ولی الله روشن، رییس سازمان جهاددانشگاهی علم و صنعت در گفت ‌وگو با ایسنا، با اشاره به پروژه قطار ملی اظهار کرد: پروژه قطار ملی در جهاد دانشگاهی در سال ۹۸ شروع شد البته در سال ۸۴ و اوایل دهه ۹۰ تحقیقات در این زمینه صورت گرفته بود و در سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری رسید.

رییس جهاددانشگاهی علم و صنعت تصریح کرد: این پروژه برای یک قطار هفت واگنه معادل یک رام تعریف شد، سیستم رانش مهم‌ترین بخش یک واگن است که وظیفه آن تامین نیروی محرکه برای هر واگن به صورت مجزاست این بخش توسط جهاددانشگاهی‌ ساخته شده است.

وی افزود: استاندارد نوع قطارهای شهری در کشور یکسان نبوده است و بسته به انتخاب شهرداری هر استان و توجه به میزان مسافر متفاوت است اما در خطوط تهران شاهد یک پیوستگی هستیم که نوع فناوری در آن یکسان است.

روشن ادامه داد: با بررسی های صورت گرفته در زمان دولت‌های گذشته، نیاز به ۲ هزار واگن احصا شد، برای تامین این واگن‌ها دو نگاه در کشور وجود داشت؛ یک نگاه تامین نیاز از خارج کشور بود و دیگری ساخت این واگن‌ها در داخل کشور بود، نگاه دوم متعلق به جهاددانشگاهی بود که بر توان داخلی تاکید داشت. 

رئیس جهاد دانشگاهی علم و صنعت بیان کرد: در مرحله اول قرار بود تجهیزات یک واگن در داخل تولید شود؛ اما سیستم پیشران به عنوان قلب یک قطار از خارج تامین شود، اما جهاددانشگاهی معتقد بود اگه این ظرفیت در داخل برای ساخت سیستم پیشران وجود داشت.

وی افزود: در همین راستا کارگروهی با معاونت علم و فناوری و با حضور جهاددانشگاهی و شرکت های دانش بنیان و شرکت های واگن سازی تشکیل شد تا بتواند قطار را وارد چرخه کند. به دلیل محدودیت در شرکت‌های تست ایمنی واگن‌های قطار در داخل کشور، برای آزمایش این واگن‌ها شرکت های خارجی از کانادا معرفی شدند؛ اما به دلیل تحریم های بین المللی و کارشکنی یکی از شرکت‌های چینی برای دریافت این پروژه، شرکت‌های غربی از ارائه این خدمات خودداری کردند.

روشن بیان کرد: با وجود محدودیت‌های فراوان یک رام قطار توانست تست ایمنی را کسب کند و بومی شد. یک شرکت لهستانی نیز استاندارد را با توجه به مدارک ارسالی تایید کرد. با این حال کارگروه و مترو تهران آماده استفاده از خط را نداشتند. قطار از ساعت ۱۱ شب تا سه صبح به صورت خالی و در مرحله دوم با استفاده از کیسه شن بارگیری و پیمایش داشت.

رئیس جهاددانشگاهی علم و صنعت بیان کرد: پس از این مراحل این قطار وارد خط تهران -پرند شد؛ اما قرار شده که در روزهای آینده وارد خط اصلی شود.

وی افزود: پس از بومی شدن قرار شد از ۲ هزار واگن مورد نیاز ۴۲۰ واگن توسط داخل تامین شود، متاسفانه مقاومت‌ها در داخل شروع شد و به بهانه فاینانس از چین، از عقد قرار داد با شرکت‌های داخلی خوداری می کردند تا اینکه سال ۱۴۰۰ با مصوبه دولت مقرر شد که حداقل ۱۰۵ واگن از داخل تامین شود و قراردادهای بعدی نیز تا رسیدن به رقم ۴۲۰ واگن ادامه یابد.

روشن بیان کرد:در مصوبه دیگری در استفاده از ظرفیت داخلی برای تامین قطارهای داخلی تاکید شد اما با تغییر دولت، شهرداری قرار داد خرید ۶۳۰ واگن را با شرکت چینی ثبت کرد. با توجه به توسعه فناوری رانش در جهاد دانشگاهی قرار شد که سیستم رانش توسط جهاد دانشگاهی آماده شود اما با مخالفت طرف چینی همراه شد و در این میان برخی از شرکت‌های داخلی نیز موانعی را ایجاد کردند که در نهایت موفق نشدند.

