سینما بستر شکوفایی و رشد تفکر و اندیشه است و از طرفی دستخوش سیاستهای داخلی و خارجی کشور که برای هرچه بهتر شدن، حمایت متولیان این حوزه، اهالی هنر و جامعه را میطلبد. عوامل فیلم کوتاه «هلیوس» با حضور در تحریریه ایسنا به سوالات ما در خصوص سینما پاسخ دادند که بخشی از گفتوگوی آنها را به بهانه روز سینما در ادامه میخوانید.
مجید صداقت، فیلمنامه نویس و کارگردان مشهدی اظهار کرد: آموزش وظیفه دولتهاست؛ استراتژی آموزشی یک کشور را دولت، حکومت و سیاستمداران آن تعیین میکنند. مدیریت سلیقه در سینما و جهت دادن به آن هم دقیقا در گستره مفهوم آموزش قرار میگیرد و بسیار اهمیت دارد چراکه جریانات اجتماعی را شکل میدهد. در حوزه فرهنگ و هنر و به ویژه سینما این مسئله بسیار مهم است که چگونه باید سلایق را مدیریت کرد.
وی اضافه کرد: مخاطب برای سرگرمی به سینما میآید اما وجه دیگری نیز وجود دارد، سینما یک وسیله بیانی است، سینما یک فرصت آموختن است، فرصت انتقال تجربه و فرهنگ است. ما چه قدر تلاش کردهایم که مفاهیم عمیق اجتماعی و فلسفی را به کمک سینما به مردم ومخاطب منتقل کنیم؟ برای این مسئله، سیاستگزار باید برنامهریزی کند و در برخی اوقات واقعا از دست هنرمند و خالق اثر خارج میشود. ما نمیتوانیم آن بخشهایی را که محل حظ مخاطب است از او بگیریم، این لازمه سینماست اما اینکه وجوه دیگر را قوت ببخشیم که همپای هم پیش بروند وظیفه سیاستگزار است. او باید فرصت این کار را فراهم کند و البته این فرصت باید به میزان یکسان در اختیار اهالی سینما قرار گیرد. اگر توزیع برابری فرصتها درست اتفاق بیافتد، همترازی ایجاد میشود که باعث میشود همه چیز یکسان با هم رشد کنند و این همترازی سنگ بنای توسعه پایدار در این حوزه است.
صداقت خاطرنشان کرد: ما در مشهد در حوزههایی مانند ادبیات و داستاننویسی، ترجمه، عکس، موسیقی غیره خیلی خوب عمل کردهایم و میتوان گفت که تولیدکننده فرهنگی خوبی بودهایم، اما در مورد اینکه بتوانیم همه این ظرفیت را خوب نگهداری کرده باشیم، باید بگویم خیر. متاسفانه خروج به سمت پایتخت همیشه وجود دارد و این مورد نیز به واسطه سیاستگذاریهای غلط است که در نهایت همه را به مرکز میکشاند.
وی ادامه داد: به عقیده من سرگرمی که در شعار سینما آن را میشنویم به این معنا میتواند باشد که شما یک قصه خوب بیان میکنید و در لایههای زیرین این قصه سرگرم کننده، مخاطب و بیننده را آرام آرام به یک کاتارسیس (تزکیه روحی) میرسانید و او را پله پله به لحاظ معنوی، فرهنگی و اندیشهای به بالا میکشانید.
وی افزود: شاید این سینما مخاطب را با بخنداند، اما او را سبکبال از سینما به بیرون هدایت نمیکند. فیلم باید بتواند هم زمان با سرگرمکننده بودن یک معنا و مفهوم و کاتارسیسی را نیز به مخاطب اضافه کند، چراکه از درون این لذتجویی ذهنی و روانی چیزهای زیادی به دست میآید؛ این یعنی سرگرمی، یعنی وقتی از سینما بیرون میآیید همچنان به آنچه دریافت کردهاید فکر میکنید و چیزهایی در ناخودآگاه شما نشسته و شاید از آن در زندگی شخصی خودتان نیز استفاده کنید.
توزیع سرمایه در سینما به درستی انجام نگرفته است
صداقت گفت: توزیع سرمایه در سینما به درستی انجام نشده است. دستمزد فیلمنامه امروز خیلی کم است حتی نسبت به کارگردانی و با اینکه بنمایه یک اثر سینمایی را یک فیلمنامهنویس پایهریزی میکند اما پاسخ خوبی در حوزه سرمایه نمیگیرد.
وی ادامه داد: سرمایهگزار در سینما هم به سود و ضرر فکر میکند چراکه از جریان سرمایه باید به سود بیاندیشد و این حق اوست. بخش اصلی داستان در تولید فیلم، سرمایه است. سینما در همه جای دنیا هنر پرخرجی است، در سینمای ما نیز یاری از سوی سیاستگذاران این حوزه میتواند به کمتر کردن مشکلات سینماگران کمک کنند خصوصا در مورد فیلمهای کوتاه که بازگشت سرمایه در آنها بسیار کمک است و نیاز به توجه بیشتر و آفرهای ویژه دارند.
این کارگردان مشهدی عنوان کرد: نکته بعدی درباره حوزه فقر فیلمنامه در ایران این است که کتابهای تخصصی در این زمینه خیلی دیر وارد کشور ما شد و یکی از افرادی که خوب است از او یاد کنیم محمد گذرآبادی است که کتابهای خوبی را در آغاز دهه ۹۰ انتخاب، ترجمه و روانه بازار این حوزه کرد. وجود کارگاههای تخصصی و گروهی در این زمینه نیز بسیار تأثیرگذار است که متاسفانه در کشور خیلی مورد بیمهری قرار گرفته است.
کار گروهی در سینمای ایران بازخورد خوبی داشته است
سارا طالبیان، کارگردان فیلم کوتاه «هلیوس» در ادامه گفت: کار گروهی در سینمای جهان همیشه بازخورد بهتری داشته است، اما این اتفاق در ایران کمتر به چشم میخورد. مردم ما درباره کار گروهی چه در کار، چه در هنر و چه در ورزش گارد دارند و در حوزه سینما هم برای دستیابی به نتایج بهتر، دقیقا کار گروهی باید رخ دهد.
وی اضافه کرد: همان طور که یک ساختمان از ساخت بخشهای مختلفی به وجود میآید، یک فیلمنامه نیز از لایههای مختلفی مثل طرح اولیه، پلات اصلی، دیالوگ و غیره شکل میگیرد که در این روند، انجام کار گروهی نتایج بهتری به وجود میآورد. مخصوصا هنگامی که فیلمنامهنویس خانم و آقا در کنار یکدیگر کار را پیش میبرند، از آن جهت که هر کدام به جهان اطراف خود از زاویه متفاوتی نگاه میکنند، میتواند نتایج بهتری به دنبال داشته باشد. البته این نکته هم مهم است که وقتی قرار است کار گروهی را شروع کنید، نباید با پارتنر کاری خود، خیلی همفکر باشید چون در این صورت فقط یکدیگر را تایید میکنید و اتفاق خاصی نمیافتد. همگرایی و همفکری خوب است اما داشتن نظرات متفاوت میتوانند به بهبود نتیجه کار کمک کند.
طالبیان خاطرنشان کرد: بسیاری از فیلمسازان جوان ما فکر میکنند تنها با دیدن فیلم میتوانند فیلمنامههای خوبی بنویسند و آن را تولید کنند. آیا کسی که موسیقی کار میکند بدون اینکه چندین ساعت در روز به تمرین بپردازد، میتواند یک قطعه جدید را به خوبی بنوازد؟ یکی از استادان من در دانشگاه حرف خوبی میزد، او به ما میگفت «مگر ماشین بدون بنزین میتواند حرکت کند که فیلمنامهنویس بدون مطالعه بتواند بنویسد» با این روش قصهها و روایتهای خوب تمام میشوند. باید قصه زیاد بخوانید تا بتوانید فیلمنامه خوب بنویسید.
وی ادامه داد: اگر کتابهای تاریخ سینما را مطالعه کنیم، متوجه میشویم که سینما یک رسالت و هدف عمده داشته و آن سرگرم کردن مردم بوده است و این زیاد هم بد نیست. در نهایت ما میخواهیم فیلمی بسازیم که مخاطب لحظاتی را فارغ از تمام افکار و مشغلههای روزمره، سرگرم شود. البته که این سرگرمی این روزها خیلی گران تمام میشود. ما باید بتوانیم در فیلمها، خوب قصه بگوییم، مخصوصا برای مردم کشورمان که رابطه عمیق و دیرینه با قصه دارند و این همان چیزی است که ایجاد سرگرمی میکند.
انتهای پیام
نظرات