سید مهران علم الهدایی در اولین همایش ملی هیدرولوژی و منابع آب ایران که امروز ۲۳ بهمن‌ماه در اهواز برگزار شد با اشاره به اهمیت آب در توسعه کشورها و نقش آن در پایداری و حفظ حیات بشر، اظهار کرد: آب شیرین قابل دسترس منبع طبیعی و حیاتی و تجدیدپذیر است؛ همچنین در توسعه اقتصادی و اجتماعی بسیار نقش دارد و زیرساخت توسعه بسیاری از بخش ها است. 

به گزارش ایسنا، وی افزود: در هزاره سوم بحران آب چالش اصلی دنیا است و تامین امنیت آبی دغدغه همه جوامع و دولت هاست. همواره موضوع آب و تغییرات اقلیمی جزو ۱۰ مخاطره اصلی دنیا هستند. 

معاون هماهنگی امور عمرانی خوزستان با بیان اینکه همواره پایداری تامین آب برای مصارف مختلف حیاتی بوده است، گفت: بر اساس آمار وزارت نیرو، بارش کشور حدود یک سوم متوسط جهانی است و میزان بارش در ۱۵ سال اخیر نسبت به دراز مدت حدود ۱۹ میلیمتر کاهش یافته است. 

علم الهدایی بیان کرد: در سه دهه گذشته منابع آب تجدید شونده کشور از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب به ۱۰۳ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است. سرانه آب تجدید پذیر از ۶۸۵۸ مترمکعب به ازای هر نفر در سال ۱۳۳۵ به ۱۲۲۷ مترمکعب رسیده است که پیش بینی می شود با روند رشد جمعیت و با فرض ثابت بودن میزان آب تجدیدپذیر این رقم به ۹۷۰ مترمکعب به ازای هر نفر در سال ۱۴۲۰ برسد. 

وی افزود: این در حالی است که بر اساس شاخص های جهانی سرانه آب تجدیدپذیر کمتر از ۱۷۰۰ مترمکعب، یعنی قرار گرفتن در تنش آبی و سرانه کمتر از یک هزار نشان از فقر آبی است. 

معاون هماهنگی امور عمرانی خوزستان گفت: تراکنش سرانه فعلی آب تجدید پذیر کشور نیز با بارش کشور همگون نیست و در حوضه‌های آبریز مختلف میزان سرانه بین ۳۰۰ تا ۳۰۰۰ مترمکعب متغیر است. 

علم الهدایی عنوان کرد: از مجموع ۶۰۹ دشت کشور ۴۲۲ دشت وضعیت ممنوعه بحرانی دارند و افت مستمر منابع آب زیرزمینی یکی از نشانه های ناترازی آب در کشور است. در حال حاضر با کسری ۱۵۰ میلیارد مترمکعبی مواجه هستیم که سالانه ۴.۹ میلیارد مترمکعب به این رقم افزوده می‌شود، بنابراین بیش از ظرفیت از منابع آب های زیرزمینی برداشت می‌شود که این مساله یکی از دلایل اصلی وقوع فرونشست در کشور است. 

وی تصریح کرد: در حال حاضر سالانه ۹۲ میلیارد مترمکعب از منابع آب تجدید شونده برای مصارف مختلف استفاده می‌شود، در حالی که میزان متعارف برداشت طبق نورم جهانی باید ۴۱ میلیارد مترمکعب باشد، یعنی بیش از ۵۱ میلیارد مترمکعب ناترازی آب در سال نرمال داریم.

معاون هماهنگی امور عمرانی خوزستان با اشاره به وضعیت منابع آبی خوزستان گفت: اغراق نیست اگر بگوییم چالش‌های آبی می‌تواند اثراتی فراتر از مرزهای سیاسی خوزستان داشته باشد.

وی افزود: خوزستان قطب تولید چند محصول کشاورزی است و خلل در مدیریت و تامین آب در این بخش مستقیما امنیت غذایی کشور را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین این استان قطب دام‌های سنگین و پرورش ماهی است. تولید بخش زیادی انرژی برق آبی نیز در این استان انجام می‌شود که اهمیت مدیریت منابع آب را نشان می‌دهد. 

علم الهدایی عنوان کرد: یکی از ویژگی‌های خوزستان با جاهای دیگر وابستگی به تامین نیازها و مصارف آبی به آب‌های سطحی است. ۹۳ تا ۹۵ درصد نیازهای آبی خوزستان از منابع سطحی تامین می‌شود، بنابراین نوسانات آبی مانند خشکسالی سریعتر از هر جای دیگری در خوزستان نمایان می‌شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی خوزستان گفت: مدیریت منابع و مصارف آبی در استان دیگر یک انتخاب نیست و یک الزام است. البته این موضوع صرفا مرتبط به مرزهای استان نیست، بلکه وسعت کل حوضه‌های آبریز و حتی حوضه‌های برون مرزی را در بر می‌گیرد. 

علم الهدایی بیان کرد: وسعت تاثیر چالش‌های آبی به گونه‌ای است به سرعت موضوع از بعد فنی به ابعاد گسترده اجتماعی و اقتصادی تبدیل می‌شود، بنابراین با افزایش مصارف در استان‌های بالادست و نمایان شدن بیشتر تغییرات اقلیم و از سوی دیگر انعطاف پذیری کم در بخش کساورزی، خشکسالی را مورد توجه افکار عمومی قرار داده است.

وی تصریح کرد: باید توجه شود مدیریت منابع و مصارف آبی مختص به یک دستگاه اجرایی نیست و همه دستگاه‌ها و حتی آحاد مردم باید این موضوع را جدی بگیرند و باید فرابخشی بودن این موضوع در سطح ملی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.

معاون هماهنگی امور عمرانی خوزستان با اشاره به نیاز به بازنگری های جدید برای مدیریت منابع آبی نیز گفت: مدیریت خشکسالی صرفا نباید منحصر به استان خوزستان باشد و همه استان‌های مشترک در حوضه های آبریز باید سهم خود در مدیریت خشکسالی را ایفا کنند تا اثرات آن به حداقل برسد.

وی بیان کرد: در شرایط کنونی به نظر می رسد دوران توسعه سازه ای با هدف افزایش مصارف به انتها رسیده است و نیاز اصلی حوزه صنعت آب، تحلیل و برنامه‌ریزی صحیح برای سازگاری هر چه بیشتر با تغییرات اقلیمی و افزایش تاب آوری جوامع با شرایط خشکسالی است.

علم الهدایی گفت: از سوی دیگر با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژی نوین از جمله تصاویر ماهواره ای، پهپادها و توسعه هوش مصنوعی دیگر بهانه‌ای برای نبود امکانات نمی‌گذارد بنابراین از محققان استان انتظار داریم با تسلط و بومی‌سازی فرآیندها، ابزارهای لازم برای تولید یک تصویر دقیق از شرایط گذشته، حال و آینده سیستم‌های منابع آب را در اختیار تصمیم‌گیران قرار دهند تا گامی بزرگ جهت رفع مشکلات و ناترازی آب برداشته شود.

انتهای پیام