*گزارش كـامــل دومــيــن جـلـسـه دادگــاه متــهـمــان وقايــع پـس از انـتـخـابـات* اظهارات رحمانيپور،رفيعي،ريس،عبدالحسيني،رسام و عليزماني
دومين جلسه رسيدگي به اتهامات برخي از بازداشتشدگان حوادث پس از انتخابات صبح امروز ـ شنبه ـ در دادگاه انقلاب برگزار شد.
به گزارش خبرنگار حقوقي ايسنا، با شروع دومين جلسه دادگاه، قاضي صلواتي ضمن اعلام رسمي شروع جلسه در ساعت 55/ 8 دقيقه و تفهيم مفاد تبصره ماده 188 قانون آيين دادرسي كيفري مبني بر الزام به رعايت نظم دادگاه به حضار و همچنين با تبريك ولادت امام زمان (عج)، تصريح كرد:« بنا به فرموده مقام معظم رهبري مافوق قاضي، خدا و قانون است و براساس اصل 35 از فصل سوم قانون اساسي در همه دادگاهها طرفين حق داشتن وكيل دارند و اگر توانا در گرفتن وكيل نباشند بايد امكان تعيين وكيل براي آنها فراهم شود.»
وي افزود:« در اين جلسه نيز وكلاي تعييني متهمان حضور دارند كه پرونده را مطالعه كرده و با متهمان ملاقات داشتهاند.»
رييس شعبه 15 دادگاه انقلاب، خاطرنشان كرد:« به لحاظ ارتباط افراد موثر در اين فتنه و طراحي و سازمانيافتگي جرايم آنها ابتدا مطالب عمومي مربوط به اين جريان قرائت و سپس به ترتيب در خصوص هر متهم كيفرخواست اختصاصي قرائت ميشود.»
به گزارش ايسنا، در ادامه جلسه نماينده دادستان بخش دوم از مقدمه عمومي كيفرخواست را قرائت كرد و سپس برخي از متهمان حاضر در جلسه دادگاه به دفاع از خود پرداختند.
در ابتداي محاكمه محمدرضا عليزماني 37 ساله، نمايندهي دادستان با قرائت كيفرخواست انفرادي وي اتهامات او را محاربه از طريق عضويت و فعاليت موثر در راستاي پيشبرد اهداف گروهك تروريستي انجمن پادشاهي ايران ، توهين به مقدسات ، فعاليت تبليغي عليه نظام مقدس جمهوري اسلامي ، تباني و اجتماع با هدف اقدام عليه امنيت داخلي كشور و خروج غيرقانوني از كشور عنوان كرد و سپس از محضر دادگاه با استناد به مواد 186، 187، 189 ، 190، 500 ، 513، 610 مجازات قانون اسلامي و ماده 34 قانون گذرنامه اشد مجازات را براي متهم خواستار شد.
پس از تفهيم اتهام به متهم از سوي قاضي صلواتي ، محمدرضا اتهامات وارده را پذيرفت و اظهار كرد: روند فعاليتهاي ما در اين كانون به گونهاي شد كه در بيشتر جلسات تصميمگيري مسوولان استاني وشهري شركت و در راستاي ارائهي خدمات به مردم كارميكردم. در كنار اين جلسات ، با احزاب و NGOها و سازمانهاي مدني جلساتي داشتيم و اين فعاليتهاي گسترده من را بر آن داشت كه به كسب اطلاعات بيشتر براي ارائهي خدمات بهتر به مردم و رسيدن به اهداف نظام بپردازم.
محمدرضا گفت: در راستاي اين هدف ، به سراغ شبكههاي ماهوارهيي رفتم و به ميزگردها و بحثهاي آنها توجه كردم تا با نقطهنظرات آنها آشنا شوم.شبكههاي فارسي زباني كه پيش از 80 درصد آنها به عنوان اپوزيسيون هستند توجه من را به خود جلب كردند و سوالاتي را در ذهنم پديد آوردند. در ادامهي توجه به شبكههاي ماهوارهيي ، با شبكهي يورو تي وي آشنا شدم كه به انجمن پادشاهي ايران در لندن متعلق بود در ابتدا سخنگوي اين انجمن مباحثي در خصوص ايجاد جامعهاي ايدهآل و نظامي مطلوب در ايران مطرح ميكرد و اين اولين چيزي بود كه من را به خود جلب كرد.او ميگفت تنها راه پايداري و ساخت يك نظام مطلوب براندازي نظام جمهوري اسلامي ايران است زيرا اين نظام مسبب تمام مشكلات داخلي و بينالمللي ايران بوده و بر پايههايي استوار است كه اگر نتوانيم اين پايههارا از بين ببريم براندازي نظام ممكن نخواهد بود.
اين متهم خاطرنشان كرد: سخنگوي انجمن پادشاهي ايران اصليترين موضوع و پايهي نظام را دين معرفي ميكرد و ميگفت مردم ما مردمي ديني هستند و پشتوانهي حكومت به حساب ميآيند لذا بايد با دادن آگاهي از ماهواره به ايجاد دين گريزي ودين ستيزي بپردازيم و از اين رهگذر پشتوانهي نظام را از بين ببريم تا براندازي نظام ميسر شود.اين طرح آنها عمليات شكاف دره نام داشت و هدفش ايجاد فاصله ميان مردم و نظام بود.
«محمدرضا» طرح بعدي انجمن پادشاهي ايران را انجام عمليات تروريستي و گرفتن حداكثر تلفات از مردم و مسوولان در اين عملياتها برشمرد و اظهار كرد: سخنگوي انجمن پادشاهي ايران در كنار بحثهاي خود به تفسير آيات قرآن ميپرداخت و آنها را تفسير به راي ميكرد. او با طرح تناقضاتي به ائمه (ع) و پيامبر (ص) توهين ميكرد كه اين مباحث با توجه به مذهبي بودن من برايم در ابتدا شوك ايجاد ميكرد اما نحوهي طرح بحث از سوي آنها به شكلي بود كه مرا به دنبال خود ميكشاند.اين بحث آنها تحت عنوان بازگشايي قرآن پيگيري ميشد.
