هادي خانيكي: اگر ايران حرفي براي گفتن داشته باشد، قادر به كاهش فاصله خود با ديگران خواهد بود
مشاور رييس جمهور گفت: خواست تعميم دموكراسي وقتي با شدت ناشي از جواني همراه مي‌شود، وجهه‌ي متفاوتي مي‌يابد كه اگر ظرف‌هاي مشاركت بيشتر در امور وجود نداشته باشد، نواقصي ايجاد مي‌شود.
به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) دكتر هادي خانيكي، در كارگاه اجتماعي ”نسل جديد - هويت نو“ در دومين روز از پنجمين اردوي ساليانه و اولين نشست عمومي شاخه جوانان جبهه مشاركت كه روز پنج‌شنبه برگزار شد، گفت: در مبحث نسل نو بايد مقدمات ضرورت فهم دروني جوانان را با تاكيد بر دو مولفه پذيرفت. يكي اين كه تحولات فرهنگي اجتماعي و سياسي جهان را مورد توجه قرار دهيم و پديده‌ي جهاني شدن را مبدا مختصات درك اين تحولات در نظر بگيريم. ديگر آن كه دامنه‌ي تغييرات و شدت ناشي از جواني جمعيت كشور ايران را بايد در نظر گرفت.
وي با اشاره به اين كه مفهوم نسل در جامعه‌شناسي با مفهوم نسل در زيست‌شناسي متفاوت است، افزود: مفهوم جامعه شناسانه‌ي نسل، آن را عامل شكاف نمي‌داند بلكه نسل را موثر بر شكاف‌هاي جامعه مي‌داند.
به اعتقاد وي، جوان شدن جمعيت مي‌تواند شكاف‌هاي موجود در جامعه را شدت و حدت دهد.
اين كارشناس امور اجتماعي افزود: مفهوم نسل و تحولات نسل در جوامع در حال گذر، پيچيده‌تر از همين مفاهيم در جوامع پيشرفته است.
خانيكي مشكل نسل نو را وجود همزمان و كشمكش نو و كهنه در دورن نسل جوان دانست و افزود: جوان حامل نوعي رويكرد است كه در پي راه‌حل‌هاي تند و سريع در مقابل تحولات مي‌گردد.
به اعتقاد وي نسل نو با عدم تجانس شئونه مواجه است يعني شئوني را مي‌طلبد كه بر آورده نمي‌شود.
خانيكي دو وضع خاص در كشور (يكي نارسايي در فرآيند انتقال ارزشها و ديگري فقدان يا ضعف نهادهاي مدني كه توان شكل‌دهي بار معنايي را داشته باشد) را سبب تشديد تجانس شئوني در كشور دانست.
وي به چالش بر دو نظريه كه جواني را فرصت يا تهديد مي‌دانند اشاره كرد و گفت: براي حل مسائل اين نسل بايد يكي از اين دو نظريه مبنا قرار گيرد.
خانيكي با تاكيد بر اين كه بايد توصيف واقعي از مسائل نسل جوان داشت، يادآور شد: ايران دومين كشور جوان در كل جهان است. مضاف بر اين كه روند شهرنشيني در ايران نيز بر جواني جمعيت مي‌افزايد، بالاترين سطح سواد و آموزش در ميان جوانان است و بالاترين سطح مشاركت نيز از آن جوانان است (همچنان كه دوم خرداد را آفريدند)
وي بر اساس نظريه‌اي گفت: براي گذر از جوامع سنتي چهار شاخص رشد شهرنشيني، رشد ميزان سواد، رشد ميزان استفاده از رسانه‌ها كه منجر به افزايش سطح مشاركت مي‌شود منظور است كه از همين رو جامعه‌ي ايران، جامعه‌اي در حال گذر است.
وي در ادامه به تعريف مفهوم هويت پرداخت: اين كه چه چيزي وسيله‌ي شناسايي فرد است و آيا هويت فردي قابل تفكيك از هويت جمعي هست يا نه؟
به اعتقاد وي تعريف جاكوبسون از هويت تعريف كاملي است و البته بايد بستر اجتماعي هويت را در نظر گرفت.
مشاور رييس جمهور با اشاره به اين كه در جهان و ايران امروز فرايند هويت سازي دشوار شده و بسترهاي جديدي را مي‌طلبد افزود: در غير اين صورت اشكال قديمي يا اشكال برگرفته از جوامع ديگر، پاسخ‌گوي فرآيند هويت‌سازي ما نخواهد بود.
وي در ادامه از شش منبع هويت ساز؛ مكان و سرزمين، فضا، زمان و تاريخ، فرهنگ، حكومت‌ها يا دولت‌ها و پيدايش دنياي شبكه‌ها ياد و تصريح كرد: سرزمين‌زدايي جهاني شدن نوعي بحران آفريده و از نقش حكومت‌ها و دولت‌ها در جهاني شدن كاسته شده است.
وي با بيان اين كه ”دچار بحران هويت و معنا هستيم“ خاطر نشان كرد: بايد صورت مساله را بپذيريم و براي آن دنبال پاسخ صريح، صادق و مبتني بر نقد و گشودگي باشيم. براي اين كار هم راهي جز تفكيك و شناخت عناصر تغيير پذير و عناصر غير قابل تغيير نداريم.
بر اساس اين گزارش وي در ادامه به پرسش‌هاي حاضران پاسخ گفت.
وي در پاسخ به پرسشي، سرنوشت هويت در مواجهه با جهاني شدن را بر اساس نظريه‌هاي مختلف، متفاوت دانست كه با اين هويت‌ها در هم ادغام مي‌شوند و يا اين كه جهاني شدن در برابر خود، اين هويت‌ها را هم احياء مي‌كند.( كه البته شمار معتقدان به نظريه‌ي دوم بيشتر است)
خانيكي در پاسخ به پرسشي ديگر مبني بر اين كه محور شرارت خواندن ايران تا چه ميزان بر هويت ايرانيان تاثيرگذار خواهد بود، گفت: سطوح اول مباحث در ايران سياسي است كه اگر چه غلط نيست ولي كافي هم نيست ابعاد فكري و فرهنگي محور شرارت خواندن ايران، چندان در داخل كشور بررسي نشد؛ در حالي كه اين نظريات در جهان بسيار جدي گرفته شده است.
وي افزود: از آنجا كه در ايران مسائل سياسي بر حوزه‌هاي فكري هم تاثير گذاشته است، چندان به اين مساله پرداخته نشده است. از همين رو چون چندان اين اتهام وارد حوزه‌ي فكري ما نشده، چندان هم بر هويت ما موثر نيست.
وي با اشاره به اين كه عصر ارتباطات عصر تغيير فاصله‌ها نيز خوانده مي‌شود، گفت: از آنجا كه جهاني شدن، فرصت و يا تهديد تلقي مي‌شود، اگر ايران به درستي خود را بشناسد و حرفي براي گفتن داشته باشد، قادر خواهد بود در عصر ارتباطات، از فاصله‌ي خود با ديگران بكاهد. بر اين اساس در اختيار داشتن تكنولوژي در وهله‌ي دوم اهميت قرار مي‌گيرد.
به اعتقاد وي در صورت جمع‌آوري پرسش‌هاي بدون پاسخ صد سال گذشته مي‌توان از فضاي جديد كه امكان پاسخ به آنها فراهم آمده، استفاده كرد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات