سیدرضا حبیب‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص مدیریت گزش در فصل گرم سال اظهار کرد: با نزدیک شدن به فصل گرم سال به‌ویژه تابستان، موارد گزش توسط حشرات و به‌ویژه خزندگان و بندپایان در استان خراسان‌رضوی افزایش محسوسی پیدا می‌کند و موارد مراجعه به اورژانس با این شکایت نیز زیاد می‌شود.
عضو هیأت علمی گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: طبیعی است که در فصل گرم سال افراد در محیط باز و در طبیعت بیشتر حضور دارند و شاید به‌خاطر پوشش نامناسب مانند پای برهنه یا لباس‌های خنک‌تر، امکان گزش بیشتر می‌شود و از طرف دیگر در فصل گرم سال حیوانات فعالیت بیشتری دارند.
وی در خصوص انواع گزش‌ها در استان خراسان رضوی بیان کرد: اصولاً در استان خراسان رضوی چند نوع گزش را بیشتر می‌بینیم، گزش زنبور، عقرب، عنکبوت و مار، گزش‌های شایع در تابستان هستند.
گزش زنبور ممکن است در بعضی از افراد سبب ایجاد واکنش جدی شود
حبیب‌زاده در رابطه با گزش زنبور تشریح کرد: گزش زنبور یکی از شایع‌ترین گزش‌هایی است که همه ما در طول عمر آن را تجربه کرده‌ایم. اصولاً گزش زنبور در یک فرد سالم مشکل جدی ایجاد نمی‌کند اما در دو طیف سنی یعنی افراد نوپا و کودک و افراد خیلی مسن و افرادی که سابقه آلرژی به گزش زنبور دارند ممکن است سبب ایجاد واکنش جدی شود. همچنین زمانی که تعداد گزش در یک فرد زیاد باشد، مشکلاتی به همراه خواهد داشت.
عضو هیأت علمی گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه افزود: به طور کلی نیش زنبورها حاوی ماده‌ای است که خارش، سوزش و ورم در محل ایجاد می‌کند. مهمترین نکته این است که اگر فردی دچار گزش شد، تا جایی که امکان دارد به محل گزش دست نزند، با آب و صابون محل شسته شود، اگر انتهای نیش زنبور در محل مانده، با وسیله‌ای مانند موچین که تمیز شده، خارج شود، همچنین استفاده کرم‌های ضدحساسیت مثل آنتی هیستامین در محل گزش می‌تواند موثر باشد.
وی گفت: اگر فرد ظرف یک تا ۲ ساعت پس از گزش، علائمی مثل سردرد، تهوع، استفراغ و تنگی نفس پیدا نکرد، نیاز به کار خاصی غیر از مراقبت محل زخم و جلوگیری از عفونت احتمالی ندارد. اما اگر هرگونه علامتی مانند سرگیجه، تپش قلب و... داشت، فرد حتما باید به مرکز درمانی مراجعه کند.
حبیب‌زاده بیان کرد: افرادی که در دو طیف سنی هستند، مانند افراد زیر ۵ و بالای ۶۰ سال و افرادی که آلرژی دارند، حتی با یک نوبت گزش حتما باید به مدت یک تا ۲ ساعت در بیمارستان تحت نظر باشند.
در خراسان رضوی عقرب خیلی خطرناک نداریم
عضو هیأت علمی گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رابطه با گزش عقرب اظهار کرد: خوشبختانه در خراسان رضوی ما عقرب خیلی خطرناک نداریم. علائمی که با عقرب‌گزیدگی ایجاد می‌شود، بیشتر علائم موضعی شامل درد و سوزش شدید در محل است.
وی درخصوص اقدامات لازم در زمان عقرب‌گزیدگی گفت: در زمانی که فرد مشکوک به عقرب‌گزیدگی است، باید بلافاصله به بیمارستان یا مرکز درمانی مراجعه کند. درمان اولیه شامل شست‌وشوی محل و بررسی علائم موضعی انجام می‌شود و اگر علائم موضعی در حال پیشرفت باشد و علائم شدیدتری مانند تهوع، استفراغ و سردرد نیاز به پادزهر وجود خواهد داشت. توصیه می‌کنم برای گزش عقرب مراجعه اولیه به درمانگاه داشته باشید.
گزش نوع ماده عنکبوت بیوه سیاه می‌تواند مشکل‌ساز باشد
حبیب‌زاده در رابطه با گزش عنکبوت بیان کرد: عنکبوت‌ها انواع متفاوتی دارند اما عنکبوتی که در خراسان رضوی ایجاد مشکل می‌کند، عنکبوت بیوه سیاه است. این عنکبوت جنس نر و ماده دارد، جنس ماده از نظر جثه بسیار بزرگتر از جنس نر است و بعد از مدتی جنس نر را می‌خورد.
