به گزارش ایسنا در بیانیه انجمن هواشناسی ایران آمده است: ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود یکی از کشورهای به‌شدت در معرض تهدید تغییرات اقلیمی است. گرمایش زمین، الگوهای بارش را تغییر داده و باعث افزایش شدت و طولانی‌تر شدن خشکسالی‌ها و فراوانی بیشتر رویدادهای آب و هوایی شدید مانند سیل شده است. این تغییرات در دهه گذشته به‌شدت بخش‌های مختلفی از کشور را تحت تاثیر قرار داده و پیامدهای جدی و خسارت‌های بسیار زیادی را به دنبال داشته است. بر اساس آمار حاصل از وزارت جهاد کشاورزی، خسارت ناشی از خشکسالی و سیل تنها در بخش کشاورزی در سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ ، بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بود. اثرات تغییر اقلیم در برخی زمینه‌ها مشهود است که در ذیل به آن اشاره می‌شود:

کشاورزی: کاهش بارندگی و افزایش دما، کشاورزی ایران را با چالش‌های جدی روبرو کرده است. کمبود آب سبب کاهش بازدهی محصولات می‌شود و بر امنیت غذایی کشور تاثیر می‌گذارد همچنین تشدید بیابان‌زایی سبب کاهش حاصلخیزی زمین‌های کشاورزیو تاثیر بر معیشت کشاورزان می‌شود.

منابع آب: اقلیم ایران نیمه خشک است. با تشدید خشکسالی، تراز آب‌های زیرزمینی به شدت کاهش یافته و تامین آب کافی و با کیفیت برای مصارف عمومی و کشاورزی را تحث تاثیر جدی قرار داده است.

کیفیت هوا: افزایش دما و خشکسالی باعث کاهش رطوبت خاک و پوشش گیاهی و گسترش چشمه‌های گرد و خاک می‌شود که پیامد آن افزایش شدت و فراوانی پدیده گرد وغبار وطوفان‌های شن و ماسه است. این پدیده علاو بر خسارت به زیرساخت‌ها و سلامت مردم، بر جنگل ، گیاه وحاصلخیزی خاک نیز تاثیر می‌گذارد.

فرسایش خاک و افزایش شوری: تغییرات اقلیمی باعث تشدید فرسایش خاک و افزایش میزان املاح در آن می‌شود .این امر حاصلخیزی زمین را کاهش می‌دهد و بر کشاورزی تاثیر می‌گذارد.

سلامت :تغییرات اقلیمی، شیوع بیماری‌های عفونی و قابل انتقال با حشرات را افزایش می‌دهد همچنین گرمازدگی ناشی از امواج گرما خطراتی را برای سلامت مردم به همراه دارد.

مهاجرت اجباری: خشکسالی و سیل بسیاری از مردم را در مناطق تحت تاثیر مجبور به مهاجرت به مناطق دیگر می‌کند که پیامد آن گسترش کلانشهرها وحاشیه‌نشینی و تشدید مشکلات اجتماعی و اقتصادی است.

برای مقابله با این چالش‌ها، ایران نیازمند اجرای سریع و جدی برنامه‌های مناسب سازگاری با تغییرات اقلیمی است. برخی از راهکارهای سازگاری عبارتند از:

استفاده از روش‌های نوین کشاورزی کم‌آب بر: با بهره‌گیری از روش‌ها و فناوری‌های جدید آبیاری و به کارگیری شیوه کمترین شخم‌زنی می‌توان میزان تبخیر سطحی و مصرف آب در بخش کشاورزی را به شکل قابل توجهی کاهش داد.

مدیریت پایدار منابع آب و لزوم صیانت از آن برای دسترسی نسل‌های آینده: استفاده از روشهای آبخیزداری، اصلاح الگوی مصرف آب و جلوگیری از هدررفت آن، تصفیه و بازچرخانی آب‌های خاکستری در صنعت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر: موضوع تغییر اقلیم و گرمایش زمین و پیامدهای ناگوار آن، یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه جامعه جهانی است و کم‌توجهی به آن نتایج نامطلوب اقتصادی و سیاسی در پی خواهد داشت. استفاده از پتانسیل‌های فراوان انرژی های پاک (خورشید و باد) در کشور منجر به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و تولید گازهای گلخانه‌ای و مشارکت بین‌المللی در کنترل گرمایش زمین و از طرفی سبب غلبه بر بحران ناترازی انر ژی در کشور می‌شود.

آمادگی برای مقابله با بلایای طبیعی: با پیش‌بینی و هشدار به‌هنگام می‌توان خسارات ناشی از پدیده‌های آب و هواشناسی را کاهش داد. با گرمایش زمین و تغییر الگوهای آب و هوایی و تاثیر آن بر امنیت غذایی، چالش‌های مرتبط با شرایط حدی جوی و اقلیمی را بیش از گذشته افزایش می‌دهد بنابراین توجه به دانش آب و هواشناسی و تقویت مراکز علمی مرتبط و پایش و پیشبینی وضعیت اقلیم و خشکسالی، لازم و ضروری است.

در ادامه این بیانیه با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری آمده است: با توجه به انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، انجمن علمی هواشناسی ایران مایل است توجه کاندیداهای محترم و مشاوران ایشان و کارشناسان رسانه‌های جمعی را به موضوع مهم تغییر اقلیم و توجه به پیامدهای آن در برنامه جامع مدیریت کشور و پیشگیری از تغییرات نابهنجار در کاربری زمین با توجه به اقلیم نیمه خشک ایران، جلب کندو پاسخ‌های آنان برای موارد ذکر شده را به هموطنان عزیز جویا شود.

در عصری بیسابقه از نظر تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین زندگی می‌کنیم و روند افزایشی ذوب یخچال‌ها و کاهش ضخامت برف و یخ مناطق کوهستانی و مناطق قطبی، کاهش مساحت یا خشکی دریاچه‌ها و تالاب‌ها، کاهش عمومی دسترسی به آب و... بسیارنگران کننده است. خوشبختانه مهارت‌های ما در پایش اقلیم فراوان است که می‌تواند سبب ساز اقدامات آگاهانه شود و چنانچه به روند گذار از سبد انرژی فسیلی به انرژی‌های پاک بیشتر توجه شود و کاهش گازهای گلخانه‌ای و افزایش بهره وری از انرِژی خورشید، باد، آب و... مورد توجه قرار گیرد، می‌توان امیدوار شد که روند افزایشی ماه‌های گرم کاهشی شود و به گذشته نه چندان دور با دماهای پایین تر تا پایان قرن جاری برسیم.

انتهای پیام