تب و تاب دوره‌های آموزشی در شبکه‌های اجتماعی از جمله اینستاگرام خیلی داغ است، از دوره‌های آموزش بازاریابی در اینستاگرام گرفته تا دوره‌های آموزش معاملات فارکس و ارز دیجیتال، فقط کافی است کمی مشغول خوشگذرانی در شبکه‌های اجتماعی باشید تا ببینید یک نفر با ویدیو رنگین و پرهیجان خود سعی دارد شما را به پیج خود هدایت کند و راز پولدار شدن خود را در یک دوره بگوید اما وقتی به صفحه این افراد سر بزنید خبری از پولدار شدن شما نیست بلکه اتفاقا خبر از پولدار شدن خود شخص با فروش دوره‌های خود است، معمولا بدین گونه است که این دست افراد کمی از بهترین قسمت‌های دوره خود را در صفحه خود می‌گذارند و سپس با استفاده از تکنیک‌های اقناع مخاطب شما را ترغیب به خرید آن دوره می‌کنند.

جالب‌ترین قسمت موضوع این است که همه این افراد خیلی راحت در زمان بسیار کم توانسته‌اند صاحب ماشین‌ و گوشی مدل بالا شوند آن‌ هم فقط با یک راز طلایی که با خرید دوره آن فرد می‌توانید متوجه شوید اما اینکه آیا فروشنده این دوره‌ها رزومه و موفقیت خاصی در آن زمینه دارد مهم نیست چرا که نشان دادن پول زیاد و ماشین مدل بالا به دوربین نوعی رزومه و پشتوانه علمی برای فرد است و نیازی به تفحص خاصی نیست چرا که در اینجا اتفاقا ثروت بهتر از علم است. اما در آن روی سکه افرادی هم وجود دارند که واقعا رزومه قوی دارند و دغدغه حل مشکل مخاطب را دارند و می‌خواهند علاوه بر درآمدزایی خود افراد را در یک مسیر درستی قرار دهند تا بتواند به یک کسب درآمد و مهارت معقولی برسد تا بتوانند برای خود اعتبار خوبی بخرند و اتفاقا از تکنیک‌های اقناع مخاطب به روش صحیح برای هدف درست استفاده می‌کنند.

خرید دوره این افراد نوعی سرمایه‌گذاری بر روی خود است که می‌تواند در نهایت افراد را به کسب درآمد و یادگیری مهارت هدایت کند که این افراد معمولا قاعده ذکات علم به نشرش است را رعایت می‌کنند اگر ما به دنبال یادگیری مهارت باشیم چه دوره‌هایی به درد ما می‌خورد؟ برای اینکه به دام افراد سودجو نیفتیم چه باید کنیم؟ معیار خرید یک دوره آموزشی چیست و از کجا بفهمیم که این دوره مناسب ماست؟

در همین راستا به سراغ حمیدرضا ایرانی معاون پژوهشی دانشکده مدیریت دانکشدگان فارابی دانشگاه تهران رفتیم.

ایرانی در ابتدا گفت: به طور کلی تمام دوره‌های مربوط به بازاریابی و معاملات بازارهای مالی یک سری مهارت‌های فنی است که نیاز به آموزش دارند، ولی این آموزش‌ها کافی نیست بلکه باید سه مهارت مهارت فردی، مهارت بین فردی، مهارت فنی را فرا بگیرید.

وی با تشریح این سه مهارت گفت: مهارت‌های فردی مثل مدیریت زمان، مهارت بین فردی مثل مذاکره و ارتباط با دیگران و مهارت فنی همانند چگونگی استفاده و بازاریابی با استفاده از یک اپلیکیشن اما آیا این دوره‌ای که شما قصد خرید آن را دارید این سه مهارت را آموزش می‌دهند یا خیر جای بحث دارد.

ایرانی با اشاره به لزوم مستعد بودن فرد خواستار آموزش دوره، افزود: فردی که قصد دارد یک دوره آموزشی ببیند باید مستعد باشد و تمرینات مستمر برای یادگیری آن مهارت را انجام دهد، چرا که برخی مواقع افراد از آموخته‌های خود استفاده‌ای نمی‌کنند و ناگفته نماند که دوره آموزشی برای همه یکسان است اما نتایج مختلفی از آن دوره به دست می‌آید به این علت که شرایط کسب و کار و یادگیری افراد با یکدیگر متفاوت است.

