روستای ده بالا یکی از زیباترین مناطق ییلاقی استان یزد است که در دامنههای سرسبز کوه شیرکوه و در فاصله ۵۰ کیلومتری از شهر یزد قرار دارد.
این روستا به دلیل برخورداری از طبیعت بینظیر، باغهای سرسبز و گلستانهای گل محمدی، به نگین سبز کویر یزد شهرت یافته و مقصدی محبوب برای گردشگران و طبیعتدوستان به شمار میآید.
رودخانهای دائمی از میان ده بالا عبور میکند که سرچشمه آن از برف و باران ارتفاعات شیرکوه است. این رودخانه، علاوه بر تأمین آب مورد نیاز باغها و گلستانها، سرسبزی و طراوت دائمی منطقه را تضمین کرده است.
آبوهوای معتدل و کوهستانی این روستا، بهویژه در فصول بهار و تابستان، فضایی دلپذیر و آرامشبخش برای ساکنان و بازدیدکنندگان فراهم میآورد و آن را به مکانی ایدهآل برای استراحت و تفریح تبدیل کرده است.
طبیعت دهبالا مملو از گیاهان دارویی و خوراکی متنوع است که هر گوشه از آن را به چشماندازی جذاب و دلانگیز تبدیل کردهاند.
در این منطقه گلها و گیاهانی مانند گل بنفشه وحشی، گل محمدی، آلاله وحشی، گل زنبق، گل نسترن صورتی، استوخودوس، گل ختمی، گلپر، دماسبی، انغوزه، پرسیاوشان، گون، آویشن و شکرتیغال یافت میشوند.
این تنوع گیاهی، علاوه بر ایجاد زیبایی منحصربهفرد، خواص درمانی و کاربردهای متنوعی نیز دارد که توجه علاقهمندان به گیاهان دارویی را جلب میکند.
ده بالا همچنین از جاذبههای طبیعی منحصربهفردی مانند چشمههای زلال، باغهای سرسبز و ارتفاعات دیدنی برخوردار است. مسیرهای پیادهروی و کوهنوردی در دامنههای شیرکوه، فرصت مناسبی برای عاشقان طبیعت و ماجراجویان فراهم کرده است. شبهای این روستا نیز با آسمانی پرستاره و هوایی خنک، تجربهای دلنشین از آرامش طبیعت را به همراه دارد.
ده بالا با وجود این همه زیبایی و امکانات طبیعی، نهتنها پناهگاهی برای فرار از گرمای تابستان کویر است، بلکه مقصدی مناسب برای استراحت، لذت بردن از طبیعت بکر و تجربه زندگی آرام در دل کوهستان به شمار میآید.
چندی پیش یک گزارش ویدیویی مردمی در فضای مجازی منتشر شده که حاکی از تخریب پنج هزار مترمربع از دامنههای طبیعی و ارزشمند یکی از بکرترین مناطق کوهستانی ده بالا دارد.
گزارشگر این ویدیو عنوان میکند: این منطقه که از جاذبههای مهم گردشگری و زیستمحیطی استان یزد به شمار میرود، به بهانه ساخت برجی دیدبانی با زیربنایی تنها ۱۰۰ تا ۱۵۰ متر مربع، دستخوش تغییرات گستردهای شده است.
وی اضافه میکند: براساس اطلاعات موجود، اجرای این طرح مستلزم ساخت جادهای به طول بیش از دو هزار متر در دل کوه است که خطرات زیستمحیطی جدی به همراه خواهد داشت.
به گفتهی این گزارشگر، این اقدام در شرایطی انجام میشود که اهالی محلی به شدت با واگذاری زمینهای منطقه به این طرح مخالفند و خواستار بررسی کارشناسانه و شفافسازی در خصوص ضرورت چنین طرحهایی هستند.
