خراسان رضوی با دارابودن بیشترین سطح زیر کشت در حالی رکوردار تولید پنبه کشور است که در گذشته‌ای نه‌چندان دور گلستان حرف اول تولید پنیه در کشور می‌زد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خراسان، پنبه یکی از محصولات مهم و استراتژیک کشور و به خصوص خراسان رضوی است. اما به‌دلیل به‌صرفه نبودن کشت پنبه و واردات بی‌رویه این محصول، تمایل کشاورزان به کاشت پنبه در کشور کاهش یافته است.

80 درصد تولید پنبه در کشور به‌صورت سنتی کشت می‌شود

صنعت پنبه تنها یکی از صنایعی است که در حال حاضر به شیوه اشتباه و کاملاً سنتی اداره می‌شود، بخش کمی از مراحل کاشت، داشت و برداشت به‌صورت مکانیزه انجام می‌شود و 80 درصد تولید پنبه در کشور به‌صورت سنتی کشت می‌شود.

عدم کشت مکانیزه پنبه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پنبه‌کاران بوده و صرفه اقتصادی کاشت این محصول در مقایسه با سویا و ذرت را کمتر کرده است.

با وجود وابسته بودن بیش از 60 مورد از صنایع کشور به پنبه، اما همچنان این صنعت مغفول واقع شده و صدای اعتراض کشاورزان از بحرانی بودن شرایط تاکنون راه به جایی نبرده است.

از زمانی که پنبه تولید می‌شود قرار است به بیش از 60 نوع فرآورده تبدیل و 60 صنعت را فعال کند که با نابودی این صنعت تمامی این صنایع نیز به ورطه نابودی خواهند رفت.

این محصول پس از برداشت موجب رونق کارخانه‌هایی از قبیل پنبه‌پاک‌کنی، نخ‌ریسی، پارچه‌بافی، رنگرزی، کنجاله، خوراک دام و فرآورده‌های استحصالی از آن و... می‌شود که لزوم توجه به آن را دوچندان می‌کند.

در حال حاضر سطح زیر کشت پنبه کشور 110 هزار هکتار است که این میزان تنها 60 درصد نیاز صنایع نساجی کشور را تأمین می‌کند و مابقی از طریق واردات تامین می‌شود اما گاهی این واردات آنقدر بیش از اندازه صورت می‌گیرد که خود به عنوان تهدیدی برای پنبه کار معرفی می‌شود.

در همین رابطه انصاری، مدیرکل دفتر پنبه، دانه‌های روغنی و گیاهان صنعتی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به انباشته شدن 13 هزار تنی پنبه در کارخانه‌ها اظهار داشت: در حال حاضر 13 هزار تن پنبه باقی مانده در کارخانه‌ها وجود دارد، اما باز هم واردات صورت می‌گیرد چرا که سود حاصل در واردات بیش از منافع مالی در تولید داخلی است که به تبع آن واردات بیشتر به مذاق افراد خوش می‌آید.

انصاری درباره واردات پنبه چینی به کشور گفت: چین بزرگ‌ترین تولیدکننده پنبه در دنیا بوده و عمده صادرات خود را به‌صورت نخ و پارچه به ایران و سایر کشورها صادر می‌کنند و منابع وارداتی پنبه به کشور از ازبکستان و تاجیکستان است.

کاهش 17 درصدی تولید پنبه خراسان رضوی در سال جاری

اما سهم خراسان رضوی به عنوان بزرگترین تولید کننده پنبه در کشور 33 هزار و 55 هکتار بوده که این میزان سطح زیر کشت در سال گذشته 40 هزار و 386 هکتار بوده و در مقایسه با سال جاری 17 درصد کاهش یافته است.

گفتنی است هم اکنون 25 کارخانه فعال پنبه پاک‌کنی در خراسان رضوی مشغول به کار است اما تولید پنبه در این استان نیز با مشکلات زیادی همچون واردات بی رویه رو به رو است.

بر طبق آخرین اطلاعیه گمرک خراسان رضوی واردات پنبه حلاجی نشده در هشت ماهه اول سال جاری از رشد 94 درصدی وزنی نسبت به مدت مشابه سال گذشته رو به رو بوده است.

همچنین به لحاظ ارزش ریالی 91 درصد واردات پنبه حلاجی نشده نسبت به سال گذشته با افزایش رو به رو بوده است.

برطبق این گزارش بیش از 25 میلیون کیلوگرم پنبه حلاجی نشده با ارزش 65 میلیون دلار در هشت ماه اول سال جاری از 4 گمرک اصلی خراسان رضوی وارد استان شده است.

گفتنی است از میان 28 شهرستان استان 20 شهرستان از جایگاه ویژه ای برای تولید پنبه برخوردار هستند و در این بین سبزوار، نیشابور و رشتخوار بیشترین سطح زیر کشت پنبه در خراسان رضوی را داراست.

