه رسد به 500 هزار نفر.
پناهجویان در چادرهایی تنها به عنوان سرپناه برای خوابیدن زندگی میکنند. به علت آب و هوای بسیار گرم تعداد بیماران در حال افزایش است، مکانهای نامناسب برای خواب و فقدان ابتداییترین امکانات بهداشتی خطر بیماریهای مسری میان پناهندگان را تشدید می کند. بوی بد زمین و رطوبت زیاد تحمل فضای داخل چادر را غیرممکن میکند.
به علت کمبود دارو و بی توجهی مسوولان کمپ پناهندگان که مبتلا به بیماریهای پوستی هستند از دریافت قطره دارویی که برای درمان مورد نیازشان هست محرومند.
چندی پیش برخوردهای غیرانسانی و وحشیانه در این جزایر با اعتراض پناهجویان روبرو شد که در پی آن پناهجویان خیمه ها را به آتش کشیدند و پلیس برای آرام کردن این فضای متشنج از گاز اشک آور استفاده کرد که در نهایت تعدادی از پناهجویان در این درگیری ها جان خود را از دست دادند.
ح.د. در این باره میگوید: در چند هفته گذشته 6 نفر از ایرانیان در این جزیره لبدوزی کرده اند چند نفر هم چشمان خود را دوختهاند. 40 نفر در اعتصاب غذا به سر میبرند و به دلیل تداوم این اعتصابها دچار مشکلات شدید جسمی و روحی شدهاند. به دلیل فشارهای روحی یک ایرانی دچار جنون شده است و به دیوانهخانه استرالیا منتقل شده است.
طی آخرین اخبار منتشر شده از این جزیره تعدادی از مهاجرین غیرقانونی ایرانی که بر طبق قوانین جدید استرالیا بازداشت و جهت رسیدگی به پروندهشان به جزیره کوچک و دورافتاده نارو در اقیانوس آرام منتقل شدهاند، در اعتراض به امکانات محدود و شرایط سخت زندگی در این اردوگاه اقدام به شورش کردند که با مداخله پلیس و بازداشت تعدادی این درگیری خاتمه یافت.
به گزارش ایسنا، در پی تصویب قوانین جدید سختگیرانه مهاجرت برای مقابله با قاچاق مهاجران غیرقانونی و توافق دولت استرالیا با دولت ناورو برای تاسیس بازداشتگاه و انتقال این افراد به این جزیره دور افتاده، این مهاجران ایرانی غیرقانونی به این جزیره منتقل شدند.
سخنگوی حزب مخالف این قانون جدید در استرالیا نیز گفته است: این طرح همه امتیازات پناهجویان را گرفته است؛ همه حقوقشان را.
نهادهای مدافع حقوق بشر و پناهجویان، این دو جزیره را برای زندگی نامناسب میدانند. همان زمان تظاهرات معدودی در شهر ملبورن و سیدنی در اعتراض به این طرح برگزار شد.
سازمان های حقوق بشر و دولت استرالیا، باید اوضاع پناھجویان را در جزیره نارو و مانوس نادیده نگیرند و باید برای حل مشکل آنان اقدامات جدی کنند.
گید کییرنی (Ged Kearney) کمیسرعالی اداره مهاجرین سازمان ملل به دولت استرالیا تذکر داده است که پناهجویان نباید برای مدتی طولانی دراین جزایر نگهداری شوند.
جولیان بیرنساید کیو سی، یک وکیل مدافع حقوق بشر، این سیاست را "دیوانگی" خواند و درمورد ظرفیت جزیره نارو می گوید: این جزیره (خود) دارای 8000 شهروند بوده و فعلاً برای شهروندان خودش آب و غذای کافی ندارد. آیا جدا کسی خواهد پذیرفت که این جزیره می تواند 10، 20 و 30هزار پناهجوی دیگر را در خود جا دهد؟
سازمان عفو بینالملل این مکان که از سوی دولت استرالیا برای نگهداری پناهجویان در جزیره نارو تشکیل شده را «ترسناک» خوانده و گفته است که این اردوگاه با تعهدات نسبت به مهاجرین برابر نبوده است.
در گزارشی که از سوی سازمان عفو بینالملل منتشر شده است، گراهام تام گفته است: « من فکر میکنم که این عادلانه است، اگر گفته شود که استرالیا دوباره درحال تخطی از تعهدات بینالمللیاش است.
سازمان عفو بین الملل، از دولت کانبرا خواسته تا مرکز نارو را ببندد و وضعیت موجود در این جزیره را ترکیبی زهرآگین از "تردید"، "توقیف مغایر قانون"، و "حالت غیرانسانی"، تشریح کرده است.
این سازمان گفته است که اردوگاه جزیره نارو در ارایه وسایل مناسب برای اقامت پناهجویان، آزادی حرکت و یا هرگونه روند در بیان ادعاهایشان برای پناهجویی، ناکام مانده است و این عوامل میتواند سبب ایجاد ضربههای روحی جدی و یا حتی منجر به مرگ شود.
رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه در این باره به ایسنا گفت: ایران همواره کشورهایی که خود را مهد آزادی میدانند و شعارهای دفاع از حقوق بشر سرمیدهند، اما در عمل رفتارهای غیر انسانی و نامناسب با پناهجویان و اتباع کشورهای دیگر دارند را مورد انتقاد قرار داده و از حقوق مهاجران دفاع کرده است.
اینکه چه آیندهای در انتظار پناهجویان است؟! سوالی است که هنوز بی پاسخ مانده است. تاکنون تجمعاتی در حمایت از پناهجویان نارو در شهرهای مختلف استرالیا برگزار شده است ولی دولت استرالیا اقدامی در جهت پاسخگویی درباره وضعیت موجود پناهجویان نارو نکرده است.
انتهای پیام
نظرات