رييس دانشگاه صنعتي مالك اشتر با تشريح جزئياتي تازه از ويژگي‌ها، قابليت‌ها و ماموريت ماهواره «رصد 1» و اعلام پيگيري پروژه تا ساخت ماهواره «رصد4» خاطرنشان كرد: چنانچه مي‌توانستيم در ساير كشورها مانند مالزي، اندونزي و هند ايستگاه رهگيري داشته باشيم دسترسي‌مان افزايش مي يافت اين در حالي است كه در حال حاضر در هر شبانه روز بيشتر از يك و نيم ساعت دسترسي به ماهواره وجود ندارد كه نيمي در شب و نيمي از آن در روز است.

دكتر رضا مظفري‌نيا در گفت‌وگو با خبرنگار فناوري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اينكه تا كنون پروژه‌هاي متعددي در زمينه هوافضا شامل پروژه‌هاي سامانه محور و پروژه‌هاي تحقيق و توسعه در دانشگاه صنعتي مالك اشتر انجام شده است افزود: از جمله اين پروژه‌ها مي‌توان به ايستگاه‌هاي زميني دريافت و ارسال اطلاعات، پروژه‌هاي موقعيت‌يابي و پروژه هايي مرتبط با فناوري نانو اشاره كرد.

وي يكي از مهمترين فعاليت‌هاي دانشگاه صنعتي مالك اشتر را پروژه ماهواره‌اي «رصد يك» عنوان كرد و گفت‌: از حدود 20 ماه پيش فعاليت طراحي و ساخت ماهواره در دانشگاه آغاز شد و در حال حاضر كه اين ماهواره با موفقيت در مدار قرار گرفته است، تيمي 40 نفره متشكل از اعضاي هيات علمي، محققان و دانشجويان تحصيلات تكميلي بر روي پروژه فعاليت مي‌كنند.

رييس دانشگاه صنعتي مالك اشتر با بيان اينكه پروژه‌هاي تحقيق و توسعه در حوزه فضايي، عمدتا يا مرتبط با حوزه‌هاي هوافضا بوده و يا پروژه‌هاي زيرسيستمي هستند خاطرنشان كرد: از سال‌ها پيش، براي سازه اين ماهواره به دنبال پوششي بوديم تا مقاومت سايشي بالايي داشته باشد چرا كه در مدار لئو ساينده‌هاي بسياري وجود دارند كه ماهواره را تهديد مي كنند. اين طرح پس از موفقيت، در ماهواره «رصد يك‌» به كار رفت.

وي، طراحي و ساخت ايستگاه‌هاي زميني دريافت و ارسال اطلاعات را يكي ديگر از موفقيت‌هاي دانشگاه در زمينه زيرساخت‌هاي حوزه فضايي عنوان و خاطرنشان كرد: پيچيدگي سطح دانش و تكنولوژي ايستگاه‌هاي زميني اگر بيشتر از تكنولوژي ماهواره نباشد، كمتراز آن هم نيست. همچنين دانشگاه صنعتي مالك اشتر تاكنون موفق به ساخت ايستگاه‌هاي رهگيري و ايستگاه‌هاي زميني دريافت و ارسال اطلاعات ثابت و متحرك براي سازمان جغرافيايي كشور شده است.

مظفري‌نيا با تاكيد بر اينكه در پروژه ماهواره‌اي «رصد يك» هيچ مشاور خارجي مشاركت نداشته است، تصريح كرد: تحقيق، تعيين ماموريت، طراحي و تدوين تكنولوژي وساخت ماهواره توسط تيم 40 نفره ماهواره‌اي دانشگاه صنعتي مالك اشتر در طول 20 ماه گذشته انجام شده و حتي طراحي و ساخت كيت‌ها ومدارهاي الكترونيكي و بردها توسط محققان دانشگاه صورت گرفته است.

وي در خصوص ويژگي‌هاي دور بين به كار رفته در اولين ماهواره تصويربرداري ايران به ايسنا گفت: قدرت تفكيك اين دوربين 150 متر است يعني زماني كه تصوير گرفته شده توسط ماهواره به دست بيايد، مربعي به اضلاع 70 كيلومتر در 70 كيلومتر خواهد بود. به عبارت ديگر هر نقطه بر روي اين عكس مربعي به اضلاع 150 متر است.

به گفته مظفري‌نيا تكنولوژي دوربين به كار رفته در ماهواره "رصد يك" بالاترين سطح تكنولوژي كشور را دارد.

وي افزود: با توجه به اينكه هنوز در حوزه فضايي در مرحله تحقيقات هستيم ماهواره‌هاي ما، عمدتا تحقيقاتي هستند تا بتوان پس از ارسال چندين ماهواره تحقيقاتي، ماهواره مخابراتي و تصويربرداري در مدار جئو با ماندگاري بالا به فضا پرتاب كرد.