وی تصریح کرد: در هر کسب و کاری درصد موفقیت افراد با یکدیگر متفاوت است برای مثال در یک صنعتی ممکن است ۵ درصد افراد در قسمت بالای نمودار و ۵ درصد قسمت پایین نمودار و باقی در قسمت میانه قرار داشته باشند و اگر فردی که در قسمت بالای نمودار باشد و مفاهیمی را بیان کند و آموزشی را به مخاطبان ارائه دهد و ادعا کند هر کسی که این آموزش‌ها را دریافت کند در این قسمت نمودار قرار می‌گیرد این ادعا کذب است چرا که احتمال قرار گرفتن در آن سطح درآمدی پایین است و همه افراد نمی‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند.

ایرانی با ارائه توصیه به کسانی که می‌خواهند دوره‌های آموزشی تهیه کنند، اظهار کرد: کسانی که در صنعت آموزش هستند از تکنیک (یک تیکه پیتزا) استفاده می‌کنند، به این صورت که افراد یک سری از آموزش‌هایشان را به صورت رایگان در صفحه خود می‌گذارند و حتی ممکن است آن را در قالب مینی دوره عرضه کنند، اگر با این آموزش‌های رایگان توانستید تغییری در کسب درآمد خود ایجاد کنید پس یعنی ظرفیت خرید و آموزش آن دوره را دارید.

وی ادامه داد: اگر با دریافت آموزش رایگان توانستید تغییری درآمد خود حاصل کنید، می‌توانید با آن درآمد حاصله دوره پولی آن استاد را هم بخرید ولی اگر از این دوره رایگان نتوانستید استفاده کنید و تغییر درآمدی حاصل نشد پس قطعا خرید دوره پولی نیز حاصلی نخواهد داشت.

ایرانی افزود: برخی فکر می‌کنند با خرید این دوره خود به خود افزایش درآمد برای آن‌ها اتفاق خواهد افتاد و این مفهوم از پایه غلط است و بدانید علاوه بر پایه دانشی نیاز به یک سری فعالیت‌ها و تمارین هم داریم و صرف دیدن دوره هیچ تغییری در درآمد فرد ایجاد نخواهد کرد.

وی در خصوص محتویات برخی از دوره‌های آموزشی یادآور شد: بعضی از دوره‌های آموزشی فروخته شده به جای آموزش مهارت فنی جزئی، مهارت فردی و میان فردی را هدف می‌گیرند مثل اعتماد به نفس، مذاکره که ممکن است تاثیراتی داشته باشد اما محتویات همین دوره را در دوره‌های رایگان و کتاب‌های با قیمت پایین‌تر می‌توان پیدا کرد چرا که هزینه‌های میلیونی کردن برای خرید یک دوره ضبط شده صرفا جنبه رویایی دارد و نمی‌تواند کمک شایانی به ما بکند؛ سعی کنیم ابتدا با آموزش‌های رایگان سطح خود را بالا ببریم و بعدا اگر لازم شد به سراغ خرید دوره‌های پولی برویم.

ایرانی با بیان ویژگی‌ها یک استاد خوب عنوان کرد: استاد خوب، استادی است که محتوایات دوره را توضیح دهد و بگوید این دوره به درد چه کسانی می‌خورد و وعده واهی به مخاطب ندهد و رویا فروشی و بزرگ‌نمایی نکند اما بعضی اوقات ممکن است یک کاری بزرگ باشد اما بزرگنمایی بیش از حد کار درستی نیست، باید به مخاطب بگوید کسانی بودند که از این دوره استفاده کردند و کسانی هم بودند که هیچ بهره‌ای نبردند و صرفا روی نکات مثبت تاکید نکند.

وی در پایان با اشاره به اینکه به خریداران دوره‌ها توصیه می‌شود با خرید این دوره‌ها اتفاق خیلی بزرگی در زندگی شما اتفاق نخواهد افتاد، بیان کرد: این قسمت کوچکی از پازل موفقیت شماست، افراد مسئول اتفاقات زندگی‌ خودشان هستند و نباید مسئولیت این قضیه را به دوش اساتید بگذارند که اگر نتیجه نگرفتند صرفا استاد را متهم به رویا فروشی کنند.

انتهای پیام