رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه تاکید کرد: ادعا نمی‌کنم که در کشورمان مشکلی نداریم، اما خارج از کشور هم کعبه آمال نیست و یقینا هم‌زبانی، همدلی، مهربانی و عطوفت داخل کشور بر یاس، افسردگی، غم و اندوه خارج از کشور رجحان دارد.

سعید زارع، در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، خاطرنشان کرد: مهاجرت پدیده‌ای جهانی است و در ابعاد گوناگون سیاسی، اقتصادی ،فرهنگی و اجتماعی قابل بحث و بررسی است. در حال حاضر اکثر کشورهای جهان را در یک دسته‌بندی ساده می توان مهاجر فرست، مهاجر پذیر و یا محل ترانزیت مهاجران قلمداد کرد که کشور ما هر سه بعد این پدیده را دارا است. مشکلات اقتصادی هم اکنون در سطح جهان فراگیر شده است و کشورهایی که زمانی دارای ثروت و سرمایه و علم و صنعت و تکنولوژی بودند نیز از مشکلات اقتصادی رنج می‌برند.

وی ادامه داد:در اروپا دائما شاهد اعتصابات و تظاهرات مردمی به دلیل بروز مشکلات اقتصادی هستیم. بدیهی است که این مشکلات در کشورهای درحال توسعه نیز وجود دارد که این امر موجب مهاجرت مردم این کشورها به ممالک توسعه یافته می‌شود.

زارع افزود: زمانی که این افراد سرزمین خود را ترک می کنند، چالش‌هایی در انتظار آنها است که در ابتدای امر و در بدو سفرشان از این معضلات آگاهی ندارند. پناهجویان و کسانی که با تصورات واهی، خانه و کاشانه و موطن اصلی خود را به مقصد سرزمین‌های ناشناخته رها می‌کنند گاه به جایی می رسند که توشه ای به جز حسرت و خسران در کف ندارند.

رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه با اشاره به وضعیت پناهجویان در کشورهایی مانند استرالیا تصریح کرد: کشورهای مهاجرپذیر مانند کانادا، استرالیا و غیره عموما مهاجرانی را می‌پذیرند که صاحب ثروت و سرمایه و تحصیلات بالا باشند. افرادی که با ورودشان به این کشورها بتوانند به اقتصاد، صنایع، مراکز علمی و دانشگاهی آنها کمک کنند. این کشورها به دنبال جذب نخبگان ممالک دیگر هستند نه افراد معمولی. کسانی که از تخصص و سواد بالایی برخوردار نبوده و بدون داشتن برنامه ای مشخص و صرفا به امید دستیابی به آینده ای بهتر به سمت ممالک دیگر سرازیر می شوند، راه به جایی نمی برند.

وی افزود: اکثر کشورهای غربی و استرالیا اقدام به بازگرداندن پناهجویان به موطن اصلی آنها می کنند و ضمن مذاکره و توافق با مقامات آن کشورها و نیز جلب رضایت مهاجران غیرقانونی و یا تهدید و تطمیع و حتی توسل به زور در صدد بازگرداندن مهاجران به کشورهایشان هستند. این موضوع اصطلاحا READMISSION خوانده می‌شود .

وی افزود: این گونه پناهجویان با مصائب زیادی در کشورهای مورد نظرشان مواجه خواهند شد، و مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی عدیده ای را تجربه خواهند کرد. بسیار اتفاق افتاده که در این وادی بین زن و شوهرهایی که زندگی مشترک خود را با عشق و علاقه آغاز کرده اند، جدایی ایجاد شده و حتی فرزندان معصوم آنها از گزند این نوع آسیب‌ها مصون نمانده‌اند .

زارع ادامه داد: همان طور که در سال گذشته یک کشتی حامل پناهجویان غیر قانونی که از اندونزی به سوی استرالیا در حرکت بود در دریا دچار سانحه شد که بر اثر آن 250 نفر از سرنشینان آن از جمله تعدادی ایرانی غرق شدند. به فرض که برخی از مهاجران غیر قانونی پس از تحمل رنج ومشقت فراوان خود را به یکی از این کشورها برسانند، اما از آنجا که این ممالک به دنبال پذیرش این قبیل افراد نیستند آنان را برای مدتهای مدید در اردوگاه ها و کمپ های ویژه پناهجویان که از حداقل امکانات زندگی هم برخوردار نیستند، اسکان می دهند. به عنوان نمونه جزیره کریسمس در استرالیا که در حال حاضر به همین منظور مورد استفاده قرار گرفته، مکانی است که بیشتر به اردوگاه‌های اسیران جنگی شبیه است و پناهجویان پس از مدتی اقامت در آنجا دچار افسردگی، یاس و نومیدی و تالمات روحی و روانی می شوند.

رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه تصریح کرد: این قبیل مشکلات فراگیر است و همچنین برای پناهجویان غیر مجازی که از شرق اروپا به سمت کشورهای غرب اروپا رهسپار می شوند، نیز مصداق دارد. از طرفی چون اغلب افراد پناهجو پل‌های پشت سر خود را خراب می کنند، هیچ‌گاه نمی‌توانند به جایگاه و موقعیت قبل از حرکت و سفرشان بازگردند.

وی با بیان اینکه ارائه آمار و ارقام دقیق ایرانیان خارج از کشور تقریبا غیر ممکن است، گفت: روزانه افراد بسیاری به خارج از کشور سفر می کنند، حتی اگر امروز دقیق‌ترین آمار را هم در دست داشته باشیم باز فردا این آمار کم و زیاد می‌شود.

زارع در عین حال اظهارکرد: گاه آماری متناقض از افرادی که در خارج از کشور زندگی می کنند، ارائه می‌شود. طبق برآورد غیررسمی ، در حال حاضر حدود سه تا پنج میلیون نفر ایرانی در خارج از کشور به سر می‌برند. البته ارقام بیشتر از این تعداد هم گفته می‌شود که چندان با واقعیات انطباق ندارد. اما با بررسی گزارشات و اطلاعات واصل از نمایندگی‌های کشورمان در خارج از کشور، رقم حدود چهار میلیون نفر، بیشتر قرین به واقعیت است. این رقم شامل کلیه ایرانیان ساکن خارج از کشور می شود، که عمدتا افراد دارای اقامت معتبر، پزشکان، دانشجویان، دانشگاهیان، بازرگانان، صاحبان حرف و مشاغل را شامل می‌شود. اکثریت این افراد ارتباط خود را با ایران، سرزمین آبا و اجدادی خود حفظ کرده‌اند و به طور مرتب به کشور رفت‌وآمد دارند.

وی خاطرنشان کرد: دولت‌های خارجی برای ارائه آمار اتباع ایرانی در خارج از کشور کمتر با سفارتخانه‌های ما همکاری می‌کنند و آن را جزء مسائل داخلی خود، تلقی می‌کنند. این موضوع نیز از جمله موانع دستیابی به آمار دقیق ایرانیان خارج از کشور است.

رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه با بیان اینکه یکی از وظایف دیپلمات‌ها و نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور، دفاع از حقوق اتباع ایرانی و رسیدگی به مشکلات ایرانیان خارج از کشور است، ادامه داد: در این زمینه وزارت امور خارجه بسیار جدی و فعال عمل می‌کند و هرگاه اتباع ایرانی خارج از کشور دچار مشکل شوند و به سفارت مراجعه کنند و یا نمایندگی‌ها از طرق دیگری در جریان امر قرار گیرند برای حل مشکل آنان از هیچ تلاشی کوتاهی نخواهند کرد.

وی تاکید کرد: همکاران ما در سفارت و سرکنسولگری‌ها ضمن تماس، مکاتبه و مراجعه به سازمان‌ها، وزارتخانه‌ها، مقامات و مسوولان کشور متوقف فیه برای رفع مشکل اتباع ایرانی اقدام می‌کنند. اصلا قابل تصور نیست که ما در کشوری سفارتخانه یا سرکنسولگری داشته باشیم و یک تبعه ایرانی در آنجا دچار مشکل شود و نمایندگی ما نسبت به موضوع بی‌تفاوت باشد.

وی در عین حال گفت: به عنوان کسی که سالیان متمادی با زندگی و مشکلات ایرانیان خارج از کشور برخورد و تماس مستقیم داشته است، به هموطنان ایرانی خود توصیه می‌کنم که هیچ گاه با تصور نیل به مدینه فاضله در خارج از کشور، شهر و دیار خود را ترک نکنند و با اعتماد به افراد فرصت طلب و سودجو و تحت عناوین فریبنده‌ای مانند اخذ پناهندگی دست به سفرهای خطرناک نزنند.

