در پي درگذشت زنده‌ياد دكتر همايون سراجي، دانشمند برجسته ايراني ناسا و از مديران رباتيك آزمايشگاه پيشرانش جت ناسا، دكتر فيروز نادري، مدير ارشد برنامه‌ريزي راهبردي ناسا با اشاره به جايگاه ويژه آن دانشمند فقيد به عنوان يك متخصص شناخته شده بين المللي در حوزه روبوتيك تاكيد كرد: دكتر سراجي ايده‌هاي عظيمي داشت كه در سال‌هاي آينده محقق خواهد شد و زندگي حرفه‌يي وي در كارهاي عظيمي كه از خود بر جاي گذاشته است، ادامه خواهد يافت.

به گزارش خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، دكتر همايون سراجي، دانشمند ارشد رباتيك سازمان فضايي آمريكا و از اساتيد سابق دانشگاه صنعتي شريف كه از مديران تيم‌هاي رباتيك و كنترل كاوشگرهاي فضايي ناسا بود، هفته گذشته در سن 60 سالگي در كاليفرنيا درگذشت.

مرحوم دكتر سراجي در بسياري از ماموريت‌هاي كاوشگرهاي ربوتيك ناسا از جمله ماموريت استثنايي كاوشگرهاي دوقلوي «روح» و «فرصت» كه زير نظر دكتر فيروز نادري رييس وقت ماموريت‌هاي مريخ ناسا اجرا شد، مشاركت داشت و با ارائه طرح‌ها و روش‌هاي ابتكاري نقش مهمي در پيشبرد اين ماموريت‌هاي بزرگ فضايي ايفا كرد.

دكتر فيروز نادري در يادداشتي كه در پي درگذشت پرفسور سراجي به درخواست خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) نگاشته، آورده داشت: «دكتر سراجي يك متخصص شناخته شده بين المللي در رشته روبوتيك بود. اگرچه من و او در رشته‌هاي مختلفي كار مي‌كرديم اما اغلب علاقه‌مان با هم منطبق مي‌شد.

چند سال پيش زماني كه من هنوز مديريت برنامه مريخ را بر عهده داشتم ما در زمينه هدايت خودكار رونده‌هاي (lander) مريخ به يك موقعيت نسبتا دقيق - در محدود 100 ياردي از هدف - علاقه مند شديم.

امروز اگر ما بخواهيم رونده بعدي را در كنار يك دهانه آتشفشاني فرود بياوريم بايد اين فرود به فاصله چندين مايلي باشد چرا كه هم اكنون فن‌آوري براي فرود بسيار نزديك بدون خطر افتادن درون آتشفشان را در اختيار نداريم.

دكتر سراجي من را به آزمايشگاهش دعوت كرد تا آخرين تحقيقاتش را به من نشان بدهد. او در حال كار كردن بر روي يك الگوريتم شناخت الگويي بر اساس تئوري فازي لوجيك بود (كه همانطوركه احتمالا مي‌دانيد پيشگام آن يك دانشمند ايراني ديگر به نام دكتر لطفي زاده بوده كه وي نيز احترام زيادي براي دكتر سراجي قائل بودند).

اين قابليت كه روزي دستيابي به آن امكان پذير خواهد شد، صحنه‌اي را به تصوير مي‌كشد حاكي از اينكه فضاپيمايي در حال فرود سريعا و به طور خودكار ناحيه فرود را به مناطق امن و خطرناك تقسيم مي‌كند و رونده را به يك مكان امن هدايت مي‌كند كه عاري از شيب‌هاي تند، گرداله‌هاي بزرگ و خطرهاي ديگر باشد.

ما هنوز نتوانسته‌ايم اين قابليت اجرا كنيم اما من مطمئن هستم كه در آينده اين‌كار را انجام خواهيم داد.

