سقط غیر ارادی یا خود به خودی، به از دست رفتن محصولات بارداری در سن کمتر از ۲۲ هفته در غیاب معیارهای پزشکی و جراحی با قصد خاتمه بارداری گفته می‌شود که حدود ۲۰ درصد خانم‌ها طی بارداری‌شان تا قبل از هفته ۲۰ درجاتی از خونریزی را تجربه می‌کنند. بر اساس مطالعات انجام شده حدود ۵۰ درصد از این بارداری‌ها منجر به سقط خود به خودی می‌شوند و ۵۰ درصد دیگر به سمت بارداری سالم پیش می‌روند.

نسرین آهنگری جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: بر اساس برخی مطالعات میزان بروز سقط در بارداری‌های ۵ تا ۲۰ هفته‌ای را از ۱۰ تا ۲۰ درصد برآورد کرده‌اند که معمولاً این میزان در هفته‌های ابتدایی بارداری بیشتر خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه بیش از ۸۰ درصد سقط‌های خود به خوی در هفته اول بارداری اتفاق می‌افتد، گفت: در سقط‌های دارای جنین، معمولاً اختلال تکاملی رویان، جنین، کیسه زرده و گاهی اوقات جفت، دلایل اصلی سقط هستند.

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی خاطرنشان کرد: در سقط‌های بدون جنین و یا تخمک تحلیل رفته (پوچ) معمولاً از ابتدا هیچ نوع رویان قابل تشخیصی وجود ندارد.

وی با بیان اینکه هنوز مطالب ناشناخته بسیاری در مورد سقط‌جنین وجود دارد، اظهار کرد: این احتمال بسیار اندک است که سقط‌های خود به خودی به دلایل کاری که مادر باید و نباید انجام می‌داده باشد.

آهنگری گفت: هرچند در جامعه ما مادر با یک سقط دچار عوارض ناخواسته‌ای می‌شود که فکر می‌کند دیگر قدرت بارداری ندارد و جامعه فکر می‌کند که فرزند دیگری نخواهد داشت اما اینگونه نیست.

وی در خصوص انواع سقط افزود: سقط کامل، سقط ناقص، سقط اجتناب ناپذیر، سقط تأخیری جنین یا فراموش شده، سقط‌های مکرر خود به خود، سقط عفونی، تهدید به سقط، سقط جناحی، سقط غیرقانونی و ...از جمله انواع سقط به شمار می‌روند.

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی با بیان اینکه در تهدید به سقط زمانی که مادر مقداری خونریزی دارد ولی گاها به خونریزی شدید هم جنین زنده و سقط نمی‌شود، بیان کرد: انجام سونوگرافی و معاینه واژینال در ابتدای بارداری هیچ گاه موجب سقط خود به خودی جنین نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه در سقط کامل، جنین مرده و رحم به طور کامل تخلیه شده ولی امکان دارد مادر هنوز درد و خونریزی را تجربه کند، افزود: از نظر اصطلاحات پزشکی سقط دو بار یا بیشتر از دو بار متوالی، سقط مکرر تعریف می‌شود که امکان دارد همه آنها علت متفاوت و یا یک دلیل یکسانی داشته باشند.

آهنگری با اعلام اینکه در خانم‌های با کمتر و بیش‌تر از ۳۰ سال بررسی علل سقط بسیار مهم است، تصریح کرد: سقط‌های بالای ۳۰ سال بیش از دو بار یا دو برابر متوالی نیاز به بررسی و ارزیابی است و زیر ۳۰ سال می‌شود با سه بار سقط هم شناسایی عوامل را به تأخیر انداخت.

وی گفت: مادرانی که سابقه سقط مکرر دو بار یا دو بار متوالی پشت سر هم دارند و یا یک سقط بالای ۱۰ هفته دارند و یا زیر ۳۰ سال سابقه دو بار سقط و بالای ۳۰ سال سابقه سه بار سقط را دارند حتماً باید برای بررسی علل به متخصصین مراجعه کنند.

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در خصوص علت‌های سقط گفت: اختلالات کروموزومی والدین، عفونت‌ها، مشکلات آناتومیک رحم، وزن مادر، علل محیطی و سبک زندگی، عوامل شغلی و محیطی، علل هورمونی، سن والدین، علل جنینی، داروها، رژیم غذایی و ... از علل سقط محسوب می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه بیش از ۵۰ درصد سقط‌های سه ماهه اول به دلیل مسائل ژنتیک رخ می‌دهد، افزود: نیمی از سقط‌های خود به خودی به دلیل نقص‌های ژنتیکی هستند که در تخمک، اسپرم و یا در تخمی که ایجاد شده دیده می‌شود.

آهنگری گفت: اگر سقط خود به خودی ناشی از اختلال ژنتیکی اتفاقی باشد می‌تواند بارداری بعدی موفق باشد مگر اینکه سقط مکرر اتفاق بیفتد که باید علل بررسی شود.