«محمدرضا» با بيان اينكه القائات انجمن پادشاهي ايران در من خلا رواني ايجاد كرده و هويت ديني من را گرفته بود، اضافه كرد: نهايتا تصميم گرفتم با انجمن پادشاهي ارتباط برقرار كنم و با اعلام موقعيت خود در راستاي اهداف اين انجمن فعاليتهايي را صورت دهم. به همين دليل براي اولين بار با دفتر لندن تماس گرفتم و با خانم «دردانه. ف» ارتباط برقرار كردم. او از موقعيت من ابراز خرسندي كرد و قرار شد به همراه چند نفر از دوستانم در نمايشگاه به خارج رفته و به اين انجمن بپيونديم. در اين زمينه با انجمن تماس گرفتم و «دردانه. ف» عنوان كرد كه خروج ما بايد برنامهريزي شده و هماهنگ باشد و قبل از آن نيز بايد اقداماتي را انجام دهيم وي پيشنهاد داد كه يك سيدي حاوي مطالب خاصي كه در جهت دين گريزي، دين ستيزي ، ايجاد تشويشهاي ذهني براي مردم و سياهنمايي عليه نظام و ولايت فقيه بود را تهيه كنيم كه ما هم اين كار را انجام دهيم و در ضمن آن برخي كتب غير ديني از جمله كتاب آيات شيطاني را درون آن گنجانديم . همچنين مقالاتي سياسي را تهيه كرديم كه اين مقالات علاوه بر طرح مسائل اجتماعي و سياسي موجب خدشه و آسيب به موقعيت اصلي نظام و ولايت فقيه ميشد. در بخشي از اين سي دي سخنرانيهاي سخنگوي انجمن پادشاهي ايران را نيز قرار داديم و سپس با كپي سي دي با تيراژ بالا آن را به همراه «احمد» معروف به «مهرگان» و «حامد» معروف به «سياووش» در تهران توزيع كردم و سپس به سمت شمال عراق رفتيم و به صورت قاچاق از كشور خارج شديم.
وي با بيان اينكه نام مستعار و تشكيلاتي من برديا بود، اظهار كرد: پس از ورود به عراق در شهر اربيل و در محل استقرار سرويس اطلاعاتي و نظاميان آمريكا استقرار يافتيم و نشستهاي خود را با آنها برپا كرديم. شخصي به نام فرانك كه مديرسرويس اطلاعاتي آمريكا در آن منطقه بود هتلي برايمان فراهم كرد و ما به هتل سوما در اربيل رفتيم. سپس مقداري پول به ما داد تا نيازهاي اوليهمان را تامين كنيم. يك موبايل هم در اختيارم قرار دادند تا اگر مشكل امنيتي داشتيم مستقيما با او تماس بگيريم تا به ما كمك كند. در كنار اين ارتباطات با لندن تماس گرفتم و اعلام موضع كردم به آنها گفتم كه سيدي را توزيع كردهايم و نشستهاي ما با نيروهاي آمريكايي شروع شده است.دردانه به ما تبريك گفت و همان زمان شمارهي جديدي داد كه متعلق به فردي به نام جمشيد بود واز من خواست كه با او مستقيما تماس بگيريم تا او هماهنگيهاي لازم را انجام دهد. سپس با جمشيد تماس گرفتم و شرح ماوقع را گفتم . او نيز به ما تبريك گفت و در همين راستا اعلام كرد كه در جريان نشستها با آمريكا هست. طرح جديد او انجام مصاحبهي تلفني من و پخش روي يورو تي وي و تهيه برنامه براي راديو تندر و تلويزيون انجمن پادشاهي ايران بود.
محمدرضا گفت: در جريان ساخت برنامهها نشستهاي ما با نيروهاي آمريكايي نيز برقرار بود و آنها از ما ميخواستند كه اطلاعاتي به روز شده از داخل ايران مربوط به دانشجويان ، كارگران و تحصنهاي مختلف در نقاط مختلف كشور به آنها بدهيم. پس از اين جريانات ايمانوئل با من تماس گرفت و مقرر كرد كه با شخصي در كردستان عراق ارتباط برقرار كنم و برنامههايمان را هماهنگ كند. با او ارتباط برقرار كردم و او اعلام كرد كه عضو سازمان جاسوسي اسراييل بوده و ضمن سكونت در عراق در سازمانهاي مختلف بينالمللي نيز حضور دارد . جلسهي بعدي ما درشهر دوهك در كردستان عراق برقرار شد در آنجا تيم سرويس اطلاعاتي آمريكا به استقبال ما آمد كه مايكل مسوول اين تيم بود.
اين متهم با بيان اينكه شناسايي مسوولان نظام ، بسيجيان ،نيروهاي امنيتي و افراد مذهبي در دستور كار ما قرار داشت، اضافه كرد: در اين راستا آموزشهايي از قبيل تشكيل عرصههاي مبارزاتي و نحوهي شناسايي افراد و اماكن بمبگذاري را به ما آموزش ميدادند در كنار اين ارتباطات ، با جمشيد و ايمان رابطه داشتيم و برنامههاي خاصي را كه روي ميز نيروهاي آمريكايي بود دنبال ميكرديم. از جمله اين برنامههاي شناسايي مشخصات دقيق مسوولان نظام و اماكن مناسب براي بمبگذاري اعم از اماكن دولتي، عمومي و مذهبي و همچنين شناسايي بسيجيان بود اين طرح به طرح سلمان شهرت داشت و در كنار آن ما موظف به شناسايي صاحبان سرمايه و مالكان كارخانجات بوديم تا انجمن پادشاهان ايران از طريق تهديد و اخاذي آنها هزينهي مبارزات داخلي را جمعآوري كند.
محمدرضا گفت: دركنار اين برنامهها ارتباطم با شخصي به نام اميد در اروپا برقرار شد و برخي از اطلاعات را از او گرفتم. اميد آموزشهاي مختلفي را از طريق تلفن و ايميل براي من ارسال ميكرد كه در زمرهي اين آموزشها روشهاي مقابله با پليس و نيروهاي امنيتي و همچنين نحوهي جهتدهي اذهان كارگران براي اعتصابات بود. علاوه بر اينها اميد در آموزشهاي خود خريد سلاح و آزمايش آن و همچنين ساخت بمب ،چاشني و كارگذاشتن بمب را از طريق تلفن و ايميل به من ميگفت. كه همهي اينها تحت عنوان آموزش فنون مبارزاتي اعلام ميشد.
اين متهم يكي ديگر از كارهاي انجمن پادشاهي ايران را ارسال فرمولهاي ساخت بمبهاي بسيار قوي و ضعيف عنوان كرد و افزود:در مرحلهي اول ساخت بطريهاي انفجاري را آموزش دادند تا براي رابطين داخلي بفرستيم و در اماكن عمومي كار بگذارند. اين فرمول به تهران فرستاده شد و در مرحلهي بعد فرمول ساخت بمبهاي قوي را فرستادند كه از مواد شيميايي ساخته ميشد و با هدف بيشتر كشتار مردم و مسوولين براي ما ارسال شد. در همين راستا انفجار حسينيهي سيدالشهداي شيراز با 14 شهيد و بيش از 200 مجروح صورت گرفت كه انجمن پادشاهي ايران مسووليت اين انفجار را به عهده گرفت. پس از وقوع اين انفجار جمشيد تماس گرفت و گفت طي تماسي تلويزيون يوروتي وي اين انفجار را تبريك گفت و اين پيام تبريك نيز روي راديو پخش شود.
وي با بيان اينكه نشستهاي آنها با نيروهاي آمريكايي ادامه داشت، خاطرنشان كرد: از آن پس هماهنگيهاي ديگري صورت گرفت و ما در حريم مرز سوريه و در منطقهاي به نام ربيعه استقرار يافتيم . در آنجا نيز نشستهاي ما با نيروهاي آمريكايي ادامه داشت و در راس آنها مايكل و تيمي از هيات سياسي واشنگتن با ما گفتوگو ميكرد.
اين متهم خاطرنشان كرد: در روند نشستها من ليست تعداد زيادي از مسوولان استاني و شهري و بسيجيان را در اختيار نيروهاي آمريكايي قرار دادم.قرار شد كه ما توسط رابطان خود در احزاب مختلف داخلي نفوذ كنيم و با شناسايي خط مشي كانديداي مورد حمايت آنها ، اطلاعات لازم را در اختيار نيروهاي آمريكايي قرار دهيم. در كنار آن ، شناسايي دانشجويان و اعضاي هيات علمي دانشگاهها نيز در دستور كار ما قرار داشت. همچنين قرار شد كه در جامعهي كارگري نفوذ كنيم و با ارزيابي نيازهاي آنها نقطهنظراتشان را به اطلاع نيروهاي آمريكايي برسانيم.
محمدرضا در خصوص اهداف نيروهاي آمريكايي از جمعآوري اين اطلاعات اظهار كرد: آنها ميخواستند با ارزيابي اين اطلاعات به اين نتيجه برسند كه چگونه ميتوانند افكار كارگران، جنبشهاي دانشجويي ، ngoها ،مسوولان دولتي و احزاب را به نحوي جهت بدهند كه حضور در انتخابات كاهش يابد و نظام پشتوانهي خود را از دست بدهد. از سوي ديگر ميخواستند عنوان كنند كه چون طيف حاكم بر ايران يك دست بوده و شوراي نگهبان نيز جزو طيف حاكميت است در انتخابات و روند برگزاري آن ايجاد شبهه كنند. در كنار اين موارد نفوذ در برخي از ستادهاي انتخاباتي در دستور كار بود تا اين ستادها به سمت كاهش حضور مردم در انتخابات يا دادن راي به كانديداي خاص هدايت شده و سپس اين مسائل بهرهبرداري كنند.
محمدرضا اضافه كرد: پس از اين تصميم با كمك يكي از احزاب كردي معارض نظام (كموله) به صورت قاچاق وارد ايران شدم و همان زمان جمشيد شمارهي ويژه كه مربوط به انگليس بود به من داد كه از طريق آن با وي تماس بگيرم .از آن پس جمشيد در لسآنجلس رابط من ميان انجمن پادشاهي ايران و نيروهاي آمريكايي شد.
در اين بخش، قاضي صلواتي از وي خواست تا در خصوص اتهامات خود به بيان مطلب بپردازد كه متهم اضافه كرد: اصل اتهامات من مشخص است يكي از اهداف ما ايجاد اغتشاش در انتخابات بود و لذا بنا بود كه به جمعآوري اطلاعات در اين زمينه بپردازيم و نهايتا در مورد نتايج آرا ايجاد شك و شبهه كنيم اما قبل از انجام هر كاري نه تنها من بلكه ساير نيروهاي فعال در اين زمينه دستگير شدند و من در مسير بازجويي متوجه شدم كه همهي افراد شناسايي شدند و تمام اعمال ما تحت رصد بوده است.
محمدرضا در پايان تاكيد كرد: من در اينجا از دادگاه، مقام معظم رهبري و ملت عزيز طلب عفو و بخشش دارم و اعلام ميكنم كه اغفال شده و فريب خوردم.
به گزارش ايسنا، پس از اظهارات اين متهم، صلاحي وكيل وي در جايگاه خود حضور يافت و خطاب به دادگاه گفت: پروندهي متهم را مطالعه كردم و صرف نظر از اينكه موكل من به ارتكاب جرايمي اقرار كرده است به جهت فقدان عنصر مادي در مواد 186 و 610 قانون مجازات اسلامي به جهت مسلح نبودن و عدم اقدام عملي،انتصاب به عنوان مجرمانهي محارب قابل تصور نيست و از طرفي بايد بگويم اصولا هرانسان تحت تاثير دو نيروي متضاد مرتكب جرم ميشود. اما نيروي مقاومت منشعب از اخلاق و فاكتورهاي فرهنگي است كه ميتواند سد راه كجرويهاي او شود.
به گزارش ايسنا، در پايان اظهارات وكيل مدافع محمدرضا عليزماني، قاضي صلواتي با 10 روز استمهال وكيل مدافع متهم جهت اخذ آخرين دفاع موافقت كرد.
به گزارش خبرنگار حقوقي ايسنا، نمايندهي دادستان در تشريح كيفرخواست انفرادي آرش رحمانيپور اظهار كرد: آرش رحمانيپور با نام مستعار سورنا كد 50150 با كمك دشمنان خارجي و گروهك تروريستي انجمن پادشاهي ايران اقدام به عمليات خشن و غيرانساني در حوزههاي رايگيري را داشته كه در حال حاضر در بازداشت موقت به سر ميبرد و فاقد پيشينهي محكوميت كيفري است.