زندگي حرفه‌يي و تخصصي همايون در كارهاي عظيمي كه وي از خود بر جاي گذاشته است، ادامه خواهد يافت و تلاش‌هاي وي در سال‌هاي آينده به ثمر خواهد رسيد.

اما آنچه همايون را براي ما عزيزتر مي‌كرد اين بود كه او مردي دوست داشتني بود و ما از بودن با او در منزلش بيش از هر جاي ديگري لذت مي‌برديم.»

گفتني است، مرحوم دكتر سراجي در سال 1947 (1326) در تهران متولد شد و تحصيلات خود را تا اخذ ديپلم در داخل كشور ادامه داد.

وي در سال 1969 (1348) با اخذ مدرك كارشناسي در رشته الكترونيك با رتبه اول از دانشگاه سوزكز (Sussex) در انگليس فارغ التحصيل شد و در سال 1972 مدرك دكتري خود را در رشته سيستم‌هاي كنترل از دانشگاه كمبريج در انگليس اخذ كرد.

سراجي بعنوان محقق در كالج سنت جان در كمبريج انتخاب شده و به مدت دو سال به تدريس و انجام تحقيقات فوق دكتري مشغول بود.

وي در سال 1974 به عنوان استاد مهندسي برق به هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف پيوست و مدت 10 سال در رشته سيستم‌هاي كنترل تحقيق و تدريس كرد.

به گزارش ايسنا، دكتر سراجي در سال 1984 به عنوان دانشمند ممتاز سازمان ملل انتخاب شد و يك سال را به عنوان استاد ميهمان در دانشگاه نيومكزيكو در آمريكا گذراند.

وي در طول 13 سال فعاليت دانشگاهي، مقالات متعددي در زمينه سيستم‌هاي كنترل چند گونه با تمركز بر روي كنترل نوري، استقرار قطب، كنترل كننده‌هاي چند گونه PID و تنظيم خروجي، منتشر كرده است.

دكتر سراجي در سال 1985 به عنوان عضو ارشد فني به آزمايشگاه پيشرانش جت(JPL) ناسا ملحق شد و به طور نيمه وقت نيز در موسسه فن‌آوري كاليفرنيا (Caltech ) تدريس مي‌كرد.

مرحوم دكتر سراجي از سال 1991، سرپرستي و مديريتي گروه تحقيقات تله روبوتيك و كاربردهاي آن را كه متشكل از حدود 20 مهندس و محقق بود، در مركز JPL ناسا بر عهده داشت.

به گزارش ايسنا، وي طي فعاليتش در JPL، ‌تحقيقات گسترده‌اي در حوزه سيستم‌هاي كنترل روبات به ويژه در بخش كنترل روبات تنظيم شونده، رديابي روبات بر اساس دستور، كنترل روبات‌هاي ماهر، كنترل تماس، پيشگيري از برخورد بي درنگ و فرود ايمن فضاپيما انجام داد.

دكتر سراجي در سال 1992 جايزه دستاورد مهندسي استثنايي ناسا، در سال 2002 و 1991 جايزه دستاورد گروهي ناسا و از سال 1995 به بعد هشت جايزه عمليات فضايي اصلي ناسا را به خود اختصاص داد.

هم چنين در سال 2003 براي انتشار مقاله «تحقيقات برجسته» جايزه ادوارد استون آزمايشگاه JPL را دريافت كرد.

دكتر سراجي در سال 1996 به دليل تحقيقات فردي مهم در حوزه‌هاي كنترل و روبوتيك به عنوان دانشمند ارشد تحقيقاتي در آزمايشگاه JPL منصوب شد.

وي در سال 1997 براي تحقيقاتش در زمينه فناوري كنترل روبوتيك و كاربردهاي فضايي آن عضو محقق انجمن IEEE شد.

در سال 2003 نيز وي با عنوان پرمقاله ترين نويسنده در تاريخ 20 ساله Journal of Robotic Systems شناخته شد.

انتهاي پيام