تنها 15 درصد مزارع پنبه استان تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند

در همین رابطه محمد صبور، معاون جهادکشاورزی خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایسنا- منطقه خراسان، اظهار داشت: میزان سطح زیر کشت پنبه در سال جاری 33 هزارهکتار بوده که نسبت به سال گذشته 17 درصد کاهش داشته است.

معاون جهادکشاورزی خراسان رضوی گفت: تنها 5 هزار و 475 هکتار چیزی حدود 15 درصد مزارع پنبه استان تحت پوشش بیمه کشاورزی قرار گرفته است.

وی افزود: با وجود آنکه سطح زیر کشت پنبه در سال جاری 17 درصد کاهش داشته اما عملکرد کشت در هر هکتار با رشد 220 کیلوگرمی به دو تن و 270 کیلوگرم رسیده است.

معاون جهادکشاورزی خراسان رضوی تصریح کرد: تولید پنبه وش استان در سال جاری 75 هزار تن بوده که این مقدار عمدتا در کارخانه‌های پنبه استان تبدیل پنبه محلوج می‌شود.

صبور نرخ خرید پنبه وش از کشاورز را به طور متوسط در آبان ماه برای هرکیلو دو هزار و 200 تومان اعلام کرد و افزود: اما در حال حاظر نرخ خرید هر کیلو پنبه به هزار و 800 تومان کاهش یافته است.

وی خاطرنشان کرد: نرخ خرید پنبه محلوج از کشاورز در آبان ماه به ازای هر کیلو پنج هزار تومان بود که این نرخ نیز امروز به چهار هزار و 300 تومان رسیده است.

کاهش 2000 هکتاری سطح زیر کشت پنبه در سبزوار

در همین راستا محمدجواد ایزدیان مدیر جهادکشاورزی سبزوار به ایسنا گفت: میزان کشت پنبه در سال جاری در 8000 هکتار از اراضی شهرستان صورت گرفته که نسبت به سال گذشته 2000 هکتار کاهش داشته است.

وی عمده دلیل این کاهش کشت را قیمت خرید پنیه در سال گذشته عنوان و تصریح کرد: وش پنبه سال گذشته چیزی حدود کیلویی 1600 تومان بود و به دلیل بالا بودن هزینه‌های تولید، کشاورزان دیگر رغبت چندانی به کشت پنبه ندارند.

ایزدیان خاطر نشان کرد: سبزوار بیشترین میزان سطح زیر کشت پنبه در استان را داراست و سال گذشته 22 هزار تن وش پنبه در این شهرستان تولید شده که این میزان در سال جاری قطعا کاهش و به حدود 20 هزار تن خواهد رسید.

مدیر جهادکشاورزی سبزوار افزود: تعداد پنج کارخانه پنبه در سبزوار وجود دارد که چهار کارخانه فعال و دیگری تعطیل شده است.

همچنین محمد رستمی، مدیر جهادکشاورزی شهرستان رشتخوار در گفت‌وگو با ایسنا، منطقه خراسان، اظهار کرد: سطح زیر کشت پنبه در این شهرستان 7300 هکتار است که با توجه به ادامه داشتن فصل برداشت، پیش‌بینی 17 هزار تن پنبه در سال جاری وجود دارد.

وی افزود: بعد از سبزوار و نیشابور این شهرستان سومین شهرستان به لحاظ میزان سطح زیر کشت پنبه در خراسان رضوی است.

وی خاطرنشان کرد: پنبه مهمترین محصول کشت شده در این شهرستان و از جایگاه بسیار ویژه‌ای نزد کشاورزان برخوردار است و کشت جایگزینی در این شهرستان وجود ندارد.

مدیر جهادکشاورزی شهرستان رشتخوار خاطرنشان کرد: در این شهرستان دو کارخانه فرآوری پنبه برای بهره وری بهتر پنبه در شهرستان فعال است.

وی با اشاره به توسعه باغات پسته این شهرستان، اظهار کرد: با توجه به بالا بودن هزینه تولید و پایین بودن قیمت خرید پنبه از کشاورز پیش‌بینی می‌شود در دو سه سال آینده سطح زیر کشت پنبه در این شهرستان کاهش یابد.

مدیر جهادکشاورزی شهرستان رشتخوار کمبود آب و همچنین شور شدن آب سفره‌های زیر زمینی دلایل دیگری برای نداشتن رغبت کشاورزان به کشت پنبه در رشتخوار است.

رشته‌ای از مشکلات پیش‌روی پنبه کاران قرار دارد

بالا بودن هزینه تولید، واردات بی رویه پنبه، عدم کشت مکانیزه، اصرار بر کشت سنتی، قیمت پایین خرید پنبه ازکشاورز، کمبود آب و همچنین شور شدن آب سفره‌های زیر زمینی رشته‌ای از مشکلات پیش پای پنبه کاران است که بیم آن می‌رود با کاهش تولید پنبه در کشور 60 صنعت فعال وابسته به این محصول با خطر نابودی مواجه شود.

انتهای پیام