احمد فاطمی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به حوادث بین‌المللی سال ۲۰۲۳، اظهارکرد: در سال جاری حوادث بسیار بزرگی اتفاق افتاده، هرچند در سیاست جهانی همیشه حوادثی وجود دارد، اما بعضی سال‌ها پر حادثه‌تر و پرتنش‌تر است. یکی از مهمترین حوادث امسال عملیات طوفان‌الاقصی و درگیری اسرائیل و حماس بود که تمایز ویژه‌ای به سال ۲۰۲۳ بخشیده است.
وی ادامه داد: به نظر من مهمترین عاملی که سال ۲۰۲۳ را از دیگر سال‌ها متمایز کرده، تنشی است که بین قدرت‌های بزرگ و سیاست خارجی روسیه و مناسبات این کشور با آمریکا و اروپا شکل گرفته است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به نقش‌آفرینی ایران در حوادث ۲۰۲۳ افزود: بستگی به این دارد که این وقایع تا چه حد مرتبط با ایران بوده باشد. برخی از وقایع در خاورمیانه اتفاق افتاده که مرتبط با ایران بوده و طبیعتا رویکرد و سیاست ایران بر آن‌ها تاثیر داشته، از جمله تنش‌زدایی با عربستان، جنگ غزه و ... که ایران به عنوان بازیگری مهم نقشی سازنده داشته است. در عادی‌سازی روابط با عربستان ایران به عنوان بازیگری مستقیم به ایفای نقش پرداخته و در سایر اتفاقات نیز به فراخور ضرورت‌های موجود، نقش‌هایی را ایفا کرده است.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به نقش سازنده ایران در طوفان‌الاقصی، عنوان کرد: گستردگی دامنه جنگ یکی از دغدغه‌های بین‌المللی بود و طبیعتا ایران نیز از جمله بازیگرانی است که نمی‌خواست این جنگ گسترده شود و مدام بر این مسئله و ماهیت فلسطینی داشتن این جنگ تاکید و تلاش بسیاری کرد تا این جنگ گسترش پیدا نکند و در این خصوص نقشی سازنده داشت.
فاطمی‌نژاد همچنین در خصوص نقش ایران در حل و فصل منازعه قره‌باغ، بیان کرد: این تنش‌ها یک موضوع دوجانبه بین ارمنستان و آذربایجان بود که متحدین طرفین جسته و گریخته یک سری نقش‌آفرینی‌ها داشتند. به طور مثال روسیه یکی از بازیگران فعال در جریان قره‌باغ بود، اما ایران در این مسئله نقش فعالی نداشت و منفعل بود که در سرانجام این بحران تاثیر گذاشت و نتیجه به ضرر ارمنستان و به نفع آذربایجان پیش رفت. بنابراین از این منظر نمی‌توان برای ایران نقش ویژه‌ای قائل شد.
وی همچنین با اشاره به موضع بی‌طرف ایران در جنگ اوکراین، گفت: جنگ اوکراین در ۲۰۲۳ کمی متفاوت بود. در آغاز جنگ در اوایل سال ۲۰۲۲ این موضوع بسیار پر سر و صدا و جزو بالاترین سطح از دغدغه‌های بین‌المللی بود، اما به مرور زمان همچون هر پدیده بین‌المللی دیگر سطح توجهات جهانی نسبت به این بحران کاهش پیدا کرد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: درباره نقش ایران در جنگ اوکراین دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد؛ در یک سمت رویکرد کشورهای غربی و اوکراین است که بر این عقیده‌اند ایران به روسیه کمک‌های تسلیحاتی کرده و در سمت دیگر ایران و برخی از کشورها هستند که بر رویکرد بی‌طرفانه جمهوری اسلامی تاکید دارند. در قطعنامه‌های مرتبط با جنگ اوکراین نیز ایران رویکرد بی‌طرفانه‌ای داشته و معتقد بوده که این جنگ باید پایان یابد و نباید بر خلاف قواعد بین‌المللی به زور متوسل شد. اگر بخواهیم بی‌طرفانه قضاوت کنیم، باید گفت که در خصوص جنگ اوکراین هم رویکرد ایران سازنده بوده و طبیعی است رسانه‌های غربی این دیدگاه را ندارند.
فاطمی‌نژاد در پاسخ به اینکه چه آینده‌ای را برای جهان در سال آینده پیش‌بینی می‌کنید، اظهار کرد: سه متغیر از جمله آینده جنگ اوکراین و روسیه، انتخابات آمریکا و مسئله اسرائیل و فلسطین در وضعیت روابط بین‌الملل و مناسبات جهانی اثرگذار خواهد بود. این سه متغیر نیز به همدیگر مرتبط اند و فعل و انفعالاتی که در هر مسئله وجود دارد بر روی دیگری اثر خواهد گذاشت. به طور مثال انتخابات آمریکا تحت تاثیر جنگ اوکراین و جنگ غزه است و بالعکس نتیجه انتخابات آمریکا نیز بر دو موضوع دیگر اثر دارد. به نظر من سال آینده سال پرتنشی برای نظم و روابط بین‌الملل خواهد بود.
انتهای پیام
نظرات