هفته فرهنگی اراک، در ساعات اولیه صبح ۲۸ مهرماه با نواختن زنگ هفته فرهنگی این شهر در مدرسه صمصامیه بیات افتتاح شد، این مدرسه که در سال ۱۳۲۳ توسط حاج ذوالفقار خان صمصام الملک بیات ایجاد شد از نمادهای هویتی این شهر محسوب می شود و قطعا نواختن زنگ هفته فرهنگی این شهر در این مدرسه، اقدام زیبا و پرمفهومی است.

زنگ را در هر مدرسه ای باید سر ساعت نواخت، این یک قانون است، حالا چه زنگ برای برنامه صبحگاهی مدرسه و راهی کردن بچه ها به کلاس های درس باشد چه برای آغاز هفته ای که قرار است بر فرهنگ تاکید کند و وقت شناسی و احترام به میزبان از تاکیدات فرهنگی است که متاسفانه برخی مسئولین مهمان در این برنامه آنرا وقعی ننهادند و در نهایت این زنگ فرهنگی به دلیل تاخیر بسیار آقایان مسئول، با بیش از یک ساعت تاخیر نواخته شد!

با توجه به اینکه انتظار می رود نواختن زنگ‌ هفته فرهنگی اراک، نشانه مهم آغاز یک هفته پر از برنامه های رنگارنگ و پرشور و نشاط  باشد، پس نباید خود از این ویژگی بی بهره یا کم بهره باشد، پس حضور مهمانان و سخنرانان ارزنده، مشارکت پرشور شهروندان که می توانست تبلیغ بسیار خوبی برای این هفته و اطلاع رسانی توسط مردم در میان شهروندان باشد و اجرای برنامه های شاخص نیز انتظار می رفت ولی خالی بودن بیش از نیمی از صندلی‌ها و سخنرانی‌هایی با حرف‌های تکراری را در این افتتاحیه شاهد بودیم.

نکته مهم‌تر اینکه اگر قرار بود این زنگ بدون حضور دانش آموزان مدرسه صمصامیه بیات نواخته شود پس چه لزومی داشت که این برنامه در یک مدرسه برگزار شود، بی شک در اراک نمادهای هویتی زیاد دیگری هست که بتوان آئین نمادین افتتاح را با زنگ یا بدون زنگ در آنها برگزار کرد و دانش آموزان نیز مجبور نمی شدند بیش از دو ساعت صدای بلند موسیقی و سخنرانی ها را در کلاس درس تحمل کنند. از سوی دیگر، انرژی مثبت حضور آنها هم حال مراسم را بهتر می کرد، هم صندلی های خالی را پر می کرد و هم ذهن آنان را نسبت به هویت شهرشان حساس و چه بسا برای انس بیشتر با شهرشان مشتاق می کرد.

۲۸ مهر ماه سالروز به صدارت رسیدن امیرکبیر و بهانه انتخاب این روز به عنوان روز اراک است و به همین مناسبت در عصر روز نخست هفته فرهنگی اراک، برنامه‌ای با موضوع شخصیت شناسی و اقدامات امیرکبیر در مجموعه پروین اعتصامی اراک برگزار شد.  

برگزاری چنین برنامه‌ای به منظور پرداختن به شخصیت بزرگی مثل امیرکبیر که او هم از نمادهای ویژه هویتی اراک و کشور و از شخصیت های بسیار تاثیرگذار و مهم سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران بوده و ابعاد شخصیتی، عملکردی و هویتی او می تواند مبنای مطالعات، میزگردها، نشست ها و سخنرانی های بسیار زیاد و بسیار جذاب و تاثیرگذار باشد، قطعا ضروری و اختصاص یک برنامه ویژه در اولین روز هفته فرهنگی اراک به این شخصیت بزرگ اقدامی شایسته و قابل تقدیر است، اما همچون تمامی برنامه ها از این برنامه نیز کیفیتی بیش از آنچه دیدیم انتظار می رفت و مدیریت زمان، کمترین انتظار بود ولی یکی از سخنرانان برنامه اظهار کرد چون فردی دانشگاهی است، می‌تواند هرچقدر که می‌خواهد صحبت کند و اینطور شد که این برنامه قریب به چهار ساعت به طول انجامید و نیمی از مهمانان در حین مراسم، سالن را ترک کردند.