نمايندهي دادستان در تشريح اتهامات اين متهم گفت: اتهام محاربه از طريق عضويت در گروه تروريستي و ملحد انجمن پادشاهي ايران و تهيهي مواد منفجره جهت ترور مسوولان و خادمان نظام و انفجار در مراكز عمومي از قبيل امامزادهها، حرم مطهر امام (ره) و مراكز رايگيري از جمله حسينيه ارشاد و مسجدالنبي نارمك و انجام پنج انفجار آزمايشي. متهم از طريق ايميل از جمشيد مطالبي را اخذ و قصد انجام عمليات خرابكارانه را داشته كه توسط ماموران گمنام دستگير شده است. 2- اجتماع و تباني به منظور انجام اقداماتي عليه امنيت كشور، با توجه به دلايل و مستندات از جمله كشف 100 كيلوگرم مواد ساخت بمب و چاشني و انجام حداقل پنج مورد عمليات انفجاري آزمايشي و تصويربرداري از آن و ارسال آن به پست الكترونيكي انجمن پادشاهي ايران، قصد انفجار و بمبگذاري در حسينيه شهرك وليعصر كه اين بمب عمل نكرده، قصد انفجار و بمبگذاري در امامزاده علياكبر چيذر و امامزاده زيد، بازار و پمپ بنزين نزديك مجلس شوراي اسلامي و انجام اقداماتي از قبيل ساخت بمب به منظور انفجار در برخي از حوزههاي رايگيري.
نمايندهي دادستان افزود: با توجه به اعتراف متهم مبني بر آشنايي با انجمن پادشاهي ايران از طريق ايميل و تماس تلفني با جمشيد و اخذ دستورات لازم جهت انجام عمليات خرابكارانه با استناد به مواد 186، 187، 190، 610 و با رعايت مواد 46 و 47 قانون مجازات اسلامي، از دادگاه اشد مجازات را براي متهم حاضر تقاضا دارم.
قاضي از آرش رحمانيپور خواست تا با توجه به مندرجات كيفرخواست قرائت شده از سوي نمايندهي دادستان، از خود دفاع كند كه اين متهم گفت: پرونده جاي دفاع ندارد اما براي روشن شدن چهرهي پنهاني گروهك مورد حمايت خارجي، مسائل مهمي را بيان ميكنم.
وي در ادامه به تشريح نحوهي آشنايياش با انجمن پادشاهي ايران پرداخت و گفت: در سال 85 از طريق ماهواره و با همكاري دوستانم با اين انجمن آشنا شدم و حس كنجكاوي به من دست داد تا هدف اين انجمن را بشناسيم.
وي كار انجمن پادشاهي را تحريف قرآن و تاريخ دانست و گفت: سياست اول انجمن اين است كه افراد ناآگاه را از لحاظ اعتقادي پوچ ميكند. سپس ضدارزشها را براي آنها پايهريزي ميكند و مورد شستوشوي مغزي قرار ميدهد.
وي در تشريح عضويت رسمياش در انجمن پادشاهي ايران پرداخت و گفت: حدود يك سال پيش بعد از عضويت رسمي با جمشيد آشنا شدم. سپس اميد، برخي آموزشها از قبيل راهاندازي راهپيمايي، شركت در اغتشاشات و اعتصابات، ايجاد درگيري بين ماموران و مردم و به صورت كلي راهاندازي جنگ شهري را به من آموزش داد و از من خواست تا افراد را با مشخصههاي خاص عضو اين انجمن كنم.
وي با بيان اينكه ماساما دوست چگونگي ساخت بمب و تهيهي مواد اوليهي ساخت بمب را به ما آموزش داد و افراد و مكانهاي تهيهي مواد را به ما معرفي ميكرد، گفت: از مراحل آزمايشي تهيهي مواد منفجره فيلمبرداري و به انجمن ارسال كرديم تا بانك اطلاعاتي تروريستي به وجود آوريم و به ما آموخت كه چگونه مواد سمي تهيه و در آب آشاميدني بريزيم تا افراد زيادي كشته شوند كه ما به شدت به اين مورد اعتراض كرديم و آنها نميتوانستند چيزي را به زور به ما بگويند.
اين متهم به محاربه، ايجاد رعب و وحشت بين مردم در مراكز ترويج دين از طريق بمبگذاري در امامزادهها و حسينيهها را يكي ديگر از اقداماتشان خواند و گفت: ماموريتها با اولويت هدف گرفتن مكانهاي مذهبي، سياسي و حوزههاي انتخاباتي بود كه اولين مكان مذهبي، امامزاده زيد و سپس امامزاده علياكبر چيذر بود كه شناسايي شد كه به دليل رصد ماموران امنيتي اين اهداف كنار زده شد و براي مكانهاي سياسي، حسينيه فاطميون و پمپ بنزين مقابل مجلس شوراي اسلامي در نظر گرفته شد كه در مرحلهي ساخت بمب و آموزش نحوهي ساخت به دليل نداشتن توانايي علمي نتوانستيم آن بمبهاي آتشزا را بسازيم و به اهدافمان نرسيديم.
وي در ادامه به تشريح عمليات تروريستي در دوران انتخابات پرداخت و گفت: دو مكان حسينيه ارشاد و مسجدالنبي نارمك براي بمبگذاري در نظر گرفته شده بود تا با اين اقدام در شعبي كه رجل مهم كشور هستند و برنامه مستقيم پخش ميشود بمبگذاري صورت گيرد و جنگ رواني بين احزاب ايجاد شود و كل انتخابات با اين اتفاقات زير سوال برود. استفادهي انجمن پادشاهي ايران از انفجارها، ايجاد كشتار و فضاي خونريزي اين است كه كشور را دچار بحران كند تا احزاب و اقليتها به جان هم بيافتند و فضاي كشور مثل افغانستان شود و به ما ماموريتهايي ميدادند كه خوشبختانه در آن زماني كه ما وارد فاز عملياتي شديم به شكر خدا نيروهاي امنيتي ما را دستگير كردند و در پروسهي تحقيقات متوجه شديم دوستان اطلاعات از تمام مراحل و روند مطلع هستند كه جاي شكرش باقي است.
اين متهم در محضر دادگاه اظهار پشيماني كرد و گفت: به دليل كمي سن، فقر فرهنگي، ضعف ايمان وارد اين پروسهي وحشت شدم و كارهايم قابل دفاع نيست و اميدوارم خداوند و مردم مرا ببخشند و رأفت اسلامي مرا هم پوشش دهد تا در عمل، اشتباهاتم را جبران كنم.
