روح الله فلاح، رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی مرکز بهداشت استان قم، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: پویش ملی تغذیه سالم در سال  جاری با شعار «روغن مناسب، غذای سالم، خانواده سالم» که از ۱۷ آذرماه آغاز شده و تا ۳۰ آذر ماه ادامه دارد هدف متفاوتی را در خصوص فرهنگ مصرف روغن در جامعه نسبت به سال‌های قبل دنبال می کند؛ هدف اصلی آن تغییر نوع روغن مصرفی افراد و در حقیقت بهینه ترین نوع انتخاب روغن برای مصرف خانوار است.

وی ادامه داد: در پویش‌ها و آموزش‌های قبل که به خوبی هم انجام شد و اثرگذاری خوبی هم در سطح کشور داشته است، هدف کاهش مصرف روغن و در بطن آن تغییر نوع مصرف روغن از روغن جامد به روغن مایع بوده است که این فرهنگ‌سازی‌ها در کنار سیاست‌های مداخله‌ای دیگر مثل کاهش اسیدهای ترانس روغن‌های نباتی جامد و نیمه جامد به خوبی توانست شیب نمودار مصرف اسیدهای چرب ترانس و نیز روغن جامد و نیمه جامد در کشور را نزولی کند هرچند که به نظر می‌رسد با ایده آل هنوز فاصله داریم ولی این روند، موفقیت چشمگیری در راستای ارتقاء سلامت جامه به ارمغان آورده است.

فلاح تاکید کرد: در کل کشور سالانه حدود ۴۰۰ هزار مرگ ثبت می شود که بعد از عواملی مثل فشار خون  و قند بالا، حدود ۱۳۵ هزار مرگ مربوط به عوامل تغذیه‌ای است که حتی دو عامل اول نیز ارتباط تنگاتنگ با تغذیه دارد، لذا اهمیت اصلاح الگوی تغذیه جامعه و افزایش سطح سواد تغذیه جامعه اهمیت بالایی در کنترل و کاهش مرگ و میر در جامعه و نیز کاهش هزینه‌های  بهداشت و درمان دارا است.

وی عنوان کرد: در بین عوامل تغذیه‌ای اولین عامل، دریافت ناکافی غلات کامل است که با اجرای برنامه ترویج فرهنگ تولید و مصرف نان کامل در کشور و استان قم به عنوان استان پیشرو در این مبحث، درصدد رفع این مشکل در راستای افزایش دریافت غلات کامل گام‌های خوبی برداشته شده است.

فلاح گفت: دومین عامل تغذیه‌ای که مورد غفلت واقع شده و کمتر کسی از آن اطلاع دارد و همچنین کمترین کار در راستای رفع آن انجام شده، دریافت ناکافی اسیدهای چرب امگا ۳ است که منبع اصلی آن غذاهایی با منابع دریایی مثل ماهی است که متاسفانه سرانه مصرف آن در کشور به دلایل گوناگون بسیار پایین است، از دیگر منابع آن مغزهایی مثل گردو و گیاهانی مثل خرفه و نیز برخی روغن‌های خوراکی است که به نظر می‌رسد سیاستی که می‌تواند مشکل کمبود دریافت اسیدهای چرب امگا ۳ را در جامعه برطرف کند، تغییر نوع روغن مصرفی خانوار است.

وی با بیان اینکه به طور کلی در سطح جامعه ۴ نوع روغن جامد و نیمه جامد، مایع، زیتون و روغن سرخ کردنی وجود دارد، اظهار کرد: روغن‌های جامد و نیمه جامد بدترین نوع روغن مصرفی است، هم دارای اسیدهای چرب اشباع بالا و هم اسیدهای چرب ترانس هستند که از عوامل اصلی بیماری‌های قلبی- عروقی و سکته‌های قلبی بوده و لذا از عوامل اصلی ابتلاء به بیماری‌های غیر واگیر و مرگ و میر ناشی از آن‌ها است لذا توصیه می‌شود خانواده مصرف آن را بسیار محدود و در بهترین حالت حذف کنند.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی مرکز بهداشت استان قم یادآور شد: در مورد روغن‌هایی مثل روغن حیوانی، کرمانشاهی، زرد، کره، مارگارین هم چون منشا حیوانی دارند اسیدهای چرب اشباع بالایی دارند و توصیه این است که در افراد سالم حداکثر ۱۰ درصد از روغن مصرفی از آن‌ها باشد.

