جنگل‌های بلوط ایلام به عنوان یکی از ارزشمندترین منابع طبیعی کشور، در سال‌های اخیر با تهدیدات مختلفی از جمله آفت لورانتوس مواجه شده است، این آفت نیمه‌انگلی با ایجاد اختلال در فرایندهای فیزیولوژیکی درختان میزبان، موجب کاهش رشد، کاهش تولید بذر و در نهایت خشکیدگی و مرگ آن‌ها می‌شود.
«عبدالرضا محمدی» دانشجوی رشته علوم زیستی جنگل در مقطع دکترا در این خصوص به ایسنا اظهار کرد: آفت لورانتوس (مخور) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده جنگل‌های بلوط ایلام شناخته می‌شود، این گیاه نیمه‌انگلی با تغذیه از شیره درختان میزبان، موجب اختلال در رشد و نمو آن‌ها و در نهایت خشکیدگی و مرگ آن‌ها می‌شود، نتایج مطالعه نشان می‌دهد که قطع فیزیکی شاخه‌های آلوده به‌عنوان اصلی‌ترین روش مبارزه با این آفت است، با توجه به اهمیت حفظ جنگل‌های بلوط، پیشنهاد می‌شود که از ظرفیت‌های مردمی و رسانه‌ای برای افزایش آگاهی عمومی و اجرای برنامه‌های کنترل این آفت بهره‌برداری شود.
وی در خصوص ویژگی‌های آفت لورانتوس گفت: لورانتوس گیاهی نیمه‌انگلی است که با ایجاد اندام مکنده به نام هاوستوریوم، مواد غذایی و آب مورد نیاز خود را از درخت میزبان دریافت می‌کند. این گیاه با ایجاد شانکر و اختلال در تعادل هورمونی درخت میزبان، موجب بروز علائمی مانند جاروک، پیچیدگی برگ‌ها و خشکیدگی شاخه‌ها می‌شود.
محمدی همچنین در زمینه نحوه انتشار این آفت خاطرنشان کرد: انتشار لورانتوس عمدتاً توسط پرندگان و باد انجام می‌شود، بذرهای این گیاه پس از عبور از دستگاه گوارش پرندگان و یا چسبیدن به پرهای آن‌ها، در نقاط مختلف درختان پخش می‌شوند، همچنین باد نیز می‌تواند بذرها را به مسافت‌های طولانی منتقل کند.
این کارشناس در خصوص راهکارهای کنترل لورانتوس نیز گفت: قطع فیزیکی شاخه‌های آلوده: این روش موثرترین روش برای کنترل لورانتوس است. در این روش، شاخه‌های آلوده به همراه حدود ۲۰-۳۰ سانتی‌متر از قسمت سالم زیرین، قطع و سوزانده می‌شوند.
محمدی اضافه کرد: استفاده از ظرفیت‌های مردمی و رسانه‌ای افزایش آگاهی عمومی در مورد آفت لورانتوس و تشویق مردم به مشارکت در برنامه‌های کنترل این آفت، نقش مهمی در موفقیت این برنامه‌ها دارد.
این دانشجوی دکترای علوم زیستی جنگل اضافه کرد: تأمین اعتبارات لازم برای اجرای برنامه‌های کنترل لورانتوس، نیاز به تامین اعتبارات کافی برای خرید تجهیزات، آموزش نیروی انسانی و پرداخت هزینه‌های اجرایی است.
وی تشریح کرد: آفت لورانتوس تهدیدی جدی برای جنگل‌های بلوط ایلام است برای مقابله با این آفت، نیاز به اجرای برنامه‌های جامع و مداوم با مشارکت مردم، دستگاه‌های اجرایی و رسانه‌ها است همچنین، تأمین اعتبارات لازم برای اجرای این برنامه‌ها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
«محمد شیرخانی» رئیس اداره حفاظت و حمایت منابع طبیعی استان ایلام نیز در این خصوص اظهار کرد: گیاه نیمه انگلی لوراندوس در سطح حدود ۲۰ درصد از جنگل‌های استان ایلام وجود دارد، در بیشتر نقاط آلودگی ضعیف و در بعضی نقاط آلودگی بیشتر است.
وی خاطرنشان کرد: روش مبارزه و کنترل آفات و بیماری های گیاهی در جنگل‌ها و مراتع توسط کمیته تخصصی گیاه پزشکی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور تعیین و جهت اجرا به ادارات کل منابع طبیعی ابلاغ می‌شود، در خصوص کنترل لورانتوس نیز در حال حاضر روش‌کنترل به‌صورت حذف فیزیکی شاخه‌های آلوده بوده و مطابق ضوابط مربوط، استفاده و به‌کارگیری هرگونه ماده شیمیایی در جنگل ممنوع است.
شیرخانی با بیان اینکه تاکنون نیز هیچ‌گونه کنترل بیولوژیک آفت لورانتوس از سوی کمیته مزبور به ادارات کل توصیه نشده است تشریح کرد: با قطع فیزیکی شاخه‌های آلوده، تا حد زیادی آلودگی کم خواهد شد اما این کار باید در چند سال و به‌صورت متوالی یک منطقه انجام شود تا نتیجه مطلوب داشته باشد.
رئیس اداره حفاظت و حمایت منابع طبیعی استان ایلام لورانتوس مهم‌ترین آفت جنگل‌های استان است، پروانه برخوار سفید بلوط نیز گونه‌ای خطرناک در سطح جنگل‌های زاگرس محسوب می‌شود که در سنوات گذشته به‌صورت لکه‌ای در وسعت ۵۰ هکتار در شهرستان بدره خسارت وارد کرد که خوشبختانه با اقدامات کنترلی این اداره‌کل و محلول پاشی ماده بیولوژیک BT کنترل شد.
انتهای ایلام
نظرات