درآمد

شانگهاي شهر بندري بزرگي است در شرق چين كه عملا رابط اين كشور پهناور با دنياي خارج محسوب مي‌شود. به همين نسبت، از آن به‌عنوان شهري غول‌آسا مي‌توان ياد كرد. اين شهر پرجمعيت و وسيع را شهر روشنفكري، كارگري و دانشگاهي چين هم توصيف مي‌كنند؛ اما در هر حال، از اين بندر تجاري در دوران چند دهه‌ي پس از حاكميت مطلق ايدئولوژي كمونيسم در چين، به‌عنوان نماد توسعه‌ي اين كشور مي‌توان ياد كرد كه در حركتي پيوسته، رفته رفته به ابرقدرتي تبديل شده است كه مي‌گويند حالا درصد قابل توجهي از مبادلات تجاري شرق با غرب كره‌ي زمين از اين بندر صورت مي‌گيرد. از اين لحاظ، با يك پشتوانه‌ي تجاري عظيم و يك استراتژي فرهنگي كه رويكردهاي آن در پوست‌اندازي‌هاي فكري كاملا قابل لمس است، شهر قديمي حاشيه‌ي رود پوآنگ‌هو (Huangpu River) حالا قدرت خود را هم به رخ منطقه و جهان مي‌كشد، هم ضرورت‌هاي ايجابي خويش را رفته رفته به ديگران تحميل مي‌كند.

پس از اعلام ميزباني اين شهر براي ميزباني اكسپوي سال 2010، مسؤولان چيني كه تجربه‌ي دريافت ميزباني و برنامه‌ريزي المپيك تابستاني 2008 پكن (Beijing) را در چنته داشتند، طرحي را تصويب كردند كه طي آن با اختصاص بودجه‌اي كلان، پنج ميليون متر مربع از زمين اين شهر بندري كه بخشي از آن فضاي سبز حاشيه‌ي رودخانه‌ي پرآب هوانگ‌پو و بخشي ديگر ساختمان‌هاي مربوط به شركت‌هاي چندمليتي بود، براي اين المپيك فرهنگي اقتصادي فضاسازي شد.

به گزارش خبرنگار اعزامي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين 500 هكتار زمين به‌گونه‌اي قرار دارد كه تقريبا دوپنجم آن در بالاي رودخانه و سه پنجم در سمت جنوبي قرار گرفته است. بدين ترتيب، دو قسمت (Zone) شمالي بيشتر بخش‌هاي تجاري، شركت‌هاي مليتي و نهادهاي اقتصادي را دربر مي‌گيرد كه در سالن‌هاي مجزا يا مشترك، به معرفي و برقراري ارتباط با مخاطبان خود مشغولند.

اما قسمت جنوبي كه درواقع بخش‌هاي اصلي نمايشگاه را دربرمي‌گيرد و از دو طريق تونل مخصوص عبور و مرور اتومبيل و نيز خط‌هاي دريايي (مخصوص حمل و نقل با لنج و كشتي) با قسمت شمالي در ارتباط است، سالن‌هاي يا غرفه‌هاي نمايشگاهي (Pavilion) كشورهاي نقاط مختلف، نهادهاي جهاني و نيز برخي از ساختمان‌هاي اصلي اكسپوي شانگهاي را شامل مي‌شود. اين قسمت از نمايشگاه به سه بخش (Zone) تقسيم شده است كه مي‌توان گفت وسعت قابل توجهي از آن، يعني بيش از يك Zone ، به قاره‌ي آسيا تعلق گرفته است. اين ميزان تخصيص البته با توجه به وسعت قاره‌يي و ديگر اين‌كه اكسپوي امسال در يك كشور آسيايي در حال برگزاري است، توجيه‌پذير مي‌نمايد.

