آیت الله علیرضا اعرافی، عضو شورای عالی و مدیرحوزه‌های علمیه کشور امروز ۳۰ بهمن در دیدار با علمای امامیه جامو و کشمیر به تببین و تشریح تاریخ حوزه‌های علمیه شیعی به ویژه حوزه مقدس قم پرداخت و اظهار کرد: در ایام یکصدمین سال تجدید حیات حوزه علمیه قم با سابقه ۱۲۵۰ ساله هستیم، حوزه‌ای که سابقه آن به عصر امام صادق(ع) و مهاجرت خاندان‌های بزرگ و محدثین و روات بزرگ همچون اشعری‌ها و امثال ایشان، برمی‌گردد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه تاریخ حوزه قم به قبل و بعد از انقلاب اسلامی تقسیم می‌شود و مراحل و ادواری دارد، افزود: یک مجموعه‌ای از ویژگی‌ها را دارد که می‌توان به مواردی اشاره کرد. حوزه قم در واقع تئوری و اندیشه نهضت، انقلاب و نظام اسلامی بر اساس فقه عمیق شیعه تولید و آن را دنبال کرد تا تحقق پیدا کند، در تاریخ حوزه‌های ما اینچنین نبوده، در عهد صفویه حرکت‌هایی شبیه آن در اصفهان صورت گرفت ولی نه اینکه، از متن فقه و معارف فقه ما تئوری انقلاب که برای سال ۴3-۴2 هجری شمسی است بیرون آید، از درون آن تئوری و عمل انقلاب اسلامی بیاید که برای سال ۵۶-۵۷ است، از دل این‌ها نظام اسلامی متولد شود و از درون این نهضت، انقلاب و نظام، یک جریان بین المللی شکل بگیرد که بخشی از آن مقاومت است، امتداد انقلاب اسلامی در عالم فراتر از این است.

اعرافی ادامه داد: این هم نظریه پردازی و هم راهبری عملی بود، که در حوزه قم پایه‌ریزی شد و قهرمان آن هم امام راحل بود که به این سادگی نمی‌شود مثل و نظیر ایشان را در تاریخ علما و بزرگان پیدا کرد، امام(ره) هم نظریه تولید کرد و هم اینکه راهبری و مدیریت میدانی و عملی داشت که جریان سازی کرد، این اولین بار است که در تاریخ شیعه بلکه در تاریخ اسلام به این شکل نظامی اسلامی باشد و قدرت ملی، منطقه‌ای و بین المللی ایجاد کند.

به گزارش ایسنا و به نقل از مرکز خبر حوزه علمیه، امام جمعه قم تصریح کرد: دشمنی‌های دنیا، به جهت عظمت این مسئله است، کار که بزرگ باشد، دشمنی‌های بزرگ هم متوجه او می‌شود، این یک مشخصه از حوزه قم و از ملت ایران برخواست، ملت ایران هم پای این کار بزرگ ایستاد و در ادامه هم جریان‌های مختلف در کشورهای مختلف شکل گرفت.

اعرافی گفت: دومین ویژگی قم این است که علوم اسلامی در حوزه قم توسعه کمّی و کیفی وسیعی پیدا کرد که در تاریخ گذشته حوزه‌های ما این‌چنین نبود، این گستره حدود مرزها، دامنه علوم اسلامی از لحاظ کمی و کیفی به صورت مجموع عرض می‌کنم، مصداق ندارد. ما حوزه علمیه نجف را داریم که شیخ انصاری بوده و استاد الفقاء است و همه در برابر آن متواضع هستیم و در ادامه نائینی و دیگران رجال بزرگی بوده‌اند، اما آن دایره وسیعی که از علوم اسلامی در قم شکل گرفت، چیز جدیدی است.

وی ادامه داد: امروز درختواره رشته‌های حوزه علمیه در ده‌ها قلم توسعه پیدا کرده، فقه ما در ابعاد مختلف دامنه زیادی پیدا کرده و این حد از دامنه به علوم جدیدی مثل علوم انسانی با نگاه علوم اسلامی یا ابواب جدیدی در فقه، رسیده است که اگر بخواهیم در مورد هر کدام صحبت کنیم ساعت‌ها زمان نیاز داریم.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه بیان کرد: سومین ویژگی قم، تولیدات علمی حوزه قم است که ناظر به میدان عمل در جامعه در نظام، حکومت و در عرصه بین‌الملل شکل گرفته است. قبل از انقلاب هر چه کار علمی داشتیم در کتابخانه، خانه و مدرسه بود، ولی به برکت انقلاب اسلامی این علوم و دانش‌ها در صحنه عمل وارد شد، امروز قانون اساسی، قوانین و مقرارتی که در نظام اسلامی ما وجود دارد و بسیاری از طرح‌ها، اساس نامه، تماماً یا منطبق بر فقه اسلامی و رویکرد تطبیقی بین علوم اسلامی و نیازهای دنیای جدید شده است، همه مکاتب حقوقی ما با نگاه‌های فقهی بررسی می‌شود، این راه به شکل گسترده پیموده شده و هنوز هم آفاق بی‌شماری پیش رو است.