روغن‌های مایع بهترین نوع مصرف برای خانواده

وی ادامه داد: روغن‌های مایع از بهترین نوع روغن‌های مصرفی برای خانواده هستند که چون منشا گیاهی دارند، اسید چرب اشباع ندارند و نیز اسیدهای چرب ترانس آن‌ها هم نزدیک صفر بوده و تامین کننده اسیدهای چرب ضروری بدن مثل امگا ۳، امگا ۶ و امگا ۹ هستند.

فلاح یادآور شد: در بازار ایران انواع مختلفی از روغن‌های مایع وجود دارد روغن‌هایی مثل روغن زیتون، آفتابگردان، ذرت، کلزا یا کانولا، هسته انگور، کنجد، سویا، مخلوط و سبوس برنج. که بیشترین فراوانی را روغن‌های آفتابگردان و ذرت و سپس به ترتیب کنجد، کانولا یا کلزا و روغن زیتون دارند.

وی اضافه کرد: نکته‌ای که وجود دارد این است که نسبت دریافت اسیدهای چرب امگا۶ به امگا ۳ باید حداکثر ۲ تا ۳ برابر باشد تا فرد بتواند حداکثر بهره را از مصرف روغن داشته باشد. چون دریافت بالای امگا ۶ در درازمدت باعث افزایش فرایندهای التهابی در بدن می‌شود که می‌تواند برای سلامتی فرد مشکل ساز باشد.

فلاح افزود: نسبت ترکیب امگا ۶ به امگا ۳، در روغن زیتون و کانولا یا کلزا به حد عالی وجود دارد. از آنجا که روغن زیتون گران قیمت است و امکان تقلب در آن  بالاست اقتصادی ترین نوع روغن که هم ترکیبات روغن زیتون را دارا است و هم تامین کننده خوب اسیدهای چرب امگا۳ است روغن کلزا است.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی مرکز بهداشت استان قم گفت: هدف اصلی پویش ملی تغذیه در سال جاری این است که از بین روغن‌های مایع که برای مصرف ارجحیت فراوانی بر روغن‌های جامد و نیمه جامد دارند، فرهنگ مصرف روغن کانولا یا کلزا ترویج شود تا از این طریق دریافت کم اسیدهای چرب امگا۳ که از عوامل اصلی مرگ و بیماری‌های غیر واگیر در جامعه است، افزایش یابد.

وی ادامه داد: هرچند که ما مصرف روغن‌هایی مثل ذرت، آفتابگردان و کنجد را نفی نمی‌کنیم بلکه بیان می‌کنیم آن‌ها به تنهایی نمی‌توانند تامین کننده خوبی برای دریافت اسید چرب امگا ۳ باشند لذا در کنار آن باید حتما روغن زیتون مصرف شود، در صورتی که با مصرف روغن کانولا همه فواید به میزان کافی در ختیار فرد قرار می‌گیرد.

فلاح یادآور شد: نکته دیگر اینکه مصرف تنهای روغن زیتون هم نمی‌تواند اسیدهای چرب امگا ۶ و امگا ۹ را به خوبی تامین کند و افرادی که فقط از روغن زیتون استفاده می‌کنند حتما دقت داشته باشند که در کنار آن از دیگر روغن‌های مایع هم استفاده کنند و اینکه روغن زیتون و دیگر روغن‌های مایع برای سرخ کردن مناسب نیستند و برای سرخ کردن عمیق مواد غذایی باید حتما از روغن‌های مخصوص سرخ کردنی استفاده شود.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی در پایان تاکید کرد: بعد از منابع دریایی که منبع اصلی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند روغن‌های زیتون، کانولا یا کلزا، روغن مخلوط و سویا به ترتیب از منابع خوب تامین اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که توصیه می‌شود افراد از آن‌ها برای مصرف در خانواده و طبخ غذا استفاده نمایند و مصرف روغن‌های جامد و نیمه جامد را به حداقل ممکن برسانند.

انتهای پیام