مسئولان مربوطه اداره کل حفاظت محیط زیست یزد در پی انتشار خبرهایی پیرامون تخریب گسترده دامنههای بکر منطقه ده بالا، در راستای تنویر افکار عمومی توضیحاتی را ارائه دادند که به این شرح است: «پناهگاه حیات وحش شیرکوه، یکی از ارزشمندترین مناطق زیستمحیطی استان و فلات مرکزی ایران، محل زیست گونههای مهم جانوری و گیاهی است که نیازمند حفاظت ویژهای است. زیستگاههای منطقه ده بالا و ارتفاعات آن نیز به دلیل جمعیت ارزشمند گونههای موجود، به عنوان محدودهای امن در این پناهگاه شناخته میشوند.
در همین راستا و بر اساس طرح حفاظتی منطقه، پس از انجام بررسیهای کارشناسی و در نظر گرفتن پروتکلهای مکانیابی، زمینی در منطقه «دوچنار» ده بالا با طی مراحل قانونی از سوی اداره منابع طبیعی به اداره محیط زیست شهرستان برای ایجاد پاسگاه محیطبانی واگذار شده است.
لازم به ذکر است که پاسگاههای محیطبانی، به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در حفاظت از مناطق زیستمحیطی، باید بهگونهای طراحی شوند که تمامی نیازهای حفاظتی و امنیتی منطقه را پوشش دهند. پاسگاه جدید نیز مطابق با ضوابط قانونی و با رعایت تمامی ملاحظات زیستمحیطی ایجاد خواهد شد و رفع نیازهای حفاظتی پناهگاه را بهبود خواهد بخشید.»
این اداره ضمن تأکید بر رعایت اصول قانونی در تمامی مراحل، شایعات منتشرشده مبنی بر تخریب گسترده و بیرویه در منطقه را رد و اعلام کرده که اجرای این طرح، به هیچ وجه تهدیدی برای زیستگاههای منطقه نخواهد بود و از مردم و جوامع محلی نیز انتظار میرود با مشارکت مؤثر، در حفاظت از این زیستگاه ارزشمند همکاری کنند.
در همین رابطه، «مهدی زارع خورمیزی» رییس اداره محیطزیست شهرستان تفت در گفتوگو با ایسنا ضمن بیان این که پاسگاههای محیطبانی نقش کلیدی در حفاظت از محیط زیست ایفا میکنند، گفت: این پاسگاهها محل استقرار محیطبانان و تجهیزات آنها هستند و باید امکاناتی نظیر اتاق نگهداری اسلحه، انبار تجهیزات، انبار علوفه، پارکینگ وسایل نقلیه و سایر سازههای ضروری را داشته باشند.
وی با اشاره به اهمیت مکانیابی دقیق پاسگاههای محیطبانی ادامه داد: مکان احداث این پاسگاه باید بهگونهای انتخاب شود که محیطبانان اشراف کافی بر منطقه داشته باشند و بتوانند نظارت مؤثری بر رفتوآمدها و وضعیت زیستگاهها داشته باشند.
زارع خورمیزی با اشاره به این که منطقه شیرکوه یکی از غنیترین زیستگاههای فلات مرکزی ایران است و به دلیل تنوع بالای گونههای گیاهی و جانوری، اهمیت ویژهای دارد، تصریح کرد: محدودههای دهبالا و طزرجان بهعنوان بخشهایی کلیدی از این زیستگاه شناخته میشوند.
رییس محیط زیست تفت تاکید کرد: این مناطق به دلیل غنای زیستی بالا، از اولویتهای حفاظتی ما هستند و در همین راستا زمین مناسبی برای ایجاد پاسگاه در این منطقه شناسایی و پس از طی مراحل قانونی به محیطبانی واگذار شده است.
وی با تأکید بر حفاظت از محیط زیست در فرایند اجرای این طرح، خاطرنشان کرد: هدف فعلی ما، احداث این پاسگاه با حداقل تخریب محیط زیست بوده و تمام تلاش ما بر این است که این طرح، مطابق با پروتکلهای حفاظتی و با کمترین آسیب به اکوسیستم طبیعی منطقه پیش برود.
زارع خورمیزی در پایان گفت: با ایجاد این پاسگاه محیطبانی، پوشش حفاظتی در منطقه شیرکوه بهبود خواهد یافت و گام بزرگی در راستای حفظ تنوع زیستی و حفاظت از زیستگاههای این منطقه ارزشمند برداشته میشود.
انتهای پیام
نظرات