درواقع كل بخش 1 به غرفه‌هاي كشورهاي آسيايي و ساختمان عجيب و عظيم مركز فرهنگي اكسپو (Expo Culture Center) كه مراسم افتتاحيه نيز در سالن 18هزارنفري آن برگزار شده است، اختصاص يافته، بخش 2 هم شامل برخي غرفه‌هاي كشورهاي آسيايي و غرفه‌هاي كشورهاي حوزه‌ي اقيانوسيه است كه ساختمان بزرگ مركز اكسپو (Expo Center) و پاويون وسيع موضوعي نمايشگاه (Theme Pavilion) را در كنار خود دارند. طبيعتا بخش 3 هم غرفه‌هاي كشورهاي اروپايي، آفريقايي و آمريكايي (شمالي، مركزي و جنوبي) را شامل مي‌شود.

سامانه‌ي اقيانوسيه (pasific Square)

در اين بخش از نمايشگاه تنها دو كشور استراليا و زلاند نو غرفه‌هاي مستقل دارند كه در كنار غرفه‌هاي كشورهاي جنوب و شرق آسيا چون سنگاپور، مالزي، كامبوج، برونئي، اندونزي، فيليپين و تايلند قرار گرفته‌اند.

غرفه‌ي به‌نسبت بزرگ استراليا، همان چيزي است كه انتظارش را داريم. درواقع اين سالن معرف همان كشوري است كه در پهناوري خود، ويژگي‌هاي خاص طبيعي و جغرافيايي دارد؛ اما با استقرار مهاجراني از كشورهاي ديگر در چند قرن اخير، مسير پيشرفت بشري را به‌نوعي طي كرده و امروزه حتا به‌عنوان كشوري با مردمان خاص در منطقه شناخته مي‌شود. شايد از اين لحاظ استراليا را با آفريقاي جنوبي يا برخي كشورهاي آمريكاي جنوبي در منطقه‌هاي خودشان بتوان مقايسه كرد.

بر همين مبنا، غرفه‌ي استراليا هم مخاطب را به فضاي قاره‌يي مي‌برد كه در دل اقيانوس‌ها قرار گرفته و نشانه‌هاي مربوط به دريا در آن به‌وفور ديده مي‌شود. اما اين غرفه سه شخصيت كودك تعريف‌شده هم دارد كه در قالب تصاوير و فيلم انيميشني و نيز مجسمه‌هاي عروسكي كه در جايي با تغيير صحنه‌ها نوعي نمايش صحنه‌يي را هم به‌ اجرا مي‌گذارند، درواقع قرار است معرف مردم امروز استراليا باشند. اين كودكان كه به سرگرمي‌هاي ساحلي مخصوص خود مشغولند، در سه گونه‌ي مختلف از نظر نژادي انتخاب شده‌اند؛ پسري سفيدپوست با موهاي بور، دختري با پوست سبزه و موهاي مشكي و همچنين دختري با چشم‌هاي متمايل به بادامي و موهاي لَخت جنوب شرقي. اين سه كودك در يك Story تعريف‌شده، از مواهب طبيعت لذت مي‌برند كه ناگهان هجوم شهر، خاستگاه آنان را دستخوش تغييري اساسي در حد نابودي مي‌كند؛ اما درنهايت دوباره بازگشت به دل طبيعت، هم در آنان و هم بازديدكنندگان غرفه، حس آرامش خوشايندي ايجاد مي‌كند.

غرفه‌ي زلاند نو New Zeland نيز تقريبا در شكلي شبيه به غرفه‌ي استراليا، اما در اندازه‌هايي كوچك‌تر از هر لحاظ، در نمايشگاه اكسپو 2010 شانگهاي ظاهر شده است. اقيانوسيه درواقع تنها همين دو غرفه‌ي مستقل را دارد كه البته با توجه به ويژگي‌هاي اين قاره نامتناسب به‌نظر نمي‌رسد.

