در حالي كه خبرهاي نگرانكنندهاي از مرگ درياچه اروميه به گوش ميرسد به شكلي كه به گفته مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي ورودي آب به درياچه اروميه به صفر، شوري درياچه به حد فوق اشباع، جمعيت آرتميا اروميه تقريبا به صفر، سطح آب درياچه اروميه هماكنون از حداكثر سطح تراز آن 7 متر كاهش يافته است و به پيشبيني كارشناسان سطح آب درياچه اروميه تا 2 ماه آينده از حداقل تراز سال گذشته نيز كمتر ميشود، كارشناس مسوول تالابهاي سازمان حفاظت محيط زيست با تاكيد بر اين كه بايد از بروكراسي براي حل معضلات درياچه اروميه پرهيز كرد گفت: 130هزار هكتار از درياچه ارميه به طور كامل شورهزار شده و ديگر قابل بازگشت نيست! از سوي ديگر مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران نيز از تشكيل جلسه دوم ستاد اجرايي درياچه اروميه تا دو هفته با حضور معاون اول رييسجمهوري خبر داد.
به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درياچه اروميه به عنوان بيستمين درياچه بزرگ جهان با مساحتي حدود 483 هزار هكتار يكي از مهمترين و با ارزشترين اكوسيستمهاي آبي و بزرگترين درياچه داخلي ايران به شمار ميآيد كه به دليل سه دهه توسعه ناپايدار و بيرويه در منطقه كه بارگذاريهاي غيرقابل تحملي را براي اين حوزه ايجاد كرده است هماكنون با بحران زيستمحيطي مواجه شده است.
كارشناس مسوول تالابهاي سازمان حفاظت محيط زيست:
130هزار هكتار از درياچه ارميه به طور كامل شورهزار شده و ديگر قابل بازگشت نيست
بحران درياچه اروميه زخم كهنهاي است كه هم اكنون سر باز كرده است
عليرغم خشكساليها، هر سال 5 درصد بر توليدات محصولات كشاورزي در استانهاي حاشيه درياچه اروميه افزوده شد!
نميشود وزارت نيرو آب را رهاسازي كند اما آبي به درياچه نرسد!
بايد از بروكراسي براي حل معضلات درياچه اروميه پرهيز كرد
مهندس باقرزاده كريمي، كارشناس مسوول تالابها و مشاور معاون محيط طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينكه بحران درياچه اروميه زخم كهنهاي است كه هم اكنون سر باز كرده است به ايسنا گفت: اين امر نتيجه سه دهه توسعه ناپايدار و بيرويه در منطقه است كه بارگذاريهاي غيرقابل تحملي را براي اين حوزه ايجاد كرده است.
وي با اشاره به اينكه طي سالهاي گذشته علي رغم خشكسالي هر سال 5 درصد بر توليدات محصولات كشاورزي در استانهاي حاشيه درياچه اروميه افزوده شد گفت: اين امر نشان دهنده آن است كه فشار بر منابع آبي اعم از آبهاي سطحي و زيرزميني در اين منطقه به شدت افزايش داشته است.
كارشناس مسوول تالابهاي سازمان حفاظت محيط زيست با تاكيد بر اينكه بايد از ميزان برداشت و توقعات از منابع آبي بكاهيم تصريح كرد: كل بحران درياچه اروميه قابل حل نيست ولي تا جايي كه مربوط به مسائل انساني است ميتوان اين بحران را مديريت كرد.
وي گفت: نميشود وزارت نيرو آب را رهاسازي كند اما آبي به درياچه نرسد! اين امر نشان دهنده برداشتهاي بيرويه و غيرمجاز است كه در اين خصوص بايد نظارتهاي ويژه صورت گيرد.
كارشناس مسوول تالابهاي سازمان حفاظت محيط زيست افزود: تا زماني كه برداشت از منابع آبي تنظيم نشود، به تعادل نميرسيم گفت متاسفانه مردم منطقه خشكسالي را در زندگي روزمره خود حس نميكنند و كشاورز كار خود را انجام ميدهد و تنها حاشيهنشينهاي درياچه آنهم اخيرا بحران خشكسالي را احساس كردهاند.
