گاهی شرایط اقتصادی باعث می‌شود افرادی از جامعه برای تأمین معیشت خود به دست‌فروشی روی بیاورند، البته ممکن است افراد دارای شغل مناسب نیز به دلایلی علاوه بر شغل خود به دست‌فروشی بپردازند،‌ اما این حضور و انجام دست‌فروشی باعث ایجاد نازیبایی، مزاحمت‌ در سطح شهر و ایجاد اختلال در فعالیت مغازه‌داران رسمی که موظف به پرداخت مالیات و اجاره مغازه و... هستند، می‌شود. با توجه به این‌که دست‌فروشی به این سادگی حذف نخواهد شد و اصفهان از استان‌های مجاور نیز میزبان دست‌فروشان است، شهرداری طبق قانون وظیفه دارد علاوه‌بر مقابله و برخورد با دست‌فروشی غیرمجاز،‌ این‌چنین مشاغل شهری را نیز ساماندهی کند.

مصطفی مرادیان‌نژاد، مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان به ایسنا می‌گوید: حدود ۵۰۰ نیروی مأمور پیشگیری و رفع تخلفات شهری در قالب ۱۱۰ اکیپ گشت خودرویی و ۸۰ اکیپ گشت موتوری در سطح این کلان‌شهر به‌صورت شبانه‌روزی در حال برخورد با متخلفان در حوزه‌های ساخت‌وساز،‌ صنفی، مزاحمت‌های شغلی، متکدیان و دست‌فروش‌ها هستند.

وی با اشاره به ممنوع بودن دست‌فروشی در قانون می‌افزاید: طبق قانون استفاده شخصی از معابر، پارک‌ها و محل‌های عمومی برای کسب و پیشه تخلف است و بر این اساس نیروهای رفع تخلفات شهری از فعالیت دست‌فروش‌ها در سطح شهر جلوگیری می‌کنند.

مدیر کل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان با بیان این‌ که در ۱۰ ماهه سال جاری از حضور هزار و۷۷۶ دست‌فروش در سطح شهر جلوگیری شده است، ادامه می‌دهد: اکثر این افراد از اتباع و کسانی هستند که از استان‌های مجاور برای دست‌فروشی و کسب سود به‌طور موقت به اصفهان می‌آیند و با رعایت نکردن هنجارها و قوانین موجود در اصفهان باعث ایجاد مشکلاتی می‌شوند.

مرادیان‌نژاد خاطرنشان می‌کند: در برخی موارد فرد دارای شغل خوبی است، اما به دلیل گردش مالی بسیار بالای دست‌فروشی این کار را نیز انجام می‌دهد. به‌عنوان مثال فردی که با وجود داشتن یک مغازه بزرگ در خیابان‌ نظر، همچنان به دست‌فروشی در چهارباغ ادامه می‌داد. در بسیاری موارد نیز دست‌فروش‌ها دارای شغل دولتی هستند.

وی عرضه و تقاضا را موضوع مهم در دست‌فروشی برمی‌شمرد و توضیح می‌دهد: از اقدامات اداره پیشگیری و رفع تخلفات شهری، ارتقای فرهنگ شهروندی و آگاه‌سازی مردم در خصوص خرید نکردن از دست‌فروشان است. انتظار می‌رود شهروندان این نکته را توجه داشته باشند که تفاوت قیمتی در اجناس دست‌فروش و مغازه‌دار وجود دارد که به دلیل پرداخت مالیات، اجاره مغازه، قبوض و دیگر موارد توسط فرد مغازه‌دار است، البته این امر باعث گردش سرمایه و کمک به اقتصاد کشور می‌شود، بنابراین فرد مغازه‌دار باید نسبت به دست‌فروشی که هیچ‌کدام از این پرداختی‌ها را ندارد مورد حمایت قرار گیرد. 

مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان می‌افزاید: از طرف دیگر، فرد دست‌فروش هیچ مسئولیتی در قبال جنس فروخته شده ندارد و حتی گاهی از محل قبلی نیز جابه‌جا می‌شود و قابل دسترسی نیست. اگر شهروندان از خرید اجناس، به‌ویژه مواد خوراکی غیربهداشتی، از دست‌فروشان پرهیز کنند، کاهش تقاضا آن‌ها را از این کار بازمی‌دارد، چراکه همین تقاضاست که حضورشان را، حتی از استان‌های دیگر، رقم می‌زند.

مرادیان‌نژاد با اشاره به تصرفات غیرقانونی در بازار بزرگ اصفهان تصریح می‌کند: در بسیاری از موارد، به‌ویژه در بازار نقش‌جهان، مشاهده می‌شود که مغازه‌داران فضای جلوی مغازه یا دیوار خود را به دست‌فروشان اجاره می‌دهند، در حالی‌که این کار خلاف قانون است. اداره میراث فرهنگی باید همچون آزادسازی انجام‌شده در دو سکوی بازار قیصریه، با جدیت به این مسئله رسیدگی کرده و این فضاها را از متصرفان پس بگیرد.

وی اجرای طرح‌های ویژه در حاشیه رودخانه و تعامل سازنده با نیروی انتظامی از شهریور سال جاری را از جمله اقدامات جدی برای برخورد با عرضه‌کنندگان قلیان و دست‌فروشان در این مناطق برمی‌شمرد و می‌گوید: استقرار کشیک ۲۴ساعته نیروهای پیشگیری و رفع تخلفات شهری موجب شده حضور این افراد نسبت به گذشته ۹۹ درصد کاهش یابد. موارد معدود باقی‌مانده نیز ناشی از سوءاستفاده متخلفان از غیبت موقت نیروها و عرضه قلیان‌های آماده داخل خودرو، آن‌ هم در مدت‌زمانی کوتاه است، البته در این موضوع، عرضه و تقاضا نیز نقش مهمی دارد، چراکه نبود مشتری باعث می‌شود دست‌فروشان و قلیان‌فروشان این کار را رها کنند.

مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان جمع‌آوری‌های انجام‌شده را خواسته بسیاری از مردم می‌داند و می‌گوید: شهروندان برای استفاده از فضای حاشیه رودخانه مراجعه می‌کنند، اما بوی قلیان و حضور دست‌فروشان برایشان آزاردهنده است و از ما می‌خواهند که نسبت به جمع‌آوری آن‌ها اقدام کنیم. اقدامات انجام‌شده موجب کاهش چشمگیر حضور دست‌فروشان در این نواحی شده است؛ به‌گونه‌ای که، برای مثال فردی که پیش‌تر روزانه چند گونی بلال می‌فروخت، اکنون به‌صورت مخفیانه و در حد چند عدد فعالیت می‌کند، همچنین در گذشته تعداد زیادی قلیان‌فروش در هر دو سمت رودخانه، از سی‌وسه‌پل تا نزدیکی پل آذر، حضور داشتند، اما اکنون این تعداد به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته است.

مرادیان‌نژاد با تأکید بر لزوم ورود دستگاه‌های مختلف، ازجمله بهداشت و نیروی انتظامی، برای برخورد جدی‌تر در منطقه ناژوان تصریح می‌کند: در این منطقه تعداد زیادی دست‌فروش خطرناک حضور داشتند، اما با پیگیری‌های مستمر و اقدامات قضایی، اکنون تعداد آن‌ها به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته و دیگر فروش علنی ندارند، البته روند جمع‌آوری کامل آن‌ها همچنان ادامه دارد.

وی به چند مورد کلاهبرداری انجام‌شده نیز اشاره و اظهار می‌کند: به‌عنوان مثال، سال گذشته یک بارفروش در میدان برج با ترفند فروش آلوچه به قیمت پایین‌تر از مغازه‌ها، کارت مشتریان را با استفاده از دستگاه کپی، کپی کرده و حساب آن‌ها را خالی می‌کرد. در نتیجه، خرید آلوچه برای برخی مشتریان ۵۰ میلیون تومان یا حتی بیشتر تمام شد. در مدت‌زمان کوتاهی چندین میلیارد تومان کلاهبرداری کرد و تاکنون نیز توسط پلیس بازداشت نشده است. در موردی دیگر، بارفروش دیگری با دست‌کاری ترازو، مبالغ زیادی را از مشتریان کلاهبرداری کرده بود.

مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان روند برخورد با دست‌فروشان را این‌گونه بیان می‌کند: ابتدا به آن‌ها تذکر داده می‌شود که در بسیاری از موارد، همین تذکر کافی است و بساط خود را جمع می‌کنند، اما اگر فرد باوجود تذکر، همچنان به کار خود ادامه دهد، وسایل او به انبار اداره منتقل می‌شود. سپس فرد درخواست خود را ثبت کرده و پس از طی مراحل قانونی، ارائه تعهد برای حضور نداشتن در محل و پرداخت هزینه‌ای بابت رفع تخلف و انبارداری، وسایلش به او بازگردانده می‌شود.

مرادیان‌نژاد خاطرنشان می‌کند: گاهی به علت اصرار فرد به انجام تخلف، نیاز به برخورد جدی‌تر خواهد بود. از مردم تقاضا داریم اجازه دهند مراجع زیرصلاح که خادم و وکلای آن‌ها هستند به اموراتشان رسیدگی کنند. جمع‌آوری‌ها در نهایت دقت انجام می‌شود، گاهی ممکن است برخوردها و مقاومت‌هایی نیز به دلیل اینکه فرد متخلف درصدد تأمین منافع خود است و نیروهای رفع تخلفات شهری قصد عمل به وظیفه خود را دارند پیش بیاید که البته طبیعی است.

وی ادامه می‌دهد: البته این برخوردهای همراه با خشونت با آموزش‌هایی مثل کنترل استرس، فن بیان و انجام موازین قانونی که به نیروها داده می‌شود خیلی کم شده است و دیگر درگیری به آن‌صورت وجود ندارد، در مواردی نیز از طریق مراجع قانونی و گاهی حتی با گرفتن حکم جلب و بازداشت با او برخورد خواهد شد، اما مواردی اجتناب‌ناپذیر هم ممکن است پیش بیاید.

مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان در پاسخ به این سؤال که سامان‌دهی یا برخورد با دلارفروش‌های خیابان سپه و افرادی که در میدان نقش‌جهان پاسور می‌فروشند، جزو وظایف کدام نهاد است و آیا واقعاً فقط پاسور فروخته می‌شود، توضیح می‌دهد: جمع‌آوری و برخورد با دلارفروش‌ها به دلیل ماهیت اقتصادی این فعالیت، بر عهده سازمان پیشگیری و رفع تخلفات شهری نیست، زیرا این محل یک گذرگاه محسوب می‌شود و مشکل سدمعبر طبق تعریف معمول ندارد، همچنین به دلیل نیاز به دستور قضایی و نبود بساط‌گستری، شهرداری امکان جمع‌آوری آن‌ها را ندارد.

مرادیان‌نژاد در ادامه می‌افزاید: در رابطه با پاسورفروش‌ها نیز بهتر است از مراجع مطلع در این زمینه پرسیده شود، اما به‌طور معمول احتمال فروش همه چیز از آن‌ها برمی‌آید و جمع‌آوری آن‌ها نیز تا وقتی بساط‌گستری ندارند با اداره تخلفات شهری نیست.

وی با اشاره به این‌که طبق قانون، دست‌فروشی تخلف قلمداد می‌شود نه جرم خاطرنشان می‌کند: به‌روز نبودن قوانین در این مورد باعث می‌شود دست‌فروش به فعالیت مداوم خود ادامه دهد، برخوردها و جمع‌آوری‌ها به نتایجی که باید نرسد و فقط از منطقه‌ای به منطقه‌ دیگر جابه‌جا شود.

مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان اظهار می‌کند: جمع‌آوری دست‌فروش‌ها در حیطه وظایف اداره رفع تخلفات شهری و ساماندهی آن‌ها با سازمان مشاغل شهری است که با هماهنگی ادارات و سازمان‌های مختلفی این ساماندهی‌ها انجام می‌شود.

مرادیان‌نژاد تصریح می‌کند: به دلیل اینکه افراد زیادی از استان‌های هم‌جوار برای دست‌فروشی به اصفهان می‌آیند امکان حذف و به صفر رساندن دست‌فروش وجود ندارد، بنابراین سعی بر این شده با انجام ساماندهی در روزهای پایانی سال، از حضور دست‌فروش‌ها در سطح شهر خودداری و در محل‌های تعیین شده ساماندهی شوند تا از ایجاد ترافیک و صرف وقت و انرژی مضاعف برای جمع‌آوری مستمر آن‌ها جلوگیری شود.

وی در ادامه می‌افزاید: برای سه تا چهار روز پایانی سال، میدان امام علی(ع) و میدان شهید علیخانی در ملک‌شهر با دریافت دستورات قضایی و قانونی از فرمانداری به‌عنوان محل استقرار و فعالیت دست‌فروشانی در نظر گرفته شد که یا خودشان تولیدکننده باشند یا کالاهایشان را با یک واسطه از تولیدکننده ایرانی تهیه کرده باشند.

مجید صادقی، رئیس اداره بازارهای سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فراورده‌های کشاورزی شهرداری اصفهان نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: بازار بعثت به‌منظور ساماندهی دائمی دست‌فروش‌ها در روزهای جمعه برقرار است و افرادی که قصد دست‌فروشی دارند، می‌توانند با ثبت‌نام در سایت سازمان میادین و با پرداخت روزانه ۱۰۰ هزار تومان نسبت به رزرو غرفه اقدام کنند.

وی افزود: محل جدیدی نیز در منطقه ۱۴ و در محله جلوان به این امر اختصاص پیدا خواهد کرد و نظارت این بازارها توسط سازمان میادین و ساماندهی مشاغل شهری شهرداری انجام می‌شود.

به گزارش ایسنا باتوجه به‌اینکه در شرایط اقتصادی کنونی، دست‌فروشی حذف نخواهد شد، نیاز است با وضع قوانین بهتر و هماهنگی بیشتر ارگان‌های دخیل، از پراکندگی و حضور دست‌فروش‌ها در نقاط مختلف جلوگیری شود تا دیگر شاهد حضور آن‌ها در هر جایی به‌خصوص در اماکن تاریخی، تفریحی نباشیم؛ از طرفی امیدواریم با فرهنگ‌سازی درست و بهبود شرایط به‌طور کلی شاهد حضور دست‌فروش و اختلال در امرار معاش مغازه‌دارانی که پرداختی‌های مختلفی دارند، نباشیم.

انتهای پیام