يك فعال بخش خصوصي معتقد است كه با بسته شدن مسير ايران براي معاوضه نفت خام و از دست رفتن بازارهاي سوآپ نفت خام از اين مسير، بخش خصوصي ديگر علاقه‌اي براي حضور در اين عرصه ندارد.

سيد حميد حسيني ـ عضو اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفتي ـ در گفت‌وگو با خبرنگار انرژي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) با بيان اينكه وزارت نفت بدون كار كارشناسي سوآپ نفت خام و فرآورده‌هاي نفتي را با مشكل مواجه كرد، گفت: بر اساس اطلاعات غير مستند سال گذشته عمليات سوآپ متوقف شد و متاسفانه از ظرفيت‌هاي سوآپ استفاده نشد.

البته وي افزود: شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي در نهايت براي ادامه عمليات سوآپ فرآورده‌هاي نفتي قانع شد و اكنون اين عمليات در حال انجام است.

** سواپ مي‌توانست در شرايط تحريم‌هاي به صادرات نفت كمك كند

اين عضو اتحاديه ادامه داد: اما آنچه باعث تاسف شد توقف سوآپ نفت بود كه مي‌توانست در شرايط تحريم‌هاي صورت گرفته به كشور كمك كند.

حسيني با اظهار اينكه در اين مدت اتحاديه كار كارشناسي را بر روي عمليات سوآپ نفت خام انجام داد، گفت: در همين زمينه بخش خصوصي طرح و پيشنهادهايي را نيز به وزارت نفت داد، اما با وجود تمام وعده‌هاي داده شده كاري صورت نگرفت.

به گفته وي عمليات سوآپ نفت خام از مسير ايران علاوه بر كمك به صادرات نفت خام كشور در شرايط كنوني، موجب آشنا شدن شركت‌هاي ايران فعال در ايران زمينه براي حضور در بازارهاي جهاني نفت و كسب تجربه آن‌ها مي‌شد.

** بخش خصوص علاقه‌اي به سواپ ندارد

اين فعال بخش خصوصي با بيان اينكه با ارائه نرخ‌هاي غيركارشناسانه وقت تلف شد، تصريح كرد: حتي اگر مجوز صادر و نرخ‌هاي مناسبي اعلام شود با توجه به مشكلاتي كه تحريم ايجاد كرده است، فكر نمي‌كنم كه ديگر بخش خصوصي علاقه‌اي به سوآپ نفت خام خود از مسير ايران داشته باشد.

حسيني در مورد مطالعات و تحقيقات اين اتحاديه در مورد وضعيت سوآپ نفت خام، با تاكيد بر اين كه وزارت نفت هم صحت اين مطالعات آن را قبول كرد، توضيح داد: با انجام كار كارشناسي بر عمليات سوآپ سال 2007 تا 2011، به صورت ماهانه قيمت‌هاي خريد و فروش محاسبه شد و ميانگيني به دست آمد كه متوسط سود سوآپ كننده در چهارسال گذشته حدود سه دلار و 20 سنت بود. پس اگر نرخ سوآپ را از يك دلار و نيم به سه دلار يا 3.5 دلار افزايش دهيم هر دو طرف سود خواهند برد.

** سواپ سود كلاني ندارد

وي با تاكيد بر اينكه بر خلاف تصور عده‌اي كه فكر مي‌كردند سوآپ نفت خام منافع زيادي دارد، گفت: در اين نوع معاوضه نفت خام، سود معمولي است.

رييس سابق اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفتي يادآور شد: با توجه به اينكه 90 روز بعد از تحويل نفت خام به ايران، نفت مورد نظر در خليج‌فارس تحويل داده مي‌شد امكان كاهش قيمت نفت وجود داشت در واقع در اين كار ريسك بالايي وجود داشت.

** دو راه براي حضور بخش خصوصي

او در مورد دو طرح اتحاديه صادركنندگان براي حضور بخش خصوصي در عمليات در آب و ساماندهي آن خبر داد و گفت: در گزينه اول، اعطاي مجوز خريد و فروش مستقيم نفت خام و سوآپ شده توسط بخش خصوصي است به طوري كه نفت خام مورد نظر در بورس فروخته شود تا هم بورس نفت ايران راه‌اندازي شود و هم به قيمت‌هاي فروش نفت ايران لطمه وارد نشود. در اين حالت سود به دست آمده به صورت مساوي بين بخش خصوصي و وزارت نفت تقسيم مي‌شد.