در این برنامه نیز همانند صبح، موسیقی لری نواخته شد در حالی که اراک نیز همچون دیگر نقاط ایران برخوردار از تنوع قومیتی است و اقوام دیگری نیز در اراک زندگی می کنند و شاید می شد تا حد امکان هنرنمایی متنوعی را با محوریت اقوام مختلف مثل ترک ها و فارس ها در بخش موسیقی برنامه های روز اراک شاهد باشیم.

در این برنامه همچنین از فوتبالیست‌های لرستانی و گیلانی که در کلاس مربیگری که در مجاورت سالن همایش حضور داشتند، جهت حضور در مراسم دعوت شد تا از آنها تجلیل شود! هرچند اینکار شاید نوعی مهمان نوازی تعبیر شود اما برخی، آنرا بی مورد دانسته و عقیده داشتند اگر تجلیلی حتی خارج از برنامه در روز اراک صورت می گیرد باید به جوانان موفق اراک اختصاص یابد که هم انگیزه بخش است و هم امکانی برای معرفی آنها به اقشار مختلف مردم.

از مراسم‌های روز نخست که بگذریم، یکی از اقدامات خوب مدیریت شهری در هفته فرهنگی اراک، برپایی نمایشگاه کتاب و هنرهای تجسمی در پیاده راه امیرکبیر واقع در مرکز شهر اراک بود. با وجود اینکه کیفیت برگزاری نمایشگاه کتاب و سطح کتاب‌های عرضه شده در آن، در حد انتظار نبود ولی به نمایش در آمدن آثار هنرمندان بومی عرصه هنرهای تجسمی در یک نمایشگاه خیابانی در مرکز شهر، ایده ای بسیار جذاب و در نوع خود کم سابقه بود.

مطمئنا گل سر سبد برنامه‌های هفته فرهنگی اراک، برگزاری جشنواره‌های موسیقی و تئاتر بود که با حضور پرشور مردم همراه شد و روح آنان را از شور و نشاط سیراب کرد.

در جریان برگزاری جشنواره موسیقی، ایده بسیار زیبا و جالبی اجرا شد به این شکل که به مدت هفت شب، هفت دستگاه موسیقی سنتی معرفی و قطعاتی در هر دستگاه نواخته شد و در جشنواره تئاتر نیز هنرمندان عرصه نمایش استان مرکزی در صحنه و خیابان، به رقابت با یکدیگر پرداختند. برگزاری جشنواره‌های موسیقی و تئاتر با این سطح کیفی و کمی در استان مرکزی و شهر اراک کم سابقه و حتی شاید بی‌سابقه بود.

یک روز پیش از آغاز جشنواره تئاتر، مجموعه تئاتر شهر اراک به جهت میزبانی از این جشنواره، افتتاح شد. با توجه به اینکه تعداد زیادی از بزرگان تئاتر و نمایش ایران، متعلق به شهر اراک هستند، شایسته بود که تعدادی از آنها حداقل به بهانه هفته فرهنگی این شهر به این مراسم دعوت می‌شدند ولی هیچیک از آنها در مراسم حاضر نبودند و فقط میرطاهر مظلومی که هنرمندی ارزشمند، اما غیر اراکی است برای افتتاح این مجموعه به اراک دعوت شد.

در طول هفته فرهنگی، جشنواره و رقابت عکاسی با موضوع شهر اراک نیز برگزار شد ولی در کمال تعجب، عکاسان برجسته شهر اراک و استان مرکزی که جوایز متعددی در جشنواره‌های کشوری و بین المللی کسب کرده‌اند، جایی در میان برگزیدگان این رقابت نداشتند و در اقدامی سوال‌برانگیز، آثار منتخب برگزیدگان جشنواره نیز به نمایش گذاشته نشد تا به طور کلی برگزاری این رقابت و آثار افراد برگزیده در هاله ای از ابهام فرو رود.

فرش یکی از نمادهای مهم هویتی اراک است و هنرمندان و صنعتگران این عرصه از ارزش و اهمیت ویژه ای برخوردارند، گرچه این هنرصنعت تماما ایرانی ارزشمند، در اراک از جایگاه گذشته خود فاصله گرفته است، اما نمی توان از اراک نام برد اما از فرش این خطه که روزگاری با دسته گل ها، ماهی ها، بته جقه ها و ... و رنگ های قرمز و «دوغی» یگانه اش یکه تاز بازارهای اروپایی و آمریکایی بود یاد نکرد و خوشبختانه این مهم از دید برنامه ریزان این هفته دور نمانده بود و سازمان‌های مردم‌نهاد فرهنگی و هنرمندان حوزه صنایع دستی‌ و فعالان گردشگری نیز نقش پررنگی در برگزاری رویدادهایی در راستای توجه به فرش اراک و معماری بازار تاریخی اراک داشتند.

