رييس انجمن علمي داروسازان، تبليغات وسيع شركت‌هاي دارويي را از عوامل اصلي تغيير فرهنگ سلامت در جامعه و بروز پديده «داروزدگي» به عنوان يكي از معضلات جوامع بشري در هزاره سوم خواند و با بيان اين كه متوسط اقلام دارويي نسخ ايراني حدود 8/1 قلم بالاتر از متوسط استاندارد جهاني است، بر ضرورت ارايه مشاوره دارويي از سوي داروسازان شاغل در داروخانه‌ها براي رفع اين مشكل تاكيد كرد؛ امري كه به اذعان وي با توجه به مشغله‌هاي ناشي از اقتصاد بيمار داروخانه‌ها با دشواري‌هاي بسياري مواجه است.
دكتر حميد خويي كه در آستانه روز داروساز با خبرنگار بهداشت ودرمان ايسنا سخن مي‌گفت، خاطرنشان كرد: در جوامع مختلف از جمله ايران «دارو درماني» فراتر از سهم خود در پيشگيري و درمان بيماري‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. به اين معنا كه در مواردي كه دارو درماني انتخاب بهينه نيست، رويكرد به مصرف دارو همواره به عنوان گزينه اول مورد نظر مردم و يا حتي پزشكان است.
90 درصد آنتي‌بيوتيك‌ها در سرماخوردگي غيرضروري است
تبليغات شركت‌هاي دارويي، فرهنگ سلامت جامعه را تغيير داده است
وي با بيان اين كه هميشه «دارو درماني» گام اول در درمان بيماري‌ها نيست، ادامه داد: بسياري از بيماري‌ها به درمان دارويي نيازي ندارند. به عنوان مثال بخش زيادي از بيماري سرماخوردگي با استراحت و مصرف مايعات قابل كنترل و بهبودي است. اين در حالي است كه بيش از 90 درصد آنتي‌بيوتيك‌هاي مورد مصرف در درمان سرماخوردگي‌ها غيرضروري و حتي زيان بخش است؛ چرا كه آنتي بيوتيك‌ها ضد باكتري بوده و تاثيري روي ويروس سرماخوردگي ندارند.
رييس انجمن علمي داروسازان، تبليغات شركت‌هايي دارويي طي ده‌هاي گذشته و به دنبال آن تغيير فرهنگ سلامت جامعه را از دلايل سوء مصرف دارو عنوان كرد و در عين حال مصرف گرايي را از مشكلات كنوني كشور دانست و گفت: اين در حالي است كه ميل به مصرف بيش از حد در كشور تنها به دارو محدود نمي‌شود و مصرف بي‌رويه دارو تنها يكي از تظاهرات مصرف گرايي است.
ميل به مصرف دارو طبيعي نيست
وي با بيان اين كه دارو عاملي شيميايي است كه در صورت مصرف نابه‌جا مي‌تواند سلامت و حتي حيات فرد را تهديد كند، گفت: انسان سالم با باورهاي طبيعي بايد از اين كه براي تامين سلامتي خود به ماده شيميايي خارجي نيازي ندارد، خوشحال باشد. اين در حالي است كه اغلب بيماران نسخه‌هاي حاوي اقلام دارويي زياد را از پزشكان انتظار دارند. ميل به مصرف دارو ميلي طبيعي نيست و باور اشتباهي است كه طي ده‌ها سال به ذهن افراد تحميل شده است. سوء مصرف دارو در كشورهاي در حال توسعه پيامدهاي به مراتب خطرناك‌تري را به دنبال دارد.
دكتر خويي در اين باره ادامه داد: متاسفانه مشاهده مي‌شود كه بسياري از خانواده‌هاي كم درآمد در كشورهاي در حال توسعه به جاي آن كه درآمد محدود خود را صرف تامين غذاهاي طبيعي كنند، همان درآمد ناچيز را براي خريد انواع مكمل‌ها و يا حتي داروهاي ضد پيري، نشاط آور و اقلامي از اين قبيل هزينه مي‌كنند؛ بنابراين تبليغات دارويي حتي خانواده‌هاي كم درآمد را از تغذيه طبيعي محروم مي‌كند. اين چنين باورها نادرست و زيانبار بوده و بايد در اين زمينه فرهنگسازي‌هاي لازم صورت گيرد.
