هر آن‌چیزی کە در اطراف خود می‌بینید همگی محصول خاک است، درختی کە می‌بینید، میوەای کە نوش‌جان می‌کنید، سبزیجاتی کە از باغچە برداشت می‌کنید، خانەای کە در آن ساکن  هستید، زمینی کە بر آن قدم می‌گذارید! حتی خود انسان سربرآوردە از دل همین خاک است.

امروز (پنجم دسامبر) برابر است با ۱٤ آذر، روزی کە بە عنوان روز جهانی خاک نامگذاری شدە و امسال "خاک و آب منشا زندگی" بە عنوان شعار این روز تعیین شدە کە نشان از اهمیت بیش از حد این عنصر حیات بخش دارد.

 

استان کردستان، استانی است کە در حال حاضر با معضل و بحران فرسایش و آلودگی خاک روبەرو بوده و میزان فرسایش خاک در آن حدود پنج برابر میانگین کشوری است و سالانە معادل ٥ الی ۲۰ تن فرسایش خاک در این استان شکل می‌گیرد.

بحران فرسایش و آلودگی خاک در کردستان سبب شدە بسیاری از عرصه‌های خاکی استان ظرفیت‌های بیولوژیکی و طبیعی و قدرت باروری خود را از دست بدهند.

یکی از عوامل آلودگی خاک‌ در استان کردستان مربوط بە واژگونی تانکرهای حامل مواد نفتی است کە بە گفتە مدیرکل محیط زیست استان بیشترین میزان آمار واژگونی تانکرهای نفتی  در کشور مربوط بە استان کردستان است.

کردستان بیشترین میزان آمار واژگونی تانکرهای نفتی را در کشور دارد

اقبال حمیدی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: استان کردستان بالاترین آمار در بحث واژگونی تانکرهای نفتی را در کشور دارد و از سال ۱۳٨۷ تاکنون بالغ بر ۲۹۱ واژگونی تانکر حامل مواد نفتی در استان رخ دادە است.

حمیدی تصریح کرد: تبعات منفی واژگونی تانکرها بر فرسایش و آلودگی خاک و آب‌های سطحی و زیرزمینی و باغات و زمین‌های کشاورزی بسیار است و بە سادگی پاکسازی و جبران نخواهد شد.

وی عنوان کرد: خاک یکی از چهار عنصر اصلی است و ۹٥ درصد از منابع غذایی ما از خاک تولید می‌شود.

حمیدی بیان کرد: هرگونە آلودگی و تخریب منابع خاکی رابطە مستقیمی با امنیت و سلامت منابع غذایی بشر دارد، لذا خاک نماد باروری و سرچشمە زندگی است و حفاظت از آن نیازمند یک عزم ملی است.

وی تصریح کرد: عدم زیرساخت مناسب، غیر استاندارد بودن جاده‌های استان و عدم کنترل و آگاهی راننده‌ها بر جاده‌ها موجب شده که بە صورت هفتگی و ماهانە واژگونی تانکرها را داشتە باشیم کە این موضوع یکی از بلایای کشاورزی استان است.

نبود تصفیەخانه فاضلاب عامل اصلی آلودگی خاک در کردستان

حمیدی فاضلاب را یکی دیگر از عوامل آلودگی خاک دانست و عنوان کرد: متاسفانە از ۳۲ شهر استان کردستان تنها ٨ شهر آن دارای سیستم تصفیە فاضلاب و تنها ۲ درصد از یک هزار و ۷۰۰ روستای استان مجهز بە سیستم تصفیە فاضلاب هستند، این یعنی زنگ خطری برای آلودگی آب، خاک و منابع طبیعی استان است.

وی اظهار کرد: با مدیریت فاضلاب انسانی چە در شهرها و روستاها می‌بایست در دستورکار آبفای استان و شرکت آب منطقەای قرار گیرد.

حمیدی استفادە بی رویە از کود شیمیایی را یکی دیگر از آفت‌های خاک بیان کرد و افزود: براساس استانداردهای جهاد کشاورزی خوشبختانە استان کردستان در حد یک سوم استانداردها از کود شیمیایی استفادە می‌شود کە در بحث مدیریت آلایندەهای خاک بسیار نویدبخش است.