رييس دانشگاه صنعتي مالك اشتر در مقايسه ماهواره ملي اميد با ماهواره «رصد يك» گفت: ماهواره ملي «اميد» داراي باتري بود كه پس از اتمام ذخيره باتري‌ها، كارايي خود را از دست داد اما ماهواره «رصد يك» داراي پنل خورشيدي است كه انرژي خورشيدي را به انرژي الكتريكي تبديل مي‌كند و چنانچه كه اين ماهواره در مدار 500 تا 600 كيلومتري زمين قرار مي‌گرفت ماندگاري آن بيشتر مي‌شد كه اميدواريم ماهواره‌برهاي بعدي كشور بتوانند امكان چنين رخداد مهم علمي را در آينده فراهم كنند.

وي با بيان اينكه عمر ماهواره «رصد يك» حدود دو ماه است، خاطرنشان كرد: علت عمر كوتاه ماهواره با وجود منبع انرژي مناسب، قرار گيري آن در مدار پايين (لئو) است چرا كه در مدارهاي لئو غلظت ساينده‌ها و آلاينده‌هاي فضايي بيشتر بوده و ماهواره هم داراي سرعت بالغ بر 8 هزار متر در ثانيه است از اين رو سايش‌ها، ماهواره را از بين برده و در نهايت زير سيستم‌ها ‌آسيب مي‌بينند.

مظفري‌نيا با بيان اينكه «بوم گراديان جاذبه» يكي از زير سامانه‌هاي ماهواره «رصد يك» است، خاطرنشان كرد: اين زير سامانه، ماهواره را به شكل پاندول كه يك وزنه به آن وصل است، به سمت‌هاي مورد نظر متمايل مي‌كند. اين بوم مي‌تواند ماهواره را در يك موقعيت خاص قرار دهد كه داراي حركت بالا و پاييني و چرخشي است كه در عين حال از غلتيدن ماهواره جلوگيري مي‌كند. همچنين زيرسامانه كنترل وضعيت، ماهواره را هنگام تصويربرداري در يك زاويه خاص نگه مي‌دارد. به طور كلي اطلاعات تله متري از ماهواره، تمام زير سامانه را فعال گزارش مي كند.

به گفته وي ساير زيرسامانه‌هاي ماهواره‌ مربوط به مخابرات و ارتباطات از راه دوراست.

رييس دانشگاه صنعتي مالك اشتر خاطرنشان كرد: به طوركلي ماهواره «رصد يك» داراي سه ويژگي منحصر به فرد شامل تصويربرداري، فرمان‌بري و ارسال اطلاعات زير سامانه‌هاي ماهواره است و به طور دائم اطلاعات زير سامانه هاي ماهواره به ايستگاه‌هاي زميني مخابره مي‌ شود.

به گفته وي، دماي ماهواره 50 درجه زير صفر است كه بيشتر از پيش‌بيني اوليه بوده است.

مظفري‌نيا با اشاره به اين كه ماهواره «رصد يك» با ماهواره بر «سفير» به مدار منتقل شده است افزود: سوخت ماهواره بر سفير، تركيبي، مايع و از نوع هيدرازين است كه داراي دو مرحله جدايش است. در جدايش اول كه در ارتفاع حدود 120 تا 150 كيلومتري اتفاق افتاد نزديك به 85 درصد وزن ماهواره‌بر جدا شد و كار انتقال ماهواره به مدار را قسمت باقيمانده انجام داد. از آنجا كه هر چه وزن ماهواره سبك‌تر باشد امكان قرارگيري آن توسط ماهواره بر سفير در مدار بالاتر بيشتر است، با توجه به اينكه ماهواره «رصد يك» نسبت به ماهواره ملي «اميد» سبك‌تر بود، حدود 10 كيلومتر بالاتر از مدار ماهواره‌اي اميد قرار گرفت.

به گفته وي تاكنون 90 درصد پيش بيني‌ها در ماهواره «رصد يك» محقق شده است كه در روزهاي آينده اهداف ديگر تخصصي محقق خواهد شد.

مظفري نيا ادامه داد: براي حدود سه ماه به ماهواره «رصد يك» برنامه داده شده است كه چنانچه فرمان نگرفت به كار خود ادامه دهد و اطلاعات را به زمين مخابره كند.

وي با بيان اينكه در اولين فرمان، عكس خود ماهواره كه قبلا در حافظه ماهواره قرار داده شده بود به زمين ارسال شد، افزود: در دومين فرمان، دوربين تعبيه شده در ماهواره از سطح زمين عكسبرداري كرد كه هنگام شب بوده است كه احتمال مي‌دهيم از روي دريا باشد و در حال حاضر در حال پردازش است؛ اما يكشنبه فرمان عكسبرداري مجدد به ماهواره داده شد كه در دور بعدي كه از آسمان ايران مي‌گذرد به زمين مخابره خواهد شد.

مظفري‌نيا با بيان اينكه ماهواره «رصد يك» داراي چهار ايستگاه رهگيري در داخل كشور است، خاطرنشان كرد: چنانچه مي‌توانستيم در ساير كشورها مانند مالزي، اندونزي و هند ايستگاه رهگيري داشته باشيم دسترسي‌مان افزايش مي يافت اين در حالي است كه در حال حاضر در هر شبانه روز بيشتر از يك و نيم ساعت دسترسي به ماهواره وجود ندارد كه نيمي در شب و نيمي از آن در روز است.