وی با اشاره به اینکه علل هورمونی حدود ۸ تا ۱۲ درصد سقط مکرر را شامل می‌شود، افزود: در بیمارانی با سندرم تخمدان پلی کیستیک مشکلاتی در باروری و مشکلاتی در روند باروری مانند سقط مکرر، فشارخون و دیابت روی می‌دهد. البته مادرانی که به دنبال سندروم تخمدان پلی کیستیک باردار می‌شوند نه تنها نباید رها شوند بلکه باید برای جلوگیری از سقط مکرر مورد درمان قرار گیرند.

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی ادامه داد: عفونت یکی از علل شایع و شناخته شده سقط‌های خود به خود و مکرر هستند. گرچه عفونت‌های خفیف مانند تب، سرماخوردگی و سرفه در بارداری مضر نیستند ولی برخی بیمارهای عفونی می‌تواند خطر سقط خود به خودی را افزایش دهند.

وی با اشاره به اینکه عفونت‌ها با معاینه به موقع قابل درمان و پیشگیری هستند، بیان کرد: خطر سقط خود به خودی با افزایش سن والدین افزایش پیدا می‌کند، گرچه قبلاً سن بالای مادر مطرح می‌شد اما در پژوهش‌های اخیر مشخص شد سن شوهر هم تأثیرگذار است.

آهنگری با بیان اینکه ارتباط معنا داری بین افزایش سن پدر و احتمال سقط خود به خودی در مادر گزارش شده است، افزود: قبل از ۲۵ سالگی آقا احتمال سقط در کمترین حد بوده و با فواصل ۵ ساله افزایشی خطر سقط هم افزایش پیدا کرده است در واقع اختلالات کروموزومی در اسپرم مردان با سن بالاتر بیشتر است.

وی افزود: میزان سقط خود به خودی در خانم‌هایی که BMI  بسیار پائین و یا بالایی دارند بیشتر است، به همین دلیل توصیه می‌شود مادر قبل از بارداری تعدیل وزن و رژیم غذایی را داشته باشد.

آهنگری در خصوص تأثیر محیطی و سبک زندگی بر سقط‌جنین گفت: مصرف الکل، سیگار، مواد مخدر و مصرف بیش از حدکافئین بسیار تأثیرگذار است، لذا مصرف بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم قهوه در روز یا بیش از دو فنجان توصیه نمی‌شود.

این متخصص زنان با بیان اینکه مصرف سیگار با افزایش سقط خود به خودی به خصوص در زیر ۱۲ هفته گزارش شده است، افزود: مصرف سیگار حتی در مردان هم بر سقط تأثیر می‌گذارد.

وی با بیان اینکه استرس مادر، کار کردن شبانه، شیفت‌های کاری و ساعت‌های طولانی با افزایش خطر سقط خود به خودی بی ارتباط نیستند، گفت: مادران باردار از قرار گرفتن در معرض پرتو ایکس، مواد شیمیایی، موادی که در صنایع رنگ‌سازی، تولید سیمان و... استفاده می شود پرهیز کنند.

آهنگری با اشاره به اینکه مصرف برخی داروها احتمال افزایش خود به خودی سقط‌جنین را افزایش می‌دهد، بیان کرد: گرچه کمبود یک ماده غذایی و یا کمبود متوسط تمام مواد غذایی موجب افزایش سقط خود به خودی نمی‌شود اما مصرف مکمل‌های بارداری به خصوص قبل از بارداری احتمال مرده زایی و عوارض جنینی و زایمان را کاهش داده است.

وی با بیان اینکه توصیه می‌شودزنان قبل بارداری و زمان بارداری رژیم غذایی متعادل با مقدار کافی میوه و سبزیجات سبز استفاده کنند که خطر سقط خود به خودی در آنها کاهش پیدا کند، گفت: بسیاری از مادران به محض باردار شدن استراحت مطلق دارند و سرکار رفتن را مضر می‌دانند در صورتی که درست نیست حتی مادری که ورزش می‌کرده می‌تواند هنگام بارداری به ورزش خود ادامه دهد.

این پزشک متخصص زنان با اشاره به اینکه حدود ۵۰ درصد سقط‌های خود به خودی به دلیل اتفاقات تصادفات رخ می‌دهند، افزود: اغلب مادرانی که سقط خود به خودی دارند می‌توانند بارداری بعدی طبیعی و سالمی داشته باشند.

وی با بیان اینکه حتی پس از ۵ بار سقط خود به خودی بازهم احتمال بارداری موفقیت آمیز بیشتر از ۵۰ درصد گزارش شده است، گفت: مادران باردار ضمن پرهیز از غذاهای مضری که با کپک قاطی شده و مصرف خودسرانه دارو، باید از ماهی قزل آلا به عنوان بهترین ماهی برای مادران باردار که کمترین میزان آلودگی با جیوه را دارد استفاده کنند.