در ادامه صلاحي، وكيل مدافع اين متهم گفت: متهم بيشتر به بيان خط و مشي انجمن پادشاهي ايران پرداخته و تمام عملياتي كه خودش انجام داده قصد انجام جرم بيان شده و جرايم موجود در كيفرخواست اگر هم عنوان مجرمانه به آن اطلاق شود شروع به عمليات است. ايشان قصد ارتكاب جرم در شاخهي نظامي داشته كه جرمش را انجام نداده و اصولا انفجاري توسط ايشان انجام نشده است. عنصر مادي اين مساله مفقود است. من ترديد دارم كه عنوان محاربه بتوان به موكلم داد.
وي افزود: با توجه به اقرار صريح متهم در مراحل مقدماتي و محضر دادگاه و با در نظر گرفتن اينكه آثار اقرار وي مثبت بوده و توانسته ماموران را به سمت منابع خرابكاري هدايت كند، اميدوارم تخفيف مجازات مورد نظر دادگاه قرار گيرد.
صلاحي در ادامه، 10 روز براي تدارك لايحهي آخرين دفاع وقت خواست كه قاضي صلواتي گفت: جهت رعايت حقوق متهم و تدارك آمادگي آخرين دفاع توسط وكيل، با مدت 10 روز استمهال موافقت ميشود.
نماينده دادستان اتهام كلوتيلد ريس را اقدام عليه امنيت داخلي كشور از طريق تباني و اجتماع با حضور در اجتماعات و اغتشاشات مورخ 25 و 27 خرداد و اقدام به جمعآوري اخبار و اطلاعات و عكسبرداري و فيلمبرداري از اغتشاشات و ارسال به خارج از كشور عنوان كرد.
در ادامه اين دختر 24 ساله كه داراي فوق ليسانس روابط بينالملل از فرانسه و استاد دانشگاه است، به دفاع از خود پرداخت و خطاب به قاضي گفت: من مدتها قبل از انتخابات به ايران آمدم تا در دانشگاه صنعتي اصفهان به تدريس زبان فرانسه بپردازم. بر اساس توافقات صورت گرفته بين بخش فرهنگي سفارت و دانشگاه صنعتي اصفهان من براي تدريس به اين دانشگاه دعوت شدم.
وي با بيان اينكه چند بار قبل نيز به ايران آمده بودم و به تاريخ،فرهنگ و زبان اين كشور علاقه داشتم، افزود: تا بيستم خرداد در دانشگاه صنعتي تدريس كردم و پس از تعطيلي دانشگاه در حال آماده شدن براي مراجعت به فرانسه بودم. پس از انتخابات در راهپيمايي روزهاي 25 و 27 خرداد شركت كردم و از اين راهپيمايي عكس و فيلم گرفتم علاوه بر اين از دوستان فرانسوي و ايراني و خود اطلاعاتي درباره تظاهرات و وضعيت سياسي ايران كسب كردم و همهي اينها به خاطر اين بود كه علاقه داشتم بدانم چه اتفاقاتي در ايران رخ ميدهد.
اين متهم با اشاره به ارسال ايميل درباره تظاهرات ايران به رييس انجمن ايران شناسي فرانسه، ادامه داد: كسي از من نخواسته بود كه اطلاعاتي برايش بفرستم و عكس يا فيلم ارسال كنم بلكه اين علاقهي شخصي خودم بود و امروز ميفهم كه اشتباه كردم و پشيمانم زيرا نبايد در تظاهرات غيرقانوني شركت ميكردم و نبايد عكس ميگرفتم و يا از دوستانم در اين مورد سوال ميكردم.
وي گفت: از كشور، مردم و دادگاه ايران ميخواهم كه مرا ببخشند و اميدوارم كه مورد عفو قرار گيرم.
ريس در مورد ارسال گزارشهايي از ايران در خصوص موضوع هستهيي نيز اظهار كرد: پدر من كارشناس كميسارياي انرژي هستهيي فرانسه است و من در آنجا كارآموزي ميكردم به همين خاطر يك گزارش درباره سياست ايران در خصوص انرژي هستهيي نوشتم و در اين گزارش از مقالات اينترنتي و اطلاعاتي استفاده كردم كه چيز پنهاني در آن نبود.
اين متهم با بيان اينكه من به دنبال اطلاعات خاصي نبودم، نسبت به اقدامات خود پس از انتخابات در ايران اظهار پشيماني كرد.
مهدوي وكيل مدافع اين متهم پس از اظهارات وي به جايگاه رفت و در دفاع از موكل خود گفت: موكل من با صداقت و بدون هر شائبهاي مطالب خود را بيان كرد و سوء نيت خاصي در راستاي اقدام عليه امنيت داخلي كشور نداشته است.
وي افزود: نتيجهي منطقي علاقهي موكلم به آموختن زبان فارسي، علاقهي وي به شناخت تمام ابعاد ايران اعم از ابعاد سياسي و اجتماعي است و آخرين بار نيز توسط دانشگاه صنعتي اصفهان به ايران دعوت شده است.
مهدوي با بيان اينكه موضوع پايان نامه موكلش بررسي مواد و محتواي درسي كتابهاي ايران قبل و پس از انقلاب بوده است، ادامه داد: ديروز كه با خانم ريس ملاقات داشتم ابراز ندامت كرد و من با سوالات خود مطمئن شدم كه حضور او در اين جريانات بدون برنامهريزي و ارتباط با سازمانهاي امنيتي خارجي بوده و تنها با بخش فرهنگي فرانسه ارتباط داشته است.
وي گفت: موكل در حال حاضر از صميم قلب پشيمان است و تقاضاي بخشش دارد.
در پايان جلسه دادگاه، كلوتيلد ريس در جمع خبرنگاران در خصوص اتباع فرانسوي كه در تظاهراتهاي پس از انتخابات حضور داشتند، سخني نگفت اما در پاسخ به خبرنگاران اظهار كرد: در تظاهرات روز 25 خرداد، بدون اطلاع از غير قانوني بودن شركت كردم زيرا ميدانستم كه بخشي از مسئولان سياسي نيز در آن شركت ميكنند؛ اما روز 27 خرداد ميدانستم كه تظاهرات غيرقانوني است.
وي افزود: عكس و فيلمي كه من تهيه كردم را براي هيچ كس نفرستادم و پيش خودم بود. عكسهايي كه به دوستانم فرستادم از سايتهاي ايراني گرفته بودم.