وي با تاكيد بر اينكه كشورهاي پيشرفته به دنبال شبكه كردن ريز ماهواره‌ها هستند، گفت: اين شبكه كردن به اين شكل است كه بتوانند حدود پنج ماهواره را به مدارهاي پايين ارسال كنند تا كار يك ماهواره بزرگ را انجام دهد چرا كه هزينه‌هاي بسيار كمي دارد.

به گفته مظفري‌نيا، ماهواره «رصد يك» مانند ماهواره‌هاي دانشجويي ديگر از جمله نويد علم و صنعت و اميركبير تقريبا بين 3 تا 9 ميليارد تومان هزينه داشته است.

وي با تاكيد بر اينكه ماهواره «رصد دو» از نوع ريز ماهواره بوده و در مدار لئو قرار خواهد گرفت، ادامه داد: مهمترين ويژگي‌ ماهواره «رصد دو» داشتن يك تراستر است كه مي‌تواند ماهواره را از مداري به مدار ديگر انتقال دهد كه درصدديم كه وزن ماهواره را افزايش ندهد كه مجبور به تغيير ماهواره‌بر شويم. به طور كلي در پروژه ماهواره‌اي رصد تا چهار شماره ساخته خواهد شد كه اميدواريم ساخت ماهواره‌ «رصد دو» را به يك سوم زمان ساخت «رصد يك» كاهش دهيم.

رييس دانشگاه صنعتي مالك اشتر تصريح كرد: اميدواريم در روزهاي آينده با كنترل بهتر وضعيت ماهواره، تصاويري با وضوح و دقت بيشتر برداريم.

وي افزود: همچنين با دوربين‌هايي كه به روي ماهواره‌بر قرار داشت فيلم لحظه جدايش ماهواره از ماهواره‌بر ضبط شده كه به زودي توسط صدا وسيما پخش مي‌شود.

مظفري‌نيا در پايان افزود: با توجه به فراهم شدن زير ساخت‌هاي آزمايشگاهي مناسب در پرتاب ماهواره «رصد يك» و تربيت نيروهاي متخصص و وجود دانش فني، دانشگاه صنعتي مالك اشتر آماده انجام پروژه‌هاي بزرگ‌تر است؛ بنابراين انتظار داريم كه متوليان امر فضايي كشور، اين زير ساخت‌هاي بالقوه را فعال كنند.

وي در گفت‌وگو با ايسنا با بيان اين كه ورود دانشگاه صنعتي مالك اشتر به عرصه فضايي همزمان با تشكيل شوراي عالي فضايي در حدود هفت سال پيش بود، اظهار كرد: دانشگاه صنعتي مالك اشتر جزو نخستين دانشگاه‌هاي كشور است كه در برنامه‌هاي فضايي كشور در ابعاد توليدات علمي و تكنولوژيكي و تربيت نيروي انساني متخصص قرار گرفتيم.

مظفري نيا با بيان اينكه دانشكده هوا فضا، جزو نخستين دانشكده‌هاي دانشگاه صنعتي مالك اشتر محسوب مي شود، خاطرنشان كرد: دانشگاه صنعتي مالك اشتر جزو اولين دانشگاه‌هايي است كه رشته هوا فضا را تاسيس و از حدود 15 سال پيش همزمان با دانشگاه صنعتي شريف در مقطع ليسانس دانشجو پذيرش كرد كه هر سال بيش از 30 نفر فارغ التحصيل شده‌اند.در حال حاضر مجموعه هوافضاي دانشگاه يكي از مجموعه‌هاي بسيار قوي و كارآمد در كشور است.

وي با بيان اينكه دانشگاه در مقطع كارشناسي ارشد در پنج رشته حوزه فضايي دانشجو پذيرش مي‌كند، تصريح كرد: تاكنون مقطع دكتري هوا فضاي اين دانشگاه به طور مشترك با دانشگاه‌هاي صنعتي خواجه نصرالدين طوسي و صنعتي شريف برگزار مي‌شد كه در سال جاري 10 تا 15 دانشجوي دكتري پژوهش محور مستقل جذب خواهيم كرد. همچنين با توجه به قدمت و سابقه درخشان دانشگاه و محول شدن پروژه‌هاي فضايي از سوي نهادهاي متولي از جمله سازمان فضايي، دانشگاه صنعتي مالك اشتر را يكي از قطب‌هاي فضايي كشور دانسته و با اطمينان كامل پروژه‌ها را به ما واگذار مي‌كنند.

مظفري نيا در پايان با بيان اينكه دانش آموختگان اين دانشگاه خيلي زود جذب نهادهاي هوا فضايي كشور مي‌شوند از رييس جمهور و ساير مسوولان ذي ربط درخواست كرد با توجه به توانمندي ها و ظرفيتهاي مناسب اين دانشگاه با حمايت بيش از پيش خود زمينه بهره‌گيري هر چه بيشتر از قابليتهاي اين دانشگاه را در حوزه‌هاي مختلف علمي فناوري در كشور فراهم كنند.

انتهاي پيام