عباسعلی مشکانی امروز ۱۴ بهمن ماه، در نشست خبری دومین مدرسه زمستانه فقه نظام سیاسی که در مدرسه عالی فقاهت مشهد برگزار شد، اظهار کرد: مدرسه عالی فقاهت ۳ سال پیش شکل گرفت و به دنبال این است که مرجعی پاسخگو به نیازهای جامعه دینی امروز و نظام اسلامی در داخل و خارج باشد. طبق اصل چهارم قانون اساسی، تمام قوانین کشور باید با احکام دینی منطبق باشند، لذا باید جایی را داشته باشیم که فقهایی را در تراز جامعه دینی تربیت کند. این مدرسه بر اساس مطالبات رهبر معظم انقلاب از حوزه‌های علمیه شکل گرفته و به دنبال این است که مجتهدین آشنا به مسائل روز و مقتضیات زمان را تحویل جامعه و نظام دهد.

وی افزود: به لطف خدا حلقه‌های علمی اجتهادی در حوزه‌های تعلیم و تربیت، فقه جزا، فقه وقف، فقه اجتماع و... شکل گرفته و به تدریج بر حسب امکانات در اختیار، حلقه‌ها توسعه پیدا می‌کند. هدف‌مان این است‌ که در همه شاخه‌های علوم اسلامی، دانشمندانی را تربیت کرده و در اختیار جامعه دینی قرار دهیم. در این راستا، توجه ویژه‌ای به چالش‌های جامعه داریم. بر همین اساس، یکی از حلقه‌های فعال ما، مدرسه فقه سیاست و حکمرانی است و اساتید از مشهد، قم و شهرهای دیگر حضور پیدا کرده و مباحث علمی را دنبال می‌کنند. 

این استاد فقه سیاست با بیان اینکه یکی از چالش‌های ما مسئله حکمرانی اسلامی است، عنوان کرد: ما قوانین عالی مطابق با شریعت اسلامی داریم، اما پیاده‌سازی این قوانین نیاز به تدابیر جدید دارد. حکمرانی دارای سه مرحله سیاستگذاری، تنظیم‌گری و تصدی‌گری است. معتقدیم اگر فقیه بخواهد به صدور فتوای کلی بسنده کرده و حکم کلی شریعت را بیان کند، اقامه دین محقق نخواهد شد، لذا فقیه باید خود بر اجرای قانون نظارت کند. به علاوه مردم نیز باید به میدان آیند. وقتی می‌گوییم حکمرانی اسلامی، یعنی امام در راس جامعه باشد و رابطه‌ای مبتنی بر دلدادگی بین او و مردم شکل گیرد. وقتی امام خمینی(ره) وارد تهران شد، دیدیم چطور خیابان‌های تهران مملو از جمعیت شده بود و از معجزات انقلاب اسلامی این است که مردم را در همین مسیر نگه داشته است.

مشکانی ادامه داد: در دیدارهای عمومی با رهبر انقلاب نیز می‌بینیم که مردم چطور به ایشان ابراز ارادت می‌کنند. باید این رابطه الهی در جهت اجرا و اقامه دین بسیج شود. در تعبیر حکمرانی اسلامی می‌گوییم روش کاربست شراکتی قدرت بر پایه نظریه امامت و امت. در حکمرانی بشری این امر را نمی‌بینیم. در حقیقت در حکمرانی اسلامی، یک نخ تسبیح وجود دارد که دانه‌های پراکنده را جمع و انرژی را هم‌افزایی می‌کند. بسیج مردمی و حرکات مردم‌پایه اساس حکمرانی اسلامی است که البته باید بر محور ولایت فقیه باشد. در جنگ غزه نیز دیدیم که رژیم صهیونیستی در برابر حماس تسلیم شد، زیرا این گروه نظامی یک تشکل مردم‌پایه است. در انقلاب اسلامی نیز علی‌رغم همه فشارها، مردم ایستادگی کردند و پای انقلاب و حرکت خود ماندند و آن را به پیروزی رساندند.

وی با بیان اینکه به منظور تحقق اهداف مد نظرمان، مدرسه‌هایی را به طور فصلی برگزار می‌کنیم، گفت: سال گذشته فقه انتخابات موضوع مدرسه زمستانه بود. مدارس دیگری مانند فقه حکمرانی شکل گرفته که اساتید در آن حضور پیدا می‌کنند و طلاب در این مدرسه زمستانه حضور پیدا کرده و با اساتید گفت‌وگو می‌کنند. امیدواریم این مدرسه مانند سایر فعالیت‌ها مثمر ثمر باشد. از دانش‌آموختگان مدرسه عالی فقاهت در پژوهشگاه‌ها استفاده خواهد شد و نهایتا حاصل کار این پژوهشگاه‌ها در اختیار دستگاه‌های اجرایی قرار خواهد گرفت. از وزارتخانه‌ها تقاضا داشتیم که یک شورای فقهی تشکیل دهند و برخی نیز نسبت به این موضوع اظهار تمایل کردند. 

دبیر اجرایی مدرسه زمستانه فقه نظام سیاسی با بیان اینکه ما به استقبال هوش مصنوعی رفته و می‌دانیم که شمشیر دو لبه است، افزود: با نگاه مثبت به هوش مصنوعی نگاه می‌کنیم، اگرچه که معتقدیم باید مراقب آن باشیم. جلسات متعددی با موضوع فقه و هوش مصنوعی برگزار می‌کنیم و در حال بررسی هستیم که فقه و هوش مصنوعی چه تعاملی باهم می‌توانند داشته باشند؟ اطلاعاتی به هوش مصنوعی داده و او با پردازش، فقه را غنی می‌کند. یکی از سوال‌های اساسی این است که آیا با هوش مصنوعی می‌توان اجتهاد کرد یا نه که در حال تحقیق و تفحص بر روی آن هستیم. انحرافات هوش مصنوعی نیز دیگر موضوعی است که مورد بحث ما قرار گرفته است.

مشکانی با بیان اینکه فقه حکمرانی محوریت اصلی مدرسه زمستانه فقه نظام سیاسی است، عنوان کرد: راه‌اندازی مجله فقه حکمرانی، برنامه‌ریزی و اجرای همایش ملی فقه حکمرانی و برگزاری درس‌گفتار فقه حکمرانی با حضور اساتید حوزه مشهد و کشوری از جمله کارهای دیگر مدرسه زمستانه فقه حکمرانی است که ۱۸ تا ۲۲ بهمن برگزار شود. طلاب و اساتید این برنامه از سراسر کشور هستند و به صورت حضوری و مجازی برگزار خواهد شد. خروجی این مدرسه، فقهای آشنا به مقتضیات زمان هستند که به صورت تخصصی و از خاستگاه اجتهاد اظهارنظر می‌کنند. طول دوره مدرسه عالی فقاهتی ۴ سال است و آنچه در دوره ۴ روزه مدرسه زمستانه برگزار می‌شود، ایجاد یک آشنایی کلی است.

وی با بیان اینکه برای انجام پژوهش‌ها در فقه پزشکی نیز برنامه داریم، اظهار کرد: چند سال پیش در حوزه علمیه انجمن فقه پزشکی وجود داشت، اما منحل شد. اکنون بنا به تقاضاهایی که وجود دارد، می‌خواهیم مجددا در حوزه فقه پزشکی فعالیت کنیم. سلامت معنوی مسئله روز در فقه پزشکی است. در حال طراحی برنامه برای مدرسه فقه پزشکی هستیم و بنا داریم حتما از تجربه‌های کهن در حوزه‌های علمیه استفاده کنیم.

انتهای پیام