اتوبوس هنر و اتوبوس گردشگری نیز ایده‌های خوبی بودند ولی برای استقبال بیشتر شهروندان، تبلیغات بیشتری لازم بود.

همکاری شهرداری اراک با انجمن‌های هنری مختلف، حمایت از آنها در برگزاری برنامه‌های هنری، برگزاری کارگاه یک روزه هنرهای تجسمی و ایجاد رقابت بین هنرمندان، اقداماتی در خور تحسینی بود که در این هفته انجام شد.

اراک به شدت نیازمند توسعه فضاهای ورزشی و فرهنگی است و در هفته فرهنگی این شهر، مجتمع‌ فرهنگی و خدماتی کوی امام علی(ع) و چند زمین ورزشی افتتاح شد که می تواند گامی در جهت بالا بردن سطح رفاه و نشاط اجتماعی شهروندان باشد. همچنین در همین راستا کلنگ‌زنی‌ پروژه‌های پارک آبی، هایپرمال، مجتمع تفریحی و خدماتی و بازی‌های هیجانی در منطقه گردشگری گردو و پارک مخصوص کودکان مبتلا به اوتیسم را نیز شاهد بودیم.

این کلنگ زنی‌ها نویدبخش آغاز توسعه امکانات تفریحی، گردشگری و خدماتی در اراک است به شرطی که این کلنگ‌ها مثل کلنگ برخی پروژه‌های تاریخی ناتمام و نیمه تمام، چند ده سال در این شهر بر زمین نمانند و بویژه پروژه های تفریحی که اراک به شدت نیازمند آنهاست به سرعت به سرانجام برسند و سرعت موتور حرکت دیگر پروژه های تفریحی نیز افزایش یابد.

در طول هفته فرهنگی اراک، نشست‌های هنری و ادبی، رویدادهایی رونمایی از کتاب‌های نویسندگان اراکی، شب شعر طنز و نمایشگاه خوشنویسی و آیین‌های متعددی برای تجلیل از فعالان و پیشکسوتان عکاسی، ادبی، اجتماعی و فرهنگی برگزار شد که برآیند آنها نمایانگر تلاش برگزارکنندگان در حرکت در مسیر محور فرهنگی و هویتی این هفته بود.

هفته فرهنگی اراک آنگونه که مسئولان گفتند با برگزاری ۴۰ رخداد و ۱۵۰ برنامه به پایان رسید، البته مسئولین شهری و استانی پیش از آغاز این هفته، از برگزاری جشن بزرگ اختتامیه در ورزشگاه ۱۵ هزار نفری اراک با اجرای هنرمندان کشوری سخنانی گفته بودند، ولی این جشن برگزار نشد و جای خالی یک مراسم اختتامیه مناسب با هفته فرهنگی اراک حس شد.

چه بخواهیم، چه نخواهیم اراک شهری صنعتی با صدها صنعت کوچک و بزرگ است که در روح و جان این کلانشهر ریشه دوانده اند پس بد نبود اگر در هفته فرهنگی این شهر بر لزوم نقش آفرینی صنایع در رشد و توسعه زیرساخت های فرهنگی این شهر تاکید و در مسیر آشتی دادن صنعت و فرهنگ در این شهر رویدادهایی برگزار و قدم هایی برداشته می شد.

در مجموع، برگزاری هفته فرهنگی هر شهر به خودی خود اقدامی شایسته بویژه در مسیر تقویت حس تعلق شهروندان به شهرشان است. برنامه های هفته فرهنگی امسال اراک بهتر از گذشته بود، اما به لحاظ کیفیت برگزاری، مطمئنا جای کار بیشتری داشت و قطعا نکات بسیاری هست که در این مجال به آنها اشاره نشد ولی در نهایت امید است در هفته‌های فرهنگی سالیان بعد، نقاط ضعف برنامه‌های امسال به خوبی شناسایی و مرتفع شده و شاهد برنامه‌هایی در خور و شأن نام و تاریخ اراک باشیم.

انتهای پیام