متوسط اقلام دارويي نسخ ايراني حدود 8/1 بالاتر از متوسط استاندارد جهاني است
ارقام آماري مصرف دارو در كشور دقيق نيست
به گفته رييس انجمن علمي داروسازان، متوسط استاندارد جهاني اقلام دارويي در هر نسخه پزشكي حدود 7/1 قلم داروست. اين رقم در ايران عليرغم اقدامات فرهنگي انجام شده بيش از 5/3 قلم دارو در هر نسخه است. اين در حالي است كه اين ارقام به تنهايي شاخص دقيقي براي مصرف دارو در كشور نيست؛ چرا كه بخش وسيعي از داروها به طور خودسرانه و بدون نسخه تهيه مي‌شوند. متاسفانه در بسياري از موارد افراد مي‌توانند با مراجعه به داروخانه‌ها، داروهاي درخواستي و بدون نسخه خود را به راحتي تهيه كنند. از طرف ديگر اعداد و ارقام آماري موجود در رابطه با مصرف دارو در كشور خيلي دقيق نيست.
بخش وسيعي از داروهاي نيروزا خارج از شبكه داروخانه‌هاي رسمي كشور تامين مي‌شوند
ضرورت برخورد قاطع با مراكز غيرمجاز عرضه داروهاي نيروزا
عقيمي دائمي در جوانان به دنبال مصرف بي‌رويه برخي داروهاي نيروزا
وي در ادامه به سوء مصرف داروهاي نيروزا در كشور اشاره كرد و به ايسنا گفت: بخش زيادي از داروهاي نيروزا كه با سوء مصرف روبرو هستند، از خارج از شبكه داروخانه‌هاي رسمي كشور وعمدتا از مراكزي مانند ناصر خسرو و دستفروش‌ها تامين مي‌شوند كه متاسفانه برخورد ريشه‌اي و قاطع با اين مراكز صورت نمي‌گيرد؛ در اين زمينه هر از چند گاهي اقدامات محدودي صورت مي‌گيرد كه با گذشت زمان اثر خود را از دست مي‌دهند.
دكتر خويي، ضعف اساسي در زمينه سوء مصرف داروهاي نيروزا را عدم برخورد قانوني با مراكز ترغيب كننده جوانان به مصرف اين داروها از جمله سالن‌هاي بدنسازي عنوان كرد و گفت: اين امر جرم و جنايت مشهودي است كه علاوه بر سلامت جسمي، سلامت روح و روان جوانان را تهديد مي‌كند. بسياري از داروهاي نيروزا در جوانان عقيمي دائمي و كامل را سبب مي‌شود. اين در حالي است كه عقيمي نشانه باليني ندارد. در مجموع سوء مصرف داروهاي نيروزا به داروخانه‌ها مربوط نمي‌شود و بايد به عنوان جرم و جنايتي در سطح ملي مورد توجه مسوولان قرار گيرد.
فرهنگ پذيرش خدمات علمي و مشاوره‌اي داروسازان داروخانه‌ها، در جامعه ضعيف است
مردم از داروسازان انتظاري جز داروفروشي ندارند
مشاوره دارويي از داروسازان داروخانه‌ها مطالبه شود
وي در ادامه با ابراز نارضايتي از شرايط نابسمان داروسازان در داروخانه‌ها، در توضيح علت عدم مشاوره دارويي مناسب در داروخانه‌ها گفت: فضاي خدمات دارويي در كشور با مشكلات مزمني روبروست. از طرفي هم بسترهاي قانوني و حقوقي براي ارايه مشاوره از سوي داروسازان داروخانه‌ها وجود ندارد. همچنين فرهنگ پذيرش اين خدمات در جامعه بسيار ضعيف بوده و هنوز نهادينه نشده است. به اين ترتيب اغلب مردم از داروسازان انتظاري جز فروختن و تحويل دارو ندارند. مردم عليرغم معطلي چهار، پنج ساعته در مطب‌ها، مايلند كه هر چه سريع‌تر داروهاي خود را تحويل گرفته و از داروخانه خارج شوند. اين در حالي است كه يك جمله داروساز در رابطه با مصرف صحيح دارو از خطرات و عوارض داروها جلوگيري كند.