رئیس جهاددانشگاهی بیان کرد: در گام اول در قرارداد برای واردات ۶۳۰ واگن به داخل کشور مقرر شد جهاددانشگاهی بر وضعیت کیفیت آنها نظارت داشته باشد و بخشی از سیستم رانش در داخل کشور باشد.

وی بیان کرد: بعد از قرارداد تامین ۶۳۰ واگن، شهرداری تهران میزان خرید خود را به ۱۰۵۰ واگن رساند؛ البته به منظور حمایت از جهاددانشگاهی در قرارداد دوم جهاد را به عنوان شریک ایرانی به شرکت چینی معرفی کرد که این موضوع با مقاومت شرکت چینی همراه شد، اما در نهایت این موضوع نهایی شد. در ادامه قرار بود سه رام از قطار وارد شود؛ اما هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

روشن با بیان اینکه تقاضای تعدیل قرارداد با شهرداری از سوی جهاددانشگاهی ارائه شده، بیان کرد:در صورت تامین منابع مالی در هفته جاری به دنبال تامین ۲ رام قطار تا ابتدای سال آینده هستیم.جز مواد و متریالی که خارجی هستند و تولید آن صرفه اقتصادی ندارد، تمام تجهیزات آن در داخل تامین می شود.اگر شهرداری به تعهدات خود عمل کنند توانایی تولید این دو رام قطار را در موعد مقرر وجود دارد.

به گفته وی، به دلیل علاقه به شرکت خارجی برخی از شهرداری‌های به دنبال عقب قرارداد با شرکت‌های چینی هستند، این عدم تجمیع باعث می شود که توان شرکت‌های داخلی برای توسعه این فناوری بومی کاهش یابد. رئیس جهاددانشگاهی علم و صنعت بیان کرد:تفاوت بین قیمت ارز و ارزنیمایی باعث زیان شرکت های داخلی شده به طوری که در زمان قرار داد مبنا ارز نیمایی است اما بخشی از هزینه های شرکت با ارز آزاد تامین می شود، حذف ارز نیمایی، تامین منابع مالی، تجمیع خرید در داخل و برداشته شدن تحریم باعث توسعه شرکت‌های داخلی می شود.

وی با بیان اینکه جهاددانشگاهی تنها شرکت تولیدکننده سیستم رانش ساز در منطقه است، اظهار کرد:برخی از جذابیت‌های متعارف و غیرمتعارف شرکت های خارجی باعث ترغیب بخش‌های داخلی برای تامین کالا از خارج است در حالی که خرید از شرکت های داخلی علاوه بر افزایش اشتغال مانع خروج ارز از کشور می شود.

روشن ادامه داد: سختگیری‌های فراوانی در خصوص استاندارد وجود دارد و از سوی دیگر بدون هیچ نگرانی نسبت بازار کشور را در اختیار شرکت های خارجی قرار دادیم و شرایط برای شرکت‌های داخلی سخت شده است.

وی افزود: توانایی ساخت قطار پرسرعت در کشور وجود دارد، در خصوص قطارهای پرسرعت دو بحث وجود دارد، یک تعویض خطوط ریلی و دیگری تغییر ناوگان قطار. با توجه به وضعیت ریلی کشور توانایی افزایش سرعت قطارها تا حدود ۲۰۰ کیلومتر وجود دارد؛ اما در حال حاضر سرعت حدود ۵۰ تا ۷۵ کیلومتر بر ساعت است  با تغییر ریل می توان سرعت را به ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت رساند. درصورت تغییر واگن های قطار و حرکت به روی همین ریل مسافت تهران مشهد به ۵ ساعت کاهش خواهد یافت و در صورت تغییر ناوگان باز هم سرعت افزایش می یابد.

روشن بیان کرد: به دلیل ضعف در ناوگان و خطوط ریلی بین شهری، انتقال بار از قطار به جاده رسیده است که باعث افزایش تصادفات جاده‌ای نیز شده است، ظرفیت خوبی در داخل و خارج وجود دارد باید اراده قوی در خصوص این تغییرات وجود داشته باشد.

رئیس جهاد دانشگاهی بیان کرد: با وجود مشکلات امنیتی در عراق میزان سرمایه گذاری خارجی در آن کشور به دلیل مشوق های فراوان نسبت به ایران افزایش داشته است، بنابراین تنها بحث کمبود منابع مالی پاسخ مناسبی برای این بی انگیزه‌گی نیست.

روشن در پایان گفت: در حال حاضر مذاکراتی با شرکت‌های ترکیه و عراق و ازبکستان برای صادرات فناوری و اجرای پروژه‌های حمل و نقل صورت گرفته است حتی برای همکاری مشترک با وشرکت‌های چینی نیز آمادگی وجود دارد.

انتهای پیام