به گزارش ایسنا، سیدامیرحسین فقهی در نشست رونمایی از رویداد ملی فرصت حوزه فناوری هسته‌ای که در مرکز فناوری و نوآوری رسا برگزار شد، با تشکر از خبرنگاران که سنگر تبیین را حفظ کرده‌اند، گفت: اگر خبرنگاران نبودند فعالیت های انجام شده در جامعه اشاعه داده نمی شد.

وی ادامه داد: علوم و فناوری هسته ای از جنس بین بین رشته ای است، به این معنی که گستره وسیعی از رشته‌های دانشگاهی و تخصص‌ها در علوم و فناوری هسته ای حضور دارند.

وی با بیان مقایسه ای میان راکتورهای هسته‌ای و راکتورهای شتابدهنده، اظهار کرد: اگر ما منحنی داشته باشیم که‌ در آن گستره وسیعی از فناوری های سبک و یا صنایع سبک تا صنایع سنگین در آن باشد، قله فناوری‌های مربوط به راکتورهای هسته ای در نیمه دوم این منحنی قرار می‌گیرد و این امر نشان می دهد که بیشتر از صنایع سنگین مانند فولاد و ریخته گری بهره گرفته می شود.

فقهی اضافه کرد: دو قطعه فلز به ضخامت ۲۰ سانتی متر به هم جوش می‌خورد و رادیوگرافی می‌شود تا اطمینان حاصل شود که کیفیت لازم را دارند و در کنار آن باید سایر مسائل دیگر امنیتی و استاندارد نیز در آن بالا باشد.

رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای با بیان اینکه در صنعت هسته‌ای امنیت طبقه بندی می‌شود، اظهار کرد: این امر به این دلیل است که وقتی شتابدهنده‌ای خراب می‌شود، کارایی لازم را نخواهد داشت، ولی وقتی یک راکتور دچار آسیب جدی شود، منجر به حوادث جدی خواهد شد؛ از این رو کلاس‌های ایمنی در راکتورها و مسائل مرتبط با آن بسیار سختگیرانه است.

وی محدودیت مشاغل دولتی را از دیگر چالش‌های این حوزه نام برد و افزود: از این رو امکان حضور گستره وسیعی از نخبگان و مستعدان در این حوزه کم است.

وی با تاکید بر اینکه فناوری‌های مربوط به حوزه شتابدهنده ها در قله این منحنی قرار می‌گیرد، یادآور شد: در شتابگرها در بخش‌های فناوری‌های نرم از نرم افزار تا تست های غیر مخرب بیشتر تمرکز بر صنایع سبک است.

رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای الکترونیک و برق و قدرت، علم آلیاژها و سوپر آلیاژها و مواد با خلوص و گرید هسته ای، فناوری خلأ و کنترل را از فناوری‌های مهم در شتابگرها ذکر کرد و گفت: از این جهت کنترل در شتابگرها مهم بوده است که می‌خواهیم ذراتی را کنترل کنیم که با سرعتی نزدیک به سرعت نور حرکت کنند و اگر کسی بتواند سیستم کنترلی را برای این سیستم‌ها بسازد، هر چیز دیگری را می‌تواند طراحی کند.

رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای ریخته‌گری‌های دقیق، شیمی، فیزیک، مغناطیس، سینکرونیزیشن بین دستگاهی در حوزه شتابدهنده‌ها را بسیار با اهمیت دانست و گفت: فناوری شتابدهنده‌ها بسیار مهم در صنعت و سلامت است، ولی از دید من از شتابدهنده مهمتر، ارتقای سطح صنایعی است که در حوزه ساخت شتابدهنده وارد می‌شوند.

وی نقش‌آفرینی جامعه نخبگانی در حوزه شتابدهنده‌ها را از دیگر زمینه‌های مهم در توسعه این سیستم‌ها توصیف کرد و گفت: علاوه بر اینها شرکت‌های دانش‌بنیان کوچک نیز در این زمینه مهم است، چرا که سرمایه گذاری در حوزه راکتورها به اندازه‌ای سنگین است که جوانان و شرکت‌های کوچک نمی‌توانند وارد شوند، ولی در حوزه شتابدهنده می‌توانیم شاهد حضور گسترده جوانان و شرکت ها باشیم و معاونت علمی نیز بسیار هوشمندانه به آن توجه کرد.

فقهی اضافه کرد: اتفاقی که با طراحی و ساخت، طراحی و کاربردهای شتابنده‌ها رخ می‌دهد، این است که علوم پایه کشور تقویت می‌شود. فارغ‌التحصیلان فیزیک، شیمی و زیست شناسی دانشگاه‌های برتر کشور زمانی می‌توانند شغل داشته باشند که تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز برای تحقیق فراهم باشد، از این رو است که در تاریخ کشور نشان داده شده است که شتابدهنده‌ها نقش بسیار مهمی در حفظ سرمایه انسانی علوم پایه دارند.

وی پیشرفت موجود در کشورهای پیشرفته را مدیون علوم پایه دانست و تاکید کرد: رشد علوم پایه نیز مدیون افرادی است که چنین ابزارهایی را ساخته‌اند. الان بشر به دنبال این است که از ابعاد پیکو متر و نانو متر سر در بیاورد و تنها راه درک آنها پروب‌هایی است که ابعاد در این مقیاس را اندازه گیری می‌کنند و ذرات شتاب داده شده هستند که می‌توانند پروب آنالیز مواد باشند.

فقهی، اساس ساخت تلویزیون‌های رنگی را شتابدهنده‌ها دانست و افزود: خوشبختانه معاونت علمی درک خوبی از این حوزه فناوری دارد و ارتباط خوبی با این معاونت، وزارت علوم و آموزش و پرورش ایجاد شده است و باعث شده زنجیره تامین سرمایه انسانی برای توسعه فناوری کشور را با هم مدیریت کنیم و در این زمینه هماهنگی بسیار مهم است.

وی با تاکید بر ضرورت توجه به جلوگیری از انجام کارهای تکراری، اظهار کرد: به نظر من نیروی انسانی از فناوری مهمتر است، چون این نیروی انسانی است که فناوری را خلق و کاربردی می‌کند.

فقهی افزود: ما توسعه فناوری شتابدهنده‌ها را با تعداد کمی از شرکت‌ها شروع می‌کنیم و باید به این موضوع توجه داشته باشیم که هر صنعتی با صنعت هسته‌ای مشارکت کرد، سطح توانمندی آنها ارتقاء خواهد یافت. به عنوان نمونه اگر صنعت خودرو با نیروی انسانی خود به صنعت هسته‌ای خدمتی ارائه دهد، وقتی اقدام به خودروسازی کند دیگر آن خودرو، خودروی قبلی نیست و با کیفیت بالاتری خواهد بود.

وی دلیل این امر را بالا بودن استانداردها در این حوزه عنوان کرد و گفت: اینکه در مواردی از دستیابی ما به فناوری هسته‌ای ممانعت می‌شود، سلاح نیست، بلکه همانطور که همگان می‌دانند دریچه عبور از فناوری از صنعت هسته‌ای است.

وی با اشاره به توسعه فناوری فضایی و ارتباط آن با فناوری هسته‌ای، گفت: ماهواره چگونه به صنعت هسته‌ای مرتبط می‌شود، در حالی که بر روی زمین ساخته می‌شود. زمانی که ماهواره پرتاب می‌شود، از یک فاصله به بعد از حفاظ زمین خارج می‌شود و تحت تابش‌های کیهانی و خورشیدی قرار می‌گیرد و زمانی که این تابش‌ها به مواد نیمه‌های ماهواره برخورد می‌کند، باعث سوختن و کاهش عمر ماهواره می‌شود.

وی افزود: از این رو بشر برای مقابله با این عامل، مجبور بوده مواد مقاوم در برابر این تابش‌ها را بسازد که برای این امر نیاز به آزمایشگاه‌هایی داشته که این پرتوها را در زمین ایجاد کند و هیچ دستگاه دیگری قابلیت ایجاد این شرایط را ندارد، مگر دستگاه شتابدهنده.

انتهای پیام