اين متهم در خصوص گزارش خود از موضوع هستهيي ايران، اظهارات خود در جلسهي دادگاه را تكرار كرد و در مورد رفتار زندانبانان، ماموران و بازجوهاي ايران، گفت: زندان برايم سخت بود زيرا در يك چهار ديواري حبس بودم و فشار روحي و بيخبري از آينده اذيتم ميكرد؛ اما امكانات زندان مناسب بود و ماموران، زندانبانان و بازجوها رفتار بدي با من نداشتند.
نازك افشار كارمند سفارت فرانسه نيز كه در حوادث اخير بازداشت شده است، به خبرنگاران گفت: من 18 سال كارمند سفارت فرانسه بودم و در حوادث پس از انتخابات نيز از آنجا كه در بخش فرهنگي بودم ماموريت خاصي در اين خصوص نداشتم زيرا اين مساله به بخش سياسي سفارت مربوط است.
وي افزود: من شخصا دو يا سه بار در اغتشاشات غيرقانوني ميدان هفت تير، خيابان انقلاب و غيره شركت كردم و در اثر يك ندانم كاري ايميلهايي را كه به دستم ميرسيد براي دوستانم ارسال ميكردم.
اين متهم خاطرنشان كرد: در حال حاضر از اينكه اين كارها را انجام داده و تحت تاثير جو آن زمان قرار گرفتم، پشيمانم و متنبه شدهام. من اطلاعات خاصي جمعآوري نميكردم و تنها حضور فيزيكي داشتم. چون خانهي من نزديك ميدان ونك بود در اجتماعات اين ميدان شركت ميكردم؛ اما كسي از من نميخواست كه اطلاعاتي را جمعآوري كنم.
افشار اضافه كرد: در جلساتي كه سفارت پس از برگزاري انتخابات برگزار ميكرد، كسي از ايرانيان شركت نداشت؛ اما به هر حال تصميماتي كه در اين رابطهها گرفته ميشد به ايرانيان نيز ابلاغ ميكردند از جمله اينكه اگر چنانچه اغتشاشي رخ داد درب را براي ورود مجروحان به بخش فرهنگي باز بگذاريم.
وي گفت: سفير ما مرتب با وابستهي علميمان جلساتي داشتند زيرا ما در حال حاضر رايزن فرهنگي نداريم و همين وابستهي علمي است كه مدير بخش فرهنگي است.
وي تصميمات سفارت را به ما ابلاغ ميكرد، مثلا ميگفت امروز شلوغ است و بايد دو ساعت زودتر به خانه برويد.
افشار اظهار كرد: برخي اخبار كذب مطرح ميشود مبني بر اينكه ما به دنبال ايجاد شبكهاي جهت ورود دبيركل سازمان ملل به اين مسائل بوديم در حالي كه ما فقط ايميلهايي را ارسال ميكرديم كه بعدا متوجه شدم نبايد اقدام به اين كار ميكرديم.
اين متهم بيان كرد: اينگونه نبوده كه از طرف سفارت افرادي مامور شوند براي شركت در اغتشاشات و اگر هم بوده من از آن بيخبرم.
وي در مورد نحوه برخورد مسئولان زندان با خود گفت: خيلي با من مهربان بودند و خصوصا برادران وزارت اطلاعات من را متوجه اشتباهاتم كردند.
به گزارش ايسنا، اين متهم در حالي كه اشك ميريخت، اظهار كرد: دليل گريههاي من اين است كه سابقهي 18 سالهي خود را كه با صداقت كار كرده بودم خراب كردم.
در ادامه جلسه نماينده دادستان، كيفرخواست انفرادي ناصر عبدالحسيني با نام مستعار بهروز را قرائت كرد و گفت: اتهام اين متهم محاربه از طريق عضويت و همكاري و تلاش و عضويت موثر در راستاي پيشبرد اهداف گروهك تروريستي منافقين، 2- تباني و اجتماع با هدف اقدام عليه امنيت داخلي از طريق شركت در اغتشاشات به دعوت گروهك تروريستي منافقين، 3- خروج غيرقانوني از كشور و تشويش اذهان عمومي به قصد اخلال در نظم و امنيت كشور است.
وي گفت: متهم در سال 1386 از طريق رضا خادمي به گروهك منافقين جذب شده و در پادگان اشرف به آنها ميپيوندد و بعد از ديدن آموزشهاي نظامي در سال 88 به كشور بازميگردد و با حضور در تجمعات به فعاليتهاي تبليغاتي براي سركرده گروهك منافقين ميپردازد و اخبار و اطلاعات درخصوص اطلاعات سياسي كشور را جمعآوري و آن را به گروهك تروريستي منافقين ارسال كرده و با همكاري زهره عضو گروهك در اغتشاشات حاضر و اقدام به تخريب اموال عمومي و اخذ عكس و تصويربرداري از صحنههاي درگيري كرده است.
نمايندهي دادستان افزود: متهم با عضويت و همكاري با منافقين، يكي از عوامل اصلي ايجاد اغتشاشات بوده است و با توجه به اقرار صريح وي و با استناد به مواد 186، 189، 190، 610، 698 از قانون مجازات اسلامي و ماده 34 قانون گذرنامه و مواد 42، 46 و 47 قانون مجازات اسلامي تقاضاي محاكمه و مجازات وي را دارم.
قاضي صلواتي اتهامات مندرج در كيفرخواست را قرائت و از متهم خواست تا دفاعياتش را بيان كند.
اين متهم با قبول اتهامات انتسابي، گفت: بعد از آشنايي با اين گروهك به صورت قاچاق به پادگان اشرف در عراق رفتم و سياوش آموزشهايي از قبيل شركت در تجمعات و اغتشاشات، تصويربرداري از شعب اخذ راي كمجمعيت را داد و بعد از دو ماه به تهران بازگشتم و رضا خادمي كارهاي تبليغاتي در تهران را انجام ميداد و عكس سركردهي گروهك منافقين را جلوي در دانشگاه قرار بوده بزنيم و يا با بالن به هوا بفرستيم و در قبال اين كارها به ما پول ميدادند؛ چون ميدانستند مشكل مالي ما نقطه ضعف ماست و پيشنهاد خاصي از جمله سفر به كشور مورد علاقهمان را دادند و بعد از مدتي تماس آنها قطع شد.