دكتر خويي بر لزوم بهره‌گيري از مشاوره دارويي داروسازان در داروخانه‌ها تاكيد كرد كرد و گفت: مردم بايد خدمات علمي و مشاوره دارويي را از داروسازان داروخانه‌ها مطالبه كنند؛ چرا كه اين خدمات سبب مي‌شود تا داروها به نحوي مصرف شوند تا بيشترين اثرات درماني و كمترين عوارض را داشته باشند. در زمينه فرهنگسازي اين امر، نقش رسانه‌هاي گروهي بسيار قابل اهميت است.
اقتصاد بيمار داروخانه‌ها فرصت خدمت را از داروساز گرفته است
وي در ادامه با انتقاد از آنچه كه «اقتصاد بيمار داروخانه‌ها» عنوان كرد به ايسنا گفت: اين موضوع اغلب فرصت و شرايط خدمت را از داروساز سلب مي‌كند. داروخانه علاوه بر مركز خدمت رساني پزشكي، يك واحد اقتصادي است و متاسفانه اقتصاد داروخانه‌ها بيمار است. ماه‌هاست كه بخش بزرگي از نقدينگي داروخانه‌هاي كشور در بيمه‌هاي درماني خوابيده است و حتي مطالبات برخي بيمارستان‌ها از آذر ماه سال گذشته تا كنون پرداخت نشده است. اين در حالي است كه طبق قانون، مراكز بيمه موظفند 60 درصد مطالبات داروخانه‌ها را به محض تحويل نسخ پرداخت كنند. به اين ترتيب كاملا مشخص است كه داروخانه‌ها از گردش مالي زيان دهي برخوردارند. در چنين شرايط و فضايي انتظار ارايه خدمات علمي و مشاوره‌اي از داروخانه‌ها منطقي نيست.
بيمه‌ها خسارات ديركرد در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها را بپردازند
دكتر خويي افزود: همچنين بر اساس قانون، بيمه‌ها بايد خسارات ديركرد پرداخت‌هاي مطالبات داروخانه را نيز بپردازند كه اين امر نيز صورت نمي‌گيرد. از طرف ديگر با وجود همه اين مشكلات، از آنجا كه داروخانه‌ها ناچار به انعقاد قرارداد با بيمه‌ها هستند، سازمان‌هاي بيمه‌گر همچنان به زورگويي‌هاي خود ادامه مي‌دهند و متاسفانه به اين وضعيت رسيدگي نمي‌شود.
بازبيني اساسي در وضعيت بيمه‌هاي درماني كشور، راه حل مشكلات حوزه سلامت
رييس انجمن علمي داروسازان، بازبيني اساسي در وضعيت بيمه‌هاي درماني كشور را راه حل بسياري از مشكلات حوزه سلامت كشور عنوان كرد و گفت: بيمه‌هاي درماني خود به شدت بيمارند و تا زماني كه اين بيماري درمان نشود نظام سلامت شكل شايسته خود در كشور را نمي‌يابد. از طرف ديگر سازمان‌هاي بيمه‌گر فارغ از توانمندي‌هاي اقتصادي خود و تحت تاثير عوامل مختلف، همواره داروهاي جديدي را به فهرست تعهدات خود اضافه مي‌كنند كه نتيجه آن فلج شدگي امروز بيمه‌هاي درماني است. به عنوان نمونه سال گذشته 70 قلم داروي گران قيمت تحت پوشش بيمه قرار گرفت بدون آنكه تامين اعتبار لازم صورت گرفته باشد.
رييس انجمن علمي داروسازان در پايان گفت: عليرغم آنكه وزارت بهداشت متولي سلامت جامعه است، سازمان‌هاي بيمه‌گر تحت تاثير مولفه‌هاي متعددي قرار دارند كه وزارت بهداشت از ضعيف‌ترين آن مولفه‌ها بوده و نقش كمرنگي در اين زمينه دارد. اين در حالي است كه دولت موظف است سلامت را براي آحاد جامعه تامين كند. به اين ترتيب همگاني كردن بيمه‌هاي درمان يكي از اصول اساسي مديريت در نظام سلامت است.
انتهاي پيام
نظرات