وزارت علوم، تحقيقات و فناوري سال 1385 را در حالي پشت سر گذاشت كه جمعيت دانشجويي كشور از مرز 3 ميليون تن گذشت و آموزش عالي جلوتر از برنامه چهارم توسعه به كار خود ادامه داد، هر چند كه از حلاوت اين تلاشها در ماه پاياني سال و فصل بودجه، جز نگراني از عدم تحقق برنامه‌ها دانشگاهها به دليل كاهش بودجه 86 چيزي باقي نماند.
تامين كامل بودجه و رفع كسري بودجه كليه دانشگاهها، تدوين مدل تعيين شهريه دوره‌هاي آموزشي، توزيع صبحانه در كليه دانشگاهها، تدوين طرح تكريم اساتيد بازنشسته دانشگاهها، افزايش ظرفيت دانشگاهها در مقاطع مختلف تحصيلي، حذف پذيرش دانشجوي دكتري به شرط بورس، تصويب "دستورالعمل طرح كارورزي دانش آموختگان دانشگاهي" ، تعيين شاخصهاي رتبه‌بندي دانشگاههاي جهان اسلام ، رشد 151 درصدي انجمنهاي علمي، تدوين برنامه پنج‌ساله «دانشگاههاي تمدن‌ساز»، بازنگري و تجديدنظر در عناوين و سرفصل‌هاي دروس علوم انساني، دو برابر شدن جيره غذايي دانشجويان، حل مشكل مسكن دانشجويان از مهر86 و افزايش دو برابري سرانه يارانه‌هاي غيرنقدي از مهمترين اقدامات آموزش عالي كشور در سال گذشته بود.
دكتر محمد مهدي زاهدي، وزير علوم، تحقيقات و فناوري در گفت‌و‌گويي ضمن تشريح عملكرد يكساله اين وزارتخانه، از تامين كامل بودجه كليه دانشگاهها، تلاش جهت تجهيز آزمايشگاه‌هاي دانشگاهها با تامين بودجه‌اي بالغ بر يك هزار ميليارد ريال، افزايش ظرفيت پذيرش دانشجو و جمعيت دانشجويي كشور خبر داد.
به گزارش سرويس صنفي آموزشي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) و به گفته دكتر زاهدي، تسهيل نقل و انتقال دانشجويان بويژه دختران در داخل و خارج به داخل، تدوين مدل تعيين شهريه دوره‌هاي آموزشي در مقاطع مختلف و نظام‌هاي مختلف آموزشي، ساماندهي فعاليت‌ها و ساعات حضور اعضاي هيات علمي در دانشگاهها، راه اندازي طرح نمايه سازي مقالات و مجلات به نام «پايگاه استنادي علوم جهان اسلام» كه انحصارا به عنوان ISI جهان اسلام مشهور شده است، تعامل با حوزه علميه قم و پژوهشگاه‌هاي علوم انساني - ديني ، حمايت مستقيم از ثبت اختراعات داخلي، طراحي نظام مديريت اطلاعات علم و فناوري كشور و برنامه ريزي و تلاش براي تحقق شعار «يك انجمن علمي دانشجويي براي هر رشته در هر دانشكده» برخي ديگر از اقدامات انجام شده است.
اعطاي وام شهريه و تهيه مدل تعيين شهريه
سالي كه گذشت براي دانشجويان شهريه‌اي نيز متفاوت بود، در اين سال دانشجويان شهريه‌اي براي نخستين بار از وام شهريه بهره‌مند شدند اگر چه به دليل كمبود اعتبار و تاخير در پرداخت اين فرصت براي همه مشمولان ميسر نشد.
در اين سال وزارت علوم با تاكيد بر لزوم عدم افزايش شهريه دانشجويان دانشگاههاي آزاد و سراسري، با همكاري مسؤولان دانشگاه آزاد اسلامي، به طرحي مدلي براي تعيين شهريه اقدام كرد كه براساس آن شهريه دانشگاهها براساس فاكتورهايي همچون شهر، رشته و رتبه دانشگاهها تعيين مي‌شوند.
ابرنامه ريزي و اقدام عيني براي ارتقاي علوم انساني در كشور از طريق اجراي طرحهاي متعدد، افزايش 100 درصدي بودجه صندوق رفاه دانشجويان، ايجاد 66 هزار و 258 متر مربع فضاي ورزشي در دانشگاهها، برگزاري هشتمين المپياد ورزشي دانشجويان سراسر كشور، توزيع صبحانه در كليه دانشگاهها و جايگزيني گوشت گرم به جاي گوشت يخ زده در غذاي دانشجويان، تقديم لايحه ساماندهي كنكور، اصلاح و بهبود روشهاي اجراي كنكور، اعزام استادان زبان و ادبيات فارسي به 23 كشور جهان ، تقويت همكاري با سازمان‌ها و مراكز تخصصي و منطقه‌اي و بين المللي، ساماندهي آمار آموزش عالي و طراحي نظام‌هاي ارزيابي در آموزش عالي برخي ديگر از دستاوردها و اقدامات وزارت علوم در يكسال اخير عنوان شده است.
تدوين طرح تكريم اساتيد بازنشسته دانشگاههاي كشور
يكي از موضوعات خبري وزارت علوم در سالي كه گذشت، بحث بازنشستگي اساتيد بود.
وزير علوم در اين باره با اشاره به اقدامات صورت گرفته از امكان دعوت به كار اين اساتيد و و تدوين «طرح تكريم اساتيد بازنشسته» با همكاري وزارت بهداشت خبر داد.
همچنين به گفته معاون پارلماني و حقوقي وزارت علوم، از اين پس ادامه فعاليت اعضاي هيات علمي بازنشسته با تاييد وزير علوم اجرايي مي‌شود و ديگر نيازي به طرح اين مسئله در هيات دولت نيست.
در سالي كه گذشت علاوه بر افزايش جمعيت دانشجويي، تعداد دانشگاههاي دولتي نيز افزايش يافت ، در اين راستا وزارت علوم در كنار توسعه كمي براي جلوگيري از افت كيفيت، با نهايي كردن ساختار شوراي نظارت و ارزيابي آموزش عالي، به تقويت ابعاد نظارتي پرداخت .
دكتر خالقي معاون آموزشي وزارت علوم در اين باره از ايجاد 11 دانشگاه دولتي جديد از ابتداي برنامه چهارم توسعه خبر داد و مي‌گويد: با احتساب دانشگاههاي جديد، شمار دانشگاههاي دولتي كشور تا پايان برنامه بيش از 70 دانشگاه مي‌شود.
به گفته دكتر خالقي، وزارت علوم به طور هم زمان بحث نظارت بر كليه مراكز آموزش عالي كشور را در دستور كار خود قرار داده و ساختار شوراي نظارت و ارزيابي آموزش عالي را نهايي كرده است.
حذف كنكور به تصويب نهايي نرسيد
اصلاح سيستم پذيرش دانشجو يكي ديگر از موضوعات خبري و حتي جنجالي وزارت علوم در سال گذشته بود.
اگر چه حذف طرح «آ.ت.ت»، پذيرش دانشجوي مشروط كارشناشي ارشد و پذيرش دكتري به شرط بورس از جمله اينها بود اما موضوع مهم و در عين حال تكراري اين بخش، بحث حذف كنكور بود كه از سوي مجلس مطرح شد و اعتراضات وزارت علوم و كارشناسان آموزش عالي را دربر داشت.
طرح اصلاح سيستم پذيرش دانشجو و حذف كنكور، بعدها با تشكيل شورايي و همكاري نمايندگي از وزارتخانه‌هاي علوم، آموزش و پرورش و برخي ديگر از سازمانهاي مرتبط بررسي شد و اما عليرغم تصويب در كميسيون آموزش و تحقيقات، در سال 85 مسكوت ماند و تصويب نهايي آن به سال جديد موكول شد.
پرونده دانشگاه غيرمجاز هاوايي در سال 85 هم بسته نشد
دانشگاه غيرمجاز هاوايي به عنوان يكي از مهمترين پرونده‌هاي حقوقي آموزش عالي كشور در سال گذشته نيز بسته نشد و پيگيري آن به سال جديد موكول شد.
در اين خصوص، با برگزاري دومين و آخرين جلسه دادگاه و براساس حكم بدوي صادره، متهم پرونده دانشگاه هاوايي به 3 سال حبس تعزيري (بازدارنده) و تعطيلي دانشگاه هاوايي در ايران محكوم شد، اين در حاليست كه براساس اظهارات وکيل مدير موسسه هاوايي، شعبه 12 دادگاه تجديد نظر استان تهران «اردشير- ق» متهم پرونده را از اتهام کلاهبرداري تبرئه کرده و حکم 3 سال وي نيز نقض شده است.
تمام اينها در حاليست كه پس از اعلام اين حكم و تبرئه موسس دانشگاه هاوايي، اعتراضات وزارت علوم در ديوان عالي كشور بررسي و قرار بر پيگيري آن شعبات اين ارگان شد، البته برگزاري اين دادگاه تاكنون دو مرتبه به تاخير افتاده است و پرونده دادگاه غيرمجاز هاوايي به سال جديد موكول شد.
وزارت علوم اميدواراست كه حكم دادگاه تجديدنظر در خصوص دانشگاه غير قانوني هاوايي نقض شود.
به گزارش ايسنا، تاسيس سه موسسه آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي مجازي و افزايش تعداد موسسات آموزش عالي غيرانتفاعي به 180 مركز از ديگر اقدامات بوده است.
مدير كل آموزشهاي آزاد وزارت علوم در اين باره با بيان اينكه حدود 70 موسسه آموزش عالي آزاد به صورت مجازي و قانوني در كشور فعاليت مي‌كنند، اظهار كرده است كه از سال 84 تا كنون تعداد اين دانشگاهها و موسسات از حدود 40 به 180 افزايش يافته است و اين افزايش در راستاي سياست و تكليف وزارت علوم در برنامه چهارم توسعه محقق شده است.
تعيين شاخصهاي رتبه‌بندي دانشگاههاي جهان اسلام
تعيين شاخصهاي رتبه‌بندي دانشگاههاي جهان اسلام از ديگر دستاوردها بوده است.
به گفته رييس موسسه پژوهش و برنامه ريزي آموزش عالي وزارت علوم، شاخصهاي كلي و جزئي رتبه‌بندي دانشگاههاي جهان اسلام تعيين شده است.
وي، همچنين بر تشكيل نهاد «تضمين كيفيت و ارزشيابي دانشگاههاي جهان اسلام» تاكيد كرده است.
تجميع مراكز تربيت معلم و آموزشكده‌هاي فني و حرفه‌اي در قالب مجتمع آموزش عالي يكي از موضوعات صورت گرفته در عرصه آموزش عالي براي سال 85 بوده است.
به گفته مدير كل دفتر گسترش و دبير شوراي گسترش آموزش عالي وزارت علوم، با اجراي اين طرح، مراكز تربيت معلم و فني و حرفه‌اي پس از تجميع در قالب يك مجتمع آموزش عالي مي‌توانند از امكانات و پتانسيل هم استفاده كرده و در جهت ارتقاي كيفيت و جذب اعضاي هيات علمي مطلوب اقدام كنند.
تلاش براي رفع رخوت از فضاي دانشگاهي با عملي كردن برنامه‌هاي فرهنگي
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري درعرصه فرهنگي نيز با تشكيل كرسي‌هاي نظريه‌پردازي و مناظره، تدوين برنامه پنج‌ساله «دانشگاههاي تمدن‌ساز»، تقويت انجمنهاي علمي، ارتقاي جايگاه علوم انساني با برگزاري جشنواره فارابي و تدوين 120 رشته ميان رشته‌اي در حوزه علوم انساني، ترويج بسته‌هاي فرهنگي در خوابگاهها، تصويب تاسيس سالنهاي كوچك سينمايي و ... در خوابگاهها به رفع رخوت از فضاي دانشگاهي و تقويت نشاط دانشگاهها اقدام كرده است.
سال 1385 با تمام فراز و نشيبها در حالي گذشت كه دانشجويان در آن سال نيز همانند سالهاي گذشته با برگزاري تجمع و تحصن نسبت به كمبودها، مشكلات و برخي سياستهاي دانشگاهها اعتراض كردند و خواستار رفع آنها شدند تجمعاتي كه برخي به رفع مشكل و برخي ديگر به معرفي دانشجويان معترض به كميته انضباطي منجر شد.
انتهاي پيام
نظرات