عدم دفن بهداشتی پسماندها در استان کردستان

وی در ادامە حوزە پسماند را یکی دیگر از مباحث موثر در آلودگی خاک دانست و گفت: متاسفانە در استان کردستان عمل دفن پسماند شهری و روستایی کاملا بە صورت سنتی در حال انجام و در حد تخلیە و انباشت است.

مدیرکل محیط‌زیست استان کردستان بیان کرد: سالانە بالغ بر ٥۰۰ هزار تن پسماند عادی، ٦٨ هزار تن پسماند روستایی و یک هزار و ٨۰۰ تن پسماند عفونی کە بە جایگاەهای دفن منتقل می‌شود کە متاسفانە جایگاە دفن آن‌ها بهداشتی نیستند و کاملا بە صورت سنتی تخلیە و تلنبار می‌شوند.

اقبال حمیدی اظهار کرد: براساس پیگیری‌های انجام شدە و قوانین پسماند بحث تفکیک پسماند از مبدا و تولید زبالە بە عنوان کود و انرژی در دستورکار وزارت کشور قرار گرفتە است.

وی بە موضوع تخریب زیستگاەها اشارە کرد و افزود: ساخت و سازهای غیرمجاز و تعرض بە منابعی آبی و خاکی کە روزبەروز نیز در حال افزایش است، یک نوع آلودگی و زنگ خطری برای آب و خاک است.

فرسایش خاک در کردستان پنج برابر استاندارد جهانی است

حمیدی بە آلودگی خاک اشارە و خاطرنشان کرد: متاسفانە سالانە ٥ تا ۲۰ تن در هکتار بحث آلودگی خاک را داریم کە منجر بە فرسایش خاک خواهد شد.

وی در پایان یادآور شد: فرسایش خاک در استان حدود پنج برابر استاندار جهانی است، این در حالی است کە میانگین فرسایش خاک در کشور ۲ الی ۳ تن است و این میزان در استان کردستان ٥ تا ۲۰ تن رسیدە است.

"تغییر کاربری" بلایی که به جان اراضی کشاورزی کردستان افتاده است

بە گفتە رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان، تغییر کاربری اراضی و ساخت خانە باغ‌ها بلا و آفتی است کە بە جان کشاورزی استان کردستان افتادە است و این مهم در استان‌های دیگر به اندازه استان کردستان شایع نیست.

پیمان اسکندری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: پنجم دسامبر و یا ۱٤ آذر بە ابتکار مدیریت آب و خاک فائو بە عنوان روز جهانی خاک نامگذاری شدە است.

وی تغییر کاربری اراضی کشاورزی را یک آفت روبە افزایش در استان دانست و ادامە داد: در حال حاضر زمین کشاورزی در استان کردستان بە یک کالای سرمایەای تبدیل شدە و از تولید خارج شدە است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان عنوان کرد: خاک بستر تولید و سرچشمه حیات و نگهدارنده آب است و در بحث مقابله با اثرات زیانبار تغییرات اقلیمی نیز بسیار موثر است و باتوجە بە پیشرفت‌های علمی انجام شدە در سطح دنیا، بستر غیرخاکی کە برای تولیدات فراهم شدە تنها یک درصد است.

پیمان اسکندری تصریح کرد: استان کردستان دومین استان کشور در تشکیل مدیریت حوزه خاک است و تاکنون مطالعات خاک‌شناسی ۲٦ هزار هکتار از اراضی کشاورزی انجام و ۱۰ هزار هکتار دیگر نیز در برنامە قرار دارد.

وی در ادامە بە موضوع کشاورزی حفاظتی اشارە کرد و گفت: با استفاده از طرح جهش تولید از ادوات کشاورزی و حفاظتی سالانە در ٤۰ هزار هکتار از اراضی استان به منظور جلوگیری از فرسایش خاک و تقویت مواد آلی انجام می‌شود.

اسکندری ادامە داد: حوزە توسعه باغی در اراضی شیب‌دار نیز در ٦ هزار هکتار از اراضی استان انجام شده کە  این طرح در کنترل سیلاب‌ها و جلوگیری از فرسایش خاک مهم است.

انتهای پیام