در شرايطي كه افسارگسيختگي در مصرف منابع شرايطي را فراهم كرده كه كشورمان در مصرف منابع (به‌ويژه حوزه انرژي) جزو سردمداران كشورهاي جهان باشد، شايد در سال اصلاح الگوي مصرف نگاهي به چگونگي مصرف برخي منابع كشور مانند سيمان و انواع سنگ‌هاي ساختماني خالي از لطف نباشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين گزارش با توجه به گستردگي موضوعات، تنها در برشي سطحي به راهكارهاي اصلاح الگوي مصرف در استفاده از سنگ‌فرش خيابان‌ها و استفاده بهينه از مصالح ساختماني همچون سيمان و انواع سنگ‌هاي ساختماني و تزئيني مورد استفاده در فضاهاي باز و پياده‌رو خيابان‌ها پرداخته شده است.

استفاده از موزاييك در سنگ فرش خيابان‌ها!

شايد بيش از يك سال از تعويض سنگ‌فرش در چند پياده‌رو از خيابان‌هاي اصلي تهران نگذشته كه عبوري دوباره از آن‌ها و گام برداشتن روي اين سنگ‌فرش‌ها ضرورت تغيير در روش‌هاي فعلي ايجاد سنگ‌فرش‌ها و نوع مصالح مورد استفاده در آنها را گوشزد مي‌كند.

سنگ‌فرش يكي ديگر از پياده‌رو خيابان‌هاي اصلي تهران نيز حداكثر سه سال پيش به طور كامل تعويض و سنگ فرش جديدي با ظاهري متفاوت و به ظاهر زيباتر از گذشته در آن كار شد. بخشي از سنگ فرش اين خيابان كه به رنگهايي چون نارنجي و سبز ديده مي‌شود، از جنس موزاييك بوده و برخلاف نام آن كه اصطلاحا سنگ‌فرش ناميده مي‌شود، به هيچ وجه سنگ نيست، بلكه تركيبي از سيمان و برخي از مصالح فرآوري شده در كارخانه‌هاي موزاييك‌سازي است.

در اين خيابان‌ها سازمان‌هاي مربوطه در شرايطي در تغييري بنيادين و اساسي نسبت به تغيير كامل سنگ‌فرش قبلي و استفاده از موزاييك در سنگ فرش جديد اقدام كرده‌اند كه به گفته صاحب‌نظران، با توجه به شرايط محيطي خيابان‌ها مانند قرار داشتن در معرض گرما، سرما، آفتاب و باران مداوم و از همه مهمتر فرسايش ناشي از تردد شهروندان، استفاده از موزاييك در سنگ‌فرش خيابان در هيچ يك از كشورهاي پيشرفته دنيا متداول نبوده و به نوعي تخطي از عقل بشري، تجربه و علوم نوين در اين حوزه محسوب مي‌شود.

سنگ فرش؛ نماهايي كه زود مي‌شكنند

طبيعي است كه در انتخاب مصالح ساختماني لازم براي ايجاد سنگ‌فرش يك خيابان، بايد توجه داشت كه با توجه به حجم عبور و مرور هر روزه و وجود شريط محيطي همچون گرما و سرماي مداوم و وجود باران و آب جاري، مصالح مورد استفاده تا چه حد استحكام و قابليت سازگاري با اين شرايط را دارند.

به گفته كارشناسان با توجه به اين موارد، موزاييك براي استفاده در چنين فضاهايي مناسب نبوده و در صورت استفاده از آن‌ها، در مدت كوتاهي نشانه‌هاي شكستگي، تخريب و از بين رفتن در آن‌ آشكار شده و پس از چند سال از ايجاد سنگ‌فرش، لزوم تعويض بنيادين آن احساس مي‌شود.

از آن گذشته در صورت عبور از خيابان و حس كردن لق خوردگي برخي از همين موزاييك‌ها بر اثر فشار پا كه احتمالا ناشي از نصب نامناسب آنهاست، پيش از مرحله تعويض و تغيير بنيادين، نياز به بازسازي، برداشتن موزاييك‌ها، زيرسازي و جاگذاري دوباره آنها محسوس است كه در آن صورت نيز به دليل استحكام ناكافي موزاييك، اكثر آن‌ها در مرحله برداشتن يا جاگذاري دوباره شكسته و قابليت استفاده دوباره را نخواهند داشت! بنابراين در چنين سنگ فرش‌هايي اصطلاحاتي همچون بازسازي و زيرسازي دوباره نيز مفهوم و قابليت اجرايي چنداني ندارد.