مدیر حوزه‌های علمیه گفت: امروز تمام فلسفه‌های جدید موجود در غرب، از کانت و دکارت بگیرید تا فلسفه‌های جدید و متنوع در دنیای غرب، کلام جدید، دین شناسی، الهیات جدید، همه بررسی می‌شود، بنابراین زنده شدن تمام علوم و معارف و اینکه ناظر به واقعیت‌ها شده و بازسازی و بازخوانی شده، این پدیده‌ای کاملا جدید در تاریخ سابقه ندارد.

اعرافی با تاکید بر غنای فقه بیان کرد: همین مکاسب ما آنقدر غنا دارد که گاهاً انسان تعجب می‌کند که چقدر جوابگوی مسائل دنیایی است، البته نباید در یک نقطه ایستا بود؛ در قم دایره گسترده حوزه پس از انقلاب اسلامی است، قبل از انقلاب حوزه، در ایران، عراق، هند، پاکستان، برخی کشورهای خلیج فارس بود، حداکثر به ده کشور می‌رسید که مراکز علمی دینی و حوزوی وجود داشت، به برکت انقلاب اسلامی هم اکنون بالای صد کشور مراکز علوم اسلامی و علوم اهل بیت(ع) پایه ریزی و انتشار پیدا کرده که این امر هیچ سابقه نداشته است.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه به گسترش قلمرو علمی و دانشی بانوان اشاره کرد و افزود: گسترش تربیت علوم اسلامی در قلمرو بانوان که خودش وسعت بسیاری دارد در تاریخ تشیع و اسلام هم سابقه ندارد، و این ۵ نکته از ویژگی‌های حوزه علمیه قم در عصر معاصر است. این عظمتی است که در حوزه قم شکل گرفته، البته ضعف‌ها و کمبودها کم نیست، چرا که نیاز دنیای امروز بیش از این صحبت‌هاست، جهان به هم پیوسته، سرعت تحولات بالا که یک نمونه آن هوش مصنوعی است که همه دنیا را زیر رو می کند، و ما نباید از این علوم و پیشرفت‌ها عقب بمانیم.  

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: با توجه به این که هند و سابقه علمی آن بسیار گسترده بوده و بعد از این فطرت‌ها هنوز به جایگاه خود برنگشته، لذا باید همت کنید به واسطه چندین هزار طلبه قم و نجف، جامعه روحانیت شیعه در هند یک جامعه پیشرفته به لحاظ کمیّ و کیفی است و در مسیر رشد و ارتقاست و باید تلاش کنید توسعه کمیّ و به خصوص رشد کیفی جامعه علمی حوزوی و علمایی آنجا پیشرفت بیشتری کند.  

اعرافی تصریح کرد: در فعالیت‌های خود جوانان را دریابید، نه اینکه فقط بیایند در حوزه، بلکه در آموزش و پرورش و دانشگاه، آن‌ها را دریابید، و در تعاملات علمی خود از حوزه‌های علمیه اهل سنت، غافل نشوید و همکاری و هم فکری علمی داشته باشید.  

مدیر حوزه‌های علمیه در بخش دیگری از سخنان خود به فضلیت‌های ماه مبارک شعبان پرداخت و گفت: ماه شعبان مثل ماه مبارک رجب یک ملکوت پرفروغ و فوق العاده دارد، اساساً زمان‌ها علاوه بر ظاهر ملکی یک باطن ملکوتی نیز دارند؛ همه بشریت وقتی ماه شعبان فرا رسید وارد ملک ماه شعبان شدند اما رجب و شعبان یک ملکوت نیز دارند که ورود به آن برای همه میسر نیست و آدابی دارد.  

اعرافی افزود: اگر کسی بخواهد وارد ملکوت ماه‌های رجب و شعبان شود مقدماتی لازم است و البته کسانی هم که وارد حقیقت شعبان می‌شوند نیز در یک درجه نیستند و همانطور که قرآن کریم دارای ظاهر و باطن است و باطن قرآن وصل به خدای متعال، ماه‌های رجب و شعبان نیز این چنین است.  

وی ادامه داد: تمام مقررات و معارف عالم تشریع در قرآن کریم تجلی کرده و حرف‌های فراوانی در باطن قرآن است اما درک آن نیاز به طهارت دارد و برای همگان میسر نیست؛ عبادات ما هم ذو مراتب است؛ زمان باطنی دارند که باید به آن توجه کنیم، در میان ماه‌های سال درجاتی وجود دارد که قله آن‌ها لیله القدر است؛ در میان ماه‌ها، دهه اول ذی الحجه، رجب، شعبان و اوج آن رمضان و لیله القدر وجود دارد. ماه رجب و شعبان یک ظرف زمان فوق العاده است در این ماه‌ها درهای آسمان بازتر و امواج معنوی بیشتری گرفته می‌شود.  

اعرافی با بیان اینکه ظرفیت تعالی در این ماه‌ها فزون‌تر است، تاکید کرد: دعاهای ماه‌های رجب و شعبان راه و رسم سلوک الی الله را به ما نشان می‌دهند، ما باید با این ادعیه نورانی هم ظلمت‌ها را بزداییم و حجاب‌های عالم طبیعت را کنار بزنیم و هم در عالم نور توقف نکنیم، این روح حوزه و عالمان دین است لذا یک بال کار ما توجه به عبادت و مناجات است؛ مناجات شعبانیه یک دوره معارف الهی و خودشناسی و راه شناسی است.

انتهای پیام