جسدهاي ستارهيي چگال قديمي و رها شده در فضا، اگر گذارشان به ابرهاي گازي شيرخوارگاههاي ستارهيي بيفتد، شانس دومي براي زندگي پيدا خواهند كرد.
به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، پژوهشگران در تحليلهاي جديد خود نشان دادهاند اين جسدهاي تنها كه چيزي جز ستارگان نوتروني نيستند، با فروريزش گاز بر سطحشان، پرتوهاي ايكس ميتابانند.
بدين ترتيب، اين ستارگان نوتروني تنها ميتوانند عامل صدها منبع ناشناخته تابش ايكس در نزديكي مركز كهكشان خودمان باشند كه پيشازاين جفتهاي ستارهاي تشخيص داده شده بودند؛ اما رصدهاي جديد تلسكوپهاي فضايي تابش ايكس، مشخص كرد اين منابع ناشناخته نميتوانند ستارگان معمولي باشند.
ستاره نوتروني، هسته كوچك و فوقچگالي است كه پس از انفجار ابرنواختري ستارگان ابرسنگين برجاي ميماند.
مدلهاي تحول كهكشاني پيشبيني ميكنند كه صدميليون ستاره نوتروني در كهكشان راهشيري وجود داشته باشد؛ اما شناسايي اين ستارگان بسيار دشوار است، چراكه اغلب آنها هيچ تابشي از خود ساطع نميكنند. اما برخي از آنها را ميتوان آشكار كرد. ستارگان نوتروني جواني كه تنها چندميليون سال از عمرشان گذشته، امواج راديويي ميتابانند و آنهايي كه در يك منظومه دوتايي بر گرد ستارهاي معمولي ميگردند، مواد خام ستارهاي را از همدم خود جذب ميكنند و پرتوهاي ايكس ميتابانند.
پيشاز اين بسياري از اخترشناسان پيشنهاد داده بودند كه ستارگان نوتروني پير و تنها هم ميتوانند با جذب گاز از ابرهاي گاز چگال مركز كهكشان، پرتوهاي ايكس بتابانند. اما به عقيده شائونگ نان ژانگ، اخترشناس دانشگاه چشينگوآ در پكن، تنها ايراد اين پيشنهاد اين بود كه كسي نتوانسته بود آنها را رصد كند. اما اكنون، وي و همكارانش حدس ميزنند كه اغلب هشتصد جرم ناشناخته تابنده پرتوهاي ايكس كه رصدخانه فضايي چاندرا آنها را در نزديكي مركز كهكشان پيدا كرد، همين دسته از ستارگان نوتروني هستند.
به گزارش ايسنا، اين گروه با تحليل تصاوير راديويي كهكشان توانستند موقعيت ابرهاي گاز را در اطراف مركز كهكشان تعيين كنند.
با مقايسه اين نقشه و موقعيت اجرام تابنده پرتوهاي ايكس، آنها متوجه شدند كه درخشانترين اين اجرام از ابرهاي فشردهتر گاز عبور ميكنند، جايي كه ستارگان جديد متولد ميشوند، و آنهايي كه كمنورترند اغلب در نواحي نسبتا كمچگال يافت ميشوند. بيشتر ستارگان نوتروني تنهايند تا آنكه عضو يك مجموعهاي چند ستارهيي باشند.
ستارگان نوتروني همدمدار آنقدر درخشان هستند كه در طولموج ايكس ديده شوند، چرا كه نسبتا جوانند و ميدان مغناطيسي قدرتمندي دارند.
اين ميدان مغناطيسي مانع از انباشتهشدن گاز محيط در منظومه ستارهاي ميشود. بدين ترتيب بسياري از منابع تابش ايكس بايد ستارگان نوتروني تنها باشند. اين پديده در مناطقي كه ماده ميانستارهيي بهاندازه كافي چگال وجود داشته باشد، محتمل است.
البته به اين نكته نيز بايد توجه كرد كه توليد پرتوهاي ايكس به اين روش بازدهي مناسبي ندارد و نميتوان اين پديده را به تنهايي به درخشانترين منبعهاي پرتوي ايكس مرتبط كرد. اما همه اخترشناسان با اين نظر موافق نيستند.
به نوشته پارساسكاي، مارتن وانكركويجك، اخترشناس دانشگاه تورنتو ميگويد: روش اندازهگيري درخشندگي حقيقي هر منبع پرتو ايكس، اين است كه تخمين بزنيم چه كسري از انرژي اين پرتو را گرد و غبار ميانستارهيي بين ما و منبع جذب كرده است. بدين ترتيب، ارتباط بين درخشندگي منبع و مقدار گاز اطراف آن بيمعني خواهد شد. اما اين بدان معني نيست كه ايده ستارگان نوتروني تنها نادرست باشد، بلكه بدان معني است كه براي اثبات اين موضوع به شواهد بيشتري نياز است.
انتهاي پيام
نظرات