علی نظری، امروز، بیستم آذر ماه در همایش گرامیداشت روز جهانی خاک با شعار «خاک و آب، منشاء زندگی» که در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان برگزار شد، با اشاره به آیاتی از سوره فاطر در رابطه با آب و خاک از دانشجویان خواست نسبت به حفظ سوره فاطر اقدام و جایزه خود را از دانشگاه دریافت کنند.

وی با اشاره به قدرت خداوند درباره خلقت خواستار این شد که علاوه بر جنبه مادی روز جهانی خاک جنبه توحیدی این روز نیز مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا در سوره فاطر در رابطه با رویکرد انسان نسبت به طبیعت سخن به میان آمده است.

نظری در ادامه اهمیت و جایگاه معنوی خاک را به گونه‌ای دانست که شهدای والامقام برای حفظ آن، جان خود را نثار کردند و امروز هم شاهد هستیم مردم مظلوم و در عین حال شجاع غزه و فلسطین در حال مقاومت برای دفاع از خاک هستند و این همان توجه کردن به ابعاد معنوی و توحیدی خاک است.

رئیس دانشگاه لرستان گفت: دفاع از خاک از نظر معنوی، فقط دفاع از موجودیت خاک نیست بلکه دفاع از انسانیت و شرافت هم محسوب می‌شود.

در ادامه عماد شاهرخی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان نیز در این همایش با اشاره به اهمیت مفهوم بهره‌وری، گفت: خداوند نعمت‌های مختلف را در اختیار انسان قرار داده است اما انسان باید بهره‌وری و دانش را ارتقا بدهد.

وی با تأکید بر اینکه با بهره‌وری عملکرد در هکتار افزایش می‌یابد لذا کشاورز ما بایستی به دنبال کشاورزی علمی و به روز برود و از کشاورزی سنتی خارج شود، اضافه کرد: کشاورزان پیش‌روی ما ۱۱ تن در هکتار گندم آبی برداشت می‌کنند؛ میانگین برداشت در استان، حدود پنج و نیم است.

شاهرخی به مفهوم نهضت آموزش همگانی برای حفظ خاک اشاره کرد و با بیان اینکه آموزش از سطح کودکی باید آغاز شود تا با فرسایش خاک مقابله شود، بر لزوم تقویت پروژه‌های آبخوان‌داری و آبخیزداری تأکید کرد.

مدیریت علمی بهره‌برداری از منابع خاک

همچنین حمیدرضا متین‌فر، مدیر گروه آموزشی علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان در این همایش در سخنانی، با استناد به آمارهای سازمان خواروبار جهانی، گفت: در سال ۲۰۵۰ نیاز جهانی به غذا حدود ۶۰ درصد افزایش می‌یابد بنابراین نسبت به سطح فعلی ما ۶۰ درصد تولیدات را افزایش بدهیم.

وی با بیان اینکه جایگاه خاک به حدی است که سال ۲۰۱۵ میلادی به عنوان سال جهانی خاک نام‌گذاری شد، اظهار کرد: اهمیت خاک و آب در حیات بشری به گونه‌ای است که امسال در شعار روز جهانی خاک، خاک و آب در کنار هم بیان شده‌اند.

مدیر گروه آموزشی علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان ادامه داد: بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که از زمان استقرار زندگی مبتنی بر کشاورزی تاکنون، علت سقوط برخی تمدن‌ها، تخریب خاک، شوری خاک، خشکی، فرسایش و بهره‌برداری افراطی و ناپایدار از منابع خاک بوده است.

وی با بیان اینکه تحقیقات جهانی نشان می‌دهد که یک سوم اراضی قابل کشت دنیا تخریب شده‌اند و در ایران طبق برآوردها به طور متوسط سالانه ۵۰ هزار اراضی قابل کشت از چرخه تولید خارج می‌شوند، تصریح کرد: تخریب خاک فرایندی است که به علت فرسایش، شوری، تخلیه عناصر غذایی خاک، کاهش کیفیت آب، آلودگی خاک‌ها و تغییر کاربری اتفاق می‌افتد؛ تخریب خاک فرایندی کند، نامحسوس و طولانی است و زمانی آثار آن بروز و ظهور پیدا می‌کند که جبران این خسارت‌ها تقریباً امکان‌پذیر نیست؛ از میان عوامل خاک، تغییر کاربری اراضی مخصوصاً تغییر کاربری به مناطق مسکونی، صنایع و امثال اینها فرایندی مخرب و تقریباً غیرقابل جبران است.

متین‌فر افزود: تغییر کاربری یعنی جایگزینی مصالح ساختمانی و بتن به جای گیاه و تبدیل خاک زنده به خاک مرده؛ اراضی که تغییر کاربری پیدا کردند تقریباً برگرداندن آنها به چرخه تولید، محال است؛ چرا که خاک زنده به خاک مرده تبدیل شده است؛ به طور خلاصه آنچه خاک و آب را تهدید می‌کند دخالت‌ها و بهره‌برداری افراطی و غیرعلمی از این منابع است.

وی اضافه کرد: واقعیت این است که بر بهره‌برداری‌ها از اراضی، کنترل آنچنانی وجود ندارد؛ بهره‌برداران هر آنچه به صلاح خودشان می‌دانند بهره‌برداری می‌کنند. راه علاج این واقعه که حیات بشر را در کره خاکی به صورت جدی تهدید می‌کند تغییر رویکردها و سیاست‌های بهره‌برداری و در کنار آن، توجه علمی سازمان‌های بهره‌بردار به پژوهش‌ها و تحقیقات است و اینکه نتایج تحقیقات و مدیریت علمی در بهره‌برداری و حفاظت از منابع خاک مبنای عمل قرار گیرد.

در این نشست میز پرسش و پاسخ با حضور مدیران مهمان برنامه برپا شد و اعضای هیئت علمی و دانشجویان، دیدگاه‌ها و پرسش‌های خود را مطرح کردند.

انتهای پیام