وي با تاكيد بر اينكه بايد از بروكراسي براي حل معضلات درياچه اروميه پرهيز كرد و به ايسنا گفت: انتقال آب و بارورسازي ابرها كارهاي اورژانسي است كه ميتوان براي نجات درياچه اروميه انجام داد.
كارشناس مسوول تالابهاي سازمان حفاظت محيط زيست ارتفاع كنوني آب درياچه اروميه را 45/1271 متر از سطح درياهاي آزاد عنوان كرد و گفت:اين رقم از متوسط سطح تراز آب درياچه 5/3 متر پايين تر است و بايد گفت: 130 هزار هكتار از درياچه اروميه به طور كامل شوره زار شده و با شرايط فعلي ديگر قابل بازگشت نيست.
وي با اشاره به اينكه مهم ترين مشكل امسال در درياچه اروميه افزايش تبخير به دليل افزايش دما نسبت به سالهاي گذشته است گفت: خيلي از اقدامات را ميتوان بدون هزينه انجام داد اما نجات درياچه اروميه نيازمند صرف زمان و اراده قطعي مسوولان است.
مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران:
سالانه 1/3 ميليارد متر مكعب آب وارد درياچه اروميه خواهد شد
ورود آب در نيمه اول امسال به درياچه اروميه صورت نخواهد گرفت
سقف استفاده استانهاي آذربايجان شرقي و غربي و كردستان از منابع آبي و حقآبه درياچه اروميه براي هر استان تعيين شد
جلسه دوم ستاد اجرايي درياچه اروميه تا دو هفته ديگر تشكيل ميشود
سطح آب درياچه اروميه 5/2 متر كمتر از سطح تراز اكولوژيكي آن است
سازمان محيط زيست ايستگاههاي نظارتي بر روانآبهاي ورودي به درياچه اروميه ايجاد ميكند
دكتر نظري دوست، مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران نيز با اشاره به اينكه بر اساس مصوبه كميته تخصصي بايد سالانه 1/3 ميليارد متر مكعب آب وارد درياچه اروميه شود به ايسنا گفت: تنها در اين صورت و طي يك دوره پنج ساله تنها ميتوانيم به سطح تراز اكولوژيك اين درياچه برسيم.
وي با اشاره به اينكه برنامه مديريت درياچه اروميه طرح مشتركي بين 3 استان آذربايجان شرقي، غربي و كردستان بود كه با كمك مشاوران داخلي و بين المللي و بر اساس بند الف ماده 67 قانون برنامه چهارم تهيه شد گفت: اين برنامه مديريتي در مهرماه سال 87 به امضاي وزراي نيرو و جهاد كشاورزي، رييس سازمان محيط زيست و استانداران سه استان آذربايجان شرقي، غربي و كردستان رسيد و در فروردين ماه سال جاري در هيات دولت به تصويب رسيد.
مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران افزود: براي اجراي اين برنامه يك ساختار فرابخشي ديده شده كه ستاد اجرايي مديريت حوضه آبخيز درياچه اروميه با رياست معاون اول رييس جمهوري و دبيري رييس سازمان حفاظت محيط زيست و حضور معاون نظارت راهبردي رييس جمهور و وزراي نيرو، جهاد كشاورزي، مسكن، كشور و استانداران سه استان آذربايجان شرقي، غربي و كردستان تشكيل ميشود.
وي گفت: اولين جلسه اين ستاد ملي ارديبهشت ماه سال جاري برگزار و پس از بررسي وضعيت درياچه اروميه مقرر شد كميته تخصصي تشكيل شده و راهكارهاي مديريت درياچه اروميه را ارائه كند.
مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران با اشاره به اينكه تصميمات ستاد اجرايي مديريت حوضه آبخيز درياچه اروميه در حكم مصوبات هيات دولت خواهد بود به ايسنا گفت: اولين جلسه كميته تخصصي درياچه اروميه خردادماه سال جاري برگزار شد و از آن زمان تا كنون پنج جلسه در اين كميته تشكيل شده كه بر اساس آن مقرر شد سالانه 1/3 ميليارد متر مكعب آب وارد درياچه اروميه شده و سهم آب هر استان و ميزان بهره برداري و ارسال آن براي درياچه اروميه تعيين شده است. همچنين 27 طرح اجرايي نيز در اين كميته تخصصي براي تطبيق استانهاي حاشيه درياچه اروميه با كمبود آب مصوب شده كه از جمله آنها ميتوان به آبياري تحت فشار، استفاده مجدد از آبهاي رها شده، تعيين حريم، نظارت و ... اشاره كرد.
