گذري بر بناهاي تاريخي آذربايجان غربي/ تخت سليمان
بناي تاريخي همراه با برانگيختن حس شگفتي ما را بر آن مي دارد که درباره فرهنگ و معماري گذشته بيشتر بدانيم. اگرچه داراي ارزشهاي معماري، هنري، زيبائي شناختي، تاريخي، نمادي، معنوي، اقتصادي يا اجتماعي باشد، اما در نگاه نخست عاطفي است چون نمادي ازهويت فرهنگي و بقاي مردم آن منطقه و همچنين بخشي از ميراث ما محسوب ميشود. در واقع بناي تاريخي فقط تودهاي بي جان از سنگ، گچ، گل، چوب و فلز كه در گستره زمان باقيمانده و احياناً زيبايي آن لذت بخش باشد نيست، بلكه موضوع مهمتر اين است كه نشانگر انديشه، هنر، دين، علم و در يك كلام تمدن و فرهنگ سازندگان آن است.
استان آذربايجانغربي داراي آثار تاريخي متعددي از كهنترين ادوار بشري بوده و تاکنون400 اثر ارزشمند آن در فهرست آثار به ثبت رسيده است كه تخت سليمان يكي از آثار ارزشمند ثبت شده جهاني در اين اسناد قرار دارد.
حبيب متذکر، معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجانغربي در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) در خصوص ويژگيهاي اين مجموعه تاريخي گفت: تخت سليمان در چهل و پنج کيلومتري شمال شرق شهرستان تکاب در استان آذربايجانغربي قرار دارد؛ محوطه باستاني تخت سليمان به مساحت 74 کيلومتر مربع چهارمين اثر تاريخي ايران است که در سال 1382 در فهرست آثار ميراث جهاني يونسکو به ثبت رسيد.
وي افزود: تخت سليمان و مجموعه آثار باستاني و تاريخي آن يکي از مهمترين و مشهورترين مراکز تاريخ و تمدن ايران و جهان محسوب ميشود.
معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجانغربي با اشاره به اينکه در اين محل يکي از سه آتشکده مهم و معتبر عهد ساساني يعني آتشکده آذرگشسب قرار دارد، گفت: خسرو پرويز دوم نيز کاخي در جوار آن بنا نهاده بود و ايامي از سال را در آن اقامت ميکرد.
متذکر ادامه داد: مجموعه تخت سليمان بر روي صفحه و تخته سنگ طبيعي به ارتفاع بيست متر از سطح دشت که عموماً از لايههاي رسوبي درياچه تشکيل شده است، قرار دارد؛ آثار اين مجموعه تماماً داخل حصار و ديوار بيضي شکل آن که دور تا دور صفه گسترده شده، بنا شده است.
وي در خصوص درياچه اين بناي تاريخي اظهارکرد: درياچهاي که حداکثر عمق آن 110 متر مي باشد در کنار آثار باستاني خودنمايي ميکند آب اين درياچه به صورت چشمه جوشاني از طبقات تحت الارض فوران ميکند و طبق محاسبهاي که انجام گرفته، در هر ثانيه صد ليتر آب از دل زمين ميجوشد؛ آب درياچه به وسيله دو جوي سنگي و رسوبي به بيرون از تخت جريان مي يابد و اراضي زراعتي را سيراب ميسازد.
وي افزود: نزديک 2هزار سال پيش مخروطي که امروز خالي از آب است و در دهانه تپه قرار دارد، پر از آب بوده و بقاياي آب انبارها اطراف مخروط نشانگر غيرقابل استفاده بودن آب اين دهانه و درياچه درون آن است؛ اما به مرور زمان و بر اثر حجم رسوبات با فرو ريختن دهانه، چشمههاي اين درياچه که در عمق 110 متري قرار داشتهاند بسته شده و مخروط کم کم به خشکي رفته است.
وي عنوان کرد: آب درياچه تخت سليمان و زندان سليمان هيچ کدام آشاميدني نيست و تنها براي کشاورزي و به راه انداختن آسيابهاي آبي اطراف قابل استفاده بوده است.
معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجان غربي به معبد آناهيتا اشاره واظهار کرد: معبد آناهيتا در شمال شرقي درياچه نيز حائز اهميت است، چون آناهيتا، الهه آب، مورد احترام ايرانيان باستان بوده و براي وجود چنين معبدي بايد دليل ويژهاي وجود داشته باشد.
وي ادامه داد: قلعه تاريخي تخت سليمان بازمانده از دوره ساسانيان با بخشهاي مختلفي همچون آتشکده آذر گشسب به عنوان يکي از مهمترين آتشکدههاي دوره ساساني، آتشکده شاهي و جنگ آوران، ايوان خسرو، معبد آناهيتا، آتشگاههاي کوچک و دروازهها و ديوارهاي مستحکمش از بناهاي مهم تاريخي جهان به شمار ميرود.
وي اظهار کرد: مهمترين آثار به جا مانده آن آتشکده و تالارهاي دوره ساساني است. برخي آثار ساساني ديگر نيز در کوه بلقيس و زندان سليمان در نزديکي تخت سليمان ساخته شده است.
معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجانغربي در خاتمه عنوان کرد: اين اثر تاريخي اکنون به يکي از جاذبههاي گردشگري ايران تبديل شده و هرساله گردشگران ايراني و خارجي از آن ديدن ميکنند. همچنين از هنگامي که بخشهايي از اين اثر جهاني مرمت شده و در فهرست آثار ميراث جهاني به ثبت رسيده، دوباره اهميت خود را ميان زرتشيان به دست آورده است؛ کاوشگاه باستاني نيز از سوي يونسکو به عنوان ميراث جهاني شناخته شده است و طرحهاي بزرگي براي بازسازي و کاوش در آن در دست اجراست.
گفتني است خبرنگار ايسنا در نظر دارد در گزارشهاي آتي، ساير بناهاي تاريخي آذربايجان غربي را در مصاحبه با معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان معرفي نمايد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات