خسرو شمسایی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا درباره تأثیر وفاق ملی بر توسعه کشور، بیان کرد: به نظر برخی از صاحب‌نظران، توسعه پایدار و همه جانبه در گرو تحقق توسعه سیاسی است. ادعای وجود بحران مشارکت و مشروعیت قبل از همه می‌تواند یک ادعای سیاسی باشد که البته برای هر دلسوزی قابل تأمل است، یعنی این احتمال وجود دارد که پرداختن به این موضوع صرفاً بدین خاطر باشد که زمینه به اجماع رسیدن نخبگان بر روی نسخه‌ای به‌ نام وفاق ملی به عنوان تنها راهکار رسیدن به همبستگی اجتماعی، البته بر بستر گفتمان لیبرال دموکراسی را فراهم می‌کند.

وی افزود: به عبارت روشن‌تر، آن‌چه که باعث می‌شود تا برخی شائبه بهره‌برداری‌های جناحی از طرح شعار وفاق ملی داشته باشند، این است که با تحقق وفاق ملی باید پیروان حداقل ۲ گفتمان کلان، همچون گفتمان اسلام ناب و گفتمان لیبرال دموکراسی و چند خرده گفتمان ذیل آن‌ها همچون اصولگرایی، اصلاح‌طلبی و فن‌سالاری به اجماع برسند.

شمسایی ادامه داد: بدون وجود یک چارچوب مبنایی روشن، تحقق اموری مثل اجماع، وحدت و وفاق امکان‌پذیر نیست. این نگرانی وجود دارد که برخی با استفاده ابزاری از این شعار به‌دنبال دور زدن گفتمان حاکم از طریق استحاله آن هستند؛ گفتمان حاکم همان گفتمان اسلام ناب محمدی(ص) است که از آن به گفتمان امامین انقلاب یا گفتمان انقلاب اسلامی نیز یاد می‌شود.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: متأسفانه، تجربه عملکرد جریان‌های سیاسی حکایت از آن دارد که بخشی از هر ۲ طیف، اعم از اصولگرا و یا اصلاح‌طلب، در مواقعی یا از گفتمان حاکم عبور یا عدول کرده‌اند و یا تن به قاعده بازی نداده‌اند و بدین شکل، نظام سیاسی را به چالش کشیده و جامعه را از حالت تعادل خارج کرده‌اند. در چنین شرایطی است که نسخه وفاق ملی برای مهار و کنترل این ۲ رفتار افراطی قابل تجویز است که البته اگر بر بستر گفتمان امامین انقلاب محقق شود، می‌تواند شفابخش بیماری افراط‌گرایی باشد.

استاد علوم سیاسی دانشگاه پیام نور شیراز با تأکید بر اینکه گفتمان حاکم می‌تواند اهداف و آرمان‌ها را تعریف کند، گفت: به منظور تحقق اهداف و آرمان‌ها است که قواعد، قوانین، خط قرمزهای بازی و ساختارها تعیین می‌شود.

شمسایی با اشاره به آیه «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» (ای اهل ایمان، صبور باشید و یک‌دیگر را به صبر و مقاومت سفارش کنید و مهیّا و مراقب کار دشمن بوده و خداترس باشید، باشد که فیروز و رستگار شوید. آل عمران/۲۰۰) بیان کرد: در گام اول، ایجاد فهم مشترک از واژه وفاق باید مدنظر قرار بگیرد. وفاق در لغت به معنای سازگاری و همکاری کردن است و در اصطلاح به معنی توافق و همدلی گسترده میان اعضای یک جامعه بر پایه گفتمان حاکم است. گام دوم، تعیین یک بستر گفتمانی برای شعار وفاق ملی است. به عبارت روشن‌تر، معنای هر عبارتی در عقبه گفتمانی آن عبارت قابل فهم است.

وی در تعریف گام سوم بیان کرد: گام سوم این است که وفاق ملی آن زمان وجاهت منطقی پیدا می‌کند که بپذیریم جامعه با رفتارهای افراط‌گرایانه برخی از جریان‌های سیاسی مواجه است؛ در واقع پذیرش وجود رفتارهای افراطی حکایت از آن دارد که برخی جریان‌ها از حدود و معیارهای گفتمان حاکم عدول و یا عبور کرده‌اند و همین امر باعث شده تا جامعه از حالت انسجام و تعادل خارج شود و اینجاست که نسخه وفاق ملی می‌تواند کارگر افتد تا جامعه را با کمترین هزینه به حالت تعادل بازگردانند.

این مدرس دانشگاه تصریح کرد: آن‌چه مسلم است، لازمه کارآمدی نظام سیاسی وجود ۲ بال حفظ اصول و دیگری با اصلاح روش‌ها می‌تواند موجبات رشد و پیشرفت جامعه را فراهم کند.

انتهای پیام