وي گفت: تمامي اين طرحها قرار است در جلسه دوم ستاد اجرايي كه ظرف دو هفته آينده برگزار مي شود مطرح و با فوريت به تصويب برسد.
مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران گفت: با تشكيل اين جلسه سهم آب هر استان مشخص شده و سازمان حفاظت محيط زيست بر ورود حق آبه هر استان به درياچه اروميه نظارت خواهد كرد . از سوي ديگر طرحهاي اجرايي اضطراري نيز از محل تبصره 10 ستاد بودجه سال 89 اعتبار دريافت كرده و در سالهاي آينده وارد رديفهاي بودجهاي سازمانها و وزارتخانههاي ذيربط خواهد شد.
وي با اشاره به اينكه نظارت و ايجاد ايستگاههاي نظارتي بر روان آبهاي ورودي به درياچه اروميه بر عهده سازمان حفاظت محيط زيست خواهد بود، گفت: در عين حال برخورد با چاههاي غيرمجاز بر عهده وزارت نيرو است و به هر استان اعلام ميشود كه ميزان بهره برداري از آب در حوضه آن استان به چه ميزان خواهد بود كه بر اساس آن استان مربوطه نسبت به برنامه ريزي در اين خصوص اقدام خواهد كرد.
مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران با تاكيد بر اينكه قطعا در شش ماهه اول امسال ورودي آبي به درياچه نخواهيم داشت گفت: در تلاشيم تا در نيمه دوم سال نسبت به اجرايي كردن مصوبات ستاد اجرايي درياچه اروميه اقدام كنيم.
وي با اشاره به اينكه تراز اكولوژيك درياچه اروميه 1/1274 متر از سطح درياهاي آزاد است افزود: هماكنون سطح آب درياچه اروميه 5/2 متر كمتر از سطح تراز اكولوژيك درياچه است كه بر اين اساس بين 10 تا 12 ميليارد متر مكعب كمبود آب داريم كه با احتساب ورود سالانه 1/3 ميليارد متر مكعب آب به درياچه با وضعيت تبخير كنوني ميتوانيم طي يك دوره 5 ساله به سطح تراز اكولوژيك درياچه برسيم.
مدير طرح ملي حفاظت از تالابهاي ايران در پايان اظهار اميدواري كرد كه با همكاري و مشاركت تمامي دستگاههاي ذيربط درياچه اروميه از مرگي كه هم اكنون دچار آن شده نجات يابد.
گفتني است درياچه اروميه و جزاير متعدد آن به لحاظ ويژگيهاي منحصر به فرد اكولوژيكي از سال 1346 به عنوان منطقه حفاظت شده و از سال 1349 به عنوان پارك ملي مورد حفاظت قرار گرفته است.
اين درياچه از سال 1354 به عنوان ذخيرهگاه بيوسفر در برنامه انسان و كره مسكون سازمان يونسكو معرفي و در آن ثبت شده است.
در سال 1354 درياچه اروميه و تعدادي از درياچههاي آب شيرين جنوبي آن به علت دارا بودن معيارهاي جهاني كنوانسيون حفاظت از تالابها (رامسر 1971) در ليست تالابهاي كنوانسيون قرار گرفته است و هم اكنون به دليل مشكلات زيست محيطي در ليست تالابهاي در معرض تغييرات شديد اكولوژيكي قرار دارد.
آرتميا مهمترين موجود اين درياچه است و از گونههاي تهديد شده جهاني پرندگان كه در اين منطقه ثبت شدهاند ميتوان به پليكان پاخاكستريف باكلان كوچك، غاز پيشاني سفيد كوچك، عروس غاز، اردك مرمري، اردك سرسفيد، اردك بلوطي، خروس كولي دشتي، ميش مرغ، دليجه كوچك اشاره كرد. همچنين در حدود 1500 گونه گياه آوندي در حوزه اروميه به ثبت رسيده است كه متعلق به 85 خانواده مي باشند. از اين 1500 گونه 353 گونه ارزش اقتصادي و 290 گونه اهميت اکولوژيک دارند.
انتهاي پيام
نظرات