یک پژوهشگر بومی جنوب خراسان رضوی در گفت و گو با ایسنا در مورد سفره نوروزی گفت: در مورد سفره نوروزی باید یادآوری کرد که بر حاشیه سفرههای قلمکاریهای ایرانی با قلمهای خوانا و زیبا نوشته شده است.
ادیم زمین سفره عام اوست
بر این خوان یغما چه دشمن چه دوست
جواد روشندل افزود: بخش عمدهای از جهانبینی ایرانی در این شعر نهفته است که تمام جهان را سفرهای از نعمتهای خدایی میداند که برای دوست و دشمن گسترده است.
وی عنوان کرد: در این سفره که روی زمین میگسترد هفتسینی میگذارند. هفت عدد نامیرایی و جاودانگی و کمال است و چیزهایی که بر سفره میگذارند نشانه و نماد آرزوها و آفرینها است.
این پژوهشگر بومی جنوب خراسان رضوی بیان کرد: رابطه آنچه که بر سفره نوروزی میگذارند با حرف سین را میتوان به حساب تفننهای مطبوع ذوق و سلیقه ایرانی گذاشت که زیبایی خودش را دارد.
وی خاطرنشان کرد: چیزهایی که در سفره نوروزی میگذارند در مناطق مختلف گونهگون بسیار دارد. بسیاری نیز با آنچه در دیگر سفرهها و از جمله سفره عقد میگذارند مشترک است.
روشندل در خصوص بخشی از آنچه در سفره هفتسین گذاشته میشود، گفت: از سینها سیب، سرکه، سماق، سنجد، سبزی، سبزه، سمنو، سپند، سوهان، سنگک، سیاهدانه، سکه و ... است.
وی بیان کرد: از میم ها میوه، ماهی، مرغ، ماست، مربا، مسقطی، میگو و از آجیلها پسته، نخودچی، گندم و شاهدانه، بادام، گردو، تخمه کدو، تخمه آفتابگردان، تخمه هندوانه، تخمه خربزه و... بر سفره نوروزی میگذارند.
این پژوهشگر بومی جنوب خراسان رضوی افزود: سنجد، کشمش، انجیر، توت، برگه زردآلو از جمله خشکبار و از شیرینیها شامل نقل، باقلوا، حلوا، عسل، نان برنجی، نان بادامی، نان نخودی، پشمک، قطاب حاج بادام، کلوچه، نان زنجفیلی و ... میشود.
وی با بیان اینکه میوهها شامل خرما، نارنج و هر میوه که فراهم باشد و از دیگر خوردنیها نیز نان، شیر، پنیر و ... را بر سر سفره هفتسین میگذارند، افزود: قرآن، آینه، شمع، آب، گلاب، سبزی، سبزه، سکه از دیگر وسایلی است که روز اول عید روی سفره میگذارند.
روشندل با اشاره به اینکه آنچه در سفرهها میگذارند نمادی و آرمانی است، به مفاهیم آن اشاره کرد و افزود: سفره، نماد گستردگی جهان و سفرههای نوروز که سفید است نشانه پاکی و سفید بختی است.
وی همچنین بیان کرد: آینه نشانه جهان بیپایان است، شمع را هم به تعداد افراد خانواده در سفره برای آرزوی شاد بختی و روشنایی زندگی آنان میگذارند. شعله افروخته نماد روشنایی و فروزههای جاودانه است.
این پژوهشگر بومی جنوب خراسان رضوی عنوان کرد: جامی پر از آب با چند قطره گلاب در آن نشانه تازگی و نماد باروری و وجود زن در خانواده است. چند برگ انار یا نارنج هم به نشانه آرزوی سرسبزی روی جام آب شناور است.
وی افزود: ظرف آب دیگری نارنج شناور دارد که نماد شناوری زمین در کیهان است، کوزهای نو پر از آب هم نشانه درخواست باران و فراوانی آب و ظرف دیگری از آب با چند ماهی کوچک قرمز نماد روزی حلال است.
روشندل در خصوص دیگر مفاهیم وسایلی که بر سر سفره هفتسین قرار دارد، گفت: تخم مرغ، نشانه نژاد آدمی و تخم مرغهای رنگ کرده نشانه رنگارنگی نژادهای گوناگون و تأکید بر اینکه بنیآدم اعضای یکدیگرند، است.
وی با اشاره به اینکه نان که بنیاد تغذیه است در سفره آرزوی برکت و روزی و گندم، در سفرهی نوروزی نماد روزی و نشان، فراوانی و برکت و سیب نیز نشان برکت و نعمت و فراوانی است.
این پژوهشگر بومی جنوب خراسان رضوی سبزی، سبزه و سنبل را نشان شادی و سرسبزی و خوشبختی و سمنو را نماد فراوانی خوراک و غذاهای خوب و سیر را برای گندزدایی و پاکیزگی محیطزیست و نیز زدودن چشمزخم دانست.
وی ادامه داد: سرکه برای پاکی محیط و زدودن آلودگیها، سماق، نشان برکت آشپزخانه و پخت و پز، سنجد، نماد عشق و مهر، سپند (اسپند) نشانه حفاظت از چشم زخم و قرآن مجید به نشانه استواری ایمان و زینتبخش سفره نوروزی مسلمانان است که پس از تحویل سال همه آن را زیارت میکنند و چند آیه برای تبرک میخوانند.
روشندل گفت: تصویری از حضرت علی (ع) بر سفرههای نوروزی شیعیان برای تبرک است چون بنا بر بسیاری از روایتها روز غدیر خم سال دهم هجری که حضرت محمد (ص) حضرت علی (ع) را به جانشینی خود برگزید، برابر با نوروز بود.
انتهای پیام
نظرات