محمدحسین امیدخدا، رئیس مرکز مطالعات راهبردی آموزش عالی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به فعالیت‌های پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی اظهار کرد: پژوهشگاه ما وابسته به وزارت علوم است و در عین حال ارتباطی با نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها دارد، به این معنا که رئیس مجموعه پژوهشگاه توسط وزیر معرفی و حکم انتصاب او نیز از جانب وزیر صادر می‌شود؛ از این رو، کارکرد اساسی این پژوهشگاه معطوف به مسائلی است که در نظام آموزش عالی کشور وجود دارد؛ به عبارتی، مأموریت اصلی این پژوهشگاه، پاسخگویی به چالش‌های موجود در نظام آموزش عالی است.
وی افزود: در این پژوهشگاه، چندین پژوهشکده فعالیت می‌کند که هر کدام به بخشی از این چالش‌ها پرداخته و پاسخ‌هایی را ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، یکی از پژوهشگران ما در پژوهشکده فرهنگ و دین به مسائل فرهنگی و اجتماعی با رویکرد دینی پرداخته است. همچنین، پژوهشکده علم و دین، به مباحث کلیدی مانند تحول علوم انسانی و دانشگاه اسلامی می‌پردازد که از گذشته تاکنون در این پژوهشکده مورد بررسی قرار گرفته‌اند. پژوهشکده معارف اسلامی نیز به مباحث معارف اسلامی و مقاصد آن تخصصی پرداخته است.
امیدخدا بیان کرد: با توجه به مأموریت‌های محول شده به پژوهشگاه، پروژه‌های متعددی در زمینه‌های پژوهشی و مطالعاتی انجام شده است. به عنوان نمونه، پروژه «کتاب قرمز» که حدود ۱۰ جلد است، به افکارسنجی و شناخت وضعیت موجود نظام آموزش عالی کشور اختصاص دارد. همچنین، پروژه‌های مختلفی در زمینه پایش وضعیت موجود نیز به مرور زمان انجام شده است.
به گفته وی؛ در حال حاضر، پژوهشگاه به طور جدی وارد طراحی کتاب‌های درسی معارف اسلامی شده است. همان‌طور که می‌دانید، تمامی دانشجویان ملزم به گذراندن دروس معارف اسلامی به عنوان درس عمومی هستند و متولی این دروس، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌هاست. امسال، مسئولیت تدوین متون درسی به پژوهشگاه فرهنگ اسلامی سپرده شده است که کار بسیار مهمی است. ما در حال حاضر در حال طراحی ۹ درس با رویکرد کاربردی و توصیفی هستیم که نسبت به گذشته پیشرفت قابل توجهی داشته است.
وی ادامه داد: علاوه بر این، پژوهشگاه در برگزاری نشست‌های علمی و کرسی‌های تخصصی نیز فعال است. در سال گذشته، ما حدود ۱۲ تا ۱۳ عنوان کتاب را به نشر رساندیم. یکی از پروژه‌های جدید ما در سال ۱۴۰۳، بررسی اثربخشی کتب دروس معارف اسلامی و کلاس‌های مرتبط است. این پروژه اهمیت زیادی دارد؛ زیرا ما باید بدانیم که سرمایه‌گذاری زمان و انرژی دانشجویان در این کلاس‌ها چه نتایجی در پی دارد.
امیدخدا عنوان کرد: نتایج به‌دست آمده از این پروژه نشان داد که لازم است یک تغییر بنیادی در نحوه ارائه دروس ایجاد شود. در حال حاضر، بر روی دانش‌افزایی تمرکز شده است، اما تغییر رفتار چندان مورد توجه قرار نگرفته است. بنابراین، این سؤال مطرح می‌شود که آیا افزایش دانش در دانشجویان به تغییر رفتار منجر می‌شود یا خیر. در واقع، ما به دنبال این هستیم که کتاب‌ها و محتوا به‌گونه‌ای طراحی شوند که رویکرد تربیتی و تأثیرگذار بر رفتار فردی نیز داشته باشند، به طوری که از حالت صرف آموزشی به سمت تربیت و تحول در رفتار حرکت کنیم.
وی بیان کرد: باید به این نکته توجه کنیم که در آموزش مسائل مربوط به خداشناسی، نبوت و امامت، دیگر صرفاً تزریق دانش به دانشجویان کافی نیست. نیاز است که این مباحث به‌گونه‌ای ملموس‌تر و توصیفی‌تر ارائه شوند. ما باید تأثیر واقعی دین را در زندگی دانشجویان به‌صورتی کاربردی‌تر نشان دهیم و در واقع به آنها بیاموزیم که این آموزه‌ها چگونه بر زندگی روزمره آنها تأثیر می‌گذارد.
انتهای پیام
نظرات