اين متهم افزود: در دوران انتخابات در بوشهر مشغول كار بودم كه با من تماس گرفتند و گفتند از شعب اخذ راي فيلمبرداري كنم. قبول نكردم تا اينكه يك هفته بعد از انتخابات خانم زهره از لندن با من تماس گرفت و گفت بهروز امروز با رفقايت به شهر برو و با درست كردن كوكتل مولوتف اتوبوسها و مساجد را آتش بزنيد كه خوشبختانه بعد از آن دستگير شدم و از رياست دادگاه ميخواهم مرا مورد عفو قرار دهد.
قاضي صلواتي از وكيل متهم خواست تا به دفاع از موكلش با توجه به اتهامات مندرج در كيفرخواست بپردازد كه وكيل اين متهم گفت: اكثر اتهامات موكلم قصد است اما قصد، جرم نيست.
وكيل متهم گفت: با توجه به اقرار صريح موكل و نداشتن سوء سابقه و فقدان عنصر مادي با عنايت به ماده 22 قانون مجازات اسلامي و بند «الف» ماده 177 قانون آيين دادرسي كيفري و ماده 728 قانون مجازات اسلامي، موكلم را مورد تخفيف مجازات قرار داده و حكم برائت وي را صادر كنيد و از محضر دادگاه يك هفته مهلت جهت ارايهي آخرين دفاع درخواست دارم تا دفاعيهام را تقديم دادگاه كنم.
قاضي صلواتي با بيان اينكه با توجه به رعايت حقوق متهم با يك هفته استمهال موافقت ميشود،دادگاه در جوي آرام براي وكلا و متهمان برگزار ميشود و هيچ ترسي در دادگاه وجود ندارد. هرچه بخواهيد ميتوانيد بگوييد.
در ادامه نمايندهي دادستان كيفرخواست رضا رفيعي متولد 1340 را قرائت كرد و در تشريح اتهامات مندرج در كيفرخواست گفت: اين متهم اقدام عليه امنيت كشور از طريق جاسوسي به نفع بيگانگان كرده است.
وي گفت: اقدامات اين متهم توسط معاونت ضدجاسوسي وزارت اطلاعات شناسايي شد و اين متهم در ستاد مجازي 88 با هدف حمايت از آقاي موسوي شركت كرده بود و در فيسبوك با اطلاعرساني مطالب كذب از جمله تقلب در انتخابات پرداخته و گزارشها و تصاوير را از طريق عكسبرداري و ايميل با قرار دادن بر روي سايت فيسبوك به عوامل خارج از كشور از جمله امارات و آمريكا ارسال كرده است. وي به منظور تاثيرگذاري در احزاب و در راستاي براندازي نرم اقدام به تاسيس NGO هايي كرده و در موسسات آمريكايي عضويت داشته و با عناصر وابسته به سرويس اطلاعاتي آمريكا به نام خانم نورا ارتباط داشته و استمرار اين ارتباط با ارسال اخبار كشور بوده و تلاش گستردهاي براي راهاندازي شبكهي غيرقانوني براي حزب اعتماد ملي عليرغم مخالفت شوراي امنيت ملي داشته و با سرويس اطلاعاتي امارات نيز هماهنگ و در ارتباط بوده و ملاقاتهايي با خانم جيليام سوي از مسوولان براندازي آمريكا عليه ايران در دوبي داشته است و با خانم ميسي مبشر كه در جريان حملهي آمريكا به عراق در بغداد و در زمان جنگ 22 روزه در لبنان حضور داشته و با آمريكا فعاليت ميكرده است.
وي گفت: اين متهم به مدت دو سال به عنوان منبعي كددار با اخذ حقوق، براي امارات جاسوسي كرده و اخبار و اطلاعات ايران را به آزيتا اردلان از عناصر فعال سلطنتطلب مقيم آمريكا ارسال كرده و اخبار و اطلاعات مربوط به آثار و تبعات ناشي از تحريم آمريكا عليه ايران و اخبار اطلاعاتي را جمعآوري و به شبكهي آمريكايي VOA ارسال ميكرده و با نازي بيگلري در ارتباط بوده است.
نمايندهي دادستان افزود: با استناد به مواد 501 و 505 قانون مجازات اسلامي با رعايت مواد 46 و 47 اشد مجازات براي اين متهم تقاضا ميشود.
قاضي صلواتي اتهامات مندرج در كيفرخواست صادره از دادسراي عمومي و انقلاب تهران مبني بر جاسوسي به نفع بيگانگان را به رضا رفيعي تفهيم كرد تا متهم از خود دفاع كند.
اين متهم گفت: از ابتدا در اروپا تحصيل كردهام و به روزنامهنگاري علاقهمند بودم. بعد از مدتي به عنوان نمايندهي روزنامهي تايم درآمدم و وظيفه داشتم در كنفرانسهاي مطبوعاتي رييسجمهور با طرح سوالات جهتدار شركت كنم و با برخي از سران جمهوري اسلامي ايران مصاحبهي اختصاصي داشته باشم اما هيچ همكاري با دفتر خبري تهران اين مجله نداشتم و يك وبسايت در جزيرهي كيش طراحي كردم.
وي گفت: از BBC با من تماس گرفتند و براي شركت در آزمون BBC به قبرس دعوت شدم. در آنجا اعلام كردم قصد گسترش برنامههاي فارسيزبان را دارم اما با آنها به نتيجه نرسيدم و به پيشنهاد دوستان مقيم آمريكا NGO راهاندازي كردم و اين NGO ها را با مشورت دوستان اصلاحطلبم راهاندازي و به خارج از كشور سفر كرديم.
اين متهم گفت: به منظور كمك به ستادهاي آقاي خاتمي در انتخابات دهمين دورهي رياست جمهوري، سايت سيمرغ را شروع كردم و بعد از راهاندازي ايستگاه تلويزيوني در امارات، با ماهواره عربي بود كه با آقاي افخمي ارتباط پيدا كردم و او گفت براي حزب اعتماد ملي كانالي راهاندازي كنم و 400 هزار دلار نيز هزينه كرد اما به بهرهبرداري نرسيد و اين اقدام باعث توجه ماموران امنيتي شد.
وي گفت: بعد از مدتي نازي بيگلري براي بررسي تاثير تحريمهاي آمريكا عليه ايران با من تماس گرفت و در ايام انتخابات، خودم را به ستادهاي آقاي خاتمي نزديك كردم تا از او حمايت كنم كه وي انصراف داد و از آنجا كه آقاي خاتمي و ديگران از آقاي موسوي حمايت كرده بودند، در فيسبوك خودم از ايشان حمايت كردم و افراد ايراني و خارجي جذب اين صفحه شدند و افراد را ترغيب به راي دادن كردم.
وي افزود: بعد از اعلام نتيجهي انتخابات، افراد را تشويق به اعتراض كردم و خودم نيز در راهپيمايي شركت كردم و با هيجان اين عكسها را روي صفحهي فيسبوكم گذاشتم و نام اين صفحه را راي من كجاست؟ گذاشتم و كانديداي مورد نظر من گفت تقلب شده و بايد ايستادگي كنيم. من اين كارها را كردم تا صداي ما را در اين جناح به دنيا برسانم. ناگهان متوجه شدم اكثر اين افرادي كه در صفحهي فيسبوكم هستند در راستاي براندازي است و تعليم ساخت بمب و مبارزه با اسلحه گاز اشكآور را ميدهند و افراد اطلاعاتي و سيا با ارسال ايميلي قصد ارتباط با من را داشتند كه آن ايميل را رد كردم.
قاضي از متهم خواست نحوهي جذبش به سرويس اطلاعاتي امارات را توضيح دهد.
اين متهم گفت: بعد از راهاندازي كانال تلويزيوني آقاي كروبي، مرا احضار كردند و گفتند رفت و آمدهاي مشكوكي داري، بايد به ما از رفت و آمدهايت گزارش دهيد و در غير اين صورت اخراجتان ميكنيم. در حال راهاندازي يك كانال محترم بودم كه اكنون اسمش را نميآورم كه به همين دليل با آنها همكاري كردم و نزديك انتخابات به ايران آمدم و آنها در مورد شرايط موجود از من سوال كردند و يك هفته بعد از انتخابات تصاوير راهپيمايي را روي صفحه فيسبوكم گذاشتم و يك نسخه به خانم ميسي و سرويس اطلاعات امارات نيز فرستادم كه خوشبختانه در ششم تيرماه دستگير شدم و به خاطر نوع فعاليتم كه قصدش مثبت اما نتيجهاش مثبت نبود از ملت عذرخواهي ميكنم و از آنجا كه حاكمان نظام هزينهي بالايي متحمل شدند نيز طلب بخشش دارم.
وي گفت: ما همه ايراني هستيم. موقعي كه وطن، دين و ناموس به خطر ميافتد ما همه يكي ميشويم. من به تله افتادم. اميدوارم دادگاه مرا مورد رحمت اسلامي قرار دهد.
قاضي صلواتي از اين متهم در مورد جاسوسياش براي سرويس اطلاعاتي امارات سوال كرد كه به چه مدت جاسوسي ميكرده و چه مقدار پول دريافت كرده است؟
اين متهم در پاسخ به قاضي گفت: يك سال با اين سرويس همكاري داشتم و ماهيانه 5 هزار درهم دريافت ميكردم و اطلاعات ارايه شده به اين سرويس در زمان حضور در امارات شامل رفت و آمدها و فعاليتهاي خودم بود و در ايران شامل نظريهپردازيها در مورد انتخابات بود و از طريق اينترنت و تماس تلفني نظرياتم را منتقل ميكردم.
قاضي از او پرسيد اطلاعات را از كجا جمعآوري ميكردي؟ متهم گفت: اخباري جمعآوري نكردم، نظريهپردازيهاي خودم بود.
وكيل متهم نيز با حضور در جايگاه گفت: با لحاظ صداقت موكلم تقاضاي تخفيف مجازات را دارم زيرا عنصر معنوي جرم را نميبينم.
وي يك هفته مهلت براي ارايهي لايحهي آخرين دفاع تقاضا كرد كه قاضي با اين تقاضا موافقت كرد.
در ادامه نمايندهي دادستان، كيفرخواست انفرادي ميرمحمد حسين رسام 43 ساله تحليلگر ارشد سفارت انگلستان در تهران قرائت كرد. سپس قاضي صلواتي از او خواست دفاعيات خود را ارايه كند.
اين متهم گفت: وظيفهي اصلي من در سفارت، جمعآوري اطلاعات براي انگلستان با دريافت نظرات مسوولان بود كه به محض اخذ نظرات، آنها را براي لندن ارسال ميكرديم. با توجه به محدوديت شديد سفراي انگليس، آنها از كارمندان محلي استفاده ميكردند و در طول پنج سال فعاليتم در اين سفارتخانه با مرتبطان ايراني در كافيشاپ و رستوران و مكاني غير از سفارت ملاقاتهايي را داشتيم و مرتبطان ميدانستند كه هزينهي اين ديدارها را دولت انگليس ميدهد و با افرادي مثل عطريانفر، سعيد ليلاز، شمسالواعظين ديدار كرديم و سفارت سعي ميكرد افراد داراي دسترسي به حوزههاي مختلف بهويژه اصلاحطلبان ارتباط برقرار كند و به همين لحاظ بخش VIP تاسيس كرد و افراد را به شكلهاي مختلف شناسايي و ارتباط اوليه با آنها برقرار ميكرد.
اين متهم به تحركات سفارت انگلستان در زمان برگزاري انتخابات در ايران پرداخت و گفت: چهار ماه قبل از انتخابات بررسي تحولات انتخابات در دستور كار كارداران محلي قرار گرفت و اخبار از مرتبطان و دفاتر برخي از فعالان سياسي بهويژه اصلاحطلبان جمعآوري و بعد از تحليل به لندن ارسال ميشد.
وكيل مدافع اين متهم در دفاع از موكلش گفت: عنصر اصلي اين اتهام، ضربه زدن به امنيت كشور است كه موكل اين قصد را نداشته و درخواست اصلاح اتهام در كيفرخواست را دارم.
در اين جلسه از دادگاه دهها نفر از متهمان حوادث اخير حضور داشتند كه افرادي مانند شهاب طباطبايي، علي تاجرنيا، احمد زيدآبادي، جواد امام و هدايت آقايي در ميان آنان به چشم ميخوردند.
پس از پايان جلسه، قاضي صلواتي اعلام كرد كه زمان برگزاري جلسه بعدي دادگاه متعاقبا اعلام ميشود.
متن كامل كيفرخواست در لينكهاي اين خبر قابل مشاهده است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات