به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نخستین همایش ملی هنر در منظر اندیشه اسلامی و اندیشمندان مسلمان که در فرهنگستان هنر برگزار شد، با تأکید بر اهمیت این رویداد گفت: این همایش کار بزرگی است که باید قدر آن را بدانیم. هنر سنتی، حکمی و مدرن در ابعاد مختلفی قابل بررسی است و شامل هنرهای تجسمی، نمایشی، معماری و دیگر حوزه‌ها می‌شود. همچنین در حوزه اندیشه هنر و آثار مرتبط با آن، تاکنون پژوهش‌ها و تألیفات فراوانی منتشر شده است.
وی با اشاره به جایگاه فلسفه و فقه هنر در مطالعات اسلامی اظهار کرد: در حوزه فلسفه و فقه هنر، آثار ارزشمندی تولید شده است. برای نمونه، مباحثی درباره هنر از دیدگاه حکمت متعالیه و ابن‌سینا تاکنون بررسی و منتشر شده است. اما نکته اصلی این است که پس از دستیابی به اندیشه صحیح هنر، باید آن را در حکمرانی هنر پیاده کنیم. امروز بزرگ‌ترین خلأ، فاصله میان آشنایی با حکمت هنر و حکمرانی هنر در کشور است.
سه نوع هنر در تمدن بشری
خسروپناه در ادامه گفت: تمدن بشری سه نوع هنر را تجربه کرده است: هنر سنتی، هنر مدرن و هنر حکمی. هنر سنتی در دوران قرون وسطی در مسیحیت و همچنین در شرق آسیا و هند رایج بود. این نوع هنر مبتنی بر ایمان بود و بر عقل معاد تأکید داشت. اما در دوره مدرن، پس از رنسانس، عقل معاش جایگزین عقل معاد شد و هنر مدرن به دغدغه‌های دنیوی و کاربردی پرداخت. در این دوره، موسیقی و سینما با عقل معاش پیوند خورده‌اند و تخیل، به‌عنوان جوهره هنر، در این مسیر تغییر جهت داده است.
هنر حکمی در تمدن اسلامی
وی با اشاره به جایگاه هنر حکمی در تمدن اسلامی گفت: هنر در تمدن اسلامی مبتنی بر حکمت بوده است. از سازهای ایرانی نظیر رباب، سنتور و نی گرفته تا خوشنویسی و معماری، همگی بر اساس اصول حکمی طراحی شده‌اند. برای درک این هنر، باید حکمت موجود در قرآن را فهمید. اندیشمندان اسلامی بیشتر بر عقل معاد تأکید داشتند، درحالی‌که فقیهان عمدتاً بر عقل معاش تمرکز می‌کردند. این رویکرد باید مورد بازنگری قرار گیرد.
چالش‌های هنر امروز
خسروپناه در پایان افزود: امروز در حوزه هنر با دو مسئله جدی مواجه هستیم؛ پیوند میان هنر و حکمت و بررسی ارکان حکمرانی هنر. اگر بتوانیم هنر خود را بر پایه عقل نظری، عقل عملی، عقل معاد و ترکیب آن‌ها شکل دهیم، می‌توانیم به هنر حکمی دست یابیم. تفاوت این سه نوع هنر در منشأ تخیل آن‌هاست، نه در وجود زیبایی یا تخیل به‌تنهایی.
انتهای پیام
نظرات