اما در اين بخش از نمايشگاه، Pasific Pavilion هم قرار دارد كه درواقع جمع كشورهاي كوچك قاره‌ي اقيانوسيه را شامل مي‌شود. كشورهاي كوچكي چون جزاير مارشال، نائورو، فيجي، ميكرونزي، ساموآ، كريبيتي، جزاير سليمان، تووالو، پالائو، نيووي، جزاير كوك، تونگا، پاپوآ گينه‌ي نو، وانواتو و فورام در سالني زير يك سقف، غرفه‌هاي كوچكي گرد هم آورده‌اند كه تقريبا تفاوت چنداني با هم ندارند و بيانگر زندگي ريشه‌دار مردم اين مناطق دورافتاده و كمتر شناخته‌شده از كره‌ي زمين هستند. درواقع چيزي كه در اين سالن بيشتر به‌چشم مي‌خورد، مظاهر زندگي اوليه‌ي بشر در نقاطي است كه طي قرن‌ها و هزاره‌ها هم انگار زندگي در اين قسمت‌ها از زمين خيلي دستخوش تغيير نشده است.

اما Zone B نمايشگاه اكسپو دو سالن ديگر هم دارد كه به نهادهاي بين‌المللي تعلفق دارند؛ يكي International Organization Pavilion كه نهادهايي چون SCO , UITP , WWWC , UCLG , WWWF , ASEAN , COMESA , GEF , LAS , INBAR , ICOM , FFA , BFA را دربر مي‌گيرد، و همچنين UN Pavilion كه در آن نهادهاي بين‌المللي چون FAO , IFAD , ILO , IMO , IOM , ITU , OHCHR , UN , UN-AIDS , UNCCD , UNCTAD , UNDP , UN-ECE , UNEP , UNESCAP , UNESCO , UNFPA , UNGC , UN-HABITAT , UNHCR , UNICEF , UNIDO , UNISDR , UNITAR , UNMAS , UNWTO , WB , WFP , WHO , WIPO , WMO , WTO با مخاطبان خود ارتباط برقرار مي‌كنند.

در اين گوشه از نمايشگاه، ساختمان بزرگ مركز اكسپو (Expo Center) هم قرار دارد. سازه‌اي مكعب مستطيل‌شكل كه بخش دروني آن تقريبا سالني با ابعاد كل ساختمان است و مراسم روز ملي كشورها، از جمله روز ملي ايران در 21 خردادماه گذشته در اين سالن برگزار شده و مي‌شود. اما قسمت شرقي اين ساختمان به مركز خبري اكسپو (Press Center) تعلق گرفته كه مخصوص استفاده‌ي خبرنگاران پوشش‌دهنده‌ي اكسپو از امكانات ارتباطي، منابع راهنما و سالن برگزاري مصاحبه و ميزگرد خبري است.

ساختمان Expo Center در مجاورت ساختمان ديگري قرار دارد كه درواقع مركز فرهنگي اكسپو (Expo Culture Center) است. اين سازه‌ي جلب‌توجه‌برانگيزِ بيضي شكل، دربرگيرنده‌ي سال 18 هزار نفري است كه برگزاري مراسم افتتاحيه و اختتاميه‌ي نمايشگاه در آن تعبيه شده است. همچنين كشورهاي درخواست كننده كنسرت‌هاي موسيقي خود را هم در اين مكان مي‌توانند برگزار كنند كه تاكنون دست‌كم يك برنامه‌ي هنري آفريقايي در آن اجرا شده است. همچنين سالن‌هاي سينماي فعال، رستوران‌ها و كافه‌هاي متعدد، نمايشگاه‌هاي بالقوه و بالفعل، راهرو چشم‌اندازي كه كل فضاي نمايشگاه را در ديدرس دارد و ديگر امكانات جانبي، از ديگر بخش‌هاي اين ساختمان عظيم است.

يكي از دستاوردهاي بازديد از طبقه‌ي فوقاني اين مركز مي‌تواند اين باشد كه علاوه بر ارايه‌ي نماي كلي و زيبا از نمايشگاه اكسپو به مخاطب، يادآوري ‌كند كه در اين نمايشگاه علاوه بر چين، غرفه‌هايي با سازه‌هاي خاص چون هندوستان، عربستان و حتا ژاپن و البته نه حتا كره‌ي جنوبي، بيشتر به چشم مخاطبان مي‌آيند.

گزارش از: عليرضا بهرامي - ايسنا

انتهاي پيام