در روز هفدهم دی‌ماه سال ۵۶ مقاله‌ای با عنوان «استعمار سرخ و سیاه»، با امضای احمد رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات درج شد. نویسنده این مقاله که در سالروز کشف حجاب به چاپ رسید، به حضرت امام خمینی(ره) اهانت کرده بود.

با اینکه برای اولین بار نبود که عوامل نظام ستمشاهی به حضرت امام(ره) اهانت می‌کردند و این بار حتی اهانت به طور صریح صورت نگرفته بود، اما جرقه‌ای در شهر مقدس قم زده شد که به قیامی خونین و تاریخ‌ساز مبدل شد.

اولین حرکت اعتراض‌آمیز در برابر انتشار مقاله موهن در روزنامه اطلاعات، توسط روحانیت و مردم قم، فردای انتشار آن یعنی روز هجدهم دی‌ماه شکل گرفت؛ در این روز دروس حوزه تعطیل شد و مراجع تقلید نیز درس خود را تعطیل کردند. پس از آن بازار قم هم به حوزه ملحق شد و مردم به همراه علما و روحانیان به منزل مراجع رفتند و آمادگی خود را برای اقدام علیه این حرمت‌شکنی اعلام کردند.

تظاهرات بزرگ مردمی ۱۹ دی اولین قیام نبود، بلکه قیامی بود که زمینه‌ساز قیام‌های اربعینی دیگر شد و به نهضت و انقلاب شتاب بیشتری بخشید. به همین مناسبت با حجت الاسلام والمسلمین محسن غرویان، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه به گفت‌وگو پرداختیم.

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه بیان کرد: قیام ۱۹ دی از سوی طلاب حوزه علمیه قم در سال ۱۳۵۶ اتفاق افتاد، در روزنامه اطلاعات در زمان حکومت طاغوت مقاله‌ای توهین آمیزی با عنوان «ارتجاع سرخ و سیاه» نسبت به شخصیت امام(ره) به دستور شاه نوشته شد و این مقاله باعث واکنش علما و اساتید حوزه‌های علمیه شد.

وی ادامه داد: طلبه‌ها بعد از چاپ این مقاله دست جمعی به منزل علما و مراجع رفته که بنده نیز در میان این طلاب حضور داشتم، اعتراض خود را نسبت به این عمل زشت نشان دادیم و این باعث ایجاد یک نهضت و حرکتی در قم شد.

غرویان اظهار کرد: اولین حرکت و راهپیمایی را طلاب مدرسه علمیه رسالت قم که خود نیز طلبه آنجا بودم آغاز کردند و بعد از آن در چهار راه بیمارستان (شهدا) بین نیروهای انقلابی و رژیم پهلوی درگیری شد و برخی طلاب و مردم در این واقعه به شهادت رسیدند و در واقع خون شهدای ۱۹دی عامل شتاب در جریان انقلاب اسلامی ایران بود.

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه با بیان اینکه جرقه انقلاب اسلامی از شهر قم با برپایی قیام باشکوه ۱۹ دی زده شد و این شهر در برپایی این انقلاب بزرگ و دینی، نقش مهمی ایفا کرد، عنوان کرد: قیام ۱۹ دی آغاز نهضت بود و در چهلم این طلاب و شهدای قم مراسمی در مراکز استان‌ها و شهرهای دیگر گرفته شد و همین چهلم‌ها و بزرگداشت شهدا یکی پس از دیگری به سراسر کشور منتقل شد.

وی افزود: در حقیقت تظاهرات مردمی و جمعیت‌های چند صد هزار نفری از همین حوادث ۱۹ دی یکی پس از دیگری شکل گرفت و نهایتاً هم در سال ۵۷ به پیروزی رسید.

این استاد حوزه با اشاره به اهمیت قیام ۱۹ دی اضافه کرد: آغاز نهضت از شهر قم بود و این مهم نشان می‌داد که این نهضت دینی و اسلامی است و خیال مردم نیز راحت بود که یک انقلاب دینی و مذهبی است نه کمونیستی و مارکسیستی.

وی با بیان اینکه مراجع و مقامات مذهبی پشت سر این حرکت و نهضت بودند، یادآور شد: حامیان این قیام شاگردان امام(ره) و یا شخصیت‌هایی بودند که در کنار امام(ره) بودند و این باعث قوت قلب طلاب شد؛ افرادی مانند آیت الله العظمی نوری همدانی و آیت الله العظمی وحید خراسانی و سایر علما و بزرگان که حمایت خودشان را از امام خمینی(ره) و نهضت ایشان ابراز می‌کردند.

غرویان بیان کرد: قیام ۱۹ دی در حقیقت چهره حقیقی بنیانگذار انقلاب اسلامی را برای ملت ایران روشن کرد، چرا که بسیاری امام(ره) را نمی‌شناختند چون سال‌های زیادی در تبعید به سر می‌بردند و در حقیقت رهبری نهضت توسط امام خمینی خودش را با قیام ۱۹ دی نشان داد و مردم هم به دنبال امام(ره) حرکت کردند تا اینکه رژیم شاهنشاهی را سرنگون کردند و نظام جمهوری اسلامی را بر سرکار آوردند.

انتهای پیام