چه كساني از ايجاد چنين سنگ فرشهايي سود مي‌برند؟ مردم يا...

بدون نياز به تسلط بر علوم نوين و خاص مشخص است كه استفاده از موزاييك در ايجاد سنگ‌فرش خيابان‌ها نه تنها درست و عقلاني نيست، بلكه به معناي هدررفت مصالحي همچون سيمان استفاده شده در تهيه موزاييك و سيمان مورد استفاده در تهيه ملاط زيرسازي آن است كه به اين موارد بايد هزينه‌هايي همچون هدررفت انرژي كاري نيروي انساني شاغل در اين پروژه‌ها، حقوق پرداختي، از بين رفتن وقت و آسايش مردم به دليل نياز به بازسازي و تغيير مداوم سنگ‌فرش‌ها و بلا استفاده ماندن برخي سنگ‌هاي معدني همچون گرانيت كه جزو بهترين مصالح براي استفاده در سنگ فرشها هستند و به همان نسبت راكد ماندن برخي از اين منابع معدني و عدم استفاده از فرصت‌هاي شغلي نهفته در آنها را اضافه كرد.

سنگ گرانيت جزو بهترين مصالح براي ايجاد سنگ‌فرش‌ها

اما برخي از كشورهاي ديگر در اين زمينه چه مي‌كنند؟ به گفته صاحب نظران، بهترين مصالح براي ايجاد سنگ فرش خيابان‌ها، انواع خاصي از سنگ گرانيت است كه بعضا تا چندين سال نيز استحكام و قابليت ماندگاري دارند. به عنوان مثال در پياده رو و خيابان‌هاي برخي از كشورهاي اروپايي هنوز نمونه‌هايي از اين سنگ فرش‌ها با چنين قدمت‌هايي ديده مي‌شود كه با حجم زيادي از تردد روزانه خودروها هنوز كاربرد داشته و از آنها استفاده مي‌شود.

چنين سنگ فرش‌هايي علاوه بر استحكام و ماندگاري طولاني، مزاياي ديگري نيز دارند. اين سنگ‌ فرش‌ها به گونه‌اي نصب مي‌شوند كه آب‌هاي جاري و آب باران بر روي آن‌ها جمع نشده و از روي آن‌ها عبور كند. در واقع به دليل نوع نصب اين سنگ فرش‌ها كه در آنها از سيمان استفاده نمي‌شود، آب روي آنها جمع نشده و از پيامدهاي بعدي همچون يخ زدگي و لغزندگي و صدمه به عابران و در نهايت تركيدگي سنگ جلوگيري مي‌شود كه نمونه چنين سنگ فرش‌هايي در حال حاضر در مناطقي همچون بخشي از پارك قيطريه ديده مي‌شود. البته حتي در صورت استفاده از موزاييك در ايجاد سنگ فرش‌ها، در صورتي كه اين موزاييك‌ها از نظر كيفي و فرآوري استاندارد باشند، عمر مفيد آنها افزايش خواهد يافت؛ در صورتي كه در آن حالت نيز استحكام و دوام آنها به پاي سنگ‌هايي چون گرانيت نخواهد رسيد.

بهبود وضعيت سنگ فرش‌ها و كمك به تحرك و اشتغالزايي در معادن سنگ گرانيت

به گفته كارشناسان، ايجاد هر پنج متر مربع سنگ فرش با سنگ گرانيت نياز به فرآوري حدود يك تن ضايعات سنگ در معادن سنگ گرانيت دارد، بنابراين به عنوان مثال اگر پياده رو خيابان وليعصر كه با طول ميانگين 10 كيلومتر با دو پياده رو به عرض هر كدام حدود 2.5 متر در دو سوي خيابان نياز به سنگ فرش حدود 50 هزار متري دارد، با سنگ گرانيت فرش شود، با توجه به فرمول "هر پنج متر مربع سنگ فرش فرآوري يك تن سنگ گرانيت" نياز به فرآوري حدود 10 هزار تن ضايعات سنگ گرانيت دارد كه اين مساله تحرك و اشتغالزايي مناسبي را در اين معادن ايجاد كرده و از طرفي موجب بهبود و افزايش عمر و ماندگاري سنگ‌فرش‌ها نيز خواهد شد.

انتهاي پيام