این جشن، به نشانه پایان اوج سرما و در استقبال از عید نوروز و تغییر دما برگزار میشود.
در این آئین شخصی به نام «عامُ کُرد علی» یا عمو کُرد علی در پنجم بهمنماه آذوقه و توشه سفر خود را برمیدارد و روانه کوه معروف «کمر شمع» میشود و مردم هنگام بدرقه او می خوانند: «کردعلی تو رو به علی، تو رو به امام اولی، سرما رو ببر گرما رو بیار»
او در شب دهم بهمن به قله کوه رسیده و تا صبح در داخل غاری استراحت میکند و روز بعد راهی را که رفته برمیگردد، این ۱۰ روز را «کُرده به کوه» یاکُردعلی به کوه میگویند.
عصر روز پانزدهم بهمن، عمو کردعلی به ده میرسد. نزدیک ظهر کودکان و جوانان روستای ورکان در محلی که آن را «دروازه جیر» مینامند جمع شده و با شور و هیجان آتش روشن کرده و به پایکوبی میپردازند و آمدن فصل بهار و تازگی گلها و درختان را جشن میگیرند.
مردم روستا در طول این ۱۰ روز برای سلامتی عمو کردعلی، سه نوبت آش میپزند، یکی روز اول که کرد علی به کوه رفت و بهعنوان آش پشت پا، یکبار در روز پنجم بهعنوان آش سلامتی و یک آش هم روز دهم به اسم «آش پیشواز» پخته شده و از همه اهالی پذیرایی میکنند.
در ادبیات عامه، کُردعلی پسر پیرزنی بوده است که با چرخ، نخ ریسی میکرد اما در زمستان پنبهاش تمام میشود و چیزی برای ریسیدن ندارد از «کردعلی» میخواهد برایش پنبه فراهم کند. کردعلی به کوه میرود، در این ایام وقتی برف با دانههای درشت می بارد، مردم ورکان میگویند کردعلی دارد برای مادرش پنبه میریزد.
اما چون مدتی میگذرد و کردعلی به خانهبر نمیگردد پیرزن، چوب چوپانی را در تنور آتش زده، بهطرف کوه پرتاب میکند و بر این باور که شدت سرما کاهش یافته و کُردعلی به ده برگردد.
مردم روستاهای آرِنجِن، پَنداس، تَجِره و آزران که در همسایگی روستای وَرکان هستند، در آیین استقبال از کُردعلی شرکت می کنند.
روستای تاریخی ورکان در ۷۰ کیلومتری جنوب غربی کاشان قرار گرفته که با وجود اقلیم سرد و خشک یکی از منطقه های ییلاقی و خوش آب وهوا به شمار می رود.
ورکان چهار قلعه باستانی دارد که در زمانهای قدیم جایگاه بزرگان خود بوده و قدمت تاریخی آنها به چند صد سال هم میرسد. قلعه کهنه، برج گرده ، یخچال ، قلعه میرزا عبدالعلی خان، مسجدجامع، قلعه حسن آباد و کوشک مبارک آباد از آثار تاریخی روستای ورکان است.
انتهای پیام
نظرات