حسيني ادامه داد: در گزينه دوم، بخش خصوصي به صورت كارگزار وزارت نفت كليه عمليات را تا فروش نفت انجام مي‌دهد و وزارت نفت بعد از فروش نفت مورد نظر در خليج فارس براي هر شبكه سه دلار حق كارگزاري به بخش خصوصي مي‌دهد.

** متولي سوآپ در نفت مشخص نيست

اين عضو اتحاديه صادركنندگان با اشاره به اينكه كليه طرح‌ها و پيشنهادها از سوي وزارت نفت بدون پاسخ ماند، گفت: با وجود اين كه نظر رستم قاسمي ـ وزير نفت ـ نسبت به اين موضوع مثبت است و در اتاق بازرگاني تهران از حضور بخش خصوصي در عمليات سوآپ نفت خام استقبال كرد و در همين زمينه به آقاي شهنازي‌زاده براي اجراي اين امر اختيارات داد اما ايشان هم بعد از پيگيري‌هاي انجام شده به نتيجه نرسيد و با خروج ايشان از نفت، مشخص نيست در وزارت نفت چه كسي مسئول اين امر است؛ در واقع مشخص نيست كه چه كسي بايد نرخ سوآپ را نهايي كند و مسئوول مذاكرات است.

او با بيان اينكه برخي تصميمات اگر در زمان مناسب گرفته نشود، بي‌اثر خواهد بود گفت: زماني كه بايد كمك مي‌شد تا بخش خصوصي نفت در اين زمينه فعال شود، اقدامي نشد و اكنون با وجود تحريم اين انتظار وجود دارد كه بخش خصوصي وارد شود، البته اگرچه كار در اين شرايط مشكل شده اما بخش خصوصي تمام تلاش خود را خواهد كرد.

اين عضو اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفتي و پتروشيمي اظهار كرد: حتي در صورت ارائه مجوز سوآپ نفت خام از سوي وزارت نفت، بخش خصوصي ديگر علاقه‌اي براي ورود به اين عرصه ندارد.

وي دليل اين بي‌علاقگي را اين گونه توضيح داد كه در حال حاضر روزانه 70 تا 80 هزار بشكه نفت خام آسياي ميانه كه پيش از اين از مسير ايران انتقال مي‌يافت بعد از بسته شدن مسير ايران از كانال‌هاي ديگر در حال صادرات است و معلوم نيست كه بتوان به راحتي نفت خام ديگري را پيدا كرد.

** بهترين نرخ سواپ 2 تا 3 دلار است

حسيني در پاسخ به اين سوال كه از نظر اتحاديه صادركنندگان بهترين نرخ براي سوآپ چقدر است؟ گفت: پيشنهاد اتحاديه طبق كار كارشناسي صورت گرفته بين دو تا سه دلار بود.

** "سواپ ارزشي" اجراي شود

او همچنين با اشاره به روند نزولي قيمت نفت و فرآورده‌هاي آن و زيان وارده به بخش خصوصي خواستار آن شد كه وزارت نفت «سوآپ ارزشي» را اجرايي كند، يعني اين كه روزي كه كالا تحويل گرفته مي‌شود اگر قيمت آن هزار دلار است در زمان تحويل معادل هزار دلار كالا تحويل داده شود اين الگو مدتي در زمان آقاي نعمت‌زاده اجرايي شد به طوري كه هم وزارت نفت سود كرد و هم خيال بخش خصوصي راحت شد.

** قانوني در مورد سواپ وجود ندارد

وي با اشاره به نبود قانون در زمينه سوآپ گفت: البته در اين زمينه به دلايل نبود قانون و محدوديت‌هاي گمركي اجراي سوآپ ارزشي با مشكل مواجه است كه در اين زمينه نيازمد قانون‌گذاري هستيم.

** جهش براي سهم 30 درصدي ترانزيت نفت

حسيني با اشاره به افزايش توليد نفت آسياي ميانه تا سال 2013 ميلادي تا يك ميليون بشكه در روز گفت: شايد در كوتاه‌مدت بازارهاي آسياي ميانه را از دست داده‌ايم اما در صورت برنامه‌ريزي مناسب ايران مي‌تواند در بلندمدت سهم 30 درصدي از ترانزيت نفت خام به دست آورد.

اين فعال بخش خصوصي در پايان اظهار كرد: با وجود نظر مساعد وزير نفت با ادامه عمليات سوآپ، اين كه چرا سيستم وزارت نفت خود را با آن منطبق نمي‌كند جاي سوال دارد.

انتهاي پيام