جنین یک انسان بی‌گناه است

موضوع سقط‌جنین در تمامی کشورها موافقان و مخالفان بسیاری دارد و این موضوع تنها در ایران مطرح نیست.

دکتر محسن رضایی آدریانی متخصص اخلاق پزشکی و عضو هیات علمی دانشگاه قم با بیان اینکه جنین یک انسان بی‌گناه است و هیچ مکتب اخلاقی، کشتن انسان بی‌گناه را قبول ندارد، در پاسخ به این موضوع که جنین از چه زمانی، به عنوان یک انسان مطرح است، گفت: در این خصوص مکاتب اخلاقی دیدگاه‌های متفاوتی دارند.

 وی افزود: بر اساس دیدگاه اول جنین از ابتدا انسان است و در هیچ مرحله‌ای اجازه سقط‌جنین داده نمی‌شود، دیدگاه دیگر جنین را یک تکه گوشت و سقط را مجاز می‌دانند و در دیدگاه سوم نیز جنین را بالقوه دانسته که با طی روندرشد جنینی بالفعل می‌شود.

رضایی آدریانی با تأکید بر اینکه مادر حق ندارد برای سقط‌جنینی که تبدیل به انسان شده و روح دارد به راحتی تصمیم بگیرد، در خصوص اینکه انسانیت انسان از دیدگاه زیست‌شناسی به چیست؟ گفت: اختلافات بسیاری در این خصوص وجود دارد، زیست شناسان دنیا نتوانستند به نظر واحد و اجماعی و جمع‌بندی در خصوص انسانیت انسان برسند.

وی در ادامه با بیان اینکه روز ۲۱ بعد از لقاح جنین، قلب جنین شروع به تپش می‌کند، افزود: جفت، دو گردش خون مادری و جنینی دارد و اگر جنین رشد دارد به معنای داشتن قلب است.

متخصص اخلاق پزشکی با اشاره به اینکه برخی مواقع امکان دارد سونوگرافیست و متخصص زنان قلب را نبیند و بگویند جنین باید سقط شود، افزود: ندیدن مبنی بر نداشتن قلب نیست بلکه منابع می‌گویند باید صبر کرد.

وی با بیان اینکه جنین از ۶ هفتگی پس از لقاح برخی حس‌ها را دارد، افزود: بر اساس آنچه در فقه آمده حس و حرکتی که خود جنین داشته باشد هرچند ضعیف، معیار حیات است.

رضایی آدریانی با بیان اینکه گرچه برخی کشورها سقط‌جنین را آزاد کردند اما سقط‌جنین حتی قانونی عوارض بسیاری دارد چه برسد به غیرقانونی، افزود: بر اساس برخی دیدگاه‌ها افراد اخلاق مدار سراغ سقط‌جنین نمی‌روند و فضیلت گرایان با سقط‌جنین مخالف هستند.

وی با اشاره به اینکه بر اساس فلسفه ادیان که در فرهنگ و کشور ما هم است، اصالت وجودی انسان و انسانیت انسان به جان اوست، گفت: ادیان آسیایی معتقدند روح از زمان انعقاد نطفه در جنین وجود دارد، آنها معتقدند وقتی یک نفر می‌میرد روحش در یک جسم دیگر می‌رود و آن همان زمان انعقاد نطفه است.

رضایی آدریانی با اعلام اینکه مسیحت کاتولیک از زمانی که لقاح صورت می‌گیرد به هیچ وجه اجازه سقط به خودشان نمی‌دهند، اظهار کرد: برخی تا وقتی نوزاد به دنیا نیاید اهمیتی برایش قائل نیستند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن مردم کشور ۹۹.۶ مسلمان هستند، افزود: از منظر اسلام از زمان انعقاد نطفه سقط حرام، غیراخلاقی، غیرقانونی و غیرشرعی است.

این پزشک متخصص با بیان اینکه از مرحله انعقاد نطفه اساساً از زمانی که خانم باردار می‌شود سقط غیرمجاز، معصیت و حرام است مگر در شرایط خاص، افزود: از زمانی که روح دمیده می‌شود سقط‌جنین مصداق قتل محسوب می‌شود.

وی با اشاره به اینکه هرچند دمیده شدن روح بر اساس یک بازه زمانی اتفاق می‌افتد ولی به آن توجهی نداریم، بیان کرد: چهارستون بدن جنین از ۸ هفتگی تشکیل می‌شود.

رضایی آدریانی اولین نشانه بارداری را قطع قاعدگی دانست و اذعان کرد: از زمان انعقاد نطفه، جنین درجاتی از روح را دارد و در یک بازه زمانی روح کامل می‌شود.

وی با بیان اینکه از نظر دین اسلام شانیت و انسانیت انسان به روح است که از مرحله اول درجاتی از روح را داشته و جنین حرکت دارد، گفت: از زمانی که خانم می‌فهمد باردار شده سقط حرام و قتل محسوب می‌شود.

انتهای پیام