عضو هیأت علمی گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: گزش نوع نر مشکلی ایجاد نمی‌کند و اصولاً از پوست انسان عبور نمی‌کند اما گزش نوع ماده ایجاد مشکل می‌کند. مسئله اساسی این است که در لحظه گزش دردی ایجاد نمی‌کند و معمولا چند ساعت بعد گزش است که فرد با درد شدید در محل روبه‌رو می‌شود. در مناطق روستایی، انبارهای چوب، مناطقی که نگهداری حیوانات وجود دارد، این عنکبوت وجود خواهد داشت.
وی افزود: چند ساعت بعد از گزش عنکبوت، زخمی در محل ایجاد می‌شود و درد شدید بدن، تهوع، استفراغ و درد قفسه سینه را در پی دارد. این علائم فرد را به بیمارستان خواهد کشاند.
اصولاً هر نوع مارگزیدگی را باید به‌عنوان یک مار سمی در نظر بگیریم
حبیب‌زاده در ارتباط با مارگزیدگی اظهار کرد: در فصل بهار و تابستان که فصل فعالیت مارها است و حضور افراد در طبیعت را شاهد هستیم، مارگزیدگی بسیار شایع است. انواع مختلف مارها اعم از افعی و کبری در مشهد و خراسان رضوی وجود دارد. اصولاً هر نوع مارگزیدگی را باید به‌عنوان یک مار سمی در نظر بگیریم تا خلاف آن ثابت شود.
عضو هیأت علمی گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: معمولا زمانی این اتفاق می‌افتد که فرد به لانه یا محل استراحت مار وارد شود و مارها در مقام دفاع، گزش را انجام می‌دهند و اصولاً حمله نمی‌کنند. بعد گزش درد شدیدی در محل که معمولا در اندام فوقانی یا تحتانی است، ایجاد می‌شود.
وی بیان کرد: در محل گزش، معمولا دو سوراخ که محل دندان مار است، ایجاد شده و باعث درد شدید در محل و تورم شده و بعد از آن علائم عمومی ناشی از سم مار ایجاد می‌شود که بسته به نوع سم، علائم خونی یا عصبی است.
حبیب‌زاده تشریح کرد: تهوع، سردرد، افزایش آنزیم‌های خونی، خونریزی در بدن، تنگی نفس، فلج عضلات تنفسی و چشمی ناشی از گزش مارهای مختلف است. هر نوع گزشی باید حتما فرد به مرکز درمانی منتقل شود.
عضو هیأت علمی گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رابطه با اقدامات اولیه در هنگام گزش مار، اظهار کرد: یک‌سری کارها را هنگام گزش نباید انجام داد، مانند برش دادن محل زخم، مکیدن زخم، شکافتن زخم که باعث آسیب بیشتر می‌شود. اندام مبتلا را باید مقداری پایین‌تر از سطح قلب قرار داد تا گسترش سم به بدن کمتر شود. اگر دور اندام را با وسیله‌ای می‌بندیم، خیلی نباید محکم باشد که خون‌رسانی محدود شود بلکه طوری بسته شود که یک انگشت از زیر آن رد شود تا تنها جریان وریدی را مختل کند.
وی در ادامه افزود: فرد را باید آرام کرد، تحرک بیش از حد سبب گسترش بیشتر سم خواهد شد و فرد باید زودتر به مرکز درمانی منتقل شود.
حبیب‌زاده در رابطه با نکات پیشگیری از گزش، بیان کرد: در فصل تابستان با توجه به حضور افراد در طبیعت، باید مراقب گروه‌های در معرض خطر بود، مخصوصا اینکه با پای برهنه در محیط طبیعت حضور پیدا نکنند. از نشستن و جست‌وجو کردن در زیر تخته سنگ‌ها پرهیز شود، کودکان در طبیعت به حال خود رها نشوند، افرادی که بیماری‌های خاص دارند نیز باید بیشتر مراقبت باشند.
وی گفت: در صورت بروز گزش از اقدامات خودسرانه و آسیب زدن بیشتر به محل گزش پرهیز شود، بهترین کار این است که آرامش فرد حفظ شود و زودتر به مرکز درمانی منتقل شود.، بی‌حرکت کردن عضوی که دچار گزش شده موثرترین کار است که از گسترش زهر جلوگیری شود، همچنین توصیه می‌شود کسانی که در محیط‌های طبیعی تمایل به اتراق دارند حتما از وسایل حفاظتی مثل پشه‌بند استفاده کنند.
انتهای پیام
نظرات