به گزارش ایسنا، تجاری‌سازی تحقیقات علمی، فرآیندی پیچیده و چند مرحله‌ای است که از ایده‌پردازی تا بازاریابی موفق ادامه دارد. این فرآیند شامل تحقیق و توسعه، انتقال فناوری و همکاری نزدیک میان دولت، دانشگاه‌ها، صنایع و سرمایه‌گذاران است. اگرچه یک ایده نوآورانه می‌تواند جذاب به نظر برسد، اما تا زمانی که به مرحله تجاری‌سازی نرسد و در بازار پذیرفته نشود، نمی‌تواند به ارزش اقتصادی تبدیل شود. تجاری‌سازی تحقیقات علوم انسانی می‌تواند اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی را تسریع بخشد و باعث افزایش درآمد سرانه و تولید ناخالص داخلی شود.
تجاری‌سازی نتایج تحقیقات علوم انسانی علاوه بر تأمین منافع اقتصادی، به رفع چالش‌های جهانی همچون خصوصی‌سازی، جهانی‌سازی و فناوری اطلاعات کمک می‌کند. با تجاری‌سازی این تحقیقات، دانشگاه‌ها می‌توانند کارایی خود را افزایش داده و به انتظارات والدین و دانشجویان پاسخ دهند. اگرچه ممکن است تجاری‌سازی به تمرکز بیش از حد بر بازار و نادیده گرفتن جنبه‌های علمی منجر شود، اما در نهایت می‌تواند به موفقیت دانشگاه و دانشجو کمک کند.
در مطالعه ای که در همین زمینه انجام شده است، زهرا نامور عربانی و دو همکار از دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی به بررسی عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی پژوهش‌های علوم انسانی پرداخته و با استفاده از روش‌های مختلف به تحلیل این موضوع پرداخته‌اند.
این پژوهش از دو روش کیفی و کمّی بهره برده است. در بخش کیفی، با ۱۳ نفر از خبرگان مصاحبه شد. از این مصاحبه‌ها، مضامین متعدد مرتبط با پژوهش شناسایی شدند. این مضامین فراگیر شامل شبکه ارتباطی، ثروت‌افزائی، سیاستگذاری، نتیجه‌گرائی، دانش‌محوری، فهم مشترک و کارآمدی سیستم بودند. در بخش کمّی نیز، نظرات ۹ نفر از مدیران پژوهشی دانشگاه‌های تهران جمع‌آوری و تحلیل شد.
نتایج این پژوهش نشان داد که ضعف در نیازسنجی و نگاه سیستماتیک به عنوان تأثیرگذارترین سطح مطرح هستند و عامل قوانین و مقررات در سطح بعدی قرار داشتند. عوامل دیگری مانند اعتمادسازی، عمل‌گرایی، کیفیت‌گرایی و کاربردی‌سازی نیز در سطح نخست به عنوان تأثیرپذیرترین عوامل شناخته شدند.
تحلیل شدت نفوذ و وابستگی نیز نشان داد که معیار نگاه سیستماتیک، تأثیرگذاری بالایی داشته و خود، تأثیرپذیری کمی از دیگر معیارها دارد. سایر معیارها از نوع رابط هستند که تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بالایی دارند و تغییرات در آن‌ها می‌تواند تغییرات اساسی در سیستم ایجاد کند.
یافته‌های این پژوهش می‌توانند به مدیران پژوهشی کمک کنند تا با استفاده از مدل ارائه‌شده، تحقیقات را متناسب با نیازهای جامعه و صنعت هدایت کنند و نگاه سیستماتیک را در فرآیندهای دانشگاهی نهادینه کنند. این امر می‌تواند به تجاری‌سازی موفق‌تر تحقیقات و افزایش کارایی دانشگاه‌ها کمک کند.
قابل ذکر است، نتایج این پژوهش در فصلنامه «آموزش عالی ایران» منتشر شده اند. این نشریه وابسته به انجمن آموزش عالی ایران بوده و به بررسی و انتشار مقالات علمی در حوزه آموزش عالی می‌پردازد.
انتهای پیام
نظرات