زارع توضح داد: زیرا عاقبت این‌گونه ماجراجویی‌ها و خوش‌خیالی‌ها چیزی جز زیان مالی و جانی برای خود و خانواده‌شان نیست. البته تعداد این نوع افراد اندک است، ولی حتی آن عده قلیل هم قبل از انجام هر کار و اقدامی به سرانجام و عواقب آن فکر کنند. کشورها به اندازه کافی مشکلات و مسائل حل نشده دارند وساده‌اندیشی است که تصور شود به فکر حل مشکلات اتباع خارجی و کشورهای دیگر هستند.

وی اظهار کرد: اغلب افرادی که دست به مهاجرت غیرقانونی می زنند، پس از خروج از کشور مدارک هویتی خود را از بین می‌برند و یا قاچاقچیان این مدارک را از دست آنان خارج می‌کنند. در این صورت شناسایی آن‌ها به عنوان اتباع ایرانی، برای همکاران ما در نمایندگی‌ها مشکل می‌شود و تنها تکلم به زبان فارسی دلیل ایرانی بودن و تعیین هویت واقعی افراد نیست.

زارع اضافه کرد: گاهی در خارج از کشور افراد پناهجو به سفارت یا سرکنسولگری مراجعه و عنوان می‌کنند به این نتیجه رسیده‌اند که قادر به ادامه زندگی در خارج از کشور نیستند و تقاضای بازگشت به ایران را دارند، در این صورت با اقدام سفارت و احراز هویت متقاضی و تماس با خانواده‌های آنها و صدور مدارک هویتی جدید و اقدامات دیگر، آنها به ایران و آغوش گرم خانواده‌هایشان بازمی‌گردند.

رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه افزود: ممکن است در بعضی از کشورها افرادی سال‌های سال به صورت گمنام و یا با هویت جعلی به سر ببرند و اصلا به سفارت هم مراجعه نکنند. در این صورت کار چندانی برای آنها نمی‌توان انجام داد، اما در مواقعی که خود فرد آمادگی و تمایل برای بازگشت به کشور را داشته باشد سفارت هم با امکانات و اقدامات خود وی را کمک خواهد کرد.

وی درباره مسیرهایی که پناهجویان برای سفر خود انتخاب می‌کنند، گفت: مسیر مشخصی را نمی‌توان نام برد، اما این افراد بیشتر به سمت کشورهای غربی از جمله اروپا و استرالیا می‌روند. اما پس از مدتی توسط پلیس محل شناسایی و دستگیر می‌شوند و چون اغلب گذرنامه و سایر مدارک هویتی خود را معدوم کرده‌اند، بنابراین مشکلات آنها دو چندان می‌شود.

زارع با بیان اینکه ایران به دلیل بهره‌مندی از آموزه‌های اسلامی و دینی برخوردی مناسب و انسانی با مهاجران خارجی داخل کشور دارد، گفت: ایران در سال‌های اخیر بیشترین تعداد مهاجرین غیرقانونی خارجی از کشورهای اطراف به ویژه از افغانستان و عراق را داشته است، اما هیچ‌گاه نمی‌بینیم که حقوق آنها تضییع شده و یا رفتارهای مغایر با کرامت انسانی و حقوق بشر با آنها بشود. دین و فرهنگ و انسان‌دوستی مردم و جامعه ایران اجازه برخورد نامناسب نسبت به دیگران را به آنها نمی‌دهد.

رییس اداره تابعیت، امور پناهندگان و مهاجرین وزارت امور خارجه یادآور شد: اما در سایر کشورها مهاجرین غیرقانونی و پناهجویان را در اردوگاه‌ها و کمپ‌های مخصوص نگهداری می‌کنند و به آنها اجازه ورود به داخل جامعه را نمی‌دهند. در ایران اردوگاه به این شکل برای اسکان مهاجرین وجود ندارد. آنها آزادانه در کشور و در کنار مردم زندگی می‌کنند و از برخورد انسانی و رافت ملت و دولت ایران برخوردارند.

زارع در پایان افزود: ایران همواره کشورهایی که خود را مهد آزادی می‌دانند و شعارهای دفاع از حقوق بشر سرمی‌دهند، اما در عمل رفتارهای غیر انسانی و نامناسب با پناهجویان و اتباع کشورهای دیگر دارند را مورد انتقاد قرار داده و از حقوق مهاجران دفاع کرده است.

انتهای پیام