با نظري به سواحل، بنادر و جزاير خليج‌فارس و درياي عمان در جنوب ايران گستره‌اي متفاوت به لحاظ اقليمي از خاك ايران مشخص مي‌شود. شرايط اقليمي خاص اين منطقه استقرار گياهاني را سبب شده است كه با آن جامعه سازگاري داشته و جوامع گياهي را تشكيل داده‌اند به نام گياهان “مانگور” و درخت “حرا” يكي از گياهاني است كه به طور وسيعي در ساحل جنوبي كشور رشد كرده است.
حرا در اراضي مردابي با خاك شور در جزر و مد دريا و مصب رودخانه‌ها مستقر بوده و در برخي نقاط به صورت جوامعي انبوه ديده مي‌شود. استفاده از چوب درخت حرا به‌عنوان سوخت و مصالح ساختماني، تعليف دام از برگ‌هاي حرا، حفاظت از سواحل در مقابل پيشروي آب دريا و محل امن براي زندگي برخي گونه‌هاي آبزي از جمله ويژگي‌هاي جنگل‌هاي حرا به شمار مي‌رود.
به گزارش خبرنگار كـشـاورزي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايـسـنـا)، گونه بومي حرا در استان هرمزگان Avicennia marina نام دارد و محل زيست آن مرداب‌هاي سواحل خليج‌فارس و درياي عمان در بندرعباس، بندر لنگه، بندر خمير، بندر جاسك و در جزيره قشم در مجاور بندر لافت است. حرا در جزيره قشم تشكيل توده‌هاي جنگلي و پارك‌هاي دريايي را داده است. اين گونه اغلب به صورت جنگل‌هاي تخريب يافته و يا درختچه‌هاي كوچك ديده مي‌شود.
از آنجا كه اين جامعه گياهي در طول ساليان دراز تامين كننده بخشي از نيازهاي اهالي ساحل خليج‌فارس بوده، همواره مورد بهره‌برداري نادرست قرار گرفته و از اين جهت در معرض خطر نابودي است.
در حال حاضر وسعت جنگل‌هاي حرا در سواحل جنوبي كشور به حدود 20 هزار و 500 هكتار رسيده است كه ضرورت حفاظت از اين جنگل را بيشتر مي‌كند.
هر چند كه برداشت‌هاي بي‌رويه به منظور تعليف دام در ساليان گذشته اثرات تخريبي شديدي را بر جنگل‌هاي حرا بر جا گذاشته اما در حال حاضر عاملي ديگر به شدت تهديد كننده زيست محيط درختان حرا هستند.
بر اساس گزارش‌هاي موجود، بر اثر توسعه فعاليت‌هاي نفتي در جنوب كشور به‌خصوص بعد از شدت گرفتن فعاليت در پارس‌جنوبي و احداث سكوهاي نفتي در خليج‌فارس، مواد زائد حاصل از اين اكتشافات و يا آلودگي آب دريا به مواد نفتي باعث شده است زيست جنگل‌هاي حرا به شدت مورد تهديد قرار گيرد.
به گزارش خبرنگار كشاورزي ايسنا، صيادان محلي معتقدند كه به علت آلودگي آب خليج‌فارس به موادنفتي و به‌تبع آن كاهش سطح جنگل‌هاي حرا، صيد آبزيان نيز با كاهش چشمگير روبه‌رو شده است زيرا بسياري از ماهيان در لابه‌لاي شاخه‌ها و ريشه‌هاي درختان حرا تخم‌ريزي مي‌كنند.
به نظر مي‌رسد مسوولان نفتي كشور و آنهايي كه به سرعت سعي در اكتشاف ذخاير نفتي دارند بايد تلاش كنند كه اين فعاليت آنها ذخاير زيستي كشور را به سمت نابودي نكشاند.
به هر ترتيب بايد سعي شود كه از نابودي جنگل‌هاي حرا در ساحل جنوبي كشور كه نقش انكارناپذيري در اكولوژي منطقه دارند جلوگيري شود. به همين منظور منابع طبيعي استان هرمزگان سالانه 300 هزار اصله نهال حرا در سواحل جنوبي كشور كشت مي‌كند.
بر اساس آمار موجود تاكنون بيش از يك ميليون اصله نهال حرا در سواحل خليج‌فارس و درياي عمان كشت شده